مدیریت شهری کلانشهر مقدس قم با بهره گیری از ظرفیت بالای حوزه علمیه به سمت کاهش آسیب های اجتماعی گام برمی دارد.

به گزارش هفته نامه پردیسان آنلاین؛ شهر مقدس قم به برکت بارگاه حضرت معصومه سلام الله علیه و مسجد مقدس جمکران و هم چنین وجود علما و مراجع عالیقدر تشیع از شهرهای مهم مذهبی و فرهنگی کشور به شمار می رود از سویی شهر قم در تشکیل هسته اولیه انقلاب اسلامی نقش مهمی داشته است و بر کسی پوشیده نیست که قیام مردم قم در ادوار مختلف کشور به خصوص در ماه های پایانی پیروزی انقلاب تاریخی و سرنوشت‌ساز در تاریخ معاصر است.

این امر جایگاه وشان و منزلت شهر قم و قمی ها را در نظام مقدس اسلامی دو چندان کرده است شکل گیری انقلاب را می توان به جرات در دل خیابانهای قم به ویژه خیابان چهارمردان و محله تاریخی آن که به خیابان انقلاب اکنون شهرت یافته باید جست وجو کرد لذا به همین دلیل است که شهر قم امروز خواستگاه انقلاب اسلامی و مادر انقلاب اسلامی نامیده می شود با این وجود دشمنان انقلاب که طی ۴۰ سال و اندی از عمر انقلاب اسلامی می گذرد به این شهر چشم دوخته و برای آن خوابهای آشفته ای دیده اند.

تعابیری که در احادیث برای این شهر وارد شده، نشانگر تأثیرگذار بودن آن در سیر تحولاتی و رشد معارف و مکتب تشیع دارد و این شهر در شکل گیری کانون تشیع نقش مهمی داشته که از آن به ام القرای تشیع نیز نام برده می شود با این تفاصیل بی شک دشمن که تا دیروز در میدان های نبرد در ۸ سال دفاع مقدس ناکام مانده با ابزار فرهنگی وارد کار شده و کانون توجه خود را در این شهر بیشتر تمرکز کرده برای کاهش جایگاه و منزلت این شهر نیز هزینه های سنیگینی را کرده است تیرهای دشمن در شهر قم بیشتر به سمت جوانان و نسل جدید و نحوه پوشش بانوان این شهر نشانه رفته است.

شهر قم از همان ابتدای شکل گیری انقلاب اسلامی دشمنان برای آن نقشه هایی داشته اند امروز با توجه به این که این شهر پذیرای اقوام مختلف از استان های مختلف و حتی از کشورهای دیگر می باشد دست خوش تغییرات فرهنگی و اجتماعی شده است تغییراتی که با تغییر سبک زندگی و ورود خرده فرهنگ ها در این شهر مذهبی قابل لمس است.

شاید در گذشته های دور با توجه به جمعیت و گستردگی همه شهرها، برنامه ریزی و مدیریت چندان پیچیده نبوده ولی امروز تنوع نیازها و مسائل مختلف فرهنگی و اجتماعی، مدیران و برنامه ریزان را دچار چالش کرده است لذا شناسایی آسیبها و مسائل اجتماعی و فرهنگی کلانشهر مقدس و مذهبی قم بر اساس اسناد بالادستی و راهبردی با توجه به حساسیتهایی که هر منطقه دارد جزو اولویت های مدیریت شهری و شهرداری قم به شمار می رود .

برهمین اساس اخیرا شهرداری در زمینه آسیبهای اجتماعی ورود کرده و تفاهم نامه  همکاری برای کاهش این ناهنجارها با حوزه های علمیه منعقد کرده است با توجه به ظرفیت بالایی که حوزه علمیه و روحانیت دارند شهرداری از این ظرفیت برای کاهش آسیبهای اجتماعی گام های خود را استوارتر برداشته است و در این زمینه حوزه های علمیه با تشکیل معاونت اجتماعی و فرهنگی و ایجاد ۱۰ کارگروه مهم در حال شناسایی و آسیب شناسی ناهنجاری های اجتماعی و فرهنگی است.

ایجاد ۱۰ کارگروه مهم برای کاهش آسیبهای اجتماعی در شهر کریمه اهل بیت (ع)

مدیر خدمات اجتماعی پیشگیری و درمان آسیب‌های ستاد بحران حوزه‌های علمیه کشوردر گفت وگویی اختصاصی با خبرنگار پردیسان آنلاین درارتباط با همکاری شهرداری و حوزه های علمیه می گوید: شهرداری قم نخستین شهرداری موفق در کشور در زمینه کار بر روی آسیب های اجتماعی است بالغ بر ۷۰ آسیب اصلی در جامعه احصا شده که باید برای اینها چاره اندیشی شود لذا برای این امر ۱۰ کارگروه مهم تشکیل شده است.

