در کلانشهر قم ساختمان های بلند و آپارتمان های قوطی کبریت با شیب تند بلند مرتبه ساز در حال بلعیدن هستند حال فرقی ندارد در بلند مرتبه سازیها اصول ساخت و ساز و حریم خصوصی خانواده ها رعایت می شود یا خیر؟

به گزارش پردیسان آنلاین؛ اگر در گوشه گوشه کلانشهر قم قدم برداریم خواهیم دید که ساختمان هایی در سطح این شهر مانند آدم ها روز به روز در حال قد کشیدن هستند مهم تر از آن این ساختمان ها خانه های ویلایی شهر را هم بلعیده و جای خود را به آپارتمان های چند طبقه قوطی کبریتی داده است .

اگر پای صحبت بزرگان و قدیمی های شهر قم بشینیم شاید اصلی ترین شاخص زندگی در همین گذشته های نه چند دور را خانه هایی با حیاط زیبا و باغچه های رنگارنگ و استخر زیبا عنوان می کنند آنها در گفته های خود همیشه از وجود باغات سبزی خبر داده اند که مانند کمربندی سبز دور شهر قم بسته شده بود اما اکنون ساختمان های بلند به سرعت برق و با شیب تند قارچ گونه رشد کرده حتی آسمان آبی شهر را پوشانده است.

شهر قم شهری که در آن روزگارانی خانه های ویلایی با معماری ایرانی و اسلامی درآن حرفی برای گفتن داشتن زمانی در کویر شکننده قم باغ های زیبایی قد برداشته بود و حکم اکسیژنی برای مردم این شهر داشت با رشد ناهمگون ساختمان های بلند بلعیده و دیگر اثری از آن دیده نمی شود اگر هم باشد به سرعت باد جای خود را با ساختمان های بلند و چند طبقه می دهد.

حال جدای از بحث ایمن بودن این بلند مرتبه سازی ها واصول ساخت و سازهای بکار رفته در آن حریم خصوصی خانواده ها و مشرف بودن آن هم جای سئوال دارد زمانی حریم و حرمت خصوصی برای خانواده ها حرف اول را می زد اما امروز حرف اول و آخر تنها ساختمان های شیک و بلند می زند حال فرقی ندارد اصول ساخت و ساز آن ایمن و یا بر حریم دیگر خانواده ها و همسایگان مشرف باشد یا نباشد.

رشد روز افزون و جمعیت در مناطق شهری بالاخص در کلانشهرها موجب افزایش ایجاد ساختمان های بلندمرتبه و آسمان خراش ها به وفور دیده شده است؛ و انتظار می رود این روند کاهش پیدا کند که به دنبال آن باید مدیران شهری راهکارهایی را هم برای ایمنی و هم چنین بحث ارائه خدمات و کاهش معضلات اجتماعی را برنامه ریزی و تدوین نمایند.

شاید بلند مرتبه سازی در قم مانند پایتخت نیست ولی با طی سال های اخیر با شیب تندی همراه بوده و قم را در رده چهارمین استان در زمینه بلند مرتبه سازی قرار داده است و باید مدیران شهری در این امر توجه خود را به سمت افزایش ایمنی و نظارت بر اصول ساخت و ساز در بلند مرتبه سازیها افزایش دهند.

وقتی خانه های ویلایی زیبا جای خود را با آپارتمان های قوطی کبریتی عوض می کند

یک شهروند قمی در ارتباط با بلندمرتبه سازی ها در قم چنین می گوید: زمانی در همه محله های شهر قم خانه های ویلایی زیبا با حیاط و باغچه های زیبا دیده می شد اما اکنون خبری از این خانه ها نیست و اگر هم باشند محدود شده اند یا جای خود را با آپارتمان های کوچک داده اند و یا نوع معماری آن تغییر کرده که با فرهنگ وتمدن ما فاصله دارد حال از معماری رومی گرفته و غیره که دیگر زیبایی معماری ایرانی اسلامی را نخواهد داشت.

