به گزارش پردیسان آنلاین و به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو (پاون)، با توجه به اینکه بیش از ۹۰ درصد برق تولیدی کشور از طریق نیروگاه‌های حرارتی تأمین می‌شود و سوخت اول و عمده این نیروگاه‌ها نیز انرژی گاز است، تأمین و تحویل انرژی گاز کافی چه در فصل گرم و چه در فصل سرد سال نقش مهمی در تولید برق کافی در کشور دارد، همچنین بیشتر نیروگاه‌های حرارتی کشور در شرایطی که انرژی گاز کافی برای تولید برق در اختیار نداشته باشند، از سوخت مایع به‌عنوان سوخت جایگزین استفاده می‌کنند که بدین منظور نیز از سال‌ها قبل تمهیدات لازم به‌منظور ذخیره‌سازی سوخت مایع کافی در مواقع ضروری توسط وزارت نیرو اندیشیده شده است.
به بیان دیگر و بر اساس عرف سال‌های گذشته در فصل گرم سال که میزان مصرف گاز طبیعی در بخش خانگی به شدت کاهش پیدا می‌کند، نیروگاه‌های کشور از گاز به‌عنوان سوخت نیروگاهی استفاده می‌کنند و نسبت به ذخیره‌سازی سوخت مایع اقدام می‌کنند تا در فصل سرد سال که مصرف گاز در بخش خانگی اوج می‌گیرد، از سوخت مایع (۸۵ درصد گازوئیل و تنها ۱۵ درصد نفت کوره) به‌عنوان سوخت جایگزین نیروگاهی استفاده کنند.
با این وجود در سال جاری شمسی و بنا به دلایل متعدد که در ادامه مورد اشاره قرار می‌گیرد، روند عادی تأمین، ذخیره‌سازی و مصرف سوخت مورد نیاز نیروگاه اعم از انرژی گاز و سوخت مایع (نفت گاز و نفت کوره) با چالش‌هایی روبه‌رو شد که همه این عوامل در کنار یکدیگر موجب شده است صنعت برق کشور با وجود در اختیار داشتن زیرساخت‌های لازم برای تولید برق کافی در فصل سرد سال، سوخت کافی برای تولید حداکثری را نداشته باشد.
به‌عنوان نمونه و مستند به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی وزارت نفت، ذخایر نفت گاز شرکت پالایش و پخش در پایان دومین ماه فصل تابستان سال جاری نسبت به مدت مشابه در سال ۱۴۰۲ بیش از ۴۰ درصد کاهش داشته است.
افزون بر این در پنج ماه نخست سال جاری و برخلاف رویه جاری در سال‌های قبل بخش عمده‌ای از تعمیرات پالایشگاه‌های گازی و نفتی کشور انجام نشد و این بدان معناست که تولید گاز و تحویل آن به نیروگاه‌ها در سه ماه نخست شروع به‌کار دولت چهاردهم نسبت به رویه معمول با چالش مواجه شد.
با این تفاسیر با توجه به تحویل نفت گاز کمتر به صنعت نیروگاهی ذخایر سوخت مایع این صنعت نیز در پایان فصل گرم سال نسبت به مدت مشابه سال گذشته به میزان ۶۰ درصد کاهش پیدا کرد.
به‌دلیل کاهش معنادار انرژی گاز تحویلی در فصل گرم، تولید برق مورد نیاز بخش‌های مختلف از محل سوخت مایع در این فصل در دستور کار قرار گرفت که در کنار رکوردشکنی‌های مکرر مصرف برق و فشار شدید به صنعت نیروگاهی در کاهش شدید ذخایر سوخت مایع نیروگاه‌ها مؤثر بود.
این موضوع از آن جهت مورد تأکید است که از سویی در فصل گرم سال جاری بیش از ۴۷ بار رکورد تقاضای مصرف برق کشور شکست و به عدد بی‌سابقه ۸۰ هزار مگاوات رسید و از سوی دیگر به‌دلیل ایجاد اشکال در تحویل گاز طبیعی کافی به نیروگاه، صنعت نیروگاهی ناگزیر به مصرف سوخت مایع با هدف تأمین برق پایدار شد.
با این تفاسیر صنعت برق کشور در حالی فصل سرد سال جاری را آغاز کرده است که با وجود در اختیار داشتن بیش از ۹۴ هزار مگاوات ظرفیت اسمی نیروگاهی و آمادگی کافی برای تولید برق تا سقف اوج بار فصل سرد سال گذشته (نزدیک ۴۵ هزار و ۵۰۰ مگاوات)، از یک سو ۶۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته با کاهش ذخایر سوخت مایع روبه‌رو است و از سوی دیگر به‌دلیل سهم بیش از ۸۵ درصدی بخش خانگی در مصرف گاز طبیعی در فصل سرد برای تأمین گرمایش، به‌طور عملی امکان چندانی برای مصرف انرژی گاز در بخش نیروگاهی ندارد.
تصمیم جدید کارگروه ملی مقابله با آلودگی هوا بر پایه ممنوعیت استفاده از سوخت مازوت در تعدادی از نیروگاه‌های دارای قابلیت سوخت مازوت (تنها ۱۶ نیروگاه‌های کشور امکان مصرف سوخت مازوت دارند) نیز از دیگر عواملی است که به کاهش ظرفیت تولید برق در فصل سرد منجر شده است.
به این موارد باید کاهش شدید دما در هفته‌های پیش رو و برودت هوا را نیز که از سویی به ایجاد اشکال در حمل‌ونقل جاده‌ای سوخت به مقصد نیروگاه‌ها و از سوی دیگر به افزایش مصرف گاز بخش خانگی منجر می‌شود و به‌صورت مستقیم بر امکان تأمین سوخت نیروگاهی مؤثر هستند، افزود.
بر اساس موارد ذکر شده از به‌کارگیری تدابیر هوشمندانه برای مدیریت مصرف برق و انرژی از طریق اعمال محدودیت‌های زمان‌بندی شده برق می‌توان به‌عنوان راهکار مؤثری یاد کرد که در شرایط کنونی امکان تأمین برق و گاز پایدار در فصل سرد را در اقصانقاط کشور فراهم خواهد کرد.
ناگفته پیداست همراهی مشترکان بخش خانگی و تجاری با صنعت برق و گاز و صرفه‌جویی این مشترکان نه‌تنها به افزایش امکان تأمین انرژی پایدار فصل سرد کمک خواهد کرد، بلکه سهم بخش صنعت و مولد را نیز که به‌درستی از آن به‌عنوان موتور محرک اقتصاد و اشتغال کشور یاد می‌شود، روشن و پویا نگاه خواهد داشت.