پردیسان آنلاین – گروه استان‌ها: خشک شدن مراتع و کاهش پوشش گیاهی اراضی استان تاثیرات سوء مستقیم و غیرمستقیمی بر زندگی یزدی‌ها گذاشته که یکی از این اثرات، کمبود خوراک دام و ناتوانی دامداران برای خرید خوراک های وارداتی است که تازه از کیفیت آن هم راضی نیستند.

دامداری در یزد بیشتر در قالب پرورش دام سنگین و مرغ تعریف شده زیرا در سایر موارد ظرفیت و امکانات برای پرورش طبیعی دام در استان وجود ندارد و گاهی به دلیل گرانی هزینه های پرورش، مقرون به صرفه نیست.

استان یزد دام سبک خود را بیشتر از استان های همجوار به ویژه فارس تامین می کند زیرا عمده گوشت مصرفی یزدی‌ها با مزاج خشک و سرد کویر، گوشت گوسفند است از اینرو عمده گوشت مورد نیاز استان وارداتی است.

با این اوصاف برخی دام را به طور مستقیم کشتار نمی کنند و بعد از پرورش وارد بازار مصرف می کنند اما آنها هم از وضعیت پرورش راضی نیستند، از کمبود خوراک دام می نالند، تلف شدن گوسفندانشان از گرسنگی و شاید کیفیت نامطلوب خوراک آنها را در این مسیر خسته کرده است.

پایین بودن سهمیه و مراتع خشک

یکی از دامداران یزدی در این زمینه در گفتگو با خبرنگار پردیسان آنلاین با اشاره به هزینه های گزاف خرید خوراک دام گفت: سهمیه خوراک دام سبکی که جهاد کشاورزی برای دامدران پرداخت می کند اصلاً برای گوسفندان کفایت نمی کند و ما باید خوراک را آزاد بخریم که اصلاً مقرون به صرفه نیست. هر کیلوگرم خوراک گوسفند یارانه ای ۳.۷۰۰ تومان و در بازار آزاد ۷.۸۰۰ تومان عرضه می شود یعنی کمبود خوراک را باید با تقریباً دو برابر قیمت جبران کنیم در صورتی که همین دام در استان های دیگر با خوراک یارانه ای و پوشش گیاهی منطقه پرورش پیدا می کنند اما با قیمت گزاف در بازار استان به فروش می رسد

رضا میردهقان ادامه داد: پرورش دام در استان یزد با توجه به خشک بودن مراتع و نبود خوراک طبیعی برای دام کار دشواری است اما ما برای تامین گوشت مورد نیاز مردم و ارزان‌تر شدن قیمت تمام شده نسبت به وارد کردن دام از استان‌های دیگر، نسبت به پرورش اقدام کرده‌ایم و انتظار داریم حمایت بیشتری صورت گیرد.

وی با بیان اینکه نیمی از خوراک گوسفندانش را به صورت آزاد یا از پسماندهای غذاهای خانگی تامین می کند، ادامه داد: گاهی اوقات دامداران مجبورند خوراکی را به دام بدهند که می دانند در رشدش تاثیری ندارد اما نمی توانند حیوان زبان بسته را گرسنه نگه دارند.

این دامدار افزود: هر کیلوگرم خوراک گوسفند یارانه ای ۳.۷۰۰ تومان و در بازار آزاد ۷.۸۰۰ تومان عرضه می شود یعنی کمبود خوراک را باید با تقریباً دو برابر قیمت جبران کنیم در صورتی که همین دام در استان های دیگر با خوراک یارانه ای و پوشش گیاهی منطقه پرورش پیدا می کنند اما با قیمت گزاف در بازار استان به فروش می رسد اما در مقابل از دامدار یزدی حمایتی صورت نمی گیرد.

ضرورت نظارت بر مراکز تولید خوراک دام

یکی دیگر از دامداران یزدی در گفتگو با خبرنگار پردیسان آنلاین با بیان اینکه نظارت بر واحدهای تولید خوراک دام دائمی نیست، ادامه داد: به نظر می رسد که نهاده هایی که برای تولید خوراک در اختیار واحدهای تولیدکننده قرار می گیرد، به درستی استفاده نمی شود و کیفیت خوراک خوب نیست.

رضا زارع زاده ادامه داد: امسال مرگ و میر دام در برخی از روستاهای استان افزایش یافته و برخی علت آن را گران شدن نهاده و خوراک و بی کیفیت بودن خوراکی که در اختیار دامداران قرار می گیرد، می‌دانند.

وی افزود: سازمان جهاد کشاورزی باید با در اختیار قرار دادن نهاده های یارانه ای در اختیار شرکت های تولید کننده خوراک، بر کیفیت آن نظارت کنند و نهاده ها به بهترین نحو به خوراک تبدیل شود تا دامداران بیش از این متضرر نشوند.

