به گزارش پردیسان آنلاین؛ جشن های نیمه شعبان از مراسم های مذهبی، فرهنگی است که در فرهنگ ما ایرانیان ریشه دارد این جشن تنها اختصاص به ما ایرانیان ندارد بلکه شیعیانی در سراسر جهان و حتی از دیگر ادیان الهی که به ظهور حضرت حجت(عج) ایمان دارند روز مهمی برای آنها به شمار می رود .
هرچند مراسم نیمه شعبان در عتبات عالیات در کشور عراق هم خاص و نگاهی ویژه به آن در بعد ملی می شود اما در ایران به ویژه در شهر مقدس قم با محوریت مسجد مقدس جمکران که جایگاه ویژه و موقعیتی مهم در بین شیعیان دارد ویژه تر خواهد بود چرا که در نیمه شعبان این مسجد میزبان عاشقان حضرت مهدی (عج) از سراسرکشور و هم چنین زائران وگردشگرانی از دیگر کشورهای اسلامی است.
علاوه بر جشن های نیمه شعبان این مسجد مقدس در روزهای آخر هفته به طور هفتگی میزبان کاروان های زیارتی از استان های دیگر و گردشگرانی از کشورهای دیگر نیز خواهد بود بی شک یکی از باشکوه ترین مراسم های معنوی بعد از زیارت اربعین جشن نیمه شعبان در مسجد مقدس جمکران است اما با توجه به حجم بالای زائران و گردشگران زیرساخت مطلوبی برای این امر تعریف نشده است.
تنها در دوسال بحران کرونا جمکران آغوش خود را به سوی گردشگران و زائران خود بست اما با کاهش محدودیت های کرونایی در سال گذشته، جشن نیمه شعبان در این مسجد مقدس شکوه خاصی داشت و نزدیک به ۵ میلیون زائر از سراسر کشور و هم چنین دیگر کشورهای اسلامی به شهر قم سفر کردند هرچند سال گذشته با برنامه ریزی و انسجامی که بین دستگاههای مختلف استانی و مشارکت خوب گروههای مردمی وجود داشت موکب ها بهترین میزبانی را داشتند و در ذهن زائران پیاده روی اربعین را ترسیم کرد .
ولی ناگفته نماند که باید مسئولان ملی برای شهر قم ردیف بودجه ای خاص در نظر گرفته و توجه ویژه به زیرساخت های شهر قم به ویژه منطقه جمکران داشته باشند؛ به نظر نیمه شعبان سال ۱۴۰۲ زائران بیشتری به قصد زیارت به قم سفر می کنند و این امر نیاز به ردیف بودجه ویژه ،عزمی اربعینی و تامین امکاناتی در سطح ملی دارد.

بهره گیری از تجربه اربعین در نیمه شعبان
معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور که در حاشیه جلسه ستاد امور زائرین و تسهیلات سفر نیمه شعبان در مسجد مقدس جمکران که با حضور مدیران اجرایی استان برگزار شد در گفت وگویی اختصاصی با خبرنگار پردیسان آنلاین می گوید: با توجه به این که جشن نیمه شعبان با محوریت مسجد مقدس جمکران از با شکوه ترین مراسم معنوی بعد از اربعین حسینی است و باید گفت این مراسم مختص قم و حتی کشور نیست چرا که از دیگر استانها و هم چنین کشورهای مختلف به قم در این روز سفر می کنند در نظر داریم که از تجربه ستادهای اربعین طی جلساتی با مسئولان استانی برای بهره گیری بهتر از اجر معنوی این روز استفاده کنیم.
مهدی جمالزاده بیان می کند: نیاز است برخی از تدابیر ملی از سوی مدیران استانی و مسئولان کشوری صورت گیرد برای نخستین بار است که وزارت کشور در این جلسه حضور دارد ما جلساتی هم در سطح ملی داشتیم قرار است تجربیاتی که از اربعین داشتیم در مسجد مقدس جمکران پیاده نماییم و در نظر داریم در بلند مدت و میان مدت منطقه جمکران به یک شهرک مذهبی و زیارتی تبدیل شود و در این شهرک باید پارکینگ ها و زیرساخت هایی برای میزبانی تعریف شود .
