به گزارش پردیسان آنلاین؛ بودجه ریزی همواره یکی از چالش های نظام های اقتصادی بوده و در کشورما بودجه ریزی تاریخی ۱۰۰ ساله دارد؛ در واقع بودجه به معنی تخمینی از درآمد و هزینه در طول یک بازه زمانی مشخص در آینده است که اغلب به صورت سالانه تعریف می‌شود.

 لذا بر اساس ماده ۲۳ آیین نامه مالی شهرداری ها ، مصوب تیر ماه ۱۳۴۶ “بودجه شهرداری ، عبارت است از یک برنامه جامع مالی که در آن کلیه خدمات و فعالیت ها و اقداماتی که باید در طی سال مالی انجام شود.

 بودجه ریزی در شهرداریها همراه با برآورد منابع، مخارج و درآمدهای لازم برای تامین هزینه آن ها پیش بینی می شود و پس تصویب قابل اجرا خواهد بود ؛ مراحل بودجه ریزی در شهرداری ها نیز همانند دولت از زمان شروع تا خاتمه دارای ۴ مرحله است.

بودجه سالانه شهرداری برشی یک ساله از برنامه عملیاتی۵  ساله شهر و شهرداری می باشد بر اساس سیاست های مندرج در سند راهبردی شهرداری قم و اهداف مشخص شده در برنامه عملیاتی پنج ساله و با توجه به نیازهای شهر و منابع در دسترس ، سالیانه شهرداری نسبت به تدوین بودجه به عنوان برنامه یکساله اقدام می نماید.

بودجه سال ۱۴۰۱ کالانشهر قم با ۲۲ درصد افزایش نسبت به اصلاحیه بودجه سال ۱۴۰۰ به مبلغ ۴۵ هزار میلیارد ریال به شورای اسلامی شهر قم جهت بررسی و تصویب ارائه گردید.

در بودجه ریزی سال ۱۴۰۱ آن چه که قابل تامل است مدیریت کلانشهر قم بر مسائل فرهنگی و اجتماعی تمرکز داشته و بیشترین میزان رشد در بودجه سال ۱۴۰۱ را ماموریت  کالبدی و شهرسازی و ماموریت اجتماعی با ۱۲۰ درصد رشد و ماموریت فرهنگی با ۱۴۶ درصد رشد  نسبت به سال ۱۴۰۰ را می توان بیان کرد.

اهمیت بودجه در کلانشهری مانند قم

مدیرکل برنامه و بودجه شهرداری قم  در گفت وگوی اختصاصی با خبرنگار پردیسان آنلاین با اشاره به بودجه ریزی شهرداری برای سال جدید می گوید: بودجه سالانه شهرداری برشی یک ساله از برنامه عملیاتی ۵ ساله شهر و شهرداری می باشد بر اساس سیاست های مندرج در سند راهبردی شهرداری قم و اهداف مشخص شده در برنامه عملیاتی ۵ ساله و با توجه به نیازهای شهر و منابع در دسترس ، سالانه شهرداری نسبت به تدوین بودجه به عنوان برنامه یک ساله اقدام می نماید.

مجید رضا خانی بیان می کند: هر قدر برنامه یک ساله شهرداری با برنامه های بالاسری تطبیق بیشتری داشته باشد طبیعتاً شهر را به سمت رسیدن به چشم انداز و اهداف مشخص شده سوق خواهد داد با توجه به میزان گسترده نیازهای شهر و کمبود منابع ، برنامه ریزی مناسب باعث می شود تا کلانشهر قم در مسیر پیشرفت قدم بردارد.

به گفته وی؛ می توان با تخصیص مناسب منابع و با اولویت بندی صحیح نیازها، کالبد و روح شهر را زنده و پویا نگه داشت با توجه به اینکه تنها پروژه های اجرایی در اکثر ابعاد توسعه شهر اعم از مباحث خدمات شهری و محیط زیست، حمل و نقل و ترافیک، فرهنگی و اجتماعی و ایمنی و بحران در حوزه مدیریت شهری توسط شهرداری انجام می شود؛ برنامه محور بودن مدیریت منابع و مصارف مهمترین نقش را در توسعه این شهر ایفا می نماید.

