هر ساله ۱۵ اکتبر به عنوان روز جهانی عصای سفید نامگذاری شده است و این روز بهانه‌ای ارزشمند برای توجه بیشتر به این قشر از جامعه است؛ نماد این روشندلان عزیز، عصای سفید است، عصایی که ضامن جان و سلامت یک نابینا می‌باشد.

در قم بیش از ۲۳ هزار نفر دارای معلولیت هستند که از این تعداد ۲۸۰۰ نفر نابینا و کم‌بینا شناسایی شده است.

این روز فرصتی است تا مشکلات و موانعی که افراد دارای معلولیت بینایی با آن روبه‌رو هستند، به بحث گذاشته شود و تلاش‌های جدی‌تری برای بهبود شرایط آنان در جامعه به عمل آید.

مدیرکانون جلوه امید قم در مراسم گرامیداشت روز عصای سفید اظهارکرد: کانون جلوه امید تنها سازمان مردم نهاد در استان قم است که خدمات توان‌بخشی به جامعه نابینایان به‌صورت رایگان ارائه می‌شود.

وی با تاکید بر اینکه کشف و به فعلیت رساندن استعداد نابینایان نیازمند ایجاد بسترهای لازم است، افزود: مهم‌ترین خواسته جامعه نابینایان، اجرای دقیق قانون حمایت از معلولان است.

حجت الاسلام دکترمنصور رضوانی خاطرنشان کرد: نابینایان ماهانه فقط ۹۶۰ هزار تومان مستمری دریافت می‌کنند که برای گذران زندگی ناکافی است.

وی اضافه کرد: درحال حاضر جامعه نابینایان استان قم از داشتن یک مرکز و مکان خصوصی جهت ارائه خدمات توان‌بخشی و آموزشی محروم است و بستر لازم وجود ندارد.

مناسب‌سازی معابر شهری و چالش‌های موجود

یکی ازمهم‌ترین مسائل مرتبط با افراد نابینا و کم‌بینا، مناسب‌سازی معابر و فضاهای شهری است. متأسفانه در بسیاری از شهرها، زیرساخت‌های شهری به‌گونه‌ای طراحی نشده است که این افراد بتوانند به راحتی و با امنیت کامل در آن‌ها تردد کنند.

یکی ازاصلی‌ترین معیارهایی که برای مناسب‌سازی معابر شهری در نظر گرفته می‌شود، رعایت استانداردهای جهانی در طراحی و اجرای زیرساخت‌ها است. این استانداردها شامل ایجاد مسیرهای ویژه با کف‌پوش‌های برجسته، نصب علائم صوتی درتقاطع‌ها، و دسترسی به وسایل حمل‌ونقل عمومی است که به افراد نابینا کمک می‌کند تا با استفاده از عصای سفید خود و سیستم‌های هدایت‌کننده، بتوانند مسیر خود را به‌راحتی پیدا کنند.

در همین راستا نرجس نیازمند،عضو شورای اسلامی شهرقم با اشاره به اهمیت توجه به حقوق و نیازهای افراد نابینا و کم‌بینا اظهارداشت: شهرداری‌ قم بودجه مناسبی برای مناسب‌سازی معابر شهری اختصاص داده است، اما متأسفانه هنوز فاصله زیادی با استانداردهای جهانی داریم. در حال حاضر، برخی از معابر نه تنها برای افراد نابینا، بلکه برای افراد سالم نیز دشوار است.

قانون جامع حمایت از معلولان، تمامی نهادها و سازمان‌ها را موظف می‌کند که ساختمان‌ها و اماکن عمومی، ورزشی، تفریحی، معابر و وسایل خدماتی موجود را در چهارچوب بودجه‌های مصوب سالانه خود را برای دسترسی معلولان همچون افراد عادی مناسب‌سازی کنند. همچنین این قانون از دولت می‌خواهد که حداقل ۶۰ درصد از پست‌های سازمانی مرتبط با تلفنچی به نابینایان و کم‌بینایان اختصاص یابد و شرایط به گونه ای شود تا افراد نابینا با استقلال و اطمینان در محیط‌های عمومی و شغلی فعالیت کنند.

اجرای مناسب‌سازی و مبلمان شهری در معابر ویژه نابینایان، ایجاد بخش ویژه نابینایان در کتابخانه‌های عمومی و تجهیز کتاب‌های با خط بریل، ایجاد باجه‌های مخصوص نابینایان و تجهیز باجه‌های‌ای تی ام بانک‌ها، توسعه و توزیع فناوری در دسترس مانند صفحه‌خوان‌ها، نرم‌افزارهای تشخیص صدا و صفحه‌کلیدهای لمسی به صورت گویا از جمله خواسته‌های نابینایان برای رعایت حقوق آنهاست.

روشندلانی که بر محدودیت ها غلبه کرده اند خواستار فراهم شدن شرایط حضور آسان و موثرشان در جامعه هستند و این نیازمند فراهم شدن زیرساخت ها و بستر های لازم برای حمایت و تکریم افراد نابینا و کم‌بینا است.

گرامیداشت روز جهانی عصای سفید فرصتی است تا به یاد داشته باشیم که افراد نابینا و کم‌بینا نیز بخشی ارزشمند از جامعه ما هستند و لازم است زیرساخت‌های شهری، فرهنگی و اجتماعی به‌گونه‌ای فراهم شود که این عزیزان بتوانند به‌طور کامل از حقوق خود بهره‌مند شوند. مناسب‌سازی معابر شهری، تضمین امنیت شغلی و کاهش دغدغه‌های افراد نابینا و کم‌بینا از جمله اقداماتی است که می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی آنان کمک کند.

نهادهای مسئول باید با برنامه‌ریزی دقیق و اجرای استانداردهای جهانی، شرایطی را فراهم کنند که شهرها برای تمامی شهروندان، فارغ از وضعیت جسمانی‌شان، قابل استفاده و ایمن باشد.