به گفته وی پیش بینی می کنیم این شهرک پارکینگ ، مکانی برای استراحت رانندگان، فضای سبز،تانکرهایی برای مخازن آب و هم چنین سرویس های بهداشتی سیار و ثابتی در نظر گرفته شود و محلی برای استقرار خادمین و نانوایی هایی مستقر شود و علاوه بر آن زائرسراهای ارزان قیمت در اطراف این منطقه برای راحتی و میزبانی شایسته از زائران در نظر گرفته شود. طرح جامع این شهرک در حال بررسی است و درمیان مدت و بلند مدت این شهرک در جمکران اجرایی شود.
بودجه برای کلانشهرهای مذهبی از جمله قم اختصاص یافته است
معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور در ادامه گفت وگوی خود در پاسخ به این سئوال که قم یک کلانشهر مذهبی است و قرار بود برای کلانشهرهای مذهبی ردیف بودجه ویژه اختصاص یابد آیا برای قم اختصاص یافته است عنوان می کند: ۴ سالی است که برای شهرهای مذهبی از جمله کلانشهر قم ردیف بودجه به نام بودجه زیارت اختصاص یافته است که شامل شهرهای مشهد و شیراز هم خواهد بود. برای این امر اوراق مشارکتی در نظر گرفته می شود اعتبارات برای بافت اطراف حرم است و در قالب بازآفرینی استفاده می شود .
جمالزاده افزود : از سال گذشته بعداز ۱۵ سال وزارت کشور تعدادی اتوبوس را برای کلانشهرهای کشور تامین کند که تعدادی را تامین و تعدادی طی سال های دیگری نیز تحویل خواهد گرفت اما برای مراسم های معنوی باشکوه مانند نیمه شعبان نیاز به ناوگان اتوبوسرانی بیشتری دارد باید از ناوگان اتوبوسرانی دیگر کلانشهرهای کشور استفاده نماییم و ملزومات و تجهیزات آنها بهره مند شویم اما در بلند مدت نیاز به تامین اتوبوس های بیشتری برای استان قم هستیم.
لزوم بهره گیری از ظرفیت نیمه شعبان به بهترین شکل ممکن
جمالی زاده در بخش دیگری از گفت وگوی خود با اشاره به بهره گیری از ظرفیت های معنوی جشن نیمه شعبان می گوید: باید فعالیت‌های فرهنگی، تبلیغاتی و رسانه‌ای در ایام نیمه شعبان با جلوه‌های ویژه صورت پذیرد در همین راستا باید ستاد اربعین را نیز فعال کنیم، چراکه این ستاد می‌تواند به‌تمام‌معنا در ایام نیمه شعبان کاربرد داشته باشد. وی با بیان اینکه شهرداران استان‌های همجوار می‌توانند بهترین کمک را در ایام نیمه شعبان داشته باشند، اگرچه موضوع مدیریت متمرکز مهم و ضروری است ولی باید از این ظرفیت‌ها نیز استفاده شود.

تاکید بر ایجاد زیرساخت های مطلوب و دائمی در منطقه جمکران
استاندار قم با اشاره به میزبانی میلیونی در نیمه شعبان در قم می گوید: در کنار میزبانی میلیونی از زائرین در طول سال در مسجد مقدس جمکران داریم به ویژه در نیمه شعبان زیرساخت های اندکی داریم باتوجه به ضرورت‌ها و نیازمندی‌های قم باید زیرساخت‌های دائمی در استان فراهم شود.
سید محمد تقی شاهچراغی بیان می کند: سال گذشته با کاهش محدودیت های کرونایی و بعد از دوسال بحران کرونا با همدلی و همکاری همه دستگاه ها علی‌رغم محدودیتها توانستیم جشن نیمه شعبان بدون مشکل خاصی را برگزار کنیم الزامات خاصی برای میزبانی نیازمندیم و در استان تمام ظرفیت‌ها پای کار آمده ولی پاسخگوی حجم زائرین نیستیم.
وی با اشاره به ورود زائرانی از سراسر کشور در طول سال و در قالب کاروان می افزاید: الزامات خاصی برای میزبانی نیازمندیم و در استان تمام ظرفیت‌ها پای کار آمده ولی پاسخگوی حجم زائرین نیستیم و باید مسئولان در بعد ملی به مسجد جمکران و هم چنین نیمه شعبان نگاه ویژه در سطح ملی داشته باشند.
