در کنار آلاینده های صنعتی که نفس هوای شهر قم را به شماره انداخته خودروهایی تردد دارند که سهم برزگی در معضلات زیست محیطی شهر دارند ولی هنوز برای کاهش این معضلات برنامه جدی رخ نداده است.

به گزارش پردیسان آنلاین؛ چند روزی است که هوای آسمان کلانشهر قم طبق گزارش هواشناسی در سطح نارنجی قرار گرفته است آلاینده های ناشی از کوتاهی برخی واحدهای صنعتی و وجود خودروهای فرسوده در سطح شهر قم نفس های آسمان را به شماره انداخته است این همه داستان نیست چرا که قم به دلیل کاهش منابع آبی و بارندگی چندین سال است که چتر خشکسالی بر آسمان آن خیمه زده ونتیجه آن حضور مهمان ناخوانده ای به نام گرد و خاک و ریز گردها است.
با ورق زدن تقویم مناسبت ها به هفته محیط زیست می رسیم شاید تنها هفته ای است که هم مردم و هم مسئولان و دستگاههای اجرایی یادشان می افتد که چه بلایی بر سر آسمان و آب و خاک با ندانم کاری خود آورده اند آسمانی که دیگر نمی توان رنگ آبی آن را به دلیل وجود آلاینده های زیست محیطی حاصل از صنایع و خودروهای فرسوده ای که هنوز معاینه فنی نشده و در شهر تردد دارند مشاهده کرد.
انگار این متهمان آلودگی ها باید تنها در این هفته از آنها یاد شود و هنوز که هنوزه با گذشت چندین سال مجازات نشده اند هرچند طبق آخرین آماری که از سوی سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری قم معاینه فنی خودروها ۵۰ درصد رشد داشته اما هنوز که هنوزه خودروهای فرسوده که نفس شهروندان قمی را گرفته اند در این شهر تردد دارند .
در سال ۹۶ قانونی به نام «قانون هوای پاک» تصویب شده است ولی هنوز با گذشت چندین سال برخی از مواد آن اجرایی نشده و این قانون تنها در حد یک نوشته بر روی کاغذی باقی مانده است؛ به موجب این قانون دستگاههایی مانند وزارت کشور، وزارت نفت، و هم چنین وزارت نیرو ، نیروی انتظامی ، شهرداری وعلاوه بر آن صدا وسیما مسئولیت دارند بر حسب وظیفه وظرفیت هایی که دارند اقدامات مطلوبی برای کاهش آلودگی های هوا در کشور انجام دهند.
اما زهی خیال باطل آسمان بیشتر کلانشهرهای ما در زمستان توده ای از غبار گرفته و در تابستان ریه های مردم از وجود ریز گردها و گرد و غبار به نفس می افتد و این قانون هنوز در پیخ و خم ندانم کاری و کوتاهی ها مانده و هیچ کس حاضر نیست برای تسهیل تنفس مردم کاری کند.
کلانشهر قم که در کنار آلاینده های صنعتی و خودروهای فرسوده بحران زیست محیطی حاصل از خشکسالی و کمبود منابع آبی را تحمل کند قضیه آن را باید طور دیگری دید.
با پیگیری های صورت گرفته مشخص است که در اسناد بالادستی استان و هم چنین سند آمایش سرزمین استان تنظیم فرایند توسعه استان بر پایه ملاحظات محیط زیستی به منظور ارتقاء سطح پایداری توسعه از طریق اعمال مدیریت جامع زیست بوم مبتنی بر رویکرد مشارکتی یا بهره برداری بهینه و پایدار از منابع پایه مانند آب و خاک و حفظ تنوع زیستی و جلوگیری از پیشرفت کویر از موضوعات مورد توجه در سند آمایش استان می باشد.

