به گزارش پردیسان آنلاین، آموزش و پرورش نه تنها وظیفه آموزش علوم به دانش‌آموزان را بر عهده دارد، بلکه یکی از مهم‌ترین وظایف آن پیشبرد فرهنگ و هنر و انتقال ارزش‌های ملی به نسل‌های آینده است. در راستای تحقق این هدف والامقام، محتوای کتب درسی نقش بسزایی دارد، محتوایی که علاوه بر اکتساب دانش، به معرفی مفاخر ملی و شهدای معاصر کشورمان نیز اهتمام بورزد.
یکی از چالش‌های بزرگ در این مسیر، چگونگی انتقال این مفاهیم و ارزش‌های فرهنگی به نسل جوان است؛ از آنجا که محتوای کتب درسی برای معرفی مفاخر ملی در ابعاد مختلف به دانش‌آموزان به تنهایی کافی نیست، استفاده از رسانه‌های متنوع و زبان‌های غیررسمی همچون هنر می‌تواند تأثیرگذاری بیشتری داشته باشد.
یکی از این روش‌های مدرن و مؤثر، بهره‌گیری از هنر به‌عنوان ابزاری قدرتمند و جامع‌نگر است. هنر که سال‌هاست به عنوان زبانی جهانی برای انتقال پیامی عمیق مورد استفاده قرار می‌گیرد، می‌تواند از تئاتر، نقاشی و موسیقی گرفته تا تمام شاخه‌های دیگر، به یاری آموزش بشتابد تا ارزش‌ها و دستاوردهای مفاخر ملی و شهدا، بازتابی فراموش‌نشدنی در ذهن کودکان و نوجوانان داشته باشد.
در کتب درسی ما، تاریخ و دستاوردهای مفاخر ملی به صورت خلاصه و ساده بیان شده‌اند، اما این موضوع نیازمند ترغیب علاقه و توجه بیشتر دانش‌آموزان است، برای مثال ترکیب مطالب درسی با فعالیت‌های هنری مانند نقاشی تصاویر مرتبط با وقایع تاریخی، اجرای نمایش‌های تئاتری از زندگی شهدا یا تشکیل گروه‌های موسیقی برای سرودهای ملی می‌تواند عمق بیشتری به فهم و حفظ این ارزش‌ها بدهد؛ این گونه فعالیت‌ها نه تنها موجب آشنایی عملی دانش‌آموزان با مفاخر می‌شود، بلکه به تقویت خلاقیت و توانمندی‌های هنری آنها نیز کمک می‌کند.
هنر در حقیقت می‌تواند دروازه‌ای به سوی درکی عمیق‌تر و احساسی‌تر از نقش مفاخر ملی و شهدا باشد؛ از این رو مهم است ضمن بررسی محتوای کتب درسی مدارس، به روش‌های استفاده از هنر برای معرفی و بزرگداشت مفاخر ملی و شهدا بپردازیم و توجه کنیم که چگونه می‌توانیم از دریچه هنر، نه فقط به آگاه‌سازی بلکه به همراه‌سازی و جذب نسل‌های آینده به ارزش‌ها و افتخارات ملی بپردازیم، همان گونه که مقام معظم رهبری در دیدار جمعی با معلمان بدین موضوع اشاره کردند و فرمودند: «باید مفاخر و سوابق فرهنگی، علمی و تاریخی را به دانش‌آموز تعلیم حقیقی داد.»
معرفی مفاخر ملی و شهدای معاصر از بوم هنر
سید مهدی سیدین‌نیا، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان با اشاره به اهمیت معرفی شهدا و مفاخر ملی به دانش‌آموزان به خبرنگار پردیسان آنلاین می‌گوید: شهدا مفاخر ملی ما هستند، زیرا در طول تاریخ افتخارآفرین بودند و نقش مهمی در عرصه‌های مختلف در سرنوشت کشور ایفا کردند، این مردان و زنان ازخودگذشته در حوزه‌های علم و فناوری، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی توانستند مؤثر باشند.
وی با بیان اینکه شهدا افرادی هستند که در تاریخ کشور نقش مهمی ایفا کرده‌اند و باید به نسل جدید معرفی شوند، می‌افزاید: نسل دانش‌آموز نوجوان و جوان امروزی باید با چنین شخصیت‌های ملی و تاریخی آشنا شود و این آشنایی زمانی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که بدانیم بسیاری از شهدا همچون دانش‌آموزان نسل جدید، پشت نیمکت‌های مدرسه تحصیل می‌کردند و درس می‌خواندند؛ پس در واقع دانش‌آموزان با همکلاسی‌های گذشته خود آشنا می‌شوند.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان ادامه می‌دهد: در زمانی که کشورمان با جنگ روبه‌رو شد، جوانان و نوجوانان دانش‌آموزی علاوه بر توجه به تحصیل و علم‌آموزی، در جبهه‌های جنگ حاضر می‌شدند و حتی برخی از دانش‌آموزانِ رزمنده در خط مقدم نیز کتاب در دست داشتند و در میان همسالان خود جزو شاگردان برجسته بودند، آنها هم در جنگ با متجاوزان نقش‌آفرینی می‌کردند و هم در زمان امتحاناتشان به مدرسه می‌آمدند و در آزمون شرکت می‌کردند و مجدد به جبهه بازمی‌گشتند.
هنر این قدرت را دارد که تا لایه‌های عمیق ذهن انسان نفوذ کند
سیدین‌نیا با تاکید بر اهمیت و تأثیر معرفی شهدا و مفاخر ملی از دریچه هنر عنوان می‌کند: می‌توان از طریق دریچه هنر، کتاب‌ها، فیلم‌ها و نمایشنامه‌ها، زندگی و سیره شهدا را به دانش‌آموزان منتقل کرد تا آنها با ابعاد مختلفی از زندگی شهدا آشنا بشوند؛ همچنین از این طریق باید سیره زندگی و وصیت‌نامه شهدا را به نسل دانش‌آموز عرضه کنیم.
