با توجه به سیاست پیاده راه سازی برای راههای منتهی به حرم مطهر از سوی مدیریت شهری دسترسی به حرم مطهر برای سالمندان و معلولان دشوار شده است از سویی با توجه به تامین خودروهای ویژه برقی از سوی شهرداری لازم است تولیت حرم مطهر نیز برای آسان شدن زیارت تدابیری اتخاذ کند.

به گزارش پردیسان آنلاین؛ از مهم ترین سیاست هایی که مدیران شهری برای ارتقای جایگاه عابران پیاده در سطح شهر برای کاهش تسلط اتومبیل مد نظر دارند سیاست پیاده راه سازی است که می تواند حد المکان وابستگی مردم را به خودروهای شخصی کم کند و هم چنین در شهرهای مذهبی مانند قم که در هسته اطراف حرم بافت تاریخی است از حضور موتورسیکلت ها تا حدودی جلوگیری می شود.
بافت مرکزی شهر از طریق کاهش وابستگی مردم به استفاده از وسایل نقلیه شخصی و نیز انتقال ترافیک عبوری از داخل بافت به رینگ پیرامونی، میتواند به نحو مؤثری میان تردد سواره و پیاده تعادل ایجاد کند و به رضایت عمومی بینجامد در حقیقت خیابان های پیاده، خیابان های منفرد و مجزایی هستند که آمد و شد خودرو از آنها حذف شده است. البته خودروهای خاص در مواقع اضطراری امکان دسترسی به آن را دارند و وسایل نقلیه خدماتی و حمل بار نیز طی ساعات خاصی مجاز به تردد در آنها هستند.
از سال ۹۶ سیاست پیاده راه سازی برای اطراف حرم در قم آغاز شدعملیات پیاده راه‌سازی خیابان ارم، حدفاصل سه راه بازار و ابتدای خیابان انقلاب با ۳۵ میلیارد ریال اعتبار اجرا شد و هدف از اجرای این طرح حذف ترافیک خودرو، افزایش ایمنی و سهولت در آمد و شد زائران و شهروندان، حفظ آراستگی و زیبایی منظر شهری است هرچند این پیاده راهها جلوه بسیار زیبایی به راههای منتهی به حرم مطهر داده است اما راه دسترسی به حرم را برای سالمندان و معلولان و افردی که قادر نیستند این مسیر را طی کنند را ایجاد کرده است که برای این امر شهرداری خودروهای ویژه معلولان و یا همان خودورهای برقی را در نظر گرفته است.
شهرداری در مسیر حرم تا چهارمردان؛ صفاییه و هم چنین خیابان ارم تا سه راه بازار را یک سری خودروهای برقی تامین کرده تا سالمندان و معلولان مجاور و زائر راحت به حرم دسترسی داشته باشند و با خیال آسوده به زیارت معنوی خود بپردازند اما نکته مهم اینجا است که به دلیل این که در برخی از پیک ها که زائران افزایش می یابند این خودروها جوابگو نیست و یا این که به قدری تقاضا زیاد است که این تعداد محدود خودرو نمی تواند پاسخگوی نیاز مجاوران و زائران باشد .
قم با توجه به تقارن ماه مبارک رمضان و عید نوروز با خیل عظیم مسافر داخلی و خارجی طی روزهای آینده روبرو می شود و برای اینکه معلولان و سالمندان از زیارت کریمه اهل بیت (سلام الله علیها) محروم نباشند لازم است دیگر دست اندرکاران امر زیارت مانند تولیت حرم و امور زائران استانداری قم و از سویی میراث فرهنگی با هم فکری در تامین چنین خودروهایی و آسان کردن مسیر دسترسی به حرم برنامه ریزی و متحد الفکر تصمیم بگیرند.

