به گزارش پردیسان آنلاین، جشنواره بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان یکی از رویدادهای فرهنگی تثبیتشده کشور است که طی بیش از یک دهه گذشته به میزبانی شهر اصفهان برگزار میشود؛ این جشنواره فرصتی برای نمایش آثار فیلمسازان جوان و تبادل تجربه میان فعالان حوزه سینما بهویژه در بخش کودک و نوجوان فراهم کرده است.
افزون بر جنبههای فرهنگی و آموزشی برگزاری این رویداد میتواند تأثیرات قابل توجهی در زمینههای اقتصادی و گردشگری شهر نیز داشته باشد که از جمله آن میتوان به رونق نسبی در حوزه اقامت، خدمات شهری و فعالیتهای مرتبط با رسانه و تبلیغات اشاره کرد.
این جشنواره بهعنوان فضایی برای شکلگیری ارتباطات حرفهای میان نسلهای مختلف سینماگران شناخته میشود و برخی از چهرههای امروز سینمای ایران نخستین تجربههای خود را از حضور در آن آغاز کردهاند؛ این رویداد را میتوان بخشی از زیست فرهنگی اصفهان دانست که هر سال با حضور کودکان، نوجوانان، هنرمندان و شهروندان جلوهای از همنشینی فرهنگ، آموزش و هنر را به نمایش میگذارد.
آنچه در ادامه میخوانید، حاصل گفتوگوی خبرنگار پردیسان آنلاین با علی صالحی، رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شورای اسلامی شهر اصفهان درباره اهداف، تأثیرات و اهمیت این جشنواره است.
ایمنا: جشنواره بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان چه جایگاهی در سیاستهای فرهنگی شورای اسلامی شهر اصفهان دارد و دیدگاه شما در اینباره چیست؟
صالحی: در نگاه کلان شورای اسلامی شهر اصفهان، حوزه هویت شهری و تقویت جایگاه فرهنگی اصفهان از اولویتهای اصلی ماست، در این راستا مجموعهای از اقدامات، رویدادها و نمادها را برای معرفی و تثبیت این هویت دنبال میکنیم، هرچند اصفهان بهصورت ذاتی از جایگاه فرهنگی و تاریخی غنی برخوردار است، اما برای معرفی شایسته آن به برنامهریزی در زمینههای زیرساختی، رویدادی و فعالیتهای فرهنگی نیاز داریم.
در بخش رویدادها جشنوارههایی همچون جشنواره بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان، جشنواره تئاتر «خندستان» و مسابقه بینالمللی نقاشی «پوپک» از جمله برنامههایی هستند که با استفاده از ظرفیت هنر و ایجاد بستر حضور خانوادگی شهروندان بهویژه کودکان و نوجوانان به تقویت هویت فرهنگی شهر کمک میکنند؛ هدف این است که از طریق این رویدادها هم پاسداشت جایگاه هویتی اصفهان را انجام دهیم و هم با زبان روز و ابزار هنر، ارتباط مؤثرتری با مخاطبان خود برقرار کنیم.
بهطور طبیعی یکی از بازوهای مهم سیاستگذاری فرهنگی شهر اصفهان همین جشنواره فیلمهای کودکان و نوجوانان است؛ معتقدیم علاوه بر حفظ ساختار حرفهای جشنواره در حوزه تولید فیلم و سینما باید به تربیت فیلمسازان جوان و ایجاد انگیزه در آنها برای فعالیت در این عرصه توجه ویژهای شود تا جشنواره در مسیر رشد محتوایی و هنری خود حرکت کند.
در کنار این رویکرد تعریف جایگاه رفیعتری برای اصفهان بهعنوان پایتخت فرهنگ و تمدن ایران در دل این جشنواره ضروری است، بهگونهای که تعامل دوسویهای میان جشنواره و شهر برقرار شود؛ از یکسو جشنواره بتواند حضور پایدار و مؤثری در اصفهان داشته باشد و از سوی دیگر شهر از ظرفیتهای فرهنگی، رسانهای و اجتماعی این رویداد برای پیشبرد اهداف کلان خود و ارتقای بیشازپیش نام اصفهان بهرهمند شود.
