حقیقت هنر را هر یک از اندیشمندان با توجه به نوع جهان‌بینی و تصوری که از جهان هستی دارند به گونه‌ای معرفی کردند اما در این مسیر سیدمرتضی آوینی روحی تازه در تن هنر دمید و مفهومی نو به‌نام انقلاب را مطرح کرد، مسیری که تا امروز رهروان زیادی داشته و سید مجتبی خیام‌الحسینی یکی از این افراد است.

به گزارش پردیسان آنلاین، در توصیف «هنر انقلاب» می‌توان این‌طور گفت که هنری متعهد با هنرمندی عهد آشنا است؛ هنری که شهادت، زیباترین مضمون آن است و زیبایی را قرین جهاد و شهادت می‌داند؛ هنری که مردمی است اما این مردمی بودن با عوام زدگی و ابتذال یکی نیست و از زیبایی و غنای آن چیزی نمی‌کاهد؛ همان گونه که شهید آوینی سید شهیدان اهل قلم هویت هنر انقلاب را در «اما در جستجوی هویت مستقل هنر انقلاب باید تنها به آثار هنرمندان مسلمان انقلابی رجوع کرد و لا غیر» جستجو می‌کند.

سید شهیدان اهل قلم معتقد است که هنرمند باید اهل درد باشد و این درد نه تنها سرچشمه زیبایی و صفای هنری، بلکه معیار انسانیت دانسته می‌شود در واقع آدم بی درد هنرمند نیست که هیچ، اصلاً انسان نیست؛ از دیدگاه شهید آوینی، هنر به معنای حقیقی خویش، جز در آینه روح مؤمنین تجلی نخواهد یافت و جز هنر متعهد به اسلام، هر چه هست، نه تنها هنر نیست بلکه عین بی هنری است؛ رهبر معظم انقلاب نیز بر همین اعتقادند که: «انقلاب آن وقتی می‌تواند خودش را در قالب هنر بیاورد که هنرمند خودی داشته باشد و خودش هنرمند را پرورش دهد.» از این رو توقع انقلاب از هنر و هنرمند، مبتنی بر نگاه زیباشناختی در زمینه هنر است.

با توجه به فرا رسیدن سالروز شهادت سید شهیدان اهل قلم، شهید سید مرتضی آوینی و روز هنر انقلاب گفت‌وگویی با سید مجتبی خیام‌الحسینی یکی از مستندسازان مطرح کشورمان داشتیم؛ خیام‌الحسینی متولد سال ۱۳۶۳ در اصفهان، دارای تحصیلات سطح یک حوزوی و فارغ‌التحصیل دوره‌های تخصصی فیلمسازی مؤسسه فرهنگی هنری مطالعات جبهه فرهنگی تهران است.

از جمله فعالیت‌های او می‌توان به مدیر گروه فرهنگی هنری رهوا، عضو شورای فیلم حوزه هنری اصفهان و داوری جشنواره فیلم مستند استان اصفهان اشاره کرد؛ از آثار او می‌توان مستندهای خط آتش، مهمان مامان، گردان قاطریزه، رؤیای خلافت، در کنار هم، سلبریتیسم، شهرک دارخوین و آستین خالی را نام برد که او کارگردانی آنها را بر عهده داشته است؛ آنچه در ادامه می‌خوانید حاصل گفت‌وگوی خبرنگار پردیسان آنلاین با خیام‌الحسینی است:

پردیسان آنلاین: چطور از طلبگی وارد حوزه مستند سازی شدید؟

خیام‌الحسینی‌: این مسیر از یک برنامه کوچکی و با مصاحبه‌هایی پیرامون شخصیت مقام معظم رهبری به سفارش نهاد رهبری در دانشگاه پیام نور اصفهان شروع شد که این مستند از اولین پروژه‌هایی بود که انجام دادیم و بعد از آن گروه فرهنگی هنری رهوا درسال ۱۳۸۸ شکل گرفت.

پردیسان آنلاین: زمانی که به کارنامه شما نگاهی می‌اندازیم؛ شاهدیم که تولیدات متعدد و ماندگاری داشته‌اید؛ در بین این آثار کدامیک برای خود شما ماندگارتر است؟

خیام‌الحسینی: در طول این سال‌ها بیش از ۴۰ مستند کوتاه و بلند تولید کردیم که برخی از آن‌ها به واسطه شرایط کشور اثرگذاری بیشتری داشته است؛ از کارهایی که حوزه دفاع مقدس کار شد و خوب دیده شد مستند گردان قاطریزه و مستند شهرک دارخوین بود که خیلی خوب دیده شده است.

در شرایط مختلفی بعضی از آثارمان بیشتر دیده شده است، برای مثال در جنگ کشور عراق علیه داعش مستندی با نام رؤیای خلافت کار کردیم که مربوط به آزادسازی شهر موصل است، در سال‌های کرونا که حرم امام رضا (ع) بسته شده بود توفیق حضور در حرم مطهر امام رضا (ع) را داشتیم و تولیداتی انجام دادیم که از برنامه‌های ماندگار ما بوده است؛ در حوزه اجتماعی هم یک مستند سریال پنج قسمتی به نام سلبریتیسم کار کردیم که این اثر هم بسیار دیده شده است.

