در سطح شهر قم بیش از ۵۳ پل عابر پیاده نصب شده که آدمی را یاد دکورهای شهری می اندازد چرا که در طول روز تعداد انگشت شماری از شهروندان از این پل ها استفاده می کنند شاید جای سئوال باشد که چرا با وجود این همه خطراتی که برای تردد و عبور از عرض خیابان برای یک شهروند قمی می تواند به همراه داشته باشد او عبور از عرض خیابان را بر استفاده از پل هوایی ترجیح می دهد؟

شاید عبور از پل هوایی برای یک جوان تازه نفس ساده باشد اما سالمندان و معلولان چگونه می توانند از پل عابر پیاده با آن همه پله استفاده کنند آیا وقت آن نشده است که در کلان شهری مانند قم با این همه معضلات ترافیکی و آمار تصادفات درون شهری به سمت مکانیزه کردن پل های عابر پیاده قدم برداریم؟

در قم که علاوه بر رفت و آمد شهروندانش در طول سال میزبان زائران و گردشگران مختلفی است تنها دو پل عابر پیاده مکانیزه دارد که مهم ترین آن در میدان شهید مطهری است که بیشتر روزها خراب و یا خاموش می باشد و این در حالی است که مکانیزه شدن پل های عابر پیاده می تواند آیتمی برای توسعه یافتگی یک کلان شهر به شمار رود.

طی بررسی هایی که پردیسان آنلاین انجام داده مشخص شده است که مجموعه مدیریت شهری قرار است برای مکانیزه شدن ۱۳ پل عابر پیاده عزم خود را جذب کند هم چنین با توجه به این که پل های مکانیزه مخاطراتی نیز به همراه دارند مدیران شهری قم برای آسایش شهروندان قمی در حال پیگیری زیرساختی برای نصب آسانسور در پل های عابر پیاده هستند.

پل عابر پیاده دکوری در سطح شهر قم

در ۵۵ متری عماریاسر زیر پل هوایی یک بانویی را می بینیم که قصد دارد به آن سوی خیابان تردد کند اما مردد و ترس او را گرفته است به پل عابر پیاده نگاهی می اندازد و تردد از عرض خیابان پر ترس و واهمه را ترجیح می دهد او را تا آن سوی خیابان همراهی می کنم از او درباره عدم استفاده از پل عابر پیاده می پرسم می گوید: برای من که پا به سن گذاشته و با درد زانو و مفاصل روبرو هستم چگونه می توانم از پله های این پل عبور کنم ؟ ترجیح می دهم از عرض خطرناک خیابان عبور کنم حال یا بخت یا اقبال یا جانم را از دست می دهم و یا به سلامت از خیابان رد می شوم.

شاید این بانوی قمی نمونه ایی از عابران پیاده ایی باشد که نه توانایی استفاده از پل های عابر پیاده را داشته باشند و نه دل عبور از عرض خیابان پر ترددی که رانندگان آن کم تر اتفاق می افتد که رحمی به حال عابر پیاده کرده و لحظه ایی درنگ کرده تا از عرض خیابان به راحتی عبور کنند.

مرتضی کاویانی شهروند ۴۵ ساله قمی بیان می کند: پل های عابر پیاده انگار دکوری برای شهروندان نصب شده اند کم تر کسی از این پل ها استفاده می کند حال یا به دلیل نبود فرهنگ شهروندی و یا این که افرادی که سالمند و یا معلولیتی دارند در توان آنها نیست که چندین پله را بالا رفته و با امنیت خیابان و چهارراههای پر تردد را پشت سر بگذارند.

به گفته این شهروند؛ بسیاری هم هستند که جوان و سرزنده هستند اما حاضر هستند از زیر همین پل عابر پیاده  رد و خطر خیابان را به جان خریده و رد شوند چون حاضر نیستند به خود زحمت داده از پل های این پل بالا و پایین بیایند فاصله مرگ و زندگی نیز می تواند به اندازه ارتفاع یک پل عابر پیاده باشد.