تملک زمین های اطراف جمکران برای احداث پارکینگ های دائمی
شهردار قم در ارتباط با آمادگی ها برای برگزاری جشن های نیمه شعبان به مشکل کمبود پارکینگ اشاره و بیان می کند: مراسم نیمه شعبان باید به طور ویژه و در بعد ملی به آن نگاه شود ما غیر از نیمه شعبان در سه شنبه ها و چهارشنبه ها زائرانی داریم که از سراسر کشور در قالب کاروان هایی به قم سفر می کنند لذا باید زیرساخت مطلوب و تمهیداتی برای میزبانی شایسته اندیشیده شود.
وی ادامه داد: بحث پارکینگ بحران هر ساله است ما ۲۰۰ هکتار از اراضی مردمی را برای اختصاص پارکینگ های موقت درنظر گرفته ایم طرح اصلی این است که زمین هایی در اطراف مسجد وجود دارد که مالکین آن خصوصی بوده وبا قیمت مطلوب می توان برای تامین پارکینگ دائمی خریداری و تملک کرد.
سید مرتضی سقائیان نژاد می افزاید: پارکینگ هایی را به طور دائم می توان با تملک این اراضی ایجاد کرد این موضوع را با وزیر کشور هم مطرح کردیم جلساتی با معاونین وزارت کشور و طی نامه ای با وزارت راه و شهرسازی هم مکاتبه شده است چون زمین ها دولتی نیست این طرح رها شده است که بحث زیربنایی مد نظر ما برای جشن نیمه شعبان خواهد بود که باید به نتیجه قطعی برسد.
ساختمان آتش نشانی که تجهیزات ندارد
شهردار قم در ادامه به تامین ساختمانی برای آتش نشانی و پیشگیری از حوادث احتمالی در اطراف جمکران اشاره و بیان می کند: در ورودی بلوار پیامبر اعظم (ص) نزدیک مسجد جمکران ساختمانی برای آتش نشانی و پیشگیری از حوادث احتمالی در نظر گرفته ایم که هیچ تجهیزات و امکاناتی در آن وجودندارد ساختمان آن آماده است که با کمک وزارت کشور این مکان تجهیز شود و در نهایت به کاهش حوادث احتمالی منجر شود.
سقائیان نژاد هم چنین با اشاره به خیل عظیم زائران و زیرساخت سرویس های بهداشتی دائم و موقت عنوان می کند: سرویس های بهداشتی موقتی ما در نیمه شعبان در نظر می گیریم که بخشی به صورت سیار و تعدادی هم دائمی هستند نزدیک به ۲۰۰ دستگاه چشمه بهداشتی داریم اما به صورت ضروری نیاز به چشمه های سرویس بهداشتی دائم هم وجود دارد چون با توجه به حجم بسیار زائرین بعضا ما شاهد صف های طولانی برای سرویس های بهداشتی هستیم.
وی ادامه داد: دسترسی هایی که در این منطقه وجود دارد نیازمند قیر می باشد ما سال گذشته ۵ هزار تن تقاضا داشتیم ولی گفته شد تنها برای کلانشهرهایی با جمعیت کمتر از ۵۰۰ هزار نفر اختصاص می یابد از وارت کشور درخواست داریم برای لکه گیری و آسفالت منطقه جمکران این قیر را به ما اختصاص دهند.
مخالفت شهردار قم با طرح شهرداری های دیگر شهرها به عنوان معین انتخاب شوند
شهردار قم در ادامه با طرح شهرداری های دیگر شهرها به عنوان معین انتخاب شوند می گوید: بحثی هم شنیده شده است که از شهرداری های اطراف کمک بگیریم ما از امکانات و نیروهای انتظامی و سپاه خود استان کمک می گیریم چون با بهره گیری از امکانات شهرهای دیگر به عنوان معین دچار چند مدیریتی شویم ومسائل دیگری به وجود آید ما نیاز به تجهیزات داریم اگر فراهم شود می توانیم میزبان شایسته ای داشته باشیم .
به گفته این مسئول؛ حمل و نقل هم بحث بحرانی است و باید مد نظر داشته باشیم که ماشین ها تا کدام قمست می توانند به زائران خدمت رسانی کنند باید مسیرهایی تعریف کنیم تا با گره های ترافیکی روبرو نشویم.

مسئولان یک شب نامحسوس به جمکران رفته و مشکلات را لمس کنند
فرماندار قم با اشاره به مشکلاتی که برای میزبانی از زائران در مسجد جمکران وجود دارد اشاره و بیان می کند: خواهش داریم مسئولان مرتبط یک شب به مسجدجمکران به طور نامحسوس آمده ودر جریان مشکلات باشند شنیدن مانند دیدن نیست ما در بحث پارکینگ ها واقعا با مشکل روبرو هستیم .
