به گزارش پردیسان آنلاین؛ با رشد شهرنشینی و تغییر سبک زندگی از سنتی به سمت ماشینی و رشد سریع انواع خودروها و توسعه صنایع کوچک و بزرگ آلودگی و آلاینده های زیست محیطی کابوس نفس گیری است که در آسمان کلانشهرهای کشور از جمله قم سایه افکنده است لذا برای مدیریت و کاهش این مخاطرات مدیریت شهری با همکاری محیط زیست منابع اصلی آلاینده ها شناسایی و این آلودگی ها  را کاهش دهند.

 در این میان در زندگی پرتلاطم شهری توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی در کلانشهرهایی مانند قم حرف اول را می زند حمل و نقل یک شریان حیاتی برای یک کلانشهر به شمار می رود لذا توسعه شبکه حمل و نقل مطلوب و ارزان برای شهروندان مانند اتوبوس ، تاکسی و خطوط مترو می تواند برای کاهش آلودگی ناشی از تردد خودروها شهروندان را به استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی ترغیب کند.

علاوه بر آن بهره گیری از سوخت پاک مانند گاز طبیعی با ایجاد زیرساخت های لازم وهم چنین معاینه‌ی فنی دوره‌ای خودروها به منظور اطمینان از عملکرد صحیح سیستم‌های کاهش آلاینده‌ی خودروها ضروری است علاوه بر همه این موارد صنایع یکی از منابع اصلی آلاینده‌های هوا هستند. وضع و اجرای استانداردهای زیست‌محیطی سخت‌گیرانه، صنایع را ملزم به کنترل آلاینده‌های خود می‌کند. تصفیه‌ی گازهای خروجی، استفاده از فناوری‌های پاک و مدیریت پسماندهای صنعتی، از جمله اقدامات مؤثر در این زمینه هستند.

مدیریت شهری هم چنین با توسعه فضاهای سبز شهری که از آن به ریه های تنفسی شهر تعبیر می شود تا حدودی در کنترل آلودگی هوا پیشگام باشد طی سال های اخیر مدیریت شهری کلانشهر قم با توسعه فضاهای سبز شهری در این امر مهم موفق عمل کرده است.

در رسانه ها بارها از تعطیلی مراکز آموزشی به دلیل وجود آلاینده های زیست محیطی در هرکدام از شهرهای کشور خبرهایی به گوش می رسد و این راه حل مطلوبی نیست اگر مدیران شهری در کنار محیط زیست و دیگر دستگاههای اجرایی راهکارهای مدبرانه ای برای کنترل و شناسایی عوامل موثر در آلودگی ها اتخاذ کنند این مخاطرات به حداقل می رسند مخاطراتی که با جان و سلامت شهروندان به ویژه گروه های مهمی چون کودکان و سالمندان بازی می کند.

تدابیر و برنامه های معاونت حمل و نقل و کنترل ترافیک شهرداری قم برای آلاینده ها

معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری قم در گفت وگوی اختصاصی با خبرنگار پردیسان آنلاین عنوان کرد: شهرداری قم از سال ۹۵ و با توجه به اتمام قرارداد ناوگان بخش خصوصی اقدام به خرید اتوبوس‌های جدید نموده است. از آنجائی که حمایت از محیط زیست و هوای پاک از دغدغه‌های مجموعه شهرداری قم بوده و در تمامی پروژه‌ها در اولویت قرار دارد، تعداد ۱۰۲ دستگاه اتوبوس آتروس در دو بخش مختلف با مدل های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ به ناوگان حمل و نقل درون شهری اضافه گردید و سابقاً نیز تعداد ۱۰۲ دستگاه اتوبوس پارسین یورو۴ با سیستم DPF (بدون اگزوز که اصلا تولید دود نمی کند) و ۶ دستگاه اتوبوس زرین نیز جایگزین ناوگان فرسوده گردیده بوده است.

رضا خانه‌زاد یزدی افزود: همچنین در مرحله بعد با توجه به نبودن سوخت یورو۴ در استان قم، سوخت مورد نیاز از استان مرکزی و اصفهان با هزینه بالاتر تامین شد و نسبت به ناوگان قبلی جهت پالایش سیستم خروجی سوخت و در راستای کاهش آلودگی های هوا، محلول ادبلو به صورت روزانه برای هر اتوبوس تامین گردید. همچنین شهرداری قم اقدام به بازسازی کامل تعداد ۱۷۴ دستگاه اتوبوس متوقفی نمود که شرط فعال نمودن آن اخذ معاینه فنی معتبر می‌باشد.

به گفته این مسئول؛ لازم به ذکر است که هیچ اتوبوس فعالی بدون داشتن معاینه فنی، از سازمان اتوبوسرانی خارج نمی شود در خصوص معاینه فنی ناوگان، برای کلیه ناوگان ملکی سازمان اتوبوسرانی معاینه فنی معتبر دریافت شده و در مورد ناوگان بخش خصوصی نیز انجام هرگونه خدمات منوط به داشتن معاینه فنی می‌باشد. در خصوص اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌های سند آزاد، با توجه به نیاز ثبت نام این ناوگان در سامانه سوخت، اولویت این موضوع داشتن معاینه فنی بوده که در غیر اینصورت ثبت نام آنها صورت نمی پذیرد.

