برای لبیک به ندای سید الشهدا (ع) در مراسم های عزاداری حسینی حق الناس را رعایت نموده و با پخش نذری های دوستدار سلامت و با رعایت نظافت حقوق پاکبانان را ادا نماییم.

به گزارش پردیسان آنلاین؛ باز محرم و تاسوعا و عاشورایی دیگر از راه رسید با حلول ماه محرم فضای حزن و عزا همه جا دیده می شود شاید برای ما تنها بعد عاطفی نهضت عاشورا پررنگ تر از همه ابعاد آن دیده شود اما اگر بیشتر و عمیق تر بر نهضت عاشورای حسینی توجه کنیم ابعاد مختلفی را می توان یاد گرفت .
هرچند اندوهگین بودن در مصیبت ائمه معصومین (ع) ازمصادیق محبت به اهل البیت (ع) است عزاداری و سینه زنی و یا برگزاری موکب های مختلف و ایستگاههای صلواتی از مصادیق مهم ابراز محبت به ساحت امام حسین علیه السلام و یاران باوفای ایشان است اما متاسفانه عزاداری ها در برخی موارد با آسیب هایی همراه بوده است اگر اصلاح نشود دشمنان برآن انگشت گذاشته می تواند این محبت را زیر سئوال برد.
از سویی مهم ترین درس اخلاقی که حضرت سیدالشهدا (ع) شب عاشورا به ما داد مفهوم «حق الناس» است شب عاشورا به اصحاب خود خطاب کرد هرکس حق الناسی به گردن دارد از سیاهی شب بهره برده و این میدان و جنگ را کنار بگذارد حق الناس مفهوم آن دین و بدهی به فرد ویا آزار جسمی خلاصه نمی شود بلکه در عزاداری های ما هم می توان حق الناسی را پایمال کرد حال شاید از خود بپرسیم چگونه؟
در عزاداری هایمان باید این نکات را مد نظر داشته باشیم که؛ صدای زیاد بلندگوها در ساعات دیر وقت شب هنگام، ریختن ظروف یکبار مصرف چای و نوشیدنی و غذا در سطح شهر، راهبندان کردن و بستن مسیر مردم در کوچه و خیابان همه و همه می‌تواند از مصادیق حق الناس در عزاداری‌ها باشد که بایداین آسیب‌ها از سوی ما که خود را محب سیدالشهدا(ع) می دانیم رعایت شود.
در برخی مواقع هنگام گرفتن نذری از موکب داران یادمان می رود که پاکبانان هم حقی گردن ما دارند چرا که حاضریم بعد از میل کردن نذری ظروف یک بار مصرف را در هر کجا که بودیم پرت نماییم بدون این که به این فکر باشیم که پاکبانان در این روزهای تاسوعا و عاشورا تا چه اندازه باید در نظافت این شهر همت وتلاش کنند .
حال با توجه به این که در محرم ۱۴۴۴ ایستگاههای صلواتی و موکب داران اجازه برپایی موکب و پذیرایی از عزاداران حسینی را دارند چه خوب است با فرهنگ سازی «نه گفتن به ظروف یک بار مصرف» و ترغیب موکب داران به استفاده از ظروف گیاهی و هم چنین رعایت نظافت شهر و خیابان و معابر از سوی مردم و هم گردانندگان ایستگاههای صلواتی بعدی از ابعاد اخلاقی نهضت عاشورای امام حسین علیه السلام را تبلیغ کنیم چرا که نظافت و پاکیزگی سفارش مهم قرآن بوده که « وَ اللهُ‌ یُحِبُّ الْمُطَّهِّرینَ» خدا پاکیزکان را دوست دارد و ائمه ما هم همیشه بر نظافت و پاکیزکی سفارش داشتند پس جای تردید دارد که در ماه محرم تنها ما بعد عاطفی نهضت عاشورا را پیاده و از موازین اخلاقی و تربیتی این نهضت دور باشیم.
عزای حسینی در کنار پاکیزگی
