به گزارش هفته نامه پردیسان آنلاین؛ قم در کشور به یک شهر گردشگر پذیر و زیارتی شهرت دارد در دل این شهر زیارتی بیش از ۳۱۵ هکتار بافت تاریخی وجود دارد که طی سال های اخیر به دلیل بی توجهی و عدم تمرکز مسئولان برای بهسازی آن بخشی از آن انگار نفس های آخر خود را کشیده و این روزها در پیخ و خم ها و بروکراسی های اداری و قانونی رو به فراموشی رفته است در حالی که زمانی این بافت نماد فرهنگ، هویت و تاریخ کلانشهری مانند قم بود.
در کالبد هر شهری مانند قم بافت های تاریخی متفاوتی وجود دارد که برخی از آن ها به فراموشی سپرده و رو به فرسودگی است در حالی که این مناطق که اکنون آن را بافت تاریخی نام می بریم زمانی هویت و اصالت یک شهر به شمار می رفت ولی با گذشت سالها اکنون به مکانی ناامن و یا فرسوده تبدیل شده در حالی که با بهسازی آن می توان هم از مهاجرت ساکنان اصلی آن جلوگیری کرد و هم به گردشگری رونق و توسعه داد .
محدود کردن بافت های شهری به نام هایی چون بافت تاریخی از نظر میراث فرهنگی وجهه خوبی دارد و اگر از نظر شهرسازی عوامل اجتماعی،‌ اقتصادی و زیست محیطی را در نظر بگیریم ساختمان های با ارزش می تواند در تصمیم گیری های بزرگ و کلان برای زنده کردن هسته مرکزی شهرها کمک کند اخیرا تمرکز بر بهسازی بافت تاریخی از سوی مدیران و مدیریت شهری بیشتر محسوس شده و در تلاش برای احیای آن ، تا زندگی در این بافت دوباره زنده شود.

بافت تاریخی بستری برای پشتوانه اقتصادی
مدیرعامل سازمان بهسازی، نوسازی و زیباسازی اطراف حرم حضرت معصومه سلام الله علیها در گفت وگوی اختصاصی با خبرنگار پردیسان آنلاین می گوید: پروژه‌های مؤثری در زمینه زیارت در اطراف حرم مطهر که مرتبط با مصوبات سفر رئیس جمهور است در دست اقدام داریم که نمونه آن مصوبه ۴۸ هکتاری است و در حال حاضر شهرداری قم، اداره کل راه و شهرسازی و معاونت استانداری با جدیت در حال پیگیری و برنامه‌ریزی برای طی امور حقوقی آن است.
ابوالفضل خاکی در ادامه می افزاید: شهرداری و به طبع آن سازمان بهسازی اطراف حرم مطهر طی پنج سال گذشته به آن توجه کرده است و فلسفه این محورها رونق گردشگر و زائر فرهنگی است تا ظرفیت‌های تاریخی قم مانند امامزاده موسی مبرقع علیه السلام و بیوت مراجع و هم‌چنین اقامتگاه حضرت معصومه سلام الله علیها و دیگر جاذبه‌های تاریخی شناخته شود در این راستا یکی از مهمترین الگوهای برندینگ در شهرها الگوی ارزشهای تاریخی و فرهنگی می باشد که زیارت شاید بعنوان عالی ترین این الگو باشد. به عبارت دیگر با احیای هسته‌های ارزشمند شهرها ضمن معرفی این ارزشها با حضور گردشگر به عنوان پشتیبان اقتصادی به رشد اعتلای این مفهوم کمک خواهد نمود.
به گفته وی؛ مطمئناً در شهر زائر پذیری مثل قم نیز با این ارزش‌های تاریخی و به خصوص فرهنگی در محدوده مرکزی آن مانند مدارس و مساجد ارزشمند ،امامزاده‌ها ،خانه‌های تاریخی متعلق به افراد فرهنگی برجسته مانند مراجع ، بازار ، بیت النور و … دارای امکان استفاده از حضور زائر به عنوان محرک توسعه و پشتوانه اقتصادی جهت احیای بافت‌های این گستره می‌باشد.
خاکی عنوان می کند: همچنان که از عنوان بافت تاریخی برداشت می شود ، شامل محدوده‌هایی از شهر ها می باشد که در هر بوم و منطقه‌ای حفظ ارزش‌های تاریخی و بازدید از آنها برای اکثریت گروه‌های اجتماعی دارای جذابیت و انگیزه می‌باشد.