پردیسان آنلاین: یکی از اهداف جشنواره تقویت هویت فرهنگی و ایجاد امید در نسل جدید است؛ از منظر شما جشنواره تا چه حد توانسته به این اهداف دست پیدا کند؟
صالحی: در سال جاری با تعامل سازندهای که میان سازمان سینمایی، بنیاد سینمایی فارابی و مجموعه مدیریت شهری اصفهان شکل گرفت پس از ۳۶ دوره برگزاری جشنواره توانستیم گامهای مؤثری برداریم؛ مهمترین عامل تأثیرگذار در موفقیت جشنواره محتوای ارزشمند و نحوه مطلوب برگزاری رویدادهای اصلی و جانبی آن است.
در این دوره شاهد اتفاقات مثبت متعددی بودیم، از جمله رشد قابل توجه بخش بینالملل پس از چند سال و گسترش نمایش فیلمها در ۲۴ استان کشور که حرکتی کمنظیر در تاریخ جشنواره بهشمار میرود؛ در ادوار گذشته جشنواره گاهی دچار نوساناتی بود، اما در این دوره مجدد به مسیر پویای خود بازگشته است.
در حوزه رویدادهای رسانهای و جانبی نیز جهش چشمگیری را شاهد بودیم؛ حضور روزانه حدود ۱۵۰۰ دانشآموز در سینماهای سطح شهر، برگزاری سه رویداد بزرگ در نقاط شاخص اصفهان از جمله شهر رویاها، چهارباغ و سالن اجلاس،همچنین حضور روزانه ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ دانشآموز از مناطق کمتر برخوردار در مجموعه شهر رویاها، فضای بسیار پرشور و پرنشاطی را ایجاد کرده است؛ افزون بر این برگزاری ۳۹۰ رویداد فرهنگی در محلات اصفهان و همکاری رسانه ملی در بازتاب گسترده این فعالیتها به گسترش تأثیر جشنواره در سطح کشور کمک کرده است.
به نظر میرسد جشنواره تاکنون توانسته است بخش قابل توجهی از اهداف شورای سیاستگذاری را محقق کند؛ دغدغههایی که مورد تأکید هنرمندانی همچون نگار جواهریان، کمال تبریزی، معاون سینمایی کشور و مدیرعامل بنیاد فارابی نیز بوده است؛ با تلاش همه متولیان و همراهی مجموعه مدیریت شهری روند جشنواره تاکنون رضایتبخش بوده و امیدواریم با نزدیک شدن به روزهای پایانی شور و نشاط آن بیش از پیش افزایش پیدا کند.
مخاطبان جشنواره در سطوح مختلف اعم از حضوری، سینماهای شهرها و استانها یا از طریق رسانهها با این رویداد ارتباط برقرار میکنند؛ امیدواریم که این جشنواره که نخستین رویداد بینالمللی پس از جنگ ۱۲ روزه در کشور است، بتواند پیامآور نشاط، امید و همدلی در میان کودکان و نوجوانان باشد و گامی مؤثر در جهت انسجام ملی، ارتقای سینمای کشور و خلق فضایی شاد و الهامبخش برای نسل آینده ایران بردارد.
