به گزارش پردیسان آنلاین؛ شهر قم از شهرهای مهم زیارتی است که سالانه در همه مناسبت های مهم ملی و مذهبی میزبان زائران داخلی و خارجی است در کنار زیرساخت های اقامتی و تفریحی و جاذبه های گردشگری هسته مرکزی شهر قم به ویژه اطراف حرم اگر در زمینه سیما و منظر آن اقداماتی صورت گیرد می تواند ذهن زائر و گردشگر را به این مناطق بیشتر مجذوب و جلوه زیبایی از هسته مرکزی شهر را در ذهن ایجاد کند.

طی سال های اخیر مدیریت شهری برای اطراف حرم و هسته مرکزی عملیات عمرانی خوبی از جمله پیاده راه سازی های زیبا را اجرا کرده است .ارتقای چهره سیما و منظر شهر به ویژه بافت تاریخی اطراف حرم و یا تعریف مسیرهای فرهنگی و گردشگری در این مسیر از حرم تا بیت النور و یا بیوت مراجع عظام و دیگر مکان های فرهنگی و تاریخی می تواند در جذب گردشگر و ماندگاری مسافران محرک مطلوبی باشد.

اخیرا مدیریت شهری به ویژه سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری قم میدان مطهری که از میدان های مهم وتاریخی شهر قم را بهسازی و چهره بصری این میدان را زیبا و نوسازی کرده است و عرصه ای را به عنوان فضای سبز در این میدان تعریف کرده است که البته جا دارد این طرح و برنامه برای دیگر مناطق تاریخی و هسته مرکزی نیز تعریف شود از خیابان انقلاب گرفته تا دیگر مناطق تاریخی که باعث زیبایی چهره این مناطق وهم پیشگیری از مهاجرت جوامع محلی از این محلات تاریخی خواهد شد.

یکی از مهم ترین معضلات شهرها بافت های ناکارآمد و فرسوده شهری است. مشکلات عدیده ای که فرسودگی بافـت در ابعاد مختلف برای مدیریت شهری پیش آورده، ابتدا از نظر فرسودگی کالبدی و نارسایی ابتدایی ترین زیرساخت های شهری ناشی می شود. در پی آن، جابجایی جمعیت و جایگزین شدن جمعیت مهاجر و ناهمگن در این محله ها که به گسترش ناهنجاری های مختلفی از قبیل ناهنجاری های اجتماعی، مشکلات فرهنگی و گاه مشکلات سیاسی، از پیامدهای عمده ای هستند که می توان نام برد.

اگرچه محلات مرکزی شهر در گذشته مرکز تعاملات و فعالیت های اجتماعی و اقتصادی متنوعی بوده اما امروزه به علت مشکلات عدیده که از آن ها تحت عنوان فرسودگی یاد می شود که با تعریف فضای سبز بسیار اندک و یا آبنماهای زیبا در ماندگاری و جذب زائر و تغییر فضای کاربری این مکان کمک خواهد کرد اخیر بازآفرینی در محلات مختلف صورت گرفته است اما بسیاری از محلات تاریخی از وجود فضای سبز محروم است .

 فضای سبز یکی از ارکان مهم زیبا سازی شهر بوده و هزینه زیباسازی محیط شهری که با درختان ایجاد می گردد بسیار ارزانتر از زیباسازی محیط شهری با عناصر بی جان مثل سنگ و سیمان و آهن است. شهر ها به عنوان کانون های تمرکز فعالیت و زندگی انسان ها برای اینکه بتوانند پایداری خود را تنظیم کنند چاره ای جز پذیرش ساختار و کارکردی متاثر از سیستم های طبیعی ندارند .

تغییر کاربری برخی فضاهای فرسوده شهری در اطراف حرم که بی استفاده مانده و یا تملکات برخی پلاک ها در برخی محلات کاملا فرسوده که چهره نازیبای بصری از اطراف حرم در چشم زائر ایجاد می کند نقش مهمی در زیبایی هسته مرکزی شهر دارد بافت فرسوده به دلایلی همچون مرکزیت همیشگی برای وحدت بخشی به پیکره شهر، دارای اهمیت خاصی است که این امر زندگی سالم و روان را در یک شهر تضمین می کند، در همین راستا ایجاد فضای سبز و ارتقاء فرهنگ اجتماعی در این محلات از ضروریات است.

طرح ساماندهی میدان شهید مطهری از دهه های گذشته همواره به‌عنوان یکی از موضوع‌های اصلی در ساماندهی بافت فرسوده و بازآفرینی شهری قم مطرح‌ بوده است،پیچیده‌تر شدن مشکلات و گسترش مطالبات مردمی سبب شده است تا ساماندهی و تعیین تکلیف وضعیت این میدان مهم در این چند سال اخیر به‌صورت جدی در دستور کار مسئولان استان و شهرداری قم قرار بگیرد.

پیرایش محیطی میدان مطهری که شامل سنگ فرش پیاده راه، آب نمای میدان، فضای سبز و بخشی از آرام سازی ترافیکی میدان تکمیل که چهره این میدان که تا دیروز ناهمگون بود تغییر و برای مجاوران و زائران زببا کرد انتظار می رود مدیریت شهری برای دیگر محلات و هسته مرکزی شهر قم نیز چنین کاربری هایی را تعریف کند.

