به گزارش پردیسان آنلاین، این روزها ترافیک سنگین به یکی از جدی‌ترین دغدغه‌های کلان‌شهرهای کشور تبدیل شده است؛ مشکلی که تنها محدود به ساعات اوج رفت‌وآمد نیست و بسیاری از معابر شهرها در تمام طول روز با ازدحام خودروها و کندی حرکت مواجه هستند. از تهران گرفته تا مشهد، شیراز، تبریز و اصفهان، خیابان‌ها بیش از همیشه پر از خودروهایی شده‌اند که بخش عمده‌ای از آن‌ها تک‌سرنشین در حرکت هستند و همین موضوع فشار مضاعفی بر معابر شهری وارد کرده است.
آلودگی هوا، آلودگی صوتی، اتلاف وقت و کاهش کیفیت زندگی شهروندان از مهم‌ترین پیامدهای این حجم از ترافیک است. بوق‌های ممتد خودروها، دود اگزوزها و توقف‌های پیاپی در چهارراه‌ها و تقاطع‌ها، آرامش شهر را بر هم زده و هزینه‌های سنگینی را به زندگی روزمره مردم تحمیل می‌کند.
برخی کارشناسان بر این باورند که بی‌توجهی به این مسئله، آینده زندگی در کلان‌شهرها را دشوارتر خواهد کرد و باید هرچه سریع‌تر برای آن چاره‌اندیشی شود؛ در میان همه کلان‌شهرها، اصفهان نیز سهم قابل‌توجهی از این مشکل دارد.
ترافیک در بسیاری از محله‌ها و حتی کوچه‌های این شهر ریشه دوانده و در روزهای عادی نیز بار سنگینی بر دوش شهروندان گذاشته است، با این حال، تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد که در روزهای ابتدایی مهر، این مشکل چند برابر می‌شود.
بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها، افزایش ناگهانی سفرهای روزانه و نبود هماهنگی کافی میان سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی، معابر اصفهان را به یکی از پرترافیک‌ترین روزهای خود می‌رساند که در این راستا کارشناسان شهری تأکید دارند که مدیریت صحیح ترافیک تنها با توسعه حمل‌ونقل عمومی، فرهنگ‌سازی برای کاهش تک‌سرنشینی و استفاده از فناوری‌های نوین ممکن خواهد شد و در غیر این صورت، هزینه‌های سنگین این معضل همچنان بر دوش شهروندان و مدیریت شهری باقی خواهد ماند.
به نظر می‌رسد اکنون بیش از هر زمان دیگری، برنامه‌ریزی دقیق و جدی برای مقابله با این چالش ضروری است؛ چراکه ادامه وضع موجود، تنها به اتلاف عمر شهروندان در پشت فرمان و افزایش آلودگی‌های زیست‌محیطی منجر خواهد شد.
توسعه مترو و اتوبوسرانی تنها راه برون‌رفت اصفهان از ترافیک سنگین
ابوالفضل قربانی، رئیس کمیسیون هوشمندسازی و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به شرایط پیچیده ترافیکی پایتخت فرهنگی ایران به خبرنگار پردیسان آنلاین اظهار می‌کند: ترافیک امروز اصفهان حاصل مجموعه‌ای از عوامل درهم‌تنیده است که هر یک به سهم خود در تشدید مشکلات عبور و مرور نقش دارند.
وی می‌افزاید: نخستین و مهم‌ترین دلیل، رشد چشمگیر تعداد خودروهاست؛ به‌طوری که در شهری با جمعیتی حدود دو میلیون و ۲۰۰ هزار نفر، روزانه نزدیک به یک میلیون خودرو در حال تردد است. این در حالی است که ظرفیت معابر و زیرساخت‌های شهری اگرچه مناسب ارزیابی می‌شود، اما توان پاسخگویی به چنین حجم سنگینی از تردد را ندارد.
رئیس کمیسیون هوشمندسازی و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر اصفهان با تأکید بر ضرورت بازنگری در مدل‌های سفرهای درون‌شهری تصریح می‌کند: بسیاری از جابه‌جایی‌ها غیرضروری و ناشی از انتخاب‌های نادرست است؛ همچون خرید از نقاط دور از محل سکونت یا انتخاب محل کار و مدرسه در فواصل طولانی که عملاً بار ترافیک را افزایش می‌دهد.