سفر جزئی از زندگی یک مستندساز است/ شهید آوینی دقیقاً مصداق بارز هنر انقلاب

پردیسان آنلاین: شاید یکی از متفاوت‌ترین آثار شما، مستند «رؤیای خلافت» بود که با وجود حضور داعش برای ساخت آن به عراق رفتید؛ جرقه ساخت آن چگونه زده شد؟

خیام‌الحسینی: این مستند به سفارش شبکه افق سیما بود و برای ساخت آن به کشور عراق رفتیم.

پردیسان آنلاین: اطرافیان و اعضای خانواده مخالفتی برای ساخت این مستند و رفتنتان در آن شرایط به عراق نداشتند؟

خیام‌الحسینی: معمولاً سفر جزئی از زندگی یک مستندساز است و بیشتر اوقات در سفر به سر می‌برند؛ این یک امر عادی برای این کار است و به همین خاطر مخالفت زیادی شکل نمی‌گیرد.

پردیسان آنلاین: حال و هوای عراق با وجود حضور داعش چطور بود؟

خیام‌الحسینی: طبیعتاً فضای جنگ خطراتی از قبیل حضور در میدان جنگ دارد و به خصوص در کشور عراق که عوامل انتحاری نیز وجود دارند اما به هرحال خطر جزئی از طبیعت این گونه تولیدات است.

سفر جزئی از زندگی یک مستندساز است/ شهید آوینی دقیقاً مصداق بارز هنر انقلاب

پردیسان آنلاین: امروز سالروز شهادت شهید آوینی و روز هنر انقلاب است؛ تعریف شما به‌عنوان یک مستندساز از این واژه یعنی هنر انقلاب چیست؟

خیام‌الحسینی‌: امام خمینی (ره) در سخنرانی خود در سال ۱۳۶۷ فرمودند: «تنها هنری مورد قبول قرآن است که صیقل دهنده اسلام ناب محمدی (ص) و اسلام ائمه هدی (ع)، اسلام فقرای دردمند، اسلام پابرهنگان، اسلام تازیانه خوردگان تاریخ تلخ و شرم‌آور محرومیت‌ها باشد. هنری زیبا و پاک است که کوبنده سرمایه داری مدرن و کمونیسم خون‌آشام و نابود کننده اسلام رفاه و تجمل، اسلام التقاط، اسلام سازش و فرومایگی، اسلام مرفهان بی درد و در یک کلمه اسلام آمریکایی باشد؛ هنر در مدرسه عشق، نشان دهنده نقاط کور و مبهم معضلات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و نظامی است.» و به نظرم این تعریف امام خمینی (ره) بهترین تعریف هنر انقلاب است

پردیسان آنلاین: شهید سید مرتضی آوینی را چطور توصیف می‌کنید؟

خیام‌الحسینی‌: شهید آوینی دقیقاً مصداق بارز هنر انقلاب است و کسی است که توانسته هنر انقلاب را به بهترین شکل ممکن به مردم نشان دهد.

ما کم داشتیم هنرمندانی که بتواند انقلاب را به معنی درست آن به مردم نشان دهند و شهید آوینی از طریق هنر خود به خوبی این مهم را انجام داد و استاد بزرگی برای کسانی است که به تازگی وارد عرصه هنر انقلاب شده‌اند و به دنبال الگوی شایسته‌ای برای خود هستند؛ خیلی از دوستان من به واسطه علاقه‌ای که به شهید آوینی داشتند در حوزه فیلم سازی وارد شدند و رشد یافتند.

سفر جزئی از زندگی یک مستندساز است/ شهید آوینی دقیقاً مصداق بارز هنر انقلاب

پردیسان آنلاین: به حضور جوانان در این عرصه اشاره کردید؛ اگر بخواهید به‌عنوان شخصی که حدود ۱۵ سال از عمر خود را صرف این مسیر کرده، توصیه‌ای به آن‌ها داشته باشید، چه نکته‌ای را بیان می‌کنید؟

خیام‌الحسینی: مهم‌ترین موضوع این است که با علاقه وارد این کار شوند و روی حوزه کاری خود متمرکز شوند و هدف روشنی داشته باشند و شاخه‌های تخصصی کار خود را تغییر ندهند.

مشکلی که امروزه در کشور داریم تقویت نسل هنرمند انقلابی است که جای آن خیلی احساس می‌شود و بسیاری از مجموعه‌ها می‌توانند کمک کنند چون به مرور زمان اتفاق می‌افتد و کاری زمان بر است تا افراد کم کم بتوانند در این فضا رشد کنند و برای این اتفاق نیازمند حمایت‌های گسترده‌تری هستیم.