باوجود اهمیت زیاد صنعت فولاد در کشور و فولاد مبارکه به عنوان یکی از پیشگامان و پرچمداران صنعت فولاد کشور، همواره انتقادات و سوالات فراوانی پیرامون صنعت فولاد وجود دارد که دور از انصاف و با اهداف سیاسی و بعضا بدون وجود دانش و آشنایی کامل مطرح می‌شوند؛ انتقاداتی که گاه بی‌توجه به فرمایش مقام معظم رهبری در خصوص «سیاسی نکردن تولید» بیان می‌شود.

به گزارش پردیسان آنلاین به نقل از معدن نیوز، سال‌هاست که کشور با تحریم‌های وسیعی به خصوص در صنعت نفت مواجه است و از آنجا که پیش از اعمال و تشدید تحریم‌ها نفت از اصلی‌ترین منابع مالی کشور به حساب می‌آمد و تحریم ها نیز این صنعت را هدف گرفته‌اند بسیاری را برآن داشته تا به دنبال منابع مالی دیگری برای کشور باشند.

بخش معدن نیز با توجه به ظرفیت بالای کشور، وجود منابع سرشار و قابلیت خلق ارزش افزوده بالا از کاندیداهای مطرح برای جایگزینی با صنعت نفت محسوب می‌شود که در چندسال اخیر و به لطف تحریم‌های ظالمانه غربی‌ها توجهات به سمت معدن و صنایع مرتبط بیش از پیش معطوف شده است.

در همین راستا بسیاری از شرکت‌ها و هلدینگ‌های عظیم صنعتی با سرمایه گذاری‌های کلان و برنامه‌های مدون به سمت توسعه صنایع مرتبط معدن بخصوص فولادسازی گام برداشته‌اند. کارخانه‌های بزرگ فولادسازی در خوزستان، اصفهان و … با سرعت قابل توجهی پیشرفت کردند و حالا به یکی از پایه‌های اصلی صنعت کشور بدل شده‌اند.

شرکت فولاد مبارکه اصفهان نیز به عنوان بزرگترین مجتمع فولاد در ایران با برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری‌های کلان نقش پررنگی در پیشرفت صنعت فولاد بازی کرده و در حال حاضر محرک بسیاری از صنایع پایین و بالادستی است.

گروه شرکت‌های فولاد مبارکه اصفهان اکنون مواد اولیه بیش از سه هزار کارخانه و کارگاه تولیدی کشور در صنایع لوله و پروفیل، نفت، گاز و پتروشیمی، خودرو، موتورهای الکتریکی، لوازم خانگی، فلزی سبک و سنگین، ساختمانی، غذایی، کشتی‌سازی و سازه‌های دریایی و … را تأمین می‌نماید.

در کنار تمام این موارد شرکت های فولادی همواره با مشکلاتی در خصوص تامین آب و برق خود مواجه هستند که در این زمینه هم شرکت فولاد مبارکه اصفهان سال‌هاست اقداماتی همچون تصفیه فاضلاب، اتصال به خط انتقال آب خلیج فارس و راه اندازی نیروگاه های برقی همچون نیروگاه بادی برای کاهش توقفات خط تولید انجام می‌دهد و بعضا برق، آب و گاز مصرفی خود را با قیمت‌های چند برابری نسبت به سایر صنایع و مصارف خانگی خریداری می‌کند.

با وجود تمامی موارد ذکر شده و اهمیت صنعت فولاد در کشور و فولاد مبارکه به عنوان یکی از پیشگامان و پرچمداران صنعت فولاد کشور، همواره انتقادات و سوالات فراوانی پیرامون صنعت فولاد وجود دارد که گاهی دور از انصاف و با اهداف سیاسی و بعضا بدون وجود دانش و آشنایی کامل مطرح می‌شوند انتقاداتی که گاه بی‌توجه به فرمایش مقام معظم رهبری در خصوص سیاسی نکردن تولید بیان می‌شود که در این گزارش به بررسی تعدادی از آن‌ها در صحبت با فعالان و کارشناسان این حوزه می‌پردازیم.

یکی از انتقاداتی که در سال‌های اخیر نسبت به فولادسازان مطرح بوده کاهش صادرات و تمایل به فروش محصولات در بازارهای داخلی است.

رسول علی محمدی، کارشناس حوزه سرمایه و بورس کالا در خصوص علل کاهش تمایل صادراتی فولادی‌ها گفت: با توجه به اختلاف قیمت دلار در بازار آزاد و بازار متشکل نمی‌توان از واحد تولیدی انتظار ترجیح صادرات به فروش در داخل را داشت.

وی در توضیح این مورد گفت: هنگام عرضه محصولات فولادی در بورس کالا و بازارهای داخلی خریدار داخلی با دید قیمت دلار در بازار آزاد اقدام به خرید می‌کند درحالیکه تولیدکننده برای صادرات مجبور به در نظر گرفتن ارز بازار متشکل است که معمولا ۲۰ درصد با بازار ازاد متفاوت است. در نتیجه همین اختلاف ۲۰ درصدی است که فولادسازان بازارهای داخلی را به بازارهای صادراتی ترجیح می‌دهند.