غفلت از فضای سبز در بافت تاریخی و هسته مرکزی

یک شهروند قمی می گوید: مدیریت شهری با توجه به کمبود منابع آبی و خشکسالی که شهر قم با آن دست به گریبان است در زمینه فضای سبز کار بزرگ و بسیار قابل تقدیری را انجام داده است چهره قم طی سال های اخیر تغییر کرده است اما نیاز است فضای های سبز در مقیاس فیزیکی بسیار اندکی هم در هسته مرکزی شهر قم تعریف شود چرا که هسته مرکزی شهر شناسنامه مهم شهر مذهبی قم می باشد.

سید مرتضی سالاری می افزاید: در خیابان انقلاب و هم چنین دیگر محلات شهر قم ما اثری از فضای سبز شهری نمی بنیم می توان با تغییر کاربری برخی بافت فرسوده در این مناطق سیما و منظر آن را تغییر داد.

مالکانی که مانع ایجاد فضای سبز هستند

یک شهروند قدیمی در بیش از ۲۵ سال در محله چهارمردان ساکن است عنوان می کند: در محله چهارمردان قبلا در یکی از کوچه های آن فضای اندکی به عنون بوستان شهری و چند وسیله بازی بود که به دلائلی درختان آن قطع و این فضا به پارکینگ ساده تبدیل شد درعمل این محله از وجود فضای سبز شهری محروم است برخی مالکان با توجه به فرسودگی ملک که آسیب های فرهنگی و اجتماعی هم به همراه دارد اجازه نمی دهند این ملک تملک و شهرداری به فضای سبز تبدیل کند.

تعریف پروژه هایی برای زیبایی سیما و منظر هسته مرکزی

مدیرعامل سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری قم در گفتگو با خبرنگار پردیسان آنلاین در ارتباط با تعریف پروژه هایی برای بهسازی هسته مرکزی مانند میدان مطهری گفت: در خصوص میدان مطهری اقدام خوبی صورت گرفته است ما پاکسازی کاملی انجام دادیم  با رسیدن تابستان و تغییر آب و هوا می توان زیبایی میدان را دو چندان حس کرد فضای سبز و درختانی را برای این میدان تعریف کردیم .

پیام جوادیان افزود: این تغییرکاربری و طرح هایی که در میدان اجرا شده  سیما و منظر دیگری در این میدان خواهیم داده است ما قرار است این الگو را در دیگر مناطق تاریخی و هسته مرکزی شهر اجرا کنیم مانند خیابان ارم، محور خیابان چهارمردان یا همان انقلاب و محور خلیج فارس این طرح و الگو را اجرا می کنیم چون برخی بافت های فرسوده وجود دارند که بسیار از نظر سیما و منظر شهری مناسب نیستند اما ما ملاحظاتی در این زمینه داریم .

به گفته وی؛ برای بافت فرسود یک سری عرصه هایی داریم مانند بازآفرینی شهری که در برخی محلات تاریخی از جمله محله باغ پنبه و محله عربستان و هم چنین قبرستان نو صورت گرفته است ما نیاز به تملکاتی داریم که برخی صورت گرفته و برخی نیاز به پیگیری دارد تا با این تملک فضاهایی برای ایجاد فضای سبز و یا پاتوقی اجتماعی و فرهنگی و هم چنین انواع آبنماهای زیبا در این مناطق تعریف کنیم.

وی افزود: گاهی شهروندان تماس می‌گیرند و اعلام می‌کنند قطعه زمینی در شهر وجود دارد که به فضای سبز تبدیل شود؛ اکثر این زمین‌ها دارای مالک است و قابلیت ایجاد فضای سبز ندارند، ولی مدیریت شهری در مجموع در جهت احداث فضای سبز در مناطق تلاش ویژه‌ای دارد.

درختان نا ایمن با مجوز کمیسیون ماده هفت قطع می شوند

مدیرعامل سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری قم با اشاره به این که قم نیاز به فضای سبز دارد به ویژه در هسته مرکزی که بعضا با قطع درختان در این هسته از جمله محور چهارمردان روبرو بودیم گفت: این درختان آلوده و ناایمن بوده‌اند و با مجوز کمیسیون ماده هفت قانون حفظ و گسترش فضای سبز قطع‌ شده‌ است قطع این درختان در راستای ایمن‌سازی خیابان بود چرا که وجود درختان خشک و ناایمن می‌تواند سلامتی شهروندان در معابر را به خطر بیندازد.

جوادیان افزود: برای بهسازی این منطقه طی چند سال گذشته اقداماتی صورت گرفته است ما هیچ گونه قطعی درختی بدون مجوز را نداریم حتی در زمینه گیاهانی مانند کاکتوس ها که با اجازه کمیسیون ماده ۷ قطع می شوند آن هم در محورهایی خارج از استان صورت می گیرد.

مسیرهایی برای سرزندگی بافت تاریخی

مدیرکل  اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان قم گفت: مسیری گردشگری از ابتدای بازار کهنه، عمار یاسر تا امامزاده موسی مبرقع(ع) و هم‌چنین میدان تره بار تعریف شده است تا در سرزندگی محلات تاریخی و رونق گردشگری تأثیر مثبتی داشته باشد.

علیرضا ارجمندی افزود: محورهای فرهنگی و گردشگری در هسته مرکزی شهر قم و در مجاورت حرم مطهر حضرت معصومه(س) وجود دارد که با بهسازی و توجه محرکی برای رونق گردشگری و ماندگاری زائران کریمه اهل بیت علیها السلام به شمار می روند.