مدیریت کلانشهر قم با راه اندازی سامانه های الکترونیکی در حوزه های مختلف و فراهم سازی زیرساخت های مطلوب برای نیل به شهر هوشمند قدم های بسیاری را برداشته است.

به گزارش پردیسان آنلاین؛ در دنیایی که فناوری اطلاعات روز به روز در حال پییشرفت است به کارگیری فناوری اطلاعات و بسترسازی برای اداره الکترونیکی شهرهای کشورمان و استفاده از این دانش برای ساماندهی امورشهری، با توجه به حجم بالای کاری مدیریت شهری و در رأس آن شهرداری، بر کسی پوشیده نیست.
از دیدگاه بسیاری از صاحب نظران، روش های سنتی شهرداری و شیوه های قدیمی آن، در بسیاری از موارد به ویژه در کلانشهرها، پاسخگوی خیل عظیم جمعیت آن نیست. بنابراین، لزوم استفاده از روش های نوین مانند شهرداری الکترونیک که مواهبی چون کاهش زمان اتلاف شده شهروندان در ترافیک، عرضه بهتر خدمات، توزیع عادلانه تر امکانات، کاهش آلودگی محیط زیست، افزایش اشتغال و بهبود مدیریت پایدار شهری از ویژگی های اجتماعی شهرداری را در پی دارد.
کلانشهری مانند قم که نماد زیارت و گردشگری مذهبی در کشور است بیش از هر کلانشهر دیگری نیاز به ایجاد سامانه هایی برای ارائه خدمات به زائران و مجاوران حضرت معصومه (سلام الله علیها) احساس می شود طی سال های اخیر مدیریت کلانشهر قم اقدامات خوبی را در زمینه فراهم سازی خدمات الکترونیک و سامانه های الکترونیک فراهم کرده است و به جرات می توان قم پیشرو در حوزه آی تی و شهر هوشمند است.
در حال حاضر شهرداری قم در خط مقدم ارائه خدمات الکترونیکی به شهروندان قمی است و بیش از ۹۵ درصد خدمات آن غیر حضوری تعریف شده است اکنون ۱۳ سامانه الکترونیکی راه اندازی شده است وطبق برآورد های مرکز فناوری و اطلاعات شهرداری قم تا سال آینده خدمات بیشتر الکترونیک برای شهروندان اضافه می شود.
هرچند در حوزه الکترونیک قم جزو استان های پیشرو است اما با توجه به ظرفیت های موجود و این که قم یک شهر گردشگر پذیر است نیاز است خدمات بیشتری برای زائران در سامانه های شهرداری تعریف شود.

گردشگری مجازی حلقه مفقوده خدمات الکترونیکی قم
قم در طول سال میزبان زائران داخلی و خارجی است و وجود سامانه و یا نرم افزار گردشگری مجازی برای آشنایی گردشگران با جاذبه های تاریخی و طبیعی و فرهنگی قم قبل از ورود به قم مورد تاکید است هم چنین از طریق سامانه های الکترونیکی، زائر از مراکز اقامتی و خرید طلع شود .
یکی از زائرانی که از بوشهر به قم سفر کرده است در گفتگو با خبرنگار ما گفت: قم یک شهر زائر پذیر است ما برای نیمه شعبان به قم سفر کردیم سامانه ای برای این که ما از وضعیت مراکز اقامتی مطلع باشیم نبود و یا این که درکنار زیارت خوب بود که مسئولان امر گردشگری نرم افزار گردشگری مجازی را راه اندازی کنند تا مسافر قبل از ورود به شهر قم از جایگاه قم در زمینه گردشگری مطلع باشد جاذبه های تاریخی را بشناسد و از آن در کنار زیارت بازدید کند.

گلایه از نبود پرداخت الکترونیک برای تاکسی های قم
در حالی که قرار بود تاکسیرانی به درگاه پرداخت الکترونیک مجهز شوند اما بیشتر تاکسی ها هنوز در پرداخت کرایه خود سنتی عمل می کنند که در این رابطه یک شهروند قمی بیان کرد: در برخی مسیرها و شاید بیشتر تاکسی های قم به پرداخت الکترونیک مجهز نیستند و این برای مردم باعث گلایه مندی شده است چرا که بعضا برخی رانندگان پول خرد ندارند اما وقتی کرایه الکترونیک باشد هم راننده و هم مسافر در رفاه قرار می گیرد.
علی صادقی افزود: شهرداری بسیاری از خدمات را الکترونیک کرده است اما در صدور پروانه اقدامی صورت نگرفته است و جا دارد این خدمت هم الکترونیک شود.