وی اضافه می‌کند: آشنایی دانش‌آموزان، کودکان و نوجوانان با مفاخر ملی و تاریخی از ابعاد گوناگونی برخوردار است و می‌توان با انجام فعالیت‌های پژوهشی، نمایشنامه‌نویسی، قلم زدن در فضای جبهه و جنگ، استفاده از روایت‌های موجود و معرفی کتاب‌هایی متناسب با نیاز مخاطب، آنها را با شهدا و دیگر افتخارات ملی کشورمان آشنا کرد.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان با اشاره به اینکه دانش‌آموزان باید استقبال بیشتری از عرصه سینما و فیلم‌های سینمایی فاخر داشته باشند، خاطرنشان می‌کند: فیلم‌های سینمایی پیرامون دفاع مقدس و روایت‌های شهدا از نمونه محتواهای قابل استفاده و مؤثر برای آشنایی هرچه بیشتر دانش‌آموزان با این مفاخر ملی و تاریخی است؛ فیلم‌های سینمایی همچون «احمد»، «قلب رقه»، «به وقت شام»، «از کرخه تا راین»، «بوی پیراهن یوسف» و فیلم‌هایی از این قبیل به ویژه درباره شهدای مدافع حرم، فرصت مناسبی برای انتقال هنرمندانه ارزش‌های ملی و فرهنگی به دانش‌آموزان است.
سیدین‌نیا با تاکید بر اینکه با تقویت عقل و احساسات، می‌توان تأثیرگذاری بیشتری بر روی نسل جدید داشت، می‌افزاید: به گفته مقام معظم رهبری، هنر این قدرت را دارد که تا لایه‌های عمیق ذهن انسان نفوذ کند، بر این اساس باید بتوانیم با استفاده از آثار هنرمندان، پیام شهدا و ارزش‌های فرهنگی را به دانش‌آموزان منتقل کنیم تا بر دل و جان آنها نفوذ کند، بدین صورت تأثیرگذاری عمیقی خواهد داشت.
تربیت شهدایی؛ پیوندی میان نسل‌های امروز و افتخارات دیروز
حجت‌الاسلام محسن کاردانپور، رئیس اداره اعزام تخصصی و تشکل‌های تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه اصفهان، فعال فرهنگی اجتماعی و مبلغ کودکان و نوجوان درباره تربیت شهدایی به خبرنگار پردیسان آنلاین می‌گوید: منظور از تربیت شهدایی، آشنایی فرزندان و دانش‌آموزان با منش و مسیر شهداست.
وی با بیان اینکه باید شرایطی فراهم شود تا دانش‌آموزان بتوانند در مسیر شهدا گام بردارند، می‌افزاید: باید صفات اخلاقی و ویژگی‌های رفتاری مفاخر ملی همچون شهدا به دانش‌آموزان معرفی شود، از طرفی دانش‌آموزان باید این مفاخر و شهدا را الگوی خود قرار دهند و سعی کنند این صفات و ویژگی‌ها را در خود نهادینه کنند.
کارشناس دفتر تبلیغات اسلامی پیرامون جایگاه تربیت شهدایی در تربیت فرزند ادامه می‌دهد: تربیت شهدایی از جایگاه ویژه و مهمی در تربیت فرزند برخوردار است و همان گونه که باید به فکر رشد تمام ساحتی فرزندان باشیم و به نیازهای جسمی، فکری و روحی آنها پاسخ مناسب دهیم، به قطع یکی از این ساحت‌های تربیتی، توجه به تربیت معنوی و شهدایی دانش‌آموزان و فرزندان است.
حجت‌الاسلام کاردانپور عنوان می‌کند: مفاخر ملی و تاریخی کشورمان باید به گونه‌ای به دانش‌آموزان معرفی شود که آنها بتوانند با رفتار و اخلاق شهید ارتباط بگیرند و مقام این مفاخر را درک کنند، از همین رو مهم است این الگوهای برجسته با زندگی امروزی نسل جوان و نوجوان مطابقت داشته باشد.
بر این اساس، معرفی مفاخر ملی و شهدا به دانش‌آموزان نیازمند تلاش مستمر و متنوع است تا این نسل جوان با افتخار و احترام به تاریخ و فرهنگ کشورشان آشنا شوند و احساس مسئولیت و تعهد بیشتری نسبت به آینده وطن خود پیدا کنند.
آموزش به کودکان و نوجوانان درباره مفاخر ملی و شهدای کشورمان یکی از راه‌های مؤثر برای تقویت هویت ملی و افزایش حس احترام و تعهد نسبت به وطن است؛ این امر می‌تواند از طریق برنامه‌های درسی مدرسه، برنامه‌های فرهنگی و حتی فعالیت‌های خانوادگی انجام شود.
تهیه پوسترها و تابلوهایی در مورد مفاخر تاریخی، برگزاری نمایشگاه و نمایش آثار و نشانه‌های هنری، نوآوری‌ها و دستاوردهای مهم مفاخر ملی و شهدا در طول تاریخ کشور، نمایش فیلم‌ها و مستندهای کوتاه، برگزاری برنامه‌ها و مسابقات هنری همچون داستان‌نویسی می‌تواند فعالیت‌های مناسب و جذابی برای انتقال مفاهیم فرهنگی و معرفی مفاخر ملی و تاریخی کشورمان به دانش‌آموزان باشد.
