به گزارش پردیسان آنلاین و به نقل از وزارت نیرو، در راستای حفاظت از منابع آب زیرزمینی، جلوگیری از فرونشست دشت‌ها و ارتقا بهره‌وری مصرف انرژی در بخش کشاورزی، برنامه مدیریت همراه آب و برق چاه‌ها با همکاری دو بخش آب و برق توسط وزارت نیرو به مرحله اجرا درآمده است.
حمید رحمانی، معاون دفتر توسعه نظام‌های فنی، بهره‌برداری و دیسپاچینگ برق‌آبی شرکت مدیریت منابع آب ایران با اشاره به اهداف اصلی برنامه مدیریت همراه آب و برق چاه‌های کشاورزی اظهار کرد: این برنامه در راستای صیانت از منابع آب زیرزمینی، جلوگیری از فرونشست دشت‌ها و زمینه‌سازی برای تحویل حجمی آب مطابق با پروانه‌های بهره‌برداری و جلوگیری از برداشت‌های غیرمجاز تدوین و اجرایی شده است.
وی افزود: هدف اصلی، پایش هوشمند انرژی مصرفی چاه‌های کشاورزی برای ارتقا و بهینه‌سازی مدیریت مصرف انرژی است؛ به‌گونه‌ای که از طریق رصد مصرف برق، کنترل برداشت آب نیز امکان‌پذیر شود.
شناسایی ۲۲۰ هزار مشترک در سراسر کشور
رحمانی با اشاره به فرایندهای اجرایی این برنامه توضیح داد: ابتدا هماهنگی لازم بین دو بخش آب و برق در خصوص چاه‌های برق‌دار در تمامی استان‌ها صورت گرفت. به طوری که طی این فرایند، تمامی مشترکین چاه‌های کشاورزی که حدود ۲۲۰ هزار مشترک هستند در یک سامانه واحد شناسایی، تطبیق شدند که پیشرفت کشوری در این زمینه حدود ۹۷ درصد و در بسیاری از استان‌ها ۱۰۰ درصد است.
معاون دفتر توسعه نظام‌های فنی، بهره‌برداری و دیسپاچینگ برق‌آبی شرکت مدیریت منابع آب ایران افزود: بر اساس پروانه بهره‌برداری، میزان مجاز برق مصرفی و حجم آب برداشتی برای هر کشاورز مشخص شده است، اما با توجه به احتمال استفاده از برق چاه برای سایر مصارف، افزایش سطح زیر کشت غیرمجاز، راندمان پایین تجهیزات و… در سال اول اجرای برنامه، ضریب رواداری ۱.۷ برابر سهمیه انرژی مندرج در پروانه در نظر گرفته شد.
پایش مستمر و ارسال هشدارهای پیامکی از طریق ساپاد
رحمانی ادامه داد: اساس برنامه، رصد ماهانه مصرف انرژی چاه‌ها با سقف پروانه بهره‌برداری است. اگر مصرف از حد مجاز بیشتر شود، مشترک به‌عنوان پرمصرف یا بد مصرف شناخته می‌شود. سامانه پایش اطلاعات و داده‌های آب و برق (ساپاد)، هر سال میزان مجاز مصرف و هر ماه وضعیت مصرف را به‌صورت پیامکی اطلاع‌رسانی می‌کند.
به گفته وی، در سال ۱۴۰۳ با توسعه سامانه ساپاد، فرایند بررسی سیستمی وضعیت مشترکان و ارجاع به شرکت‌های توزیع برق آغاز شد. بدین طریق که وضعیت هر مشترک در ساپاد بر اساس میزان عملکرد مصرف انرژی و سهمیه انرژی مجاز ماهانه و سالانه آنها بررسی و مشترکانی که پس از شروع سال آبی، دو بار از حد مجاز سهمیه انرژی مجاز ماهانه خود عبور کرده و انرژی بیشتری مصرف کرده باشند، وارد کارتابل آب می‌شوند.