عباس ذاکریان می افزاید: آخرین سال قبل از بحران کرونا قرار بود ۱۵۰ هکتار زمین خاکی کشاورزی مردم را گچ ریزی و اداره برق هم روشنایی آن را تامین کرد اما شب نیمه شعبان تا صبح بارندگی داشتیم ونتوانستیم از این پارکینگ ها استفاده کنیم مشکل اصلی ما این است که زائری که فرسنگ ها از شهرهای مختلف برای زیارت به مسجد مقدس جمکران می آیند باید از مسیری خاکی و خطرناک طی مسیر کنند.
به گفته وی؛ ۸۰ درصد زائرین یا از سمت اصفهان می آیند و بلوار امیرکبیر وارد قم می شوند یا از تهران و از اتوبان می آیند باید اتصالی به بلوار امیرکبیر داشته باشیم ۸۰ درصد زائران را می توان به سمت مسجد هدایت کرد اطراف این مسیر زمین های بایر وجود دارد می توان چند هکتار پارکینگ چندمنظوره برای اسکان ضروری ایجاد کرد و ماشین های خود را پارک و با حمل و نقل عمومی وارد مسجد شوند.
نماد مدیریت نظام جمهوری اسلامی در شب نیمه شعبان
ذاکریان می افزاید: بحث مسیر حرم تا جمکران که زیرساخت آن آماده است ۱۰۰ متر بلوار پیامبر اعظم(ص) می توانند زائران به راحتی از حرم وارد جمکران شوند و ترافیک به شهر هم تحمیل نکنند کل پارکینگ های اطراف حرم ظرفیت ۱۰ هزار خودرو را دارد همه خودروها هم قصد ورد به حرم دارند پس باید این امر را مدیریت نماییم تا نماد مدیریت نظام در شب نیمه شعبان برای زائران داخلی و خارجی لمس شود.
به گفته فرماندار قم ؛ زائران ما هرساله باید مسیرهای خاکی را طی کنند و با خاطره بدی شهر قم را ترک کنند پس بحث پارکینگ ها برای ما اولویت دارد و برای آماده سازی نیمه شعبان باید مد نظر باشد بحث دیگر این است که سالی ۲۰ میلیون زائر داخلی با ظرفیت ۵ میلیونی وارد قم می شوند که ماندگاری آنها ۷۲ ساعت خواهد بود در چارت تشکیلاتی ما این امر مدیریت نشده است لذا بهره گیری از تجهیزات و نیروی انسانی از کلانشهرهای دیگر می تواند برای ما به جای کمک زحمت هم باشد.

نیمه شعبان با محوریت مسجد مقدس جمکران نیاز به ردیف بودجه اختصاصی دارد
معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی که مدتی در ستاد امور زائرین فعالیت و بحران ومشکلات میزبانی را در نیمه شعبان از نزدیک لمس کرده با اشاره به لزوم اختصاص ردیف بودجه ویژه برای شهر قم دربعد ملی می گوید: در سال‌های گذشته شاهد ورود ۵ میلیون نفر در ایام نیمه شعبان به قم بوده ایم که این آمار در کنار تعداد زائرینی که برای اربعین حسینی می روند قابل قیاس است لیکن برای اربعین کل کشور برای پشتیبانی بسیج می شوند و اینجا نیز لازم است تا همان اتفاق بیافتد لذا باوجود ظرفیت محدود شهر قم نیازمند نگاه و عزم ملی برای پشتیبانی از این رویداد و حرکت عظیم هستیم.
سید مهدی قریشی در ادامه می افزاید: در کنار میزبانی اززائرانی که از داخل و خارج کشور درنیمه شعبان به شهر قم سفر می کنند برای برگزاری جشن نیمه شعبان ما بیش از ۱۰ هزار نفر نیروی انسانی برای ارائه خدمات به زائرین بهره می گیریم که در حوزه های مختلف خدماتی، امنیتی، راهنمایی، بهداشتی و … به کار گرفته می شوند تنها همین امر هزینه های بسیاری را می طلبد.
تاکید بر اختصاص سهمیه های بیشتر مواد غذایی و دارویی
به گفته این مسئول؛ در این ایام نیازمند توزیع برخی اقلام غذایی ازجمله آرد، برنج، شکر، روغن و … هستیم که بتوانیم پاسخگوی نیازها برای اطعام زائرین باشیم و این مقدار باید افزون بر آمار سهمیه استان در حالت عادی باشد برای عدم تکرار گره های ترافیکی در رفت وآمد زائران و مجاورین این مسجد مقدس حدود ۳۰۰ دستگاه اتوبوس برای حمل‌ونقل زائرین از مسیرهای ورودی استان نیاز داریم.