پیاده راه هایی که مسیر را برای مجاوران و زائران دور کرده است
یک بانوی سالمند قمی در ارتباط با مسیر دسترسی به حرم می گوید: مسیرهای منتهی به حرم سخت شده است که زیارت افرادی مانند من را محدود کرده است در حالی که قبلا در هفته چند روز حرم مطهر می رفتم و در فرایض و نمازهای حرم حضور داشتم برای یک زیارت خیلی به زحمت می افتم و اطرافیانم را به زحمت می اندازم وقتی این طرح اجرا شد باید به فکر معلولان و سالمندان هم می افتادند.
سیده زهرا حسینی که در باجک یک زندگی می کند می افزاید: من بسیاری از زائران را می بینم که به دلیل دوری مسیر در بین راه از رفتن به حرم باز می مانند تا همراهان خود را به زحمت نیاندازند روزهای پنج شنبه و جمعه برخی کاروان ها هستند که زنان سالمند و یا مردان پا به سن از رفتن به حرم باز می مانند و این درست نیست پیاده راه ها فکر و ایده خوبی بود ولی ای کاش برای معلولان و سالمندان هم فکری می شد ماشین های ویژه سالمندان هم بسیار اندک است.

تقاضای زیارت بسیار و خودروهای برقی هم محدود
یک معلول جسمی که از اصفهان برای زیارت به قم آمده می گوید: دو روزی است که برای زیارت به قم سفر کرده ام درمسیر پیاده راه ارم در ایستگاههای ویژه این خودروها مدت ها منتظر خودرو می شوم اما تا خودرو می آید به قدری شلوغ می شود آن دسته که ساعت ها انتظارکشیده بودند از رفتن باز می مانند و آن دسته که بدون نوبت و پای رفتن به حرم داشتند از این خودروها استفاده می کنند و من و امثال من از زیارت حرم محروم می شویم.
سید علا ربیعی پیرمرد زائر عراقی که از شهر مقدس نجف به قم سفر کرده بیان می کند: با توجه به راه دور باید این خودروها بیشتر شود به ویژه در ساعت هایی که زائران بیشتر می شوند و در مناسبت های خاص باید تمهیدات بیشتر اتخاذ شود چند روزی که قم آمدم تنها یک بار حرم را زیارت کردم چون دسترسی به حرم و حتی دسترسی به خودروهای ویژه سالمندان بسیار سخت است نمیدانم این خودروها برای سالمندان است یا جوانانی که پای رفتن به حرم را دارند؟
یک بانوی قمی می گوید: باید تدابیری اتخاذ شود که این خودروها تنها برای استفاده افراد معلول و سالمند باشد و برای استفاده هم راننده مدیریت کند که افرادی که در ایستگاه مدت زمانی ایستاده اند ومنتظر خودرو هستند در اولویت باشند اما متاسفانه با آمدن این خودرو ما شاهد دعوا ونزاع هستیم چون واقعا افرادی هستند که حق معلولان و سالمندان زائر را زیر پا لگد و بدون انتظار سوار خودرو می شوند.
یک زائر دیگری بیان می کند: از شهرداری برای تامین چنین خودروهایی تشکر می کنیم اما لازم است تعداد آن ها افزایش پیدا کند. چون خودروها محدود هستند باید ساعت کار آنها افزایش یابد برخی مواقع خودرو در میان راه شارژ تمام و یا خراب می شود و زائران سالمند از رفتن به حرم باز می مانند باید تولیت حرم برای زیارت معلولان و سالمندان مجاور و زائران دیگر شهرها و کشورها برنامه ریزی کند چون واقعا دسترسی به حرم برای ما سالمندان چیزی شبیه معجزه است.