پردیسان آنلاین: بسیاری بر این باور هستند که جشنواره بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان رویدادی کوتاهمدت است و پس از پایان آن تأثیر چندانی باقی نمیماند؛ آیا شورای اسلامی شهر اصفهان برای تداوم فرهنگی و اجتماعی این جشنواره برنامهای دارد؟
صالحی: بخشی از برنامههای ما در این زمینه در قالب فعالیتهای مستمر خودمان تعریف شده است؛ در سال جاری برگزاری «گردهمایی فیلمسازان نوجوان» که به تعبیر من مغز جشنواره محسوب میشود با استقبال گستردهای همراه بود؛ این بخش میتواند نقش مهمی در تربیت نیروهای توانمند در حوزه سینمای کودک و نوجوان ایفا کند که یکی از رسالتهای اصلی جشنواره نیز همین است، در کنار آن رویدادهای جانبی متعددی همچون «جشن هنری» که برای نخستینبار برگزار میشود و برنامههای مرتبط با «هفته کودک» و «روز جهانی کودک» نیز در دستور کار ما قرار دارد، همچنین در حوزه هنرهای نمایشی و سینمایی جشنوارههایی همچون «پوپک» و «خندستان» بهعنوان ابزارهای برندسازی فرهنگی برای اصفهان مورد توجه قرار گرفته و خواهند گرفت.
اگر بخواهیم جشنواره را تنها در قالب یک فعالیت چندماهه ببینیم دستیابی به اهداف اصلی آن ممکن نیست، هدف ما در این رویداد تقویت تولید فیلم در سینمای کودک و نوجوان حمایت و هدایت محتوایی آثار تربیت فیلمسازان جوان، ایجاد نشاط خانوادگی با محوریت کودکان و نوجوانان و نیز تبدیل شدن به زبانی بینالمللی برای معرفی فرهنگ ایران است، تحقق این اهداف نیازمند برنامهریزی بلندمدت و مداومت در فعالیتهاست.
این جشنواره باید از ساختار موقت خارج و با نگاهی دائمی و فرآیندمحور اداره شود، بهعنوان مثال از ماهها پیش از برگزاری باید شورای سیاستگذاری فعال باشد، فراخوانهای موضوعی منتشر شود، کارگاههای آموزشی، نقد و تجربه و المپیادهای فیلمسازی تدارک دیده شوند؛ امروزه سن فعالیتهای فرهنگی و هنری به زیر ۱۵ سال رسیده و با وجود ابزارهای جدید این حوزه نیازمند برنامهای عمیقتر و مداومتر است، بنابراین بقا و دوام جشنواره در گرو نگاه بلندمدت سه تا پنجساله است.
باید از هماکنون بدانیم که جشنواره پنج سال آینده در چه نقطهای خواهد بود ، چه میزان حمایت از فیلمها انجام میشود، چه موضوعاتی دنبال خواهد شد، در کدام حوزهها باید آموزش و استعدادیابی صورت گیرد و چگونه میتوان از طریق سینمای کودک و نوجوان با جهان ارتباط مؤثرتری برقرار کرد؛ این اهداف تنها با فعالیت دائمی دبیرخانه و تدوین برنامه جامع چندساله محقق میشود.
در همین راستا در ادامه نشستهای شورای سیاستگذاری، خبر خوشی از سوی حامد جعفری، مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی اعلام شد؛ با توجه به اینکه ۲۵ دوره از جشنواره در اصفهان برگزار شده و این شهر در دهه اخیر میزبان مستمر آن بوده است، پیشنهاد تشکیل کمیته مشترکی برای بررسی روند «دائمی شدن برگزاری جشنواره در اصفهان» مطرح شد؛ با توجه به زیرساختهای مناسب شهری، امکانات پردیس سینمایی شهر رویاها و تجربه انباشته اصفهان، زمینه لازم برای تحقق این هدف وجود دارد.
اگر جشنواره قرار است به اهداف حرفهای خود دست پیدا کند، نیازمند استمرار و ثبات مکانی است؛ همانطور که جشنواره فجر در زمان و ساختار ثابتی برگزار میشود، این جشنواره نیز باید از انسجام زمانی و مکانی برخوردار باشد تا فیلمسازان، سرمایهگذاران و مدیران فرهنگی بتوانند برای آن برنامهریزی دقیقتری انجام دهند؛ ثبات در برگزاری موجب رونق اقتصاد فرهنگ و هنر، مدیریت بهتر محتوا و دستیابی به افقهای روشنتر برای آینده سینمای کودک و نوجوان کشور خواهد شد.