وی خاطرنشان کرد: برای این دسته پیامک اخطار مراجعه به شرکت آب منطقه‌ای صادر و در صورت مراجعه، پس از بررسی، تعهدنامه رعایت الگوی مصرف اخذ می‌شود.
محدودسازی برق در صورت تخلف و مراجعه نکردن
رحمانی افزود: در صورت مراجعه نکردن، میزان برداشت آب بررسی و در صورت وجود اضافه‌برداشت، مشترک برای محدودسازی برق به کارتابل برق ارجاع داده می‌شود. در غیر این صورت، فقط مدیریت انشعاب بررسی خواهد شد. چنانچه مشترک مازاد برداشت آب نداشته باشد، برای مدیریت انشعاب و بررسی دلیل اضافه مصرف برق به کارتابل برق ارجاع می‌شود. در صورتی که مشترک سهم مجاز آب سالانه را مصرف نکرده باشد، برق چاه مشترک به‌صورت موقت و تا زمان مراجعه در حد مصارف خانگی (۵ کیلووات) محدود خواهد شد.
وی تأکید کرد: در این برنامه، مبنای اصلی مدیریت، حجم آب مصرفی است؛ بنابراین اگر فقط مصرف انرژی بیش از حد مجاز باشد اما برداشت آب در سقف پروانه باشد، تنها به کارتابل برق ارجاع داده می‌شود.
نتایج اجرایی در سال ۱۴۰۳
معاون دفتر توسعه نظام‌های فنی، بهره‌برداری و دیسپاچینگ برق‌آبی شرکت مدیریت منابع آب ایران، نتایج اجرای برنامه در سال ۱۴۰۳ را اینگونه برشمرد:
۱. چهل و پنج هزار مشترک پرمصرف انرژی شناسایی شدند که حداقل دو مرتبه از سهمیه ماهانه عبور کرده‌اند.
۲. وضعیت برداشت آب ۳۲ هزار نفر بررسی شد که از این تعداد، ۱۳ هزار مشترک فاقد مازاد برداشت آب بودند و تنها برای مدیریت انشعاب به کارتابل برق ارجاع شدند که تاکنون برای ۳ هزار نفر اقدام شده است.
۳. هجده هزار مشترک دیگر علاوه بر تخلف در مصرف انرژی، دارای برداشت آب بیش از حد مجاز هم بوده‌اند که مشمول محدودسازی برق تا پایان سال شده‌اند. از این تعداد شرکت‌های توزیع برق برای ۴ هزار مشترک اقدام به محدودسازی برق تا پایان سال کرده‌اند.
۴. اتصال مجدد برق برای یک‌هزار مشترک نیز با ارائه تعهدنامه رعایت الگوی مصرف انجام شده است.
برنامه‌های سال ۱۴۰۴؛ نوبت چاه‌های فاقد پروانه و غیرمجاز
رحمانی در پایان از برنامه‌های سال آینده خبر داد و گفت: در نظر است برای سال ۱۴۰۴ با برنامه‌ریزی صورت گرفته مشترکان چاه‌های فاقد پروانه بهره‌برداری و یا چاه‌هایی که پروانه بهره‌برداری آنها منقضی شده است و نیز چاه‌های مشمول قانون تعیین تکلیف که تعیین تکلیف نهایی نشده‌اند نیز مشمول اعمال محدودیت مصرف برق تا زمان مراجعه شوند و برق مشترکان چاه‌های غیرمجاز و متروکه قطع شود.
معاون دفتر توسعه نظام‌های فنی، بهره‌برداری و دیسپاچینگ برق‌آبی شرکت مدیریت منابع آب ایران گفت: همچنین برق چاه‌های غیرمجاز و متروکه قطع می‌شود.
در همین راستا، دستورالعمل اجرایی برای تحقق اهداف این برنامه در چارچوب بند پ ماده ۴۰ قانون برنامه هفتم توسعه، در حال تدوین است و به‌زودی ابلاغ خواهد شد.
