به گزارش پردیسان آنلاین، رضا مختاری شامگاه گذشته _یکشنبه چهاردهم بهمن_ در فصل چهارم برنامه تلویزیونی «اصفهان من» با اشاره به اینکه در سراسر دنیا به این نتیجه رسیده‌اند که برای برنامه‌ریزی بهتر باید از واحدهای اجتماعی کوچک آغاز کرد، اظهار کرد: در حال حاضر در شهرسازی نوین نظریه‌ای به نام «طب سوزنی شهری» مطرح است که تأکید دارد باید اقدامات کوچک، اما تأثیرگذار از واحدهای اجتماعی کوچک آغاز شود.
وی افزود: یکی از بهترین واحدهایی که می‌توانیم برنامه‌ریزی شهری را از آن آغاز کنیم، محله است، زیرا هویت اجتماعی در محله‌ها شکل می‌گیرد؛ در بسیاری از موارد، در شهرها به منطقه‌بندی پرداخته می‌شود که این منطقه‌بندی‌ها بیشتر جنبه‌های اداری دارد، اما آنچه که در محله‌ها به‌ویژه در شهرهای اسلامی موجب ایجاد حس همبستگی اجتماعی می‌شود، چیزی است که در منطقه‌بندی‌های اداری یافت نمی‌شود.
رئیس اسبق دانشگاه پیام‌نور استان اصفهان گفت: محله‌ها در گذشته با عناصری همچون مسجد جامع در مرکز محله، بازار در کنار آن و شبکه معابر پیچیده به‌گونه‌ای طراحی می‌شدند که علاوه بر عملکرد اجتماعی، فضای مناسبی برای زندگی و تعاملات ایجاد می‌کرد.
مختاری ادامه داد: محله به‌عنوان بهترین واحد برای برنامه‌ریزی شناخته می‌شود، زیرا واحد مسکونی کوچک‌ترین واحد است که از آن آغاز می‌کنیم، سپس به کوچه‌ها، محله‌ها، نواحی و مناطق می‌پردازیم.
وی گفت: محله‌ها به‌عنوان واحدهای میانه، به‌عنوان محور اصلی برنامه‌ریزی‌های شهری قرار می‌گیرند، چراکه این واحدهای اجتماعی نه‌تنها سکونتگاه‌های افراد هستند، بلکه بستری برای ایجاد ارتباطات و همبستگی اجتماعی فراهم می‌آورند.
رئیس اسبق دانشگاه پیام‌نور استان اصفهان تصریح کرد: با ورود قوانینی در اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی که به تبعیت از خودرویی‌شدن طراحی شده بود، شبکه معابر شهری دچار تغییرات زیادی شد؛ این تغییرات موجب شد که بافت اجتماعی محله‌ها در سراسر دنیا، از جمله در ایران، دچار گسست شود.
مختاری اضافه کرد: امروزه شاهد هستیم که بسیاری از محله‌ها گسسته شده است، اما با تلاش‌های مؤثر مدیریت شهری می‌توان این حس همبستگی اجتماعی را دوباره احیا کرد.
وی با بیان اینکه در شهرسازی معاصر هدف رسیدن به آرامش در شهرها است، تاکید کرد: در بسیاری از طرح‌های توسعه شهری، شاهد هستیم که شهرها به سرعت و شتاب‌زدگی پیش می‌رود؛ در این روند مردم برای رسیدن به مقاصد خود عجله دارند و این شتاب به استرس و اضطراب منجر می‌شود، به‌عنوان مثال دانش‌آموزان مدرسه‌ای که باید با آرامش و بدون استرس در محله خود به مدرسه بروند، هم‌اکنون مجبور هستند با سرویس‌های مدارس از نقاط مختلف شهر به مدارس خود بروند که این امر استرس زیادی به کودکان و والدین تحمیل می‌کند.
رئیس اسبق دانشگاه پیام‌نور استان اصفهان با اشاره به اینکه امروزه در شهرها، به‌جای اینکه فضاهای آرامش‌بخش و انسانی‌تری داشته باشیم، به‌سوی شتاب و سرعتی پیش رفته‌ایم که این شتاب به آلودگی، ترافیک و بیماری‌های محیطی منجر می‌شود، ادامه داد: در حال حاضر در دنیای شهرسازی، تلاش می‌شود که این سرعت‌ها به سمت آرامش هدایت شود؛ این تغییر نه‌تنها در برنامه‌ریزی‌های شهری، بلکه در زندگی روزمره نیز مشاهده می‌شود؛ به‌عنوان مثال در غذا خوردن، عبادت و حتی سفرها همیشه در حال عجله و شتاب هستیم و این موضوع موجب می‌شود که از لذت‌های زندگی به‌درستی بهره نبریم.
مختاری گفت: یکی از راهکارهایی که برای بازگرداندن آرامش به شهرها پیشنهاد می‌شود، توجه دوباره به واحدهای همسایگی و محله‌ها است؛ در این رویکرد باید تمام خدمات مورد نیاز در دسترس باشد تا مردم نیازی به سفرهای طولانی نداشته باشند؛ این امر می‌تواند موجب کاهش استرس، آلودگی هوا و مشکلات ترافیکی شود.
وی اضافه کرد: باید به این نکته توجه کنیم که مراکز تجاری بزرگ همچون فروشگاه‌های زنجیره‌ای اگرچه از نظر زمانی برای مردم سودمند هستند، اما موجب از رونق افتادن خدمات کوچک محلی همچون بقالی‌ها، نانوایی‌ها شده‌اند و این تغییرات به آرامش محله آسیب زده است.
رئیس اسبق دانشگاه پیام‌نور استان اصفهان بیان کرد: احیای رویکرد محله‌محوری و بازگشت به الگوهای شهری قدیم می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی شهری و تقویت هویت اجتماعی در محله‌ها کمک کند؛ این امر می‌تواند منجر به تحقق عدالت مکانی و توزیعی شود، زیرا با توزیع عادلانه خدمات در سطح محله‌ها، از مشکلات ناشی از تمرکز خدمات در نقاط ویژه شهر جلوگیری می‌شود.
مختاری با اشاره به برنامه راهبردی ۱۴۱۰ شهرداری اصفهان گفت: هدف این برنامه که در افق هفت‌ساله تدوین شده است، احیای محله‌ها با حفظ هویت فرهنگی، مذهبی و تاریخی شهر اصفهان است؛ پروژه‌های اجرایی این برنامه می‌تواند در آینده نزدیک موجب احیای محلات شهر اصفهان شود.