محمدرضا زارعیان می افزاید: خانه ای ویلایی در یکی از کوچه های باجک داشتیم که بعد از مرگ همسرم و ازدواج فرزندانم مجبور شدم آن را بفروشم و در یک آپارتمان نقلی نزدیک پسرهایم زندگی کنم اما چه زندگی مگر می توان زندگی در این آپارتمان ها را با زندگی کنار باغچه و حیاط دل باز قدیمی عوض کرد؟

بانو سیده سادات موسوی که ۶۰ سال دارد و خانه دار می باشد درباره خانه های ویلایی گذشته بیان می کند: اکنون مردم سبک زندگی آنها تغییر کرده و خانه های ویلایی خود را کوبیده و چند طبقه می سازنند دیگر هم به مشرف بودن به همسایه و حریم خصوصی دیگران هم فکری نمی کنند روبروی ما اکنون چند طبقه سازی شروع شده ما عادت داریم عصرها حیات را شسته و دورهم گپ و گفت وگویی در حیاط داشته باشیم که دیگر با توجه به این ساخت و ساز و مشرف بودن به حیاط نمی توانیم به حیاط خود برویم طبق این مثل قدیمی چهاردیواری اختیاری ولی اکنون دیگر اختیارچهاردیواری خود را هم نداریم.

بلندمرتبه سازی نیاز اقتصادی یا راهکاری برای جبران کمبود مسکن؟

برای بررسی دلائل افزایش قارچ گونه بلند مرتبه سازی و بی توجهی به بافت سنتی و فرهنگی شهر قم به سمت معاونت شهرسازی و معماری شهر قم روانه و آخرین وضعیت کنترل و نظارت بر بلندمرتبه سازی ها در قم را مورد بررسی قرار می دهم.

سرپرست دفتر طرح‌های توسعه شهری شهرداری قم در گفت وگو با پردیسان آنلاین در ارتباط با بلند مرتبه سازی ها در قم می گوید: آپارتمان سازی در قم متاثر از نظام کلی برنامه ریزی شهری در کشور می باشد غلبه مالکیت خصوصی زمین های شهری در ایران در مقایسه با مالکیت عمومی زمین های شهری در کشورهای توسعه یافته از یک سو و تبدیل زمین به کالای سرمایه ای مطمئن و بدون هزینه و نظارت باعث افزایش قیمت بی رویه زمین شده است لذا با توجه به نیاز روز افزون به مسکن نظام شهرسازی کشور در قالب طرح های جامع و تفصیلی راه حل مساله را در افزایش طبقات و تراکم یافته است .

علیرضا عرب بافرانی در ادامه می افزاید: طبق قوانین و دستورالعملهای شورای عالی شهرسازی و معماری ایران به عنوان عالی ترین مرجع نظام شهرسازی کشور، ساختمان بلند مرتبه به ساختمانهای بیشتر از ۷ طبقه روی همکف اطلاق می گردد.

وی با اشاره به طرح جامع تفصیلی شهر قم عنوان می کند: طبق طرح جامع شهر قم پهنه هایی مانند روبروی بوستان علوی به عنوان گستره های مستعد بلند مرتبه سازی (بیشتر از ۷ طبقه روی همکف ) جانمایی شده است. لازم به ذکر است فلسفه کلی احداث ساختمانهای بلند مرتبه  این است که با افزایش تراکم تا آنجا که ممکن است از سطح زیربنای همکف کاسته شود.

این مسئول اظهار می کند: این امربدین منظور است تا بتوان ضمن اسکان جمعیت بیشتر ، از زمین آزاد برای تامین فضای سبز و باز عمومی و خدمات اساسی مورد نیاز ونیز استفاده بهینه از تاسیسات زیربنایی شهری استفاده نمود.

مراحل بلندمرتبه سازی ها در قم

ازسرپرست دفتر طرح‌های  توسعه شهری شهرداری قم درباره نحوه دادن مجوز برای ساخت و ساز های بلندمرتبه سازی می پرسم ؛ می گوید: صدور هر گونه مجوز احداث بنا توسط شهرداری مطابق طرح تفصیلی شهر قم است. طبق طرح مذکور آپارتمان سازی در املاکی که برای این امر مناسب تشخیص داده می شوند (ویلایی و غیرویلایی) پس از طی مراحل قانونی امکان ساخت و ساز خواهند داشت.