پل های مکانیزه حلقه مفقوده کلانشهر قم

در سطح کلانشهری مانند قم دو پل مکانیزه وجود دارد که بر طبق گفته های شهروندان قمی در برخی روزها یا خراب و یا خاموش هستند و با توجه به حجم تردد در خیابانهای قم و بار ترافیکی که وجود دارد مکانیزه شدن پلهای عابر پیاده امری ضروری است.

ریحانه السادات میرطاهری در گفت وگو با پردیسان آنلاین با اشاره به لزوم مکانیزه شدن پل های عابر پیاده بیان می کند: حجم بار ترافیکی در قم بسبار بالا است به ویژه در هسته مرکزی شهر هرچند مدیران شهر پل های عابر پیاده در سطح شهر نصب کرده اند اما قابل استفاده نیست و باید مکانیزه شود تا هم معلول و هم سالمند از این پل ها استفاده کند.

وی می افزاید: معلولانی که  در شهر کم تر نسبت به مناسب سازی شهر برای آنها اقدامی صورت گرفته حداقل با نصب آسانسور در پلهای عابر پیاده می توانند راحت تر تردد کنند در سه راه بازار بارها دیده ام که مادرانی هستند که علاوه بر جان خود باید نگران جان کودکان خود باشند کافی است یک لحظه درنگ کنند جان خود و کودکان خود را به خطر می افتد چون خیابانها و معابر ما برای تردد عابران پیاده ایمن نیست.

میرطاهری با اشاره به پل مکانیزه در میدان شهید مطهری عنوان می کند: درمیدان پر تردد شهید مطهری سالمندانی را مشاهده می کنم که بعد از خرید و یا گذر از این میدان علاقه دارند برای رهایی از این میدان پر ترافیک از پل مکانیزه میدان استفاده کنند حال جدای از ترسی که از این پل هم داشته باشند اما با خاموشی و یا خرابی پل روبرو می شوند.

مکانیزه کردن پل های عابر پیاده در برنامه مدیران شهری

مدیرکل مهندسی و امور اجرایی ترافیک شهرداری قم می گوید: در قم ۵۳ پل هوایی و عابر پیاده وجود دارد که با توجه به وجود مشکلات در حال برنامه ریزی برای مکانیزه شدن این پل ها هستیم و تاکنون برای ۴ دستگاه پل هوایی در حال مکانیزه شدن هستند و برای این امر اعتباری به ارزش ۱۳ میلیارد تومان هزینه شده است.

امیر عباس صفوی می افزاید: مجموعه مدیریت شهری امسال برای مکانیزه سازی ۱۳ پل عابر پیاده اقداماتی انجام داده است که امیدواریم به نتیجه برسد برای مکانیزه کردن هر کدام از پل های عابر پیاده هزینه ایی بالغ بر ۱ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان نیاز است اما طبق مطالعاتی که انجام شده شهروندان قمی به استفاده از آسانسور بیشتر از پلهای مکانیزه رغبت دارند وبرای کاهش مخاطرات پله برقی در قم به دنبال توسعه و افزایش زیرساخت آسانسور در پل‌های عابر پیاده هستیم.

به گفته وی؛ اکنون دو دستگاه از پل های مکانیزه در حال بهره برداری است و به مرحله تحویل قطعی هم رسیده یک دستگاه در خیابان سلمان پردیسان و یک دستگاه  دیگر دربلوار جمهوری محدوده ایرانشهر قرار است نصب و مورد استفاده شهروندان قرار گیرد.

وی بیان می کند: تعدادی هم در مرحله تحویل موقت قرار گرفته که به دلیل پاره ایی مشکلات  به مرحله تحویل قطعی می رسد و شهروندان می توانند استفاده کنند استفاده از پل های مکانیزه هم مخاطراتی دارد و با توجه به موقعیت خاص قم شاید نسب آسانسور در پل های عابر پیاده مطلوب تر باشد.