فرآیند بودجه ریزی در مدیریت شهری

مدیرکل برنامه و بودجه شهرداری قم در ادامه گفت وگوی خود با پردیسان آنلاین در ارتباط با فرآیند و چرخه بودجه ریزی در شهرداری بیان می کند: فرایند تدوین بودجه سال ۱۴۰۱ از مهرماه ۱۴۰۰ در شهرداری قم آغاز گردید برای این منظور ۲۰  جلسه مدیریتی و ۳۰ جلسه کارشناسی برگزار و با صرف بیش یک هزار نفر ساعت فعالیت بودجه سال ۱۴۰۱ در۳ قالب ،بودجه طبقه بندی اقتصادی ؛ قالب ماموریتی و قالب برنامه راهبردی تدوین گردید.

رضا خانی می افزاید: فرایند بررسی و تصویب بودجه سال ۱۴۰۱ از ابتدای بهمن ماه و پس از دریافت بودجه پیشنهادی شهرداری قم،  در شورای اسلامی شهر آغاز گردید؛ برای این امر  10 جلسه کارشناسی، ۱۶ جلسه کمیسیون های تخصصی و ۷جلسه کمیسیون تلفیق با همکاری دوجانبه شهرداری و شورای اسلامی شهر برگزار و بودجه درسه قالب ،بودجه طبقه بندی اقتصادی ، قالب ماموریتی و قالب برنامه راهبردی مصوب گردید .

وی اظهار می کند: در این جلسات با اولویت بندی اهداف راهبردی و رویکرد مدیریت مناسب منابع و تاکید بر توسعه متوازن و هدفمند  پس از بررسی پیشنهادات شهرداری منابع و مصارف بودجه سال ۱۴۰۱ با ۱۷ درصد افزایش نسبت به اصلاحیه بودجه سال ۱۴۰۰، به مبلغ ۴۲۵۳۰ میلیارد ریال در شورای اسلامی شهر مصوب گردید .

این مسئول اضافه می کند: بودجه شهرداری درسال ۱۴۰۰با مبلغ ۴۲۵۳۰ میلیارد ریال در شورا مصوب گردید این در حالی است که مجموعه ی بودجه پیشنهادی  شهرداری به شورا ۴۵۰۰۰ میلیارد ریال بود که مبلغ مصوب نسبت به پیشنهادی ۶ درصد کاهش داشته است.

تمرکز مدیریت کلانشهر قم بر مباحث فرهنگی و اجتماعی

مدیرکل برنامه و بودجه شهرداری قم  با اشاره به توجه مدیریت شهری به مباحث فرهنگی و اجتماعی می گوید: بیشترین میزان رشد در بودجه سال ۱۴۰۱ را ماموریت  کالبدی و شهرسازی و ماموریت اجتماعی با ۱۲۰ درصد رشد و ماموریت فرهنگی با ۱۴۶ درصد رشد نسبت به سال ۱۴۰۰ را باید بررسی کرد لذا می توان چنین بیان کرد که شهرداری قم در بودجه ریزی خود به حوزه فرهنگی و اجتماعی اهمیت بیشتری داده است.

رضا خانی عنوان می کند: توجه ویژه به مباحث فرهنگی اجتماعی وزیارتی و ورزشی با اختصاص  1,655 میلیارد ریال و رشد ۱۴۶ درصدی نسبت به سال گذشته از شاخصه های مهم بودجه سال ۱۴۰۱ خواهد بود.

به گفته این مسئول؛ مهم ترین برنامه در نظر گرفته در بودجه را می توان به  به پروژه های تکمیل سالن های ورزشی امام موسی صدر و مناطق ۳-۵-۸ و هم چنین احداث شهربازی معارفی در بلوار پیامبر اعظم و تملک و ایجاد خانه موزه و توسعه و تجهیز مجموعه ها و زمین های ورزشی محلات و نگار گذر شهر بیان کرد.