ما از سر دلسوزی نسبت به جشنواره سخن میگوییم، نه از سر اصرار بر میزبانی آن در اصفهان؛ منظور این است که حتی اگر جشنواره در شهر دیگری برگزار شود، ما تکلیف خود را در قبال کودکان، نوجوانان و سینما از مسیرهای دیگر انجام خواهیم داد، با این حال تأکید میکنیم که جشنواره نیازمند ثبات، فعالیت مستمر سالانه و داشتن چشمانداز سه تا پنجساله است.
البته جشنواره برای ما و برای اصفهان بسیار ارزشمند است؛ بیش از ۲۵ سال تلاش، هزینه، انرژی و جوانی بسیاری از هنرمندان اصفهانی صرف این رویداد شده است و مردم نیز نسبت به آن انتظار دارند؛ همانطور که حامد جعفری، مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی در حضور معاون وزیر ارشاد و رئیس سازمان سینمایی در شورای سیاستگذاری اشاره کردند، زمان آن رسیده است که جشنواره در اصفهان به ثبات و آرامش برسد و به شکل دائمی برگزار شود.
ما نیز متعهد هستیم که اجازه ندهیم پرچم این جشنواره پایین بماند؛ با اتکا به رسالتهای کلانی که برای آن تعریف کردهایم، برنامهریزی سالانه، آمادهسازی زیرساختها، تخصیص ردیفهای اعتباری و همکاری نزدیک با بنیاد فارابی و سازمان سینمایی را در دستور کار قرار دادهایم تا این رویداد را در سطحی درخور و در تراز بینالمللی برگزار کنیم.
وقتی میگوییم «اصراری نداریم که جشنواره در اصفهان باشد» از سر دلسوزی برای اصل جشنواره و سینمای کودک و نوجوان است، اما واقعیت این است که چه جایی بهتر از اصفهان؟ شهری که ۲۵ دوره از این جشنواره را میزبانی کرده و یک دهه است که به طور پیاپی خانه این رویداد بوده است؛ اکنون جشنواره در ذهن مخاطبان داخلی و خارجی با نام اصفهان گره خورده و تثبیت شده است، بنابراین ما با آغوش باز آمادهایم برای تثبیت، آرامش و ایجاد چشمانداز حرفهای جشنواره، در کنار تصمیم و تدبیر دوستان در بنیاد سینمایی فارابی و سازمان سینمایی گام برداریم؛ ما هم بهعنوان مدیریت شهری و هم بهعنوان شهروندان دغدغهمند اصفهانی هر آنچه در توان داریم به کار خواهیم گرفت تا جشنوارهای در شأن نام ایران عزیزمان برگزار شود.
پردیسان آنلاین: پیام شورای اسلامی شهر اصفهان به کودکان و نوجوانان حاضر در جشنواره چیست؟
صالحی: این جشنواره بهترین فرصت است تا بیاموزیم، تجربه کنیم و قدر کنار هم بودن و رویاهای کودکانهای را که بر پرده نقش جهان نقش میبندد، بدانیم؛ امروز ما میراثدار کودکانی هستیم که در دفاع مقدس ، همچنین در دفاع مقدس دوم یعنی جنگ ۱۲ روزه حضورشان را از دست دادهایم؛ امیدوارم کودکان ما پرچمداران شایستهای برای آن شهیدان باشند و در عین حال به یاد بیاورند که کودکان بسیاری در سراسر جهان، بهویژه در غزه مظلوم آرزو داشتند جای داوران و خبرنگاران نوجوان این جشنواره باشند.
امیدوارم بچههای ما با یاد آنها، صدای رسای همه کودکانی باشند که از حقوق اولیه خود، از صلح و امنیت محروم هستند و در برابر ظلم، تجاوز و بیعدالتی ایستادگی میکنند؛ کودکان و نوجوانان این سرزمین میتوانند با قلم، نگاه و حضور پرشور خود در جشنواره، همچون کاروانی نورانی، صدای کودکان جهان و پیامآور صلح و انسانیت باشند.