یک شهروند قمی در باب رعایت پاکیزگی شهر در مراسم های تاسوعا و عاشورای حسینی می گوید: کاش به جای گریه و ماتم و هم چنین زنجیر زنی هایمان به ابعاد اخلاقی نهضت امام حسین علیه السلام هم تمرکز نماییم امام حسین علیه السلام در لحظه لحظه جریان عاشورا درسهای اخلاقی فراوانی داشتند ولی ما تنها بعد ماتم و گریه را مورد توجه قرار دادیم در تاسوعا و عاشورا انواع نوشیدنی و غذاهای نذری را از ایستگاههای صلواتی و تکایا می گیریم و بعد از مصرف هرکجا بود ظروف را پرت می کنیم بدون این که فکر کنیم بعد از این مراسم پاکبانان این شهر چقدر باید برای نظافت شهر کمر همت ببندند؟
علی کرمانی می افزاید: با رفتن به هر ایستگاه صلواتی بعضا دیده می شود که ظروف یک بار مصرف چایی و یا شربت همه انداخته شده در حالی سطل زباله مخصوص کنار ایستگاه نصب شده است آیا عزاداری ما با این کار مورد قبول صاحب این عزا قرار می گیرد ؟ باید هم موکب داران و هم مردم در این زمینه با پاکبانان ما همکاری کنند.
انباشته شدن ظروف یک بار مصرف بعد از هر مراسم مذهبی
یکی دیگر از شهروندان در گفت وگو با خبرنگار ما درباره ضرورت رعایت حق و حقوق پاکبابان بیان می کند: امام حسین علیه السلام شب عاشورا نکته اخلاقی جالبی را به آن تمرکز کردند و خطاب به اصحاب خود گفتند نباید هرکدام از شما حق الناسی به گردن داشته باشید اگر حق الناسی است نباید در جنگ حضور داشته باشید پس اگر خود را از محبان اهل بیت می دانیم مهم ترین حق الناس در این شبها رعایت موازین بهداشتی و نظافت است .
سید رضا حسینی می افزاید: موکب داران و گردانندگان ایستگاههای صلواتی ؛تکایا و مساجد باید موازین بهداشتی را رعایت کنند چای را در ظروف گیاهی توزیع کنند تا برای عزاداران مشکلاتی ایجاد نکند اکنون با موج جدیدی از کرونا روبرو هستیم چه خوب است که اگر نشانه ای از بیماری داریم در عزاداری شرکت نکنیم برای گرفتن نذری بیش از اندازه نذری از موکب ها دریافت نکنیم تا اسراف نشود ظروف را در سطل آشغال ریخته تا حق پاکبانان این شب ها رعایت شود.
لزوم استفاده از ظروف گیاهی
مصطفی خیری یکی موکب داران در خیابان چهارمردان که ۴ سالی است موکب داری می کند می گوید: برای پذیرایی از عزاداران ظروف گیاهی مناسب تر از بقیه ظروف هستند یا اینکه از استکان های کوچک که در قدیم استفاده می کردیم استفاده کنیم به شرطی که نظافت آن را رعایت کنیم ظروف گیاهی برای چایی مناسب است ایستگاههای صلواتی و مردم هنگام دریافت نذری موازین بهداشتی را رعایت کنند زیبنده نیست بعد از مراسم ها شهر با حجم بالایی از ظروف و انباشت آن چهره آن نازیبا جلوه کند.
به گفته وی؛ ارادت به امام حسین علیه السلام تنها در سینه زنی ها و یا گریه و ماتم خلاصه نمی شود باید عمیقا ببینیم امام حسین علیه السلام چه درس هایی در روز عاشورا دادند که مهم ترین آن همان بعد اخلاقی است رعایت حقوق یکدیگر کم کردن صدای بلندگوها ؛ گرفتن نذری به اندازی نیاز و عدم اسراف ؛ ریختن ظروف در سطل های ویژه و رعایت حق پاکبانان در این شب ها باید برای همه مهم باشد..
وی عنوان می کند: هرچند امسال قیمت ظروف یک بار مصرف و به ویژه ظروف گیاهی افزایش یافته ولی چاره ای نیست باید همه در نظافت و تامین نکات بهداشتی همکاری کنند.

