حسن باستانی در گفت و گو با خبرنگار پردیسان نوین با بیان اینکه در دهه اخیر تئاتر به حال خود رها شده است اظهار داشت: آسیبی که طی این سال ها، تئاتر ایران با آن مواجه شده است جبران ناپذیر محسوب می شود.

وی با اشاره به تئاتر بعد از انقلاب در ۴۰ سال اخیر خاطرنشان کرد: دهه اول بعد از انقلاب هنرهای نمایش با رونق مواجه شد و از حمایت برخوردار بود و در دو دهه بعدی نیز گروه ها تشکیل شدند و در همین دوران بود که سالن های خصوصی به آرامی شکل گرفتند اما در دهه اخیر با خصوصی شدن تئاتر، حمایت ها یا به طور کامل از بین رفتند و یا آنقدر ناچیز بودند که تنها عنوان حمایت را یدک می کشیدند.

این کارگردان تئاتری با بیان اینکه هنرهای نمایشی به حال خود رها شده است تصریح کرد: انگار تئاتر متولی و مسئولی برای رسیدگی به آن ندارد و این روزها در نظر سیاست‌مداران ومسئولان، هنری دسته چندم محسوب می شود.

وی با بیان اینکه تئاتر از همان روز نخست شیوع کرونا بزرگترین زیان را متحمل شد، خاطرنشان کرد: با آمدن این ویروس تئاتر تعطیل شد و این روند همچنان ادامه دارد و تاکنون نیز هیچگونه حمایتی از عرصه به عمل نیامده است در حالی که تئاتر برای قشری از جامعه محل در آمد و شغل بود و این روزها بی سرپرست مانده است و هر روز آسیب بیشتری می بیند.

دیگر تئاتر توانمند نداریم

باستانی با اشاره به اینکه بعد از این تئاتر توانمندی نداریم گفت: تئاتر هنری وابسته به شرایط سیاسی و اجتماعی نیست و خودش را در همه دوران ها ثابت کرده است و اگر به نظر خاموش شده، آتش زیر خاکستر بوده و بعد از مدتی سر از حیات در آورده و به کار خود ادامه داده است.

جبران آسیب های وارد شده به یک بدنه فرهنگی و هنری بسیار سخت است و به سال ها زمان احتیاج دارد تا بتواند بار دیگر از جای بلند شود اما تئاتر از بین نمی رود و در ذات هنرمند زنده است زیرا اندیشه این عرصه را در ذهن دارد، می نویسد و طراحی می کند و در روزی تمام تفکرات شکل گرفته و ساختار خود را پیدا می کند. نباید اجازه داده شود که هنرمند آسیبی ببیند زیرا این ضربه می تواند جبران ناپذیر باشد.

وی با تاکید بر نیاز به حمایت دولت اظهار داشت: هنرمندان عضوی از مردم هستند و آنها نیز آسیب دیده اند در حالی که در نگاه مسئولان، تئاتر هنری فانتزی است که بود و نبود آن تاثیری بر جامعه ندارد به همین دلیل به فراموشی سپرده شده است در حالی که اینگونه نیست.

تئاتر آن‌لاین از ماهیت این هنر فاصله زیادی دارد

این نمایشنامه نویس با بیان اینکه تئاتر به معنای  یک ارتباط جمعی است تصریح کرد: نمی توان یک تئاتر را به صورت فردی اجرا کرد زیرا این عرصه از بنیان و از روزگاران کهن هنری جمعی بوده که در آیین های خاص با حضور عده ای اجرا می شده است. تئاتر، بدون مخاطب وجود ندارد حتی سینما و بخشی از هنرهای دیگر بدون مخاطب حاضر نمی تواند به معنای حقیقی خود دست یابد و حیات خود را ادامه دهد.

وی با بیان اینکه هنرمند تئاتر بدون گروه و تماشاگر معنایی ندارد بیان کرد: من به عنوان نویسنده نمایشنامه ای را بنویسم ولی وقتی قرار نیست اجرا، طراحی و کارگردانی شود و هیچ تولیدی وجود ندارد ارزشی  ندارد زیرا در این اوضاع که اعضای یک گروه نمی توانند در کنار هم باشند و در پلاتو یا سالنی تمرین کنند کاری از دست تئاتر بر نمی آید.

باستانی با بیان اینکه در اوضاع فعلی می توانیم اقدام به تولید و پخش آنلاین تئاتر کنیم خاطرنشان کرد: ذات تئاتر حضور جمعی هنرمندان و تماشاگران است، تئاتر آنلاین به گروه اجرا نیاز دارد که حضور جمعیت در شرایط فعلی مقدور نیست. به همین دلیل لذتی که هنرمند از اجرای صحنه ای دارد را در اجرای آنلاین از آن بی بهره می ماند.

به گفته وی، با تئاتر آنلاین، هنرهای نمایشی زنده خواهد ماند؛ مانند سوسوهایی که موجب می شود تئاتر خاموش نشود اما از ماهیت تئاتر بسیار دور است و حال و هوای واقعی تئاتر را با خود ندارد.

راه درآمد عده ای از گیشه تئاتر است

باستانی در خصوص انتشار ویروس کرونا تاکید کرد: حضور این بیماری واگیردار در کشور تقصیر کسی نیست و نمی توانیم آن را به گردن دولت مردان بگذاریم اما مسئولیت اینکه در این وضعیت با هنر و هنرمندان چه رویه ای در پیش گرفته شود برعهده آنان است زیرا هنرمندان مانند همه مردم قشری آسیب پذیر هستند و نباید به فراموشی سپرده شوند.

وی با تاکید بر اینکه فرهنگ زیر ساخت های یک جامعه را بر دوش دارد، تصریح کرد: تئاتر جدایی ناپذیر از فرهنگ است و نباید گذاشت که نابود شود که این از بین رفتن با کنار کشیدن هنرمندانی حاصل می شود که مورد بی توجهی قرار گرفته اند و حمایتی از آنها نشده است و این لطمه ای جبران ناپذیر محسوب می شود.

این کارگردان تئاتر با بیان اینکه تئاتر هم به حمایت مالی و هم معنوی هم‌زمان احتیاج دارد، گفت: پیش از شیوع ویروس کرونا محل درآمد عده ای از گیشه بوده و اکنون این دریافتی ها قطع شده است به همین دلیل در کنار حمایت از فعالیت های تئاتری، هنرمندان نیاز به حمایت های مالی نیز دارند.

به گفته وی، نباید حال هنرمندان را به دست جریان ها بسپاریم بلکه در شرایط فعلی باید به حمایت های مالی امیدوار باشند و بتوانند برای برنامه ریزی و فعالیت های آینده برنامه ریزی کنند.

باستانی تاکید کرد: در دراز مدت و به طور کلی شرایطی برای هنرمندان به لحاظ اجرایی، امکانات و حمایت های قانونی فراهم شود زیرا نیاز های اولیه یک هنر آزادی بیان است و اجازه شکل گیری گروه و فعالیت کردن به آنها داده شود.