به گزارش پردیسان آنلاین، تغییر واحد پول ملی یکی از تصمیمات استراتژیک در حوزه سیاستهای پولی و اقتصادی کشورهاست که گاهی به منظور بازآرایی اقتصادی، کنترل تورم یا افزایش اعتماد به پول ملی انجام میگیرد. ایران نیز در سالهای اخیر شاهد بحثهای فراوانی درباره «حذف چهار صفر از ریال» بوده است. با افزایش تورم و کاهش ارزش پول ملی در دهههای گذشته، این طرح به عنوان یک راهکار جدی برای بازگرداندن اعتبار به ریال مطرح شده است. رئیس کل بانک مرکزی در سخنان متعددی اعلام کرده است که سال ۱۴۰۴ «سال عملیاتیسازی» این طرح خواهد بود، اما موفقیت آن به همراهی بخشهای مختلف اقتصادی و اجتماعی وابسته است.
حذف صفر از پول ملی در کشورهایی با تورم بالا معمول است. برای مثال، ترکیه در سال ۲۰۰۵ چهار صفر از لیر خود حذف کرد، هلند نیز نمونه موفق دیگری از تجربه حذف صفر از پول ملی است. بیماری هلندی اکنون واژهای آشنا در ادبیات اقتصادی این کشور است. ورود منابع درآمدی غیر منتظره از محل استخراج گاز، اقتصاد هلند را با تورمی پیش بینی نشده در دهه ۶۰ میلادی روبرو کرد که از مرز ۱۰۰ درصد گذشت. با این اتفاقات بلافاصله دولت با اعمال سیاست شدید انقباضی در دیپلماسی پولی توانست حجم پول را کنترل کرده و به همراه آن چهار صفر از اسکناسهای این کشور حذف شد. در کشور ما، این طرح اولین بار در سال ۱۳۸۷ مطرح شد، اما به دلیل ناپایداری اقتصادی و عدم آمادگی بخشهای مختلف، به مرحله اجرا نرسید.
سیاست حذف صفر از پول ملی در دستور کار بانک مرکزی
محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی روز گذشته در سی و دومین همایش سیاستهای پولی و ارزی، حذف صفر از پول ملی را یکی از برنامههای بانک مرکزی در سال ۱۴۰۴ برشمرد و اظهار کرد: تصویر ریال ایران تصویر مناسب و صحیحی در اقتصاد جهانی نیست و به همین منظور سیاست حذف صفر از پول ملی در دستور کار بانک مرکزی قرار دارد.
وی افزود: اجرای این سیاست با توجه به تجربیات موفق جهانی و در زمان مناسب میتواند به بهبود تصویر ریال کمک شایانی کند.
برخی کارشناسان اقتصادی هشدار دادهاند که بدون حل مشکلات بنیادی همچون تورم پایه، کسری بودجه و وابستگی به درآمدهای نفتی، حذف صفر از پول ملی ممکن است به نتیجه مطلوب نرسد. حسن فرهنگی، استاد اقتصاد دانشگاه تهران، معتقد است: «این طرح باید همراه با اصلاحات ساختاری در مدیریت ارزی و بودجهریزی باشد تا از تکرار شکستهای قبلی جلوگیری شود»
تغییر عادتهای مصرف و درک عمومی از ارزش پول، یکی از دشواریهای اصلی این طرح است. بانک مرکزی برنامهای برای آموزش عمومی از طریق رسانهها و شبکههای اجتماعی آغاز کرده است تا مردم با مفهوم «ریال جدید» آشنا شوند. با این حال، نگرانیهایی وجود دارد که این فرایند ممکن است منجر به سردرگمی موقت در معاملات روزمره شود.
به گزارش پردیسان آنلاین، طرح حذف چهار صفر از پول ملی ایران یک تصمیم بلندمدت با هدف بازگرداندن اعتبار به ریال است. با این حال، موفقیت آن به شرایط اقتصادی کلان، آمادگی زیرساختی و مشارکت عمومی وابسته است. بانک مرکزی با اعلام برنامه عملیاتی خود در سال ۱۴۰۴، گامی مهم برداشته است، اما بدون حل مشکلات بنیادی همچون تورم و وابستگی اقتصاد به نفت، این طرح ممکن است به نتیجه مطلوب نرسد. در نهایت، این طرح باید به عنوان بخشی از یک برنامه گسترده اصلاحات اقتصادی دیده شود تا بتواند تأثیر ماندگاری بر زندگی مردم داشته باشد