حجت الاسلام و المسلمین بهمن وحدتی آراسته می افزاید: با بیشتر نهادهای دولتی تفاهم نامه هایی منعقد شد که یکی از این تفاهم نامه ها تفاهم نامه با شهرداری بود ما جلسه ای با دکتر سقائیان نژاد شهردار کلانشهر قم داشتیم فضای عمومی شهر که می تواند در خدمت ارزش های اسلامی باشد و انتظار می رود رنگ وبویی در شان مقدس قم به خود بگیرد قرار شد برای این امر ساماندهی شود تا جایگاه و شان و منزلت کریمه اهل بیت علیه السلام وشهر مقدس قم داشته باشد .

به گفته وی؛ با توجه به دغدغه ای که  شهردار و مدیریت شهری در زمینه مسائل فرهنگی و اجتماعی داشتند این تفاهم نامه منعقد شد تا از ظرفیت بالای حوزه های علمیه استفاده شود مقرر شد در فضای عمومی شهر تابلوها وبیلبوردهای تبلیغاتی در زمینه ارزش های اسلامی به ویژه عفاف و حجاب و دیگر مسائل ارزشی و فرهنگی با بهره گیری از روایات و آیات قرآنی نصب شود .

وحدتی آراسته می افزاید: ۱۰ کارگروهی که برای این امر انتخاب شده مسئولانی برای آن تعیین و فعالیت های خود را شروع کرده اند این کارگروهها را می توان به کارگروه  ازدواج و طلاق؛ کارگروه دخانیات و اعتیاد و هم چنین کارگروه فضای مجازی و رسانه؛ کارگروه تعالی اجتماعی و حوزه ؛کارگروه خانواده و سبک زندگی و علاوه بر آن کارگروه جمعیت حمایت از فرزندآوری وکارگروه دانش آموزی و دانشجویی نام برد.

اعزام ۱۰۰ روحانی به ۱۰۰ مدرسه استان

وی عنوان می کند: کارگروه دانش آموزی جزو کارگروههای موفق ما هستند و در این زمینه اقدامات مطلوبی صورت گرفته و ۱۰۰ روحانی به ۱۰۰  مدارسه از نقاط مختلف استان استان اعزام  و ابلاغیه پوشش عفاف و حجاب به همه مدارس کشور ارسال شده است آموزش و پرورش همکاری خوبی در این زمینه داشته و ارتباط تنگاتنگی با مشاوران مدارس داریم .

این مسئول با اشاره به دانشگاههای استان می گوید: کارگروه دانشجویی نیز با روسای مختلف دانشگاهها جلساتی داشته و در این زمینه در حوزه عفاف و حجاب اقدامات خوبی صورت گرفته است؛ همه آسیب‌های اجتماعی در کشور احصا شده که موضوع «جمعیت» نخستین آسیب اجتماعی از ۷۰ آسیب شناسایی‌شده در کشور است. نگاه ما به دانشگاه‌ها نگاه فرهنگی بوده و دانشگاه آزاد اسلامی استان قم به‌عنوان الگوی کشوری باید در جامعه معرفی شود.

وحدتی آراسته در ادامه می افزاید: معاون شهردار ونماینده سازمان فرهنگی ورزشی استان قم عضو این ستاد پیشگیری از آسیبهای فرهنگی و اجتماعی است و فضا به سمتی در حال پیشرفت است که با همکاری ها جایگاه و شان و منزلت شهر قم حفظ شود.

وی بیان می کند: حوزه علمیه یک ظرفیت مهم در زمینه دین و ارزش های اسلامی دارد و وظیفه دارد در این زمینه ورود کند لذا با توجه به فرمایش مقام معظم رهبری مبنی بر این که  حوزه های علمیه مادرنظام است و باید مسئولیت تربیت نظام را برعهده بگیرد ما در این زمینه ورود کردیم که لازم است همه دستگاههای اجرایی همکاری داشته باشند.

مدیر خدمات اجتماعی پیشگیری و درمان آسیب‌های ستاد بحران حوزه‌های علمیه کشورمی افزاید: دشمن در زمینه آسیب به این شهر مقدس برنامه ها و هزینه های مختلفی را صرف کرده است نمی توان منکر این امر شد  که غفلت برخی مسئولان و کم کاری ها باعث شده  این ناهنجاری ها افزایش یابد اعتیاد و طلاق و بی حجابی وهم چنین ناهنجاری ها در فضای عمومی شهر ودزدی هرکدام ریشه هایی دارند.

ساماندهی بوستانها و کاهش ناهنجاریهای آن

مدیرعامل سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری قم با اشاره به همکاری حوزه علمیه و شهرداری برای کاهش ناهنجاریها در بوستانهای قم می گوید: برای ساماندهی و کاهش ناهنجاری ها در بوستانهای قم قرارگاهی تشکیل شده است تامسائل اجتماعی در حوزه بوستانها که بخش عمده آن به شهرداری واگذار شده با همکاری دیگر دستگاهها از جمله حوزه های علمیه کاهش یابد.

 حجت الاسلام و المسلمین سید احمد طباطبایی در ادامه گفت وگوی خود با پردیسان آنلاین بیان می کند: در بوستان کوه خضر شهرداری منطقه اعتبارات خوبی برای اقدامات و فعالیت های فرهنگی هزینه کرده  که باید دیگر نهادها هم ورود داشته باشند.