قریشی به لزوم فراهم کردن تجهیزات و ملزوماتی برای میزبانی شایسته اشاره و می گوید: برای تامین برخی تجهیزات و ملزومات نیاز است از استانداری های دیگر استانها هم کمک بگیریم ما برای ارائه خدمات بهتر نیاز به تامین کانتینر ها و کانکس های یخچال دار و هم چنین نانوایی های سیار داریم هم چنین ماشین آلات راه سازی هم برای این مراسم تامین شود مهم تر از آن در مواقع ضروری تعدادی چادر و پتو برای اسکان اضطراری و موقت هم نیاز داریم از وزارت کشور درخواست می شود اقلام دارویی خاص اضافه بر سهمیه استان برای نیمه شعبان اختصاص دهد.

استفاده از الگوی مدینه زائرین کلانشهر کربلا برای قم
معاون هماهنگی امورعمرانی استانداری قم از بهره گیری از الگوی مدینه زائرین شهر کربلا برای قم اشاره و بیان می کند: بلوار حضرت ولیعصر(عج) باید به کمربندی شرقی متصل شود، اما توان مدیریت شهری و مسئولان اجرایی تکمیل باقیمانده رینگ دوم است. برای احداث خیابان قبله هم نیاز به تقسیم کار وجود دارد چرا که نقش مهمی در ساماندهی وضعیت موجود دارد در صورت تکمیل این بلوار عتبه حسینی آماده عمل به تعهدات خود است که قرار بود الگوی احداث مدینه زائرین شهر کربلا برای شهر قم هم اجرایی شود.
ابراهیم معتمدی می افزاید: طی عقد تفاهم‌نامه میان استانداری قم، استانداری کربلا و عتبه حسینی مقرر شد، عتبه برای ساخت مدینه الزائرین، دو هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار اختصاص دهد باید یک زائر سرای ارزان قمیت برای شهر قم ایجاد شود.
پارکینگ مرکزی نیاز جدی مسجد مقدس جمکران
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری قم در ادامه با اشاره به چالش قم با کمبود پارکینگ بیان می کند: جمکران نیاز جدی به دو پارکینگ مرکزی دارد، زمین‌های اطراف جمکران تماماً مالکین خصوصی دارند و برای این امر نیازبه تملک این زمین‌ها و احداث پارکینگ داریم زمین‌هایی در اختیار استان قرار بگیرد تا بتوانیم با استفاده از آن‌ها تملک را انجام دهیم.
معتمدی می افزاید: باتوجه به وجود ایستگاه مترو و ایستگاه راه‌آهن در این منطقه، می‌توانیم یکی از این پارکینگ‌ها را به مرکز حمل‌ونقل استان تبدیل کنیم همچنین مراحل احداث خیابان رو به قبله حرم مانند خیابان انتظار و اتصال به ادامه بلوار ولی‌عصر(عج) باید با جدیت دنبال شود.

بهره گیری از ظرفیت مدیریت مردمی در نیمه شعبان
معاون امور زائرین استانداری هم معتقد است؛ باید از ظرفیت مردمی مانند سال گذشته بهره مند شد سال گذشته بیش از یک‌میلیون پرس غذا و ۲ میلیون لیوان نوشیدنی در میان زائرین توزیع شد، در مسیر بلوار پیامبر اعظم(ص) ۲۴۰ موکب مردمی فعالیت داشتند که خدمات مطلوبی برای زائران ارائه کردند
وی عنوان می کند: موکب هایی از کشورهای خارجی هم بودند که در نیمه شعبان فعالیت داشتند ما ۱۲ کمیته داریم که به منظور آمادگی برگزاری مطلوب نیمه شعبان مرتب جلساتی را با این کمیته ها برگزار می کنیم.
گفتنی است؛ با توجه به ورود میلیون ها زائر داخلی و خارجی در نیمه شعبان و حتی طول سال به شهر قم و این که شهر قم دومین شهرگردشگری مذهبی کشور به شمار می رود نیاز است مسئولان استانی کمبودها و زیرساخت های محدود این کلانشهر مذهبی را در سطح ملی از مسئولان کشوری مطالبه کنند.