مقرون به صرفه نبودن پرورش گوسفند در یزد

این دامدار بیان کرد: به طور معمول، پرورش دام سبک در استان مقرون به صرفه نیست و بسیاری از دامداران در کنار دام سنگین خود، چند راس دام سبک را نگهداری می کنند و شاید ثبت آنها در سامانه برای دریافت خوراک صرف نکند از اینرو اصلاً خوراکی بابت تغذیه گوسفندان نمی گیرند و آن را به صورت آزاد خریداری می کنند. پرورش دام سبک در استان مقرون به صرفه نیست و بسیاری از دامداران در کنار دام سنگین، چند راس دام سبک نگهداری می کنند و شاید ثبت آنها در سامانه برای دریافت خوراک صرف نکند از اینرو اصلاً خوراکی بابت تغذیه گوسفندان نمی گیرند و آن را به صورت آزاد خریداری می کنند

وی با تاکید بر اینکه نگهداری و پرورش گوسفند در یزد به دلیل مراتع خشک و بی آب و علف مقرون به صرفه نیست، خواستار حمایت بیشتر مسئولان از دامداران برای توسعه پرورش دام سبک و کاهش تقاضا برای تامین آن از خارج از استان شد.

به گفته زارع زاده، توزیع خوراک در استان‌های مختلف باید بر اساس شرایط اقلیمی صورت گیرد، به طور مثال سهمیه خوراک برای پرورش دام در استانی با مراتع سرسبز با بیابان‌های یزد باید متفاوت باشد.

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان یزد در این زمینه در گفتگو با خبرنگار پردیسان آنلاین با اشاره به توزیع سالانه یک میلیون تن نهاده دامی یارانه‌دار برای پرورش دام و طیور در استان، سهمیه اختصاصی واحدهای پرورش دام سبک و سنگین را بر اساس تعداد راس ثبت شده در سامانه هویت گذاری شده مرکز اصلاح نژاد کشور عنوان کرد.

تولید سالانه یک میلیون تن نهاده دامی در استان

مهدی غیب اللهی افزود: همه دامداران چه دام سبک و چه دام سنگین باید تعداد راس دام خود را در این سامانه ثبت کنند تا مشمول دریافت خوراک یارانه ای شوند در غیر این صورت دامی که نگهداری می کنند، مشمول دریافت خوراک نشده و قاچاق تلقی می شود.

وی با تاکید بر اینکه دامدارانی که تعداد دام‌های خود را در این سامانه ثبت نکرده اند نباید هیچگونه انتظاری بابت نهاده و خوراک داشته باشند، ادامه داد: در حال حاضر نزدیک به ۷۰۰ هزار راس دام سبک و نزدیک به ۱۲۰ هزار راس دام سنگین در استان پرورش می یابد.

سهمیه خوراک دام سبک و سنگین

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان یزد گفت: به ازای هر راس دام سنگین صنعتی در سراسر کشور روزانه ۲۷۰۰ گرم ذرت، ۱۴۰۰ گرم جو و ۱۳۰۰ گرم سویا و به ازای هر راس دام سبک ۱۰۰ گرم جو و ۵۰ گرم ذرت به صورت روزانه توزیع می شود و برای همه استان‌ها یکسان است.

وی، قیمت عرضه را نیز در سراسر کشور یکسان اعلام کرد و افزود: قیمت عرضه این خوراک در بازار بر اساس قیمت مصوب با ارز یارانه ای است که حمایت های لازم را از دامدار خواهد داشت.

کمبود علوفه دام سبک در تمام کشور

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان یزد درباره کمبود علوفه دام در استان اظهار داشت: نهاده اختصاص یافته به استان برای پرورش دام‌های سنگین کفایت می کند اما نهاده اختصاصی برای پرورش دام سبک بیش از ۴۰ درصد نیاز را تامین نمی کند و این مختص استان یزد نیست و مشکلی کشوری است.

وی ادامه داد: با توجه به اینکه دام سبک امکان استفاده از علوفه مرتعی را دارد، توزیع خوراک دام سبک در کشور کمتر است ضمن اینکه نهاده ای هم که دولت در نظر گرفته است بیشتر برای تولید شیر است و این موضوع در اولویت قرار دارد.

غیب اللهی درباره کیفیت خوراک دام در استان نیز گفت: ممکن است گلایه هایی درباره کیفیت خوراک مطرح باشد اما نهاده هایی که در استان برای واحدهای تولید خوراک توزیع می شود، در شرکت های مختلف توزیع می شود از اینرو دامداران در صورت عدم رضایت می توانند ضمن اعلام نارضایتی، خوراک خود را از واحدهای دیگر تامین کنند.

وی ادامه داد: این در حالی است که مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان‌ها متولی نظارت بر مراحل تبدیل نهاده به خوراک دام هستند و هر دامداری که ناراضی بود می تواند اعتراض خود را به جهاد کشاورزی اعلام کند تا مورد رسیدگی قرار گیرد.

غیب اللهی درباره تلفات دام در اثر کیفیت پایین خوراک نیز گفت: تاکنون شیوع مرگ و میر گوسفندان در استان گزارش نشده هر چند تلف شدن تعدادی دام طبیعی است و ممکن است در اثر بیماری و عوامل دیگری باشد که به خوراک ارتباطی ندارند.

پرورش دام در استان کویری یزد کار دشواری است اما ناشدنی نیست و دامداران تلاش می کنند که با این کار هر چند با مشقت، نیاز گوشت مصرفی را با قیمت پایین تر تامین کنند اما انتظار دارند که مسئولان بین استان هایی که امکان تغذیه طبیعی دارند نسبت به استان هایی که مراتع خشکی دارند تفاوت قائل شده و سهمیه بیشتری برای دامداران استان کویری یزد در نظر بگیرند.