صفوی در ادامه با بیان برخی مشکلات برای مکانیزه کردن پل های عابر پیاده در قم می افزاید: در مناطقی مانند خیابان امام خمینی و میدان پلیس برای مکانیزه شدن پل ها جانمایی شد و اقداماتی هم صورت گرفته بود پیمانکار هم تا ساختن پل ها پیش رفت اما با معضلاتی از جمله معارضین روبرو شدیم.

وی عنوان می کند:  در خیابان امام خمینی مقابل دارالشفا بود و دیگری در میدان پلیس حفاری شد اما با معارضین مختلفی روبرو شدیم که به رغم پیگیری های بسیار هنوز شرایط برای نصب پل مکانیزه  در این منطقه مناسب نیست درختان کاج محدوده امام خمینی را نمی توانستیم قطع کنیم و طبق قانون ماده ۷ قادر به قطع درختان و یا جابه جایی آنها نبودیم .

این مسئول در ادامه می افزاید: به هر ترتیب برای جانمایی به مناطق دیگری روی آوردیم که سرانجام پیمانکار دو محل را برای نصب پل های مکانیزه جانمایی صورت گیرد تا به لحاظ فیزیکی و هماهنگی با شرکت های حفار مشکلاتی ایجاد نشود اگر جانمایی مطلوب بود در این محل می توان اقدام به مکانیزه کردن پل های عابر پیاده کرد.

تدوین آیین نامه ایی که می تواند امنیت را برای عابران پیاده به ارمغان آورد

مدیرکل مهندسی و امور اجرایی ترافیک شهرداری قم در ادامه گفت وگوی خود با پردیسان آنلاین ازآیین نامه ایی عنوان می کند که می تواند علاوه بر حل مشکلات ترافیکی امنیت را برای عابران به همراه داشته باشد او دراین باره می گوید: نصب پل های عابر پیاده فرآیندی بود که با سرعت صورت گرفت وبعدها به دلیل مشکلات و معضلات آن باید مکانیزه شوند در شرایط کنونی برای مکانیزه کردن هر پل عابر پیاده ایی ۱ میلیارد و ۳۰۰ ملیون تومان اعتبار نیاز است.

صفوی می افزاید: نزدیک به یکسال است که مصوبه شورای عالی ترافیک کشور و هم مصوبه شورای ترافیک کلان شهرها ابلاغ گردیده و این آیین نامه در بحث های پل های عابر پیاده و آرام سازی معابر شهری رویکرد جدیدی  دارد طبق این آیین نامه همه رویکردها و آیین نامه های ترافیکی و پل های عابر پیاده باید تغییر کند.

وی در توضیح این آیین نامه عنوان می کند: نباید خیابانها را تنها برای تردد خودروها بسازیم و حق عابر پیاده را در تردد ضایع نماییم  در واقع این پل های عابر پیاده برای عابران پیاده ساخته نشده اند و در واقع برای خودروها اهمیت یافته طبق این مثل قدیمی « به اسم عابر پیاده به کام خودروها» راننده  انواع خودرو در معابر کلان شهرهای ما با هر سرعتی حق تردد دارد اما تردد عابر پیاده با دشوار صورت می گیرد.

به گفته وی؛ طبق این آیین نامه سرعت تردد ماشین ها در معابر شهری باید ۵۰ کیلومتر باشد عرض معابر هم باید کم شود تا پیاده روی مناسب تر شود این آیین نامه یک رویکرد ملی است هرچند اجرای آن زمان بر ونیاز به زیرساخت مناسب دارد .

گفتنی است؛ در چشم انداز ترافیکی قم یکی از سیاست ها؛ کاهش سرعت شبکه معابر به میزان ۱۰ کیلومتر خواهد بود وطبق  یک مطالعات جامعی که صورت گرفته مشخص شده که شبکه معابرقم مناسب است اما سرعت ترددها بسیار بالا است که نیاز به نصب زیرساختهایی مانند دوربین کنترل سرعت و سیستم هوشمند داخل طولی و تجهیزات ترافیکی است .