جایگاه مطلوب قم در زمینه نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی

معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری قم در ادامه گفت وگوی خود با اشاره به عزم مدیریت شهری در ساماندهی ناوگان فرسوده بیان کرد: شهر قم از لحاظ میانگین عمر ناوگان و وضعیت نوسازی اتوبوس ها در شرایط ایده آل و رتبه اول در شهرهای کشور است که تاثیرات این امر، جوان سازی ناوگان و کاهش آلودگی های صوتی، بصری و مهمتر از همه زیست محیطی است.

وی با اشاره به تدابیر دیگر این معاونت برای کاهش آلاینده های شهری در کلانشهری مانند قم افزود: در راستای سیاست ها و قوانین هوای پاک، طراحی و بازنگری شبکه خطوط اتوبوسرانی به گونه ای صورت گرفت که ۹۰ درصد خطوط به صورت شعاعی تامین گردند تا از ورود به هسته مرکزی شهر و ازدحام آن جلوگیری به عمل آید و پایانه ها به انتهای خطوط که در حاشیه و نقاط خلوت تر شهر هستند منتقل گردد. در حال حاضر فقط خط گردشی اطراف حرم اجازه تردد در هسته مرکزی شهر را داشته تا خطوط شعاعی مختلف را به هم متصل نماید و از ورود وسایل نقلیه شخصی در این محدوده امتناع به عمل آید.

خانه‌زاد یزدی در پایان لازم خاطر نشان کرد: از ابتدای مهر ماه ۱۴۰۲، در حوزه اتوبوسرانی ۲۸ درصد رشد مسافر و ۳۴ درصد افزایش ناوگان داشته ایم که این آمار خود نشان دهنده این است که با اقدامات چند سال اخیر، درصد استفاده از وسایل نقلیه شخصی کاهش و در نقطه مقابل آن استفاده از حمل و نقل عمومی افزایش پیدا کرده که تاثیرات مستقیم آن را می توان در کاهش آلودگی های ناشی از تردد بیش از اندازه خودروهای شخصی که خود از مهمترین عوامل آسیب زای محیط زیست و آلودگی هوا هستند دانست.

سوخت خودروها و نیروگاههای تولید برق عوامل مخرب هوا در کلانشهرها

معاون اداره کل محیط زیست استان قم در گفت وگو با خبرنگار پردیسان آنلاین با اشاره به عوامل مهم آلاینده ها در شهرهای بزرگ بیان داشت: آلودگی هوای شهری دو عامل اصلی در تمام شهرهای بزرگ دنیا دارد ؛مسئله اول سوخت خودروها و مسئله دوم نیروگاه‌های تولید برق است. آلودگی هوا می‌تواند شامل آلودگی‌های شیمیایی و آلودگی ذرات باشد، که آلودگی‌های زمستانه اغلب شامل ترکیبات شیمیایی در کنار ذراتی است که در فرایند سوخت ناقص تولید می‌شود.

سید احمد شفیعی با بیان اینکه نوع سوخت و موقعیت جغرافیایی شهرها در بروز این آلودگی‌ها مؤثر است افزود: در شهری همچون قم طبق مطالعات انجام شده توسط مشاوران، عامل اصلی آلودگی هوا در زمستان نیروگاه سیکل ترکیبی است. زمانی که نیروگاه از سوخت گاز وارد سوخت مایع می‌شود، روزانه تقریباً سه میلیون لیتر گازوئیل مصرف می‌کند این عدد تقریباً برابر یا کمی بیشتر از کل مصرف بنزین و گازوئیل تمام خودروهای شهر خواهد بود.

به گفته این مسئول؛ از طرفی بنزینی که در جایگاه‌های سوخت عرضه می‌شود دارای استاندارد یورو چهار است، اما سوختی که در نیروگاه مصرف می‌شود گازوئیل با کیفیت نازل است و آلودگی بیشتری به همراه دارد نتیجه منطقی این است که سهم نیروگاه از آلودگی هوا در زمستان‌ها سهم اندکی نیست .

نیروگاهی که منشا آلودگی ها است

معاون اداره کل محیط زیست استان قم در ادامه با اشاره به وضعیت نیروگاه قم بیان کرد: نیروگاه سیکل ترکیبی شهر قم در حریم شهر و با فاصله بسیار کمی قرار گرفته است که در زمینه آلودگی هوا توجه به مسائل اقلیمی نیز بسیار مهم است، در همه روزهای سال خودروها سوخت مصرف می‌کنند و نیروگاه هم کار می‌کند، اما در همین شرایط روزهایی هوای پاک و هوای قابل قبول داریم، اما در زمستان‌ها که پدیده پایداری وضعیت جوی را مشاهده می‌کنیم، این مسئله بیشتر خودش را نشان می‌دهد.

شفیعی اظهارداشت: وارونگی دمایی یک فرایند طبیعی است که در آن مسئله توسعه شهرها و شهرسازی هم نقش دارد و می‌تواند ضریب بحران را جدی‌تر کند. اثرات آلایندگی نیروگاه سیکل ترکیبی قم در زمانی وارد فاز سوخت مایع می‌شود، اثبات شده و خواهش ما از مسئولان ملی این است که اختصاص سوخت نیروگاه قم را حداقل در دوره‌هایی که وارونگی دمای جامع در کشور داریم، از سوخت گاز قرار دهند.