وی در پاسخ به این سئوال که برای کاهش مسائل  اجتماعی و ناهنجاری هایی که در باغ پرندگان ودیگر بوستانها وجود دارد چه برنامه هایی دارید عنوان می کند: در ایام نوروز با اقدامات فرهنگی مختلفی ورود و فعالیت هایی را در باغ پرندگان و دیگر بوستانها انجام گرفت ولی باید این اقدامات قوی تر باشد با متولیان باغ پرندگان رایزنی کردیم که فضای ساختمانی وزیرساختی را برای رایزینی های فرهنگی در اختیار طلبه ها و دست اندرکاران فرهنگی قراردهند .

احصا و پیگیری ۵ آسیب مهم در بوستانهای قم

مدیرعامل سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری قم در ادامه گفت وگوی خود با اشاره به پیگیری ۵ آسیب مهم در بوستانهای قم بیان می کند: با همکاری قرارگاه ۱۹ دی ۵ مورد آسیب فرهنگی و اجتماعی احصا شده است که برخی با تذکر می توان آن را حل و فصل کرد ولی برخی دیگر خطوط قرمزی هستند که باید به شدت با آن برخورد شود از جمله سگ گردانی و توزیع مواد مخدر که با شدت بیشتری با آن برخورد خواهد شد.

طباطبایی می افزاید: با همکاری حوزه های علمیه اقدامات مطلوبی صورت گرفته است ولی برای افزایش خروجی و ارتقای آن نیاز به مطالبه گری مردم و شهروندان داریم مردم هم باید در این زمینه مطالبه گری کنند تا با انگیزه بیشتری ورود کنیم.

به گفته این مسئول؛ در زمینه برنامه های محله محوری بودجه خوبی اختصاص یافته است با توجه به این که  بوستانها به بوستانهای محلی وشهری تقسیم می شوند بوستانهای محلی در قالب محله با بهره گیری از ظرفیت نهادهای مردمی می توان اقدامات فرهنگی خوبی را اجرا کرد در بوستان شهری باید دیگر ارگانها هم پای کار باشند طرح بوستان تراز اسلامی در ۳ فاز مهم مورد توجه قرار گرفته است امیدواریم شاهد این اتفاق باشیم که بوستانهای ما در تراز اسلامی باشند.

خرده فرهنگ هایی که به ضعف فرهنگ بومی دامن می زنند

رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر قم در گفت وگویی اختصاصی با خبرنگار پردیسان آنلاین در ارتباط با دلائل ناهنجاری های اجتماعی در کلانشهری مانند قم می گوید: در شهر های بزرگ تحرک اجتماعی و تغییر پایگاه طبقاتی به راحتی صورت می گیرد و ضمن آن که نامتجانس بودن فرهنگ شهری بیشتر مواقع ، سازمان شکنی اجتماعی و تغییر ساختار سنتی را به همراه دارد . این موضوع بیشتر ناشی از تراکم بالای جمعیت و وجود فرهنگ های گوناگون و رنگ باختن برخی از آنها و اختلاط با هویت شهری و گسترش منطقه های حاشیه نشین و در نتیجه ایجاد فاصله میان قشرهای مختلف در این جوامع است.

مصطفی ملایی می افزاید: هر شهری در کنار ساخت فضاها و کالبد شهر نیازمند برقراری روابط معقول بین محیط طبیعی و فیزیکی با وضع اجتماعی و فرهنگی است . به طور معمول در کلانشهر ها و شهر های بزرگ  ریشه بسیاری از بحران های بزرگ و زنجیره ای را باید در ضعف فرهنگ بومی و محله ای دنبال کرد.

وی در ادامه عنوان می کند: شهر قم با توجه به خاستگاه ویژه اش و تاکیدات ویژه مقام معظم رهبری در محور قرار گرفتن مسائل فرهنگی  در راستای تمدن سازی اسلامی می بایست الگویی طراز در نگاه و عملکرد شهری باشد بنابراین در کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر مقدس قم برنامه ریزی و ریل گذاری هدفمندی برای حوزه ی فرهنگی اجتماعی صورت گرفته است.

مساله یابی و تمرکز شورای شهر توجه به چند آسیب مهم

رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر  در ادامه گفت وگوی خود با اشاره به نکته مهم مساله یابی می گوید: گام نخست رویایی با آسیب های اجتماعی، تدوین نظام مسائل است در این راستا اولین اقدام صورت گرفته در کمیسیون فرهنگی شهر ، شناسایی مسائل و تدوین نظام مسائل است و موضوع های ؛ مانند پیوست نگاری فرهنگی و عفاف و حجاب و هم چنین شادابی اجتماعی ؛ رفتار شهروندی .وفرهنگ شهروندی و شبکه سازی فرهنگی؛ و علاوه بر آن فضای مجازی وهویت موضوعات مهمی است که شورا به آن توجه دارد.

  • نویسنده : هیفا پردل