الگوهای ساخت وسازهای امروز شهرها به شرایط حاکم بر شهرها ارتباط دارد

اما رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر قم معتقد است الگوی ویلایی مورد تایید ما است اما باید شرایط امروز کلانشهرهای کشور به ویژه قم را هم باید در نظر بگیریم در بلندمرتبه سازیها باید ضمن جانمایی درست باید جنبه اشراف بودن و مزاحمت های بصری آن مورد توجه قرار گیرد.

 روح الله امراللهی رئیس کمیسیون معماری وشهرسازی شوراس اسلامی شهر قم در گفت وگوی اختصاصی با خبرنگارپردیسان آنلاین بیان می کند: در زندگی امروزی ۳ گونه عرفی در فضای ساختمانهای شهری داریم خانه های ویلایی؛ ساختمانهای ردیفی آپارتمان که ۴ طبقه روی پیلوت هستند و ساختمان بلند مرتبه با ارتفاع ۲۰ مترکه هفت طبقه بیشتر وبه آنها برج هم تلقی می شوند این الگوها برای زندگی امروزی تعیین شده اند ما نمی توانیم هیچ الگویی را برای ساخت و ساز ها در نظر بگیریم .

به گفته وی؛ در هیچ دوره ایی از شورای اسلامی شهربلندمرتبه سازیها را کاملا رد و نه تایید شده است در کلی الگوهای ویلایی برای زندگی کنونی را می توان تایید کرد چرا که برای زندگی مطلوب تر هستند چون سرانه بهتری دارند اما با توجه به شرایط شهر قم وشهرهای بزرگ می توان الگوی ویلایی را پیش بینی کنیم؟

  این مسئول در ادامه عنوان می کند: محدوده های شهر بزرگ توسط شورای عالی شهرسازی تعریف می شود ومحدودیت زمین تعریف می کنند لذا الگوهای ویلایی  در کلانشهرهای امروزی بسته به شرایط امروز آنها محدودیت دارد معمولا برای فضاهای تجاری و اقامتی و اداری وعملکردی عمومی ساختمانهای بلند مرتبه سازی جذابیت های خاص خود را دارند اما جانمایی آنها در شهرسازی از جنبه اشرافیت و مزاحمت بصری باید مورد توجه قرار گیرد معمولا برج سازی ها اگر در پهنه های خوبی تعریف شده باشند جذابیت دارند وقابل پیش بینی و برنامه ریزی است.

بلند مرتبه سازی برای نهضت ملی مسکن

امراللهی رئیس کمیسیون شهرسازی ومعماری شورای اسلامی شهر قم با اشاره به الگوی بلند مرتبه سازی برای نهضت ملی مسکن که از سوی شهرداری تهران در نظر گرفته شده می افزاید: در جلسه اخیر روز سوم خرداد در تهران میزبان معاونین شورای شهرسازی بودیم در بحث نهضت تامین مسکن برای اقشار مختلف شهردار پایتخت برمحدوده  پنه ها  الگوی ساختمانهایی با ۳۰ طبقه در نظر گرفته شده است در مقام مقایسه ای تراکم شهرهای امروزی ما با شهرهای توسعه یافته تراکم ناخالص بین ۱۷۰ تا ۱۵۰ نفر در هکتار برای شهرهای کشورهای توسعه یافته  تعریف شده است درحالی که این مقیاس برای شهرهای ایران بین ۸۰ تا ۱۳۰ نفر در هکتار است موضوع الگوی مسکن است .

به گفته وی؛ شورای عالی شهرسازی هم بلند مرتبه سازی را رد نمی کند  اصول ساخت و سازهای مسکونی در بلند مرتبه سازی  بر جانمایی ها باید دقیق تامل شود تا آسیبی به کلانشهرها وارد نشود هم چنین اصول اشرافیت بصری هم رعایت شود.

  • نویسنده : هیفا پردل