قم به سمت یک شهر هوشمند گام برمی دارد
مدیر عامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری قم در ارتباط با وضعیت و جایگاه قم در حوزه زیرساخت شهر هوشمند گفت: به جرات می توان گفت امروز شهر قم از شهرهای پیشرو در زمینه یک شهر هوشمند است و بیش از ۹۵ درصد خدمات آن الکترونیک است ما در زمینه های مختلف برای رفاه شهروندان سامانه های الکترونیکی را راه اندازی کردیم از سامانه برای ثبت مجوز ایستگاههای صلواتی گرفته تا رایزنی برای راه اندازی سامانه برای گرفتن مجوز برای حفاری. در حال حاضر به صورت کلان انواع سیستم های خدمات الکترونیک در سامانه قمیار در دسترس مردم قرار گرفته است وپیوسته این سامانه ها پایش و در حال به روز رسانی هستند.
علی مومن حجازی افزود:شهرداری قم برای قدم به سمت یک شهر هوشمند زیرساخت های آن را فراهم کرده است و یکی از مولفه های یک شهر هوشمند، راه اندازی سامانه های الکترونیکی و ارائه خدمات الکترونیکی است که شهرداری از ۲۰ سال گذشته این زیرساخت ها را فراهم کرده است.
وی ادامه داد: یکی از مواردی که در حال پیگیری است استقرار اینترنت اشیا یا همان «ای؛ او؛تی» است که از سال گذشته بعد از پوشش رادیویی اینترنت اشیا در سطح شهر قم فراهم شده است که برای پایش فضای سبز شهری و آلودگی هوا تامین و به مرحله پایانی رسیده است.

راه اندازی بیش از ۱۳ سامانه الکترونیکی
مدیر عامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری قم گفت: ۱۳ سامانه الکترونیکی برای رفاه شهروندان راه اندازی شده است و تا سال آینده سامانه های دیگری اضافه خواهد شد.این سامانه ها کارکرد شهروندی داشته و حتی برای رصد و نظارت بیشتر بر امر کارکرد مدیران، سامانه رصد راه اندازی شده است همچنین سامانه اتوبوس من که می تواند به طور لحظه ای اطلاعات از وضعیت اتوبوس ها را در اختیار شهروندان قرار دهد.
حجازی با اشاره به کارکرد برخی از این سامانه ها بیان کرد: سامانه «اتوبوس من» سامانه ای است که شهروندان با استفاده از آن با پنج روش می‌توانند نسبت به مکان اتوبوس‌های سطح شهر آگاه شوند شهروندان با استفاده از این سامانه می‌توانند به صورت لحظه‌ای از حرکت اتوبوس‌ها در مسیر آگاه شده و زمان خود را تنظیم کنند.
به گفته وی؛ از سال گذشته برای این سامانه پیگیری و روش هایی در نظر گرفته شد و این دغدغه هم وجود داشت که برای شهروندانی که گوشی هوشمند ندارند و یا مجهز به اینترنت همراه نیستند مشکل ایجاد نشود. لذا برای این امر زیرساختی فراهم شد تا همه شهروندان بتوانند از این سامانه بهره بگیرند.
مدیر عامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری قم افزود : با توجه به زیرساخت الکترونیکی که از سال گذشته مهیا بود تجهیزاتی فراهم شد تا موقعیت اتوبوس ها را رصد کند همچنین سامانه مستقلی را راه اندازی کردیم تا شهروندان از زمان رسیدن اتوبوس به ایستگاه مطلع شوند شهروندان از طریق سامانه قمیار؛نرم افزار نشان و از طریق تماس با سرشماره و یا اسکن کد می توانند زمان اتوبوس را مطلع شوند.