وی اظهار می کند: علاوه بر آن طراحی و احداث محور فرهنگی تفریحی پل باغ بلوار آوینی ؛ توسعه و تجهیز ساختمان‌های مساجد، حسینیه‌ها، تکیه‌ها و مراکز فرهنگی احداث سرای محله زائر و هم چنین

احداث بوستان در تراز اسلامی و آرامش معنوی به همراه حمایت از مدیریت محله اهم برنامه های در نظر گرفته شده فرهنگی و اجتماعی در بودجه شهرداری است.

مهم ترین شاخص های بودجه سال ۱۴۰۱ کلانشهر قم

مدیرکل برنامه و بودجه شهرداری قم  در ادامه گفت وگوی خود با بیان شاخص های دیگر بودجه سال ۱۴۰۱ در مقایسه با سال گذشته می گوید: از جمله  شاخصه های بودجه مصوب سال ۱۴۰۱ می توان به نسبت هزینه های جاری شهر و شهرداری به کل بودجه ۲۷ درصد و به مبلغ ۱۱۶۳۰ میلیارد ریال اشاره کرد که از این مبلغ بیش از ۵۲۰۰ میلیارد ریال هزینه جاری شهر شامل  نگهداری شهر در بخش های خدمات شهری ، رفت و روب ، جمع آوری پسماند و تخلفات شهری و آتش نشانی می باشد.

رضا خانی بیان می کند: مبلغ ۱۰۰۰ میلیارد ریال جهت کمک به سازمانهای  اتوبوسرانی ،تاکسیرانی ، قطار شهری و مدیریت پسماند و فرهنگی در نظر گرفته شده است علاوه از شاخصه دیگری که می توان در بودجه ریزی مدیریت شهرداری قم برای سال ۱۴۰۱ بیان کرد رشد هزینه جاری شهرداری نسبت به سال ۱۴۰۰ است که ۱۵٫۶ درصد را نشان می دهد.

وی به میزان بودجه مصوب برای تملک هم اشاره و بیان می کند: مجموع سهم بخش تملک دارایی سرمایه ای و مالی از بودجه سال ۱۴۰۱ معادل ۷۳ درصد برابر با  30,897  میلیارد ریال می باشد ؛ که سهم فعالیت های تملک دارایی های سرمایه ای که شامل اجرای پروژه های مدیریت شهری می گردد از کل بودجه ۷۱ درصد معادل ۲۹۸۷۰ میلیارد ریال بوده که در مقایسه با اصلاحیه بودجه عمرانی سال جاری که عدد ۲۳۹۶۰ میلیارد ریال می باشد بیش از ۲۵ درصد رشد داشته است.

بیش از ۱۲ میلیون ریال سرانه درآمد حاصل از عوارض به ازای هر شهروند

مدیرکل برنامه و بودجه شهرداری قم  در گفت وگوی خود با پردیسان آنلاین از میزان سرانه درآمد حاصل از عوارض به ازای هر شهروند قمی را در بودجه سال ۱۴۰۱ اشاره و می گوید: سرانه درآمد حاصل از عوارض و خدمات بها و جرائم پرداختی توسط شهروندان  به ازای هر شهروند حدود         12,305,038میلیون ریال می باشد

   رضا خانی اظهار می کند:  سرانه هزینه مدیریت شهری شامل هزینه های نگهداری شهر اعم از رفت و روب ، ایمنی ، و نگهداری فضای سبز و بودجه اجرای پروژه های عمرانی در سال ۱۴۰۰ به ازای هر شهروند  26,146,177 میلیون ریال در نظر گرفته شده است که سهم پرداخت بدهی های شهرداری با عنوان تملک دارایی های مالی از بودجه سال آینده ۹۹۶ میلیارد ریال  معادل ۲ درصد کل بودجه می باشد.

گام مدیران شهری به سمت درآمدهای پایدار برای توسعه پایدار شهر

رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای اسلامی شهر قم هم در گفت وگو با خبرنگار پردیسان آنلاین با اشاره به اهمیت درآمدهای پایدار می گوید: یکی از موضوعات  حائز اهمیت در جهت حرکت به سمت توسعه پایدار شهری، درآمدهای پایدار بوده که نقش تاثیرگذاری در برنامه ریزی شهرها داشته و حتما نظام تامین منابع مالی شهر و لحاظ نگرش محله محوری مبتنی بر برنامه ریزی مشارکتی با ایجاد درآمدهای پایدار شهری محقق خواهد شد.