این مسئول بیان می کند: این جذابیت در بسیاری الگوهای موفق جهان و ایران ضمن ایجاد بستر معرفی ارزش‌های هویتی و تاریخی به بازدیدکنندگان ، به عنوان یک بستر و پشتوانه اقتصادی جهت احیای بافتها نیز گردیده است که در صورت معرفی و ایجاد بستر حضور زائر جهت استفاده از سایر فضاها و مکان‌های فرهنگی ، مذهبی و تاریخی در کنار حرم مطهر و مسجد مقدس جمکران میتوان بستر استفاده زائر از این فضاهای ارزشمند را ایجاد نمود.
وی می گوید: ضمن افزایش رضایتمندی زائرین زمینه‌های ایجاد فضای اقتصادی و ایجاد انگیزه های احیای درون زای بافت‌ها را به دنبال خواهد داشت. این امر از سال‌های گذشته در قالب محور تاریخی- فرهنگی در دستور کار مدیریت شهری قرار گرفته و گسترش تعمیم آن نیز در برنامه‌های شهرداری خواهد بود.

طرح های بازآفرینی بافت تاریخی اندر پیخ و خم ها وبروکراسی های بانکی واداری
سرپرست معماری بافت‌های واجد ارزش و طرح‌های بازآفرینی شهری راه و شهرسازی استان قم در گفت وگو با خبرنگار پردیسان آنلاین با اشاره به مشکلات وموانع اجرای طرح های بازآفرینی در بافت تاریخی قم می گوید: در قم طبق آن چه مصوب است ۳۱۵ هکتار بافت تاریخی وجود دارد که یک هزار و ۵۸۷ هکتار هم بافت فرسوده داریم تمام بافت تاریخی قم در دل بافت فرسوده قرار گرفته است که برای بازافرینی آن مشکلات وموانع زیادی داریم.
علی طاهری نیا می افزاید: مشکلات بازآفرینی را می توان عدم استقبال مردم به دلایل مختلف از جمله وام های بانکی با سود بالا و این که عدم همکاری و اختصاص دستگاههای اجرایی برای احیای این محلات را نام برد در حالی که احداث مجموعه شهری حرم مطهر امامزادگان چهل اختران از مصوبات سفر می باشد و برخی طرح های بازآفرینی هنوز معطل مانده است .
وی در پاسخ به این که مهم ترین پروژه هایی که در بافت تاریخی اجرا شده چیست ؛ می افزاید: در محله دوازه ری، تاسیس نهاد توسعه محله با ۴۶ هکتار که ۱۰۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و اعتبار اولیه آن سه میلیارد و چهارصد و نود و شش میلیون و هشتصد هزار که پایان یافته است هم چنین ساماندهی بیت النور با ۱۵۴۳ متر مربع و پیشرفت صدرصدی با اعتبار یک میلیارد و۹۰۰ میلیون ریال را می توان نام برد.
به گفته این مسئول ؛ دیگر پروژه های اجرا شده را می توان به ساماندهی محور عمار یاسر تا تکیه باغ پنبه با ۱۴۳۳ متر مربع واعتبار ده میلیارد و سیصد و بیست و شش میلیون و پانصد و هفتاد هزار ریال و هم چنین خیابان آذر از گذر لبچال تا بیت النور ۱۸۶۸ متر مربع و اعتبار یک میلیارد و نهصد و چهل و نه میلیون و سیصد و چهار هزار و یازده ریال و در خاکفرج؛شهرک فاطمیه وگذر عشقعلی ونوبهار ومحله باغ پنبه پروژه های بازآفرینی اجرا شده که یا در حال اقدام و یا به پایان رسده اند.