سامانه هایی برای رفاه شهروندان
مدیر عامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری قم گفت: سامانه‌های مختلف ازجمله رصد، بینا، ماده ۱۰۰، درآمد، عوارض شهری نیز به سامانه های الکترونیکی شهرداری اضافه شده است سامانه‌هایی همچون آتش‌نشانی و حفاری وجود داشته، اما بهینه‌شده است و کار جدیدی ارائه خواهد کرد سامانه بینا تمام ترددهای ترافیکی را تجمیع کرده است و تخلفات را برای اجراییات پلیس ارسال می‌کند و تحلیل مناسبی در اختیار مدیران قرار خواهد داد.
حجازی اظهار داشت : این سامانه تمام گزاره‌های ترافیکی لازم به مدیران ارسال می‌شود تا در مدیریت ترافیک شهر بهترین تصمیمات گرفته شود و این سامانه به‌زودی رونمایی خواهد شدکه می تواند تحلیل و گزارش های یکپارچه اطلاعاتی به ویژه در مناسبت های ویژه که بار ترافیکی افزایش می یابد در اختیار مدیران قرار می گیرد هم چنین سامانه رصد برای کنار هم گذاشتن آمار و تحلیل‌ها برای کمک در تصمیم‌سازی و بهبود فرآیندها برای مدیران شهرداری راه اندازی می شود .
به گفته وی؛ برداشت اطلاعات و تحلیل آماری از وضعیت موجود در زمینه ترافیک شهری و آسیب شناسی برای آینده می تواند از طریق سامانه رصد در اختیار مدیران قرار گیرد تاوضعیت موجود را رصد و برای بهبود آن تحلیل هایی داشته باشند در سازمان فناوری بیش از ۲۵۰ لایه اطلاعاتی وجود دارد که حدود ۱۳۰ لایه آن در اختیار شورای شهر قرار گرفته است.

رصد خانه ای برای رصد مشکلات و بهبود شرایط کلانشهر قم
مدیر عامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری قم عنوان کرد: در سازمان فاوا فرآوری داده‌ها به‌صورت جدی دنبال می‌شود و با توجه به اینکه سامانه‌ها الکترونیکی اجرا می‌شود، ما به یک ابر داده روبه‌رو هستیم و هنوز بیش از ۴۰ درصد آن استفاده نمی‌شود که امیدواریم به‌زودی با راه‌اندازی سامانه رصد از تمام داده‌ها استفاده شود. وضعیت شهرسازی و مراجعه مردم به مناطق ۸ گانه شهرداری هم میانگین زمان برای مراجعه و درخواست الکترونیکی و یا بررسی چالش ها و ظرفیت های پارکنیگ در سامانه رصد بررسی شده است.
حجازی افزود:در گام نخست سامانه رصد را راه اندازی و در مرحله بعد رصدخانه ای را برای مدیران شهرداری ایجاد می کنیم تا مدیران شهری به صورت روزانه از طریق نمودارهای تحلیلی و آماری برنامه های شهری را بررسی و وضعیت کلانشهر قم را با کلانشهرهای دیگر کشور و حتی کشورهای دیگر بررسی کنند.
به گفته وی؛در سال آینده با همکاری اداره کل ارتباطات و امور بین‌الملل، رصدخانه شهری راه‌اندازی می‌شود و این رصدخانه فراتر از یک سامانه بوده و می‌تواند به‌صورت لحظه‌ای بر اساس داده‌ها تحلیل‌های شهری ارائه دهد که در تصمیم‌گیری‌ها بسیار مؤثر است.

ضرورت خدمات الکترونیک برای کلانشهر قم
یک کارشناس امور شهری با اشاره به اهمیت خدمات الکترونیکی برای یک شهری مانند قم گفت: با توجه به رویکرد دولت جمهوری اسلامی ایران در سال هاى اخیر و اهتمام جدی دولتمردان به مقوله دولت الکترونیک، ضرورت استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات و نقش اساسی آن در حل مسائل کلانشهرها بیشتر احساس می شود.
سید مجتبی میرفاطمی افزود: در مدیریت شهری،اقتصاد شهری، تولید شغل و ارتقای سطح فرهنگ شهروندی نقشى اساسى ایفا می کند؛ دستیابى به مدیریت واحد شهرى با توسعه شهرالکترونیک محقق مى شود.
وی ادامه داد :گردشگری الکترونیک به معنی استفاده از اینترنت و فناوری اطلاعات برای سر‌وسامان‌ دادن بخش‌های مختلف سفر و گردشگری مثل خرید بلیط، رزرو هتل، انتخاب تور گردشگری و… است که باید برای کلانشهر قم و شهرداری در آینده تعریف شود.

  • نویسنده : هیفا پردل