توصیه شهردار قم به هیئت‌های مذهبی برای رعایت حق‌الناس

دکتر سید مرتضی سقائیان‌نژاد در جلسه شورای مدیران شهرداری قم ضمن تقدیر از مردم شریف قم، خیران و هیئت‌های مذهبی در گرامیداشت ایام شهادت سالار شهیدان (ع) اظهار داشت: ایجاد ایستگاه‌های صلواتی در ایام عزاداری حرکتی ارزشمند و نمادسازی برای گرامیداشت شعائر محسوب می‌شود که باید از تمام متولیان این امر تقدیر کرد.

وی حمایت شهرداری قم حمایت از این حرکت را افتخار مجموعه دانست و تصریح کرد: درعین‌حال حراست از حقوق عمومی شهروندان موضوعی ضروری است و باید همگان توجه داشته باشیم که برپایی ایستگاه‌های صلواتی موجب آزار و اذیت مردم نشود.

شهردار قم با اشاره به اینکه انتقاداتی از نحوه برپایی برخی ایستگاه‌های صلواتی که موجب ترافیک و بی‌نظمی در شهر می‌شوند، مطرح است، اظهار داشت: از هیئت‌های مذهبی درخواست می‌کنیم که ارائه خدمات خود را ضمن رعایت حقوق مردم انجام دهند.

دکتر سقائیان‌نژاد همچنین جلوگیری از آلوده ساختن شهر قم در جریان برپایی ایستگاه‌های صلواتی را مطرح کرد و گفت: در روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی که انبوهی از عزاداران از نقاط مختلف کشور به شهر قم می‌آیند، وجود بی‌نظمی و آلودگی زیبنده شهر قم نیست.

وی ضمن توصیه به هیئت‌های عزاداری برای عمل به توصیه‌های پیشگیرانه بهداشتی و ایمنی گفت: سازمان آتش‌نشانی و معاونت خدمات شهری شهرداری قم اقدامات لازم در این حوزه را انجام دهند.