حسین صابری می افزاید: پس از تقدیم غیر رسمی بودجه به شورای اسلامی شهر، کمیسیون برنامه و بودجه با مبنا قرار دادن اصول علمی، اولویت ها و به صورت واقع بینانه بررسی بودجه پیشنهادی را آغاز نموده لذا بی تردید یکی از موضوعات  حائز اهمیت در جهت حرکت به سمت توسعه پایدار شهری، درآمدهای پایدارخواهد بود.

به گفته این مسئول؛ درآمدهای پایدار نقش تاثیرگذاری در برنامه ریزی  شهرها داشته و حتما نظام تامین منابع مالی شهر و لحاظ نگرش محله محوری مبتنی بر برنامه ریزی مشارکتی با ایجاد درآمدهای پایدار شهری محقق خواهد شد از جمله  این موارد می توان به عوارض نوسازی و عوارض صنفی و … اشاره کرد.

تاکید بر توجه ویژه مدیریت کلانشهر قم به نهضت پارکینگ سازی

رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای اسلامی شهر قم با بیان درخواست های شهروندان قمی نسبت به توسعه پارکینگ در شهر قم بیان می کند: یکی از درخواست های مردمی توجه خاصه به ایجاد پارکینگ در نقاط پر رفت و آمد شهر می باشد، به طبع از شهرداری انتظار می رود با اعمال ضوابط و معیارهای مؤثر  نسبت به احداث مناسب پارکینگ اقدام کرده و سعی شده است در بودجه پیشنهادی محل‌های بهینه‌ای برای احداث پارکینگ در نظر گرفته شود.

صابری می افزاید: به منظور اجرای طرح های عمرانی باید ناگریز املاک واقع شده در مسیر را تملک کند و این مهم هزینه سرسام آوری از نظر زمانی و ریالی بر مدیریت شهری وارد می کند، تملک این املاک با هدف ایجاد زمینه های مساعد برای اجرایی کردن طرح و پروژه های عمرانی و زیرساختی انجام می شود.

وی اضافه می کند:  در این حوزه باید با تعیین اولویت و دقت مراتب مورد بررسی قرار گرفته تا در سال آتی  شاهد اتمام پروژه ها باشیم لذا توجه به زیرساخت های شهری و اولویت درخواست های مردمی در بررسی بودجه پیشنهادی مورد نظر اعضای کمیسیون برنامه و بودجه بوده است.

به گفته وی؛ البته این مهم چالش امروز شهر نیست و سالیان متمادی ساخت پارکینگ در دستور کار شهرداری بوده است و انتظار می رود از محل موجودی حساب درآمد اختصاصی خود یعنی حساب «درآمد ناشی از عدم امکان تأمین پارکینگ» صرفا جهت احداث پارکینگ، خصوصا در هسته مرکزی شهر استفاده گردد.

توجه به محلات کم برخوردار و و توسعه محلات در بودجه ۱۴۰۱

رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای اسلامی شهر قم در ادامه با اشاره به وجود محلات کم برخوردار در سطح شهر قم عنوان می کند: نقاط مثبت بودجه پیشنهادی را توجه به مناطق کم برخوردار و توسعه محلات است واز نقاط ضعف بودجه  پیشنهادی عدم توجه به برخی اولویت ها و حوزه سرمایه گذاری را می توان نام برد و البته برنامه ریزی و توجه ویژه جهت ایجاد درآمدهای پایدار است.

صابری می افراید: عدالت شهری در تمامی بخشها، توجه به سرمایه انسانی، تهیه برنامه جامع سرمایه گذاری قابل اجرا، اجرای پیاده راه ها، اقدام لازم جهت تعیین تکلیف پارکینگ شرقی حرم مطهر، تملکات براساس اولویتها، برنامه ریزی جهت سر و سامان دادن سکونت گاههای غیر رسمی، تلاش در جهت جذب منابع دولتی و کشوری و هزینه کرد هدفمند در محل های تعیین شده مواردی است که لازم است به آن توجه ویژه ای گردد.