تنظیم فرایند توسعه استان بر پایه ملاحظات محیط زیستی

معاون توسعه مدیریت و منابع استانداری قم و دبیر شورای اداری استان در گفت وگو با پردیسان آنلاین می گوید: تنظیم فرایند توسعه استان بر پایه ملاحظات محیط زیستی به منظور ارتقاء سطح پایداری توسعه از طریق اعمال مدیریت جامع زیست بوم مبتنی بر رویکرد مشارکتی یا بهره برداری بهینه و پایدار از منابع پایه مانند آب و خاک و حفظ تنوع زیستی و جلوگیری از پیشرفت کویر از موضوعات مورد توجه در سند آمایش استان می باشد.
سید مهدی قریشی در ادامه می افزاید: باتوجه به اهمیت موضوع محیط زیست، در همه اسناد معمولاً به موضوع محیط زیست توجه شده است. اصلاً یکی از محورهای مهم در برنامه های توسعه همین موضوع محیط زیست می باشد.
به گفته وی؛ در سند آمایش استان نیز موضوع مورد توجه قرار گرفته و در بخش های مختلف بحث منابع طبیعی و محیط زیست آورده شده است. مثلاً بحث حفاظت ، احیا و توسعه پوشش گیاهی کم آب بر و فضای سبز کم آب بر جهت جلوگیری از پیشروی کویر و ریزگردها در سند آمایش آمده است.
معاون استاندار معتقد است: در کل موضوعاتی مثل افزایش بهره‌وری منابع آب و خاک ،حفاظت از پوشش گیاهی و جلوگیری از پیشروی کویر و ریزگردها، مدیریت بهینه پساب های شهری، تقویت ذخایر سفره‌های آب زیرزمینی از موضوعات مهم در سند آمایش استان است.
به گفته این مسئول؛ بر همین اساس در تصمیم‌گیری‌های استان نیز موضوع محیط زیست همواره پرداخت شده مثلاً سال گذشته استقرار صنایعی که آلایندگی بیش از رده ۴ دارند در منطقه سلفچگان ممنوع شد ، یا برخی از صنایعی که آلایندگی خاصی داشته و از فناوری های قدیمی استفاده می کنند در استان فعالیت شان با محدودیت هایی روبرو گردید.

کانون های تولید ریز گرد در ۱۵ کیلومتری شهر قم

مدیرکل سازمان حفاظت محیط زیست استان قم می گوید: فعالیت های صنعتی و تجمعی صنایع در قم آلودگی هایی به همراه داشته است و با این وجود استقرار شهرک های صنعتی در حریم شهری و محدوده قم همچنان پایدار است علاوه بر آن باکانون‌های داخلی در تولید ریزگرد درقم روبرو هستیم و درفاصله ۱۵ کیلومتری شهر قم، منابع فراوانی در تولید گرد و غبار وجود دارد.
سید رضا موسوی مشکینی می افزاید: باید بپذیریم در برخی از حوزه ها دچار غفلت شدیم و در طرح‌های آمایشی و پایشی دچار خلاء‌هایی هستیم،در مباحث آمایشی به بحث جانمایی در مولفه‌های زیست محیطی در قم توجه جدی نشده است قانون هوای پاک مصوب سال ۹۶ برای بسیاری از حوزه‌های آلاینده تعیین تکلیف کرده اما هنوز عملیاتی نشده است.
به گفته وی؛ به غیر از گرد و غبار در قم،آلودگی صنایع و خودروهای دیزلی سهم مهمی در تغییرات منفی در هوای قم دارد،به طوری که تنها ۳۰ درصد خودروهای قم معاینه فنی دارند که در این زمینه نیازمند همکاری‌ بیشتر برای افزایش خودروهای دارای معاینه فنی در قم هستیم، در حفظ محیط زیست به اراده جمعی و اجماع عمومی نیاز داریم،هر سال دو قانون برای حفظ محیط زیست شامل قوانینی در حفاظت از خاک و هوای پاک و مدیریت تالاب ها تصویب می‌شود،قطعا انجام وظایف نیاز به قوانین و مقررات دارد.

رشد ۳۰ درصدی آمار مراجعه به مراکز معاینه فنی خودرو در سال جدید

مدیر عامل سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری قم از رشد ۳۰ درصدی مراجعه رانندگان جهت اخذ معاینه فنی در سال جدید نسبت به آمار مشابه در سال گذشته خبرداده و می گوید: صاحبان خودروها در سال جدید، جهت دریافت معاینه فنی خودروهای سبک، نسبت به سال گذشته بیشتر مراجعه داشته اند.
حسین شعبان زاده می افزاید: از ابتدای سال جاری تا نیمه خرداد بیش از ۲۶ هزار خودرو سبک جهت اخذ گواهی معاینه فنی به مراکز سه گانه موجود در شهر قم مراجعه نموده اند که این آمار نسبت به بازه زمانی مشابه درسال گذشته ، افزایش ۳۰ درصدی را ثبت کرده است.
به گفته این مسئول؛ در طول سال ، سه مقطع زمانی شاهد افزایش آمار مراجعه به مراکز معاینه فنی هستیم که خرداد به واسطه شروع فصل سفرهای تابستانی ، شهریور و سفرهای پایان تابستان و همچنین اسفند که آغاز سفرهای نوروزی است و بهتر است رانندگان با برنامه ریزی و مراجعه قبل از شلوغی مراکز بتوانند نسبت به اخذ گواهی معاینه فنی و اطمینان از سلامت وسیله نقلیه خود اقدام نمایند.
وی در ادامه عنوان می کند: بسیاری از آزمون های انجام شده جهت تایید معاینه فنی خودرو به وسیله سیستم های رایانه ای و براساس استانداردهای موجود می باشد که تحت نظارت مستقیم سامانه یکپارچه معاینه فنی ایران صورت می پذیرد و دخالت های انسانی و اعمال نظر نیروی انسانی و کاربران فعال در این مراکز در حداقل تاثیر گذاری قرار دارد.
مدیرعامل سازمان حمل و نقل و ترافیک می گوید: فعالیت مراکز معاینه فنی تحت نظارت و کنترل لحظه ای سامانه یکپارچه معاینه فنی ایران انجام می شود و سازمان ترافیک بر نحوه ارائه خدمات به شهروندان و رعایت دستورالعمل های موجود، نظارت دارد و شهروندان در صورت شکایت می توانند با مراجعه به سامانه سیمفا از بستر اینترنت نسبت به ثبت و پیگیری شکایت خود اقدام نمایند.