سیاست پیاده راه سازی با هدف تامین امنیت زائران
لیلی نیک خلق احمدی مدیرکل فنی و طراحی شهرداری قم در ارتباط با فلسفه پیاده راه سازی از سوی شهرداری کلانشهر قم چنین تعبیر می کرده و می گوید: احداث پیاده‌راه ارم اطراف حرم مطهر حضرت معصومه سلام الله علیها باعث افزایش راحتی و امنیت عبور پیاده‌روان به حرم مطهر می‌شود احداث پیاده‌ راه با طراحی مناسب و استفاده از فضای سبز و هنر معماری، زیبایی‌بخشی و توسعه فضای عمومی شهر را بهبود می‌بخشد.
وی می افزاید: با تشویق استفاده از حمل و نقل پیاده، این پروژه به کاهش ترافیک و آلودگی هوا کمک کرده و حفظ محیط زیست را ترویج می‌دهد از سویی احداث پیاده‌راه اطراف حرم مطهر حضرت معصومه سلام الله علیها فضای مناسبی برای برگزاری فعالیت‌های فرهنگی و دینی مانند مراسمات دینی، نمایشگاه‌ها و جشنواره‌ها فراهم می‌کند.
به گفته این مسئول؛ باعث بهبود شرایط زندگی شهروندان، تسهیل در دسترسی به حرم مطهر، حفظ محیط زیست و ترویج فعالیت‌های فرهنگی و دینی خواهد شد در یک کلام ایجاد نشاط و سرزندگی اجتماعی، پویایی و امنیت اجتماعی، بهبود ساختار مدیریت ترافیک ، ارتقاء کیفیت زندگی در فضاهای شهری و هم چنین گسترش ارتباطات و تعاملات و تقویت بنیان های اجتماعی ، بهبود کیفیت زیست پذیر خواهد شد.
برای بررسی مشکل تعداد خودروهای برقی و از سویی افزایش تقاضا برای چنین خودورهایی در مسیرهای منتهی به حرم از سوی سالمندان و معلولان و زائرانی که توانایی طی مسیر این پیاده راهها را ندارند با روابط عمومی آستان مقدس حضرت معصومه (سلام الله علیها) تماس گرفتیم ولی پاسخی دریافت نکردیم.

۳ مسیر پیاده راه منتهی به حرم تحت پوشش خودروهای برقی شهرداری قم
در ادامه پیگیری مشکل راه دسترسی معلولان و سالمندان مجاور و زائر حرم مطهر از مدیرعامل سازمان اتوبوس‌رانی شهرداری قم پیگیر ماجرا می شویم.
مدیرعامل سازمان اتوبوس‌رانی شهرداری قم در ارتباط با پوشش خودروهای برقی شهرداری در مسیرهای پیاده راه سه گانه منتهی به حرم مطهر می گوید: ۳ مسیر پیاده راه منتهی به حرم مطهر که شامل چهارراه شهدا تا حرم مطهر و خیابان چهارمردان و عمار یاسر تا حرم و هم چنین خیابان ارم و سه راه بازار تا حرم مطهر است با تامین خودروهای ویژه برقی حمل معلولان و سالمندان پوشش داده ایم و در این خودروها این مسیرها را برای راحتی افرادی که توان طی این مسیر را ندارند جابه جا می کنند.
علی نیک می افزاید: این خودروها صبح و عصر از ساعت ۹ تا ۱۳ و ۱۶ تا ۲۰ برای جابجایی این افراد فعالیت دارند در مناسبت هایی که تقاضا زیاد است ساعت های فعالیت یک ساعت افزایش و ما برای نمازگزاران ظهرو مغرب و عشای حرم هم برنامه ریزی کردیم که راحت به مسیر های حرم دسترسی پیدا کنند. تعداد خودروهای ما قبلا ۸ خودرو بود که الان به ۱۱ خودرو افزایش یافته است.
به گفته وی؛ در نظر داریم خودروهای بیشتری را تامین کنیم اما با توجه به کوتاهی مسیر همین تعداد برای این مسیرها کافی است اما از زائران و مجاورانی که طی کردن مسیرهای منتهی به حرم برای آنها آسان است خواهش داریم حدالامکان از این خودروها استفاده نکنند و راه را برای سالمندان و معلولان برای دسترسی و یک زیارت آسان برای افراد ناتوان باز کنند.
گفتنی است؛ با توجه به تامین چنین خودروها و رانندگانی از سوی شهرداری تقاضا می شود تولیت هم برای راحتی زائران و مجاورانی که می خواهند به حرم دسترسی داشته باشند و زیارت کنند تمهیدات و برنامه ریزی مطلوبی را برای این امر اتخاذ کند.

  • نویسنده : هیفا پردل