تقی ممتازان، کارشناس حوزه فولاد نیز دلایلی در خصوص چنین اقداماتی از سوی شرکت‌های فولادی عنوان کرد. ممتازان با بیان اینکه تصمیمات اینچنینی می‌تواند دلایل متفاوتی داشته باشد گفت: کاهش پروژه‌های ارزبر و تامین نیاز های ارزی، کاهش هزینه‌های بین المللی، کاهش دانش تجاری تیم‌های مدیریتی و … از عوامل داخلی شرکت ها برای کاهش حجم صادرات است که طبیعتا شرکت های بزرگی همچون فولاد مبارکه با مشکلات دانشی مواجه نیستند.

وی در ادامه گفت: عوامل خارجی نیز در کاهش صادرات نیز همچون تکلیف دولت به عرضه داخلی و یا پیچیده کردن فرآیند صادرات همچون بازگشت ارز صادراتی در کاهش حجم صادرات دخیل است.

از دیگر مواردی که به تازگی در خصوص فولاد مبارکه مطرح می شود و گاهی تعجب متخصصان این بخش را بر می انگیزد، صحبت ها در خصوص سود بالای این شرکت است که گاهی به آن پرداخته می شود.

ممتازان در این خصوص با اشاره به منافات این سوال و انتقاد، با اصل و قانون تجارت گفت: شرکت ها با توجه به میزان سرمایه گذاری که انجام می دهند سود کسب می کنند و ما یکی از سنگین ترین سرمایه‌گذاری‌ها را در حوزه فولاد شاهد هستیم و نمی توان به صورت جبری میزان سود شرکت ها را مقایسه کرد.

در نتیجه نمی توان به میزان سوددهی فولاد مبارکه با توجه به سرمایه‌گذاری و توسعه ‌ای پی در پی این شرکت و کمک شایان آن به صنایعی همچون خودروسازی انتقادی وارد کرد. در کنار این موضوع باید توجه داشت سهام‌داران عدالت عمدتاً از اقشار آسیب‌پذیر جامعه محسوب می‌شوند و اگر این سودآوری را به آن‌ها اعطا کنیم، یک منبع خوب مالی برایشان خواهد بود.

ممتازان در خصوص فولاد مبارکه عنوان کرد که این صنعت هزینه نگهداری بالایی دارد و شرکتی مانند فولاد مبارکه با ظرفیت ساخت چندین میلیون تنی و برای رقابت با شرکت‌های خارجی جهت ممانعت از خروج ارز نیاز به سرمایه‌گذاری‌های وسیعی دارد.

در ادامه برخی از انتقادات نادرستی که به شرکت‌های فولادی وارد می شود، هزینه‌های ارزی آن‌هاست. برخی با در نظر گرفتن تنها موارد خاصی در تولید فولاد شرکت‌های بزرگ فولادی را از هزینه‌های ارزی منع می کنند و گاهی حتی اظهار می‌کنند که شرکت‌های فولادی هزینه‌های ارزی ندارند.

فولادسازان بزرگ کشور از جمله فولاد مبارکه هزینه‌های ارزی متنوعی در بخش های مختلف دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به خرید مواد اولیه همچون قالب‌های مسی، تجهیزات برقی و مکانیکی و حتی هزینه‌های خرید تجهیزات برای توسعه خط تولید و یا بهبود عملکرد آن اشاره کرد. مواردی که اگر می‌خواهیم فولادساز توسعه یابد و با رقبای داخلی وخارجی خود توان رقابت داشته باشد، باید دست از خساست‌های بی مورد برداریم.

ممتازان در خصوص هزینه‌های ارزی فولاسازان به خصوص شرکت‌های بزرگی همچون فولاد مبارکه گفت: مورد مهم دیگر در هزینه‌های ارزی فولادسازان این است که گاهی خساست‌ها و ممانعت از هزینه‌های ارزی خسارات جبران ناپذیری به خطوط تولید وارد می‌کند.

همه موارد ذکر شده تنها ابعاد صنعتی فعالیت های شرکت‌های بزرگ فولادی در غالب توسعه و رشد صنایع کشور بوده و نباید اقدامات اجتماعی چنین شرکت‌هایی را از قلم انداخت.

فولاد مبارکه اصفهان نیز به عنوان یک مجموعه صنعتی بزرگ و موفق کشور در کنار نقش‌آفرینی خود در حوزه تولید، ایجاد اشتغال پایدار و حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان همواره تلاش نموده تا با عمل به مسئولیت‌های اجتماعی خود همواره در کنار مردم باشد.

به عنوان مثال این شرکت به عنوان پیشتاز صنعت سبز در ایران در راستای مسئولیت‌های اجتماعی خود و خلق آینده‌ای بهتر و به عنوان امانت‌دار آیندگان اقدامات استراتژیک و مؤثری در تمام حوزه‌های محیط‌زیست (هوا، آب، منابع و انرژی، پسماند، تنوع زیستی) تعریف و سرمایه‌گذاری‌های کلان بالغ بر هزار میلیون دلار در این راستا انجام داده است.