چگونه گواهی معاینه فنی را دریافت کنیم؟

دریافت گواهی معاینه فنی بدون انجام ندادن مراحل بازرسی و بازبینی خودرو غیرممکن است. برای اینکه بتوانید این گواهی را تهیه کنید باید خودرو از دید فنی و ظاهری بدون ایراد باشد. به همین دلیل بهتر است پیش از مراجعه به مراکز از صحت و سلامت قطعات خودرو اطمینان حاصل پیدا کنید. در ادامه به مواردی که در معاینه فنی چک می‌شود، اشاره می‌کنیم. در صورت موفقیت در آزمون می‌توانید اعتبار معاینه فنی وسیله نقلیه خود را تمدید کنید.

مراحل دریافت معاینه فنی

گام ۱: بازبینی ظاهری خودرو
در اولین مرحله کارشناسان مربوطه تمام قسمت‌های خودرو را بررسی می‌کنند تا مشکل یا عیب ظاهری در قطعات وجود نداشته باشد و همه اجزا مطابق استانداردهای تعیین‌شده ظاهر خودرو باشند. در لیست زیر به تمام مواردی که در این مرحله بازبینی می‌شوند تا سالم باشند، اشاره می‌کنیم.
سالم بودن آینه‌ها و شیشه‌ها
درست کار کردن برف پاک‌کن
کمربند ایمنی
نبود مشکل در صدای اگزوز
دودزا نبودن خودرو
بررسی وضعیت باد لاستیک‌های خودرو
روشن شدن چراغ‌های بالا و پایین، چراغ‌های راهنما و عقب
ترمز و دنده عقب
بوق خودرو
بررسی طلق چراغ عقب
و …
نکته: گاهی اوقات دیده می‌شود که افراد تجهیزات غیر استاندارد روی خودرو خود نصب می‌کنند؛ همین عاملی است که خودرو به دلیل نقض شرایط گرفتن معاینه فنی در همین مرحله اول مردود شود.
گام ۲: سنجش آزمون آلایندگی
یکی از مهم‌ترین مراحل و وجه تفاوت بین معاینه فنی برتر و عادی، سنجش میزان آلایندگی هوا است. در این مرحله خروجی اگزوز خودرو شما با دستگاه‌های مخصوص سنجش گاز خروجی اندازه‌گیری می‌شود. اگر میزان گازهای آلایندگی هوا مثل مونوکسید کربن بیشتر از حد تعیین‌شده باشد، یعنی امکان دریافت تاییدیه این مرحله را ندارید و در نتیجه نمی‌توانید گواهی معاینه فنی را دریافت کنید. بهتر است پیش از مراجعه مجدد به این مراکز نسبت به تعویض یا تعمیر فیلتر هوا اقدام کنید.
گام ۳: بررسی کمک فنر
احتمالا می‌دانید که کمک فنرها نقش کلیدی در کاهش تصادفات جاده‌ای دارند. به همین دلیل انجام این مرحله بسیار مهم است. در این مرحله عملکرد کمک فنر‌های جلو و عقب خودرو با دستگاه‌های پیشرفته بررسی می‌شود. سپس اطلاعات به صورت داده و نمودار در کامپیوتر ثبت می‌شوند. اگر داده مطابق استاندارد تعیین‌شده نباشد، یعنی احتمال واژگونی ماشین در جاده‌های پرپیچ و خم وجود دارد. در نتیجه اجازه رد کردن این مرحله تا زمان رفع مشکل را به شما نمی‌دهند.
گام ۴: بازبینی ترمزهای خودرو
اگر به آمار تصادفات جاده‌ای دقت کرده باشید، بسیاری از حوادث به خاطر وجود نقص در ترمز‌ها اتفاق می‌افتد. به همین دلیل کارشناسان مربوطه در مراکز معاینه فنی وضعیت ترمز خودرو را بررسی می‌کنند تا شتاب‌گیری خوبی را داشته باشد. هم‌چنین در ادامه به بررسی ترمز دستی، لنت و روغن ترمز می‌پردازند. در صورت وجود مشکل باید مشکل را برطرف کنید.
گام ۵: آزمون سیستم تعلیق
بعد از انجام آزمون‌های فنی، نوبت این است که عملکرد سیستم تعلیق تحت فشار خودرو مورد بررسی قرار بگیرد. در صورت وجود اتصالات نامناسب، کیفیت هدایت و کنترل خودرو به صفر می‌رسد و در نتیجه ممکن است خودرو این مرحله را با موفقیت سپری نکند.
آزمون سیستم تعلیق
گام ۶: تست سلامت چراغ‌‌ها
یکی از مهم‌ترین قطعات خودرو در هنگام رانندگی در شب، چراغ‌ها هستند. به همین دلیل سالم بودن آن‌‌ها از اهمیت زیادی برخوردار است. در این مرحله تمام چراغ‌های جلو، عقب، راهنما و بالا و پایین خودرو بررسی می‌شوند تا مشکلی نداشته باشند.
گام ۷: هم‌راستایی چرخ‌ها
آخرین مرحله‌ای که در مراکز معاینه فنی انجام می‌شود، بررسی ۴ چرخ خودرو از نظر میزان انحراف جانبی خودرو و هم‌راستایی است. اگر انحراف خودرو در هر ۱۰۰۰ متر بیشتر از ۷ متر باشد، یعنی جلوبندی و فرمان درست تنظیم نشده است. در این شرایط خودرو مردود می‌شود و اجازه دریافت گواهی را ندارد.
گام ۸: صدور گواهی معاینه فنی
اگر خودرو شما تمام مراحل آزمون را با موفقیت سپری کند، در مرحله آخر گواهی معاینه فنی معتبر صادر می‌شود. توجه داشته باشید اعتبار این گواهی ۱ ساله است و بعد از گذشت این مدت زمان نیاز است مجدد برای تمدید معاینه فنی اقدام کنید.