تشویق مدیریت شهری قم برای استفاده از ظروف گیاهی
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری قم در ارتباط با بهره گیری موکب داران از ظروف گیاهی می گوید: ظروف یک‌بارمصرف با پایه پلاستیکی، مشکلات زیست‌محیطی ایجاد می‌کند، چراکه بازگشت آن به طبیعت ۳۰۰ سال به طول می‌انجامد و از طرفی دیگر، مشکلات بهداشتی به همراه دارد و همین امر سبب شده است که سازمان مدیریت پسماند شهرداری قم راهکاری برای حذف آن‌ها از چرخه مصرف انتخاب کند.
سیدعبدالله میرابراهیمی می افزاید: سازمان مدیریت پسماند شهرداری قم همزمان با ماه محرم و به‌منظور حفظ بهداشت عمومی شهروندان، اقدام به تخصیص یارانه به هیئات مذهبی قم برای استفاده از ظروف یک‌بار مصرف با پایه گیاهی کرده است؛ این سازمان با توجه به افزایش تهیه و توزیع نذورات در سطح شهر و استفاده از ظروف یک‌بارمصرف، طرح تخصیص یارانه به هیئات مذهبی قم برای استفاده از ظروف یک‌بار مصرف با پایه گیاهی را با توجه به‌ضرورت حذف استفاده از ظروف یک‌بارمصرف با پایه پلاستیکی در شهر اجرا می‌کند.
به گفته وی؛ از تمام هیئات و ایستگاه‌های صلواتی برای شرکت در این طرح دعوت می‌کند تا در خصوص جایگزینی ظروف با پایه گیاهی به جای پلیمری اقدام نمایند ابراز کرد: امید است در کنار ادای نذر، غذای سالم را در اختیار عزاداران حسینی قرار گیرد.
امسال پویش “پاکیزگی، نذر امسال من” با هدف رعایت نظافت و بهداشت محیط در ایام محرم از سوی سازمان مدیریت پسماند شهرداری قم برگزارمی شود.
توصیه های زیست محیطی به موکب داران
یک فعال محیط زیست در حوزه مدیریت پسماند در گفت وگو با خبرنگار پردیسان آنلاین درارتباط با انتخاب ظروف مناسب برای پذیرایی در تاسوعا و عاشورا می گوید: بهتر است در مورد ضرورت استفاده از ظروف مناسب صحبت کنیم که ظروف گیاهی ام می تواند یکی از آنها باشد. معمولا هر محصولی که توسط صنایع تولید می شود بر حسب نیاز بازار و مصرف است و خرید ظروف را از ابعاد مختلف اقتصادی، بهداشتی، محیط زیستی می توان بررسی کرد.
مهدی نعمتی می افزاید: استفاده از ظروف یکبار مصرف در اکثر پذیرایی ها به دلیل تنوع محصول و ارزان تر بودن آن نسبت به ظروف مشابه می باشد و باید به این نکته توجه نماییم هر محصولی برای کاربری خاصی تعریف شده است مثلا ظروف یکبار مصرف پلیمری از جنس پلی استایرن برای دمای زیر ۴۰ درجه سانتیگراد مناسب بوده و برای غذاهای گرم پیشنهاد نمی شود.
به گفته وی؛همچنین میتوان از ظروف یکبار مصرف آلومینیومی که مقاوم در برابر گرما است بعنوان بهترین گزینه برای غذاهای داغ نام برد،این ظروف به دلیل نداشتن مواد شیمیایی در ساختارشان، به راحتی در طبیعت تجزیه می‌شوند و امکان بازیافت آن‌ها نیز به خوبی وجود دارد.
نعمتی اظهار می کند: ، ظروف یکبار مصرف گیاهی شاید جایگزین مناسبی برای ظروف یکبار مصرف پلیمری باشد و از لحاظ قیمت نسبت به ظروف آلومینیومی مناسب تر باشد ولی باید به این نکته توجه گردد که مواد سازنده آن شامل چه مواد و ترکیباتی می باشد.
به گفته این فعال محیط زیست ؛ در برخی از کشورهای تولید کننده این محصول، از مواد پایه صد درصد گیاهی استفاده و محصول زیست تجزیه پذیر می باشد و کمتر از شش ماه در شرایط مناسب دفع، ظروف گیاهی تجزیه می گردد.
وی در بخش دیگری از گفت وگوی خود می افزاید: ولی در ایران برخی از ظروف یکبار مصرف گیاهی صد در صد گیاهی نیست و باید در زمان خرید دقت نمود مواد تشکیل دهنده جنس ظروف شامل ترکیب چه موادی می باشد.
توصیه بر استفاده از ظروف دوستدارمحیط زیست
این فعال محیط زیست در حوزه مدیریت پسماند در ادامه می گوید: در هرم مدیریت پسماند اجتناب و کاهش از تولید پسماند در راس قرار دارد و این به این معنا است ما در اهداف آموزشی، فرهنگی و محیط زیستی مان میبایست ظروف و محصولاتی را معرفی نماییم که بیشتر دوستدار محیط زیست باشد.
نعمتی بیان می کند: آلودگی های محیط زیستی ناشی از رها کردن ظروف یکبار مصرف در اطراف موکب ها و ایستگاه های پذیرایی به ویژه در دهه اول محرم، اربعین و نیمه شعبان که درسطح شهر دیده می شود نشانگر آن است که برای شهروندان فرقی نمی کند این ظروفی که دور می اندازند ظروف یکبار مصرف پلیمری است یا گیاهی؟ و همچنین نمی توان دلخوش بود که تفکیک و بازیافت این ظروف در بسیاری از مراکز پردازش پسماند جداگانه و مناسب انجام شود.
وی در پایان عنوان می کند: استفاده از ظروف چند بار مصرف مانند استکان های شیشه ای، لیوان های پلاستیکی و ظروف ملامینی، شیشه ای، انواع ظروف فلزی و همراه داشتن ظروف شخصی میتواند در کاهش و اجتناب از تولید پسماند، رعایت بهداشت فردی و محیط زیست و همچنین کاهش هزینه های جاری خرید ظروف برای پذیرایی ها نقش موثری را داشته باشد.
نعمتی می افزاید: پیشنهاد می نمایم دستگاه های اجرایی که مجوزهای ایستگاه های پذیرایی و موکب ها را صادر می نمایند برخی از شرایط محیط زیستی را جزو الزامات دریافت مجوز مدنظر قرار دهند و بر حسن اجرای آن نظارت داشته باشند.

  • نویسنده : هیفا پردل