شرایط گرفتن معاینه فنی خودرو دوگانه‌سوز چیست؟

شرایط دریافت معاینه فنی خودرو دوگانه‌سوز هم مثل سایر ماشین‌ها است. تنها وجه تفاوت این است که مراحل دریافت معاینه فنی برای این خودروها طولانی‌تر است. در واقع بر اساس عمر مخزن ممکن است با یکی از شرایط زیر روبه‌رو شوید.
عمر مخزن بیشتر از ۶ سال است: در این شرایط به جز معاینه فنی عادی، بازبینی چشمی از قطعات گازسوز و مخزن و تست هیدرو استاتیک (مربوط به مخزن گاز CNG است) نیز انجام می‌شود.
عمر مخزن کمتر از ۶ سال است: به جز معاینه فنی عادی، بررسی چشمی از قطعات و تجهیزات انجام می‌شود.

چگونه گواهی معاینه فنی را در مراجعه اول دریافت کنیم؟

هیچ‌کسی دوست ندارد هزینه اضافی بابت دریافت گواهی معاینه فنی پرداخت کند. متاسفانه گاهی‌اوقات خودرو‌ها به دلیل مشکلات ظاهری و فنی مردود می‌شوند و تعداد دفعات مراجعه حضوری به مراکز افزایش پیدا می‌کند. طبق آمار و اطلاعات موجود در مراکز معاینه فنی، ۵ علت زیر به ترتیب بیشترین دلیل مردودی خودرو هستند.
وضعیت ظاهری خودرو
آزمون آلایندگی و میزان گاز خروجی اگزوز
تست ترمز
تست هم‌راستایی چرخ‌ها
کمک فنر
اگر در معاینه فنی رد شوید، برگه معاینه فنی صادر نمی‌شود. در این شرایط تنها ۱۵ روز فرصت دارید تا نقص فنی خودرو را بر اساس چک‌لیسیتی که مراکز معاینه فنی دادند، برطرف کنید. پس از تعمیر و رفع مشکل نیاز است برای دریافت گواهی دوباره به مراکز معاینه فنی مراجعه کنید.

  • نویسنده : هیفا پردل