قربانی ادامه می‌دهد: بارگذاری‌های بی‌رویه در سطح شهر به‌ویژه در بخش‌های ساختمانی، آن هم بدون مطالعات ترافیکی دقیق، فشار مضاعفی بر شبکه معابر اصفهان وارد کرده است. وی همچنین بی‌انضباطی‌های اجتماعی را عاملی پررنگ در ایجاد گره‌های ترافیکی دانست و خاطرنشان کرد: پارک دوبل یا سوبل خودروها در کنار خیابان، آن هم در شرایطی که پارکینگ‌های عمومی در دسترس است، از مهم‌ترین مصادیق بی‌نظمی‌های شهری به شمار می‌آید که باید با فرهنگ‌سازی و نظارت جدی کنترل شود.
وی یکی دیگر از ریشه‌های مشکلات ترافیکی را کمبود وسایل حمل‌ونقل عمومی عنوان کرد و تصریح می‌کند: در کلان‌شهرها، حمل‌ونقل انبوه‌بر ستون اصلی جابه‌جایی است و توسعه مترو و ناوگان اتوبوسرانی باید در اولویت باشد. مدیریت شهری اصفهان در این دوره با تمرکز ویژه بر این بخش‌ها تلاش می‌کند شرایط را بهبود بخشد.
رئیس کمیسیون هوشمندسازی و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر اصفهان کاهش حضور تاکسی‌ها در سطح شهر را نیز مسئله‌ای جدی دانسته و تاکید می‌کند: بازنگری فوری در تعرفه‌های کرایه ضروری است تا انگیزه لازم برای بازگشت رانندگان به چرخه حمل‌ونقل عمومی فراهم شود. او در ادامه با بیان اینکه ۸۰ درصد خودروهای عبوری در اصفهان تک‌سرنشین هستند، بر لزوم فرهنگ‌سازی برای استفاده از دوچرخه و سایر روش‌های جایگزین در سفرهای کوتاه‌مدت تأکید کرد.
قربانی عامل دیگری که به گفته او به تشدید ترافیک دامن می‌زند را قیمت پایین سوخت دانسته و اظهار می‌کند: این مسئله موجب استفاده بیش از حد از خودروهای شخصی می‌شود؛ علاوه بر آن، مشکلاتی همچون قطعی‌های مکرر برق نیز به بی‌نظمی شدید در نظم ترافیکی شهر منجر شده است.
وی با اشاره به اقدامات مدیریت شهری برای رفع معضل ترافیک خاطرنشان می‌کند: اجرای پروژه‌های عمرانی همچون تکمیل حلقه سوم و احداث حلقه چهارم حفاظتی، راه‌اندازی خط دو مترو، توسعه ناوگان اتوبوسرانی و هوشمندسازی چراغ‌های راهنمایی در تقاطع‌ها، همگی در راستای بهبود شرایط کنونی در حال انجام است.
رئیس کمیسیون هوشمندسازی و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر اصفهان معتقد است : بهره‌گیری از فناوری‌های نوین جهان برای کاهش ترافیک نیز در دستور کار قرار گرفته و سیستم‌های هوشمند حمل‌ونقل (ITS) و دوربین‌های کنترل ترافیک می‌توانند نقش مهمی در کنترل بار ترافیکی ایفا کنند.
قربانی تصریح کرد: بر اساس قوانین، پلیس راهور مسئول مدیریت و کنترل ترافیک و شهرداری عهده‌دار ایجاد زیرساخت‌های مرتبط است. بنابراین هماهنگی این دو نهاد کلیدی می‌تواند نقطه عطفی در مدیریت علمی و کاهش مشکلات ترافیکی کلان‌شهر اصفهان باشد.
افزایش ۴۴ درصدی ترافیک اصفهان و ضرورت مدیریت هوشمند معابر شهری
حمید آقایی، مدیرکل اجرایی معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری اصفهان به خبرنگار پردیسان آنلاین با اشاره به افزایش ۴۴ درصدی حجم ترافیک کلان‌شهر اصفهان در سال جاری اظهار می‌کند: با توجه به این افزایش چشمگیر، رفتار شهروندان نسبت به ترافیک گذشته متفاوت شده و لازم است زمان بگذرد تا مردم با شرایط جدید تطبیق پیدا و الگوهای سفر خود را بازنگری کنند.
وی درباره چالش‌های ویژه معابر شهری می‌افزاید: با بازگشایی مدارس، حجم بالایی از خودروهای شخصی در معابر شهر حرکت می‌کنند و والدینی که فرزندان خود را به مدرسه می‌رسانند، باعث ایجاد پارک‌های دوبل می‌شوند؛ این موضوع گلوگاه‌های ترافیکی ایجاد کرده و شبکه معابر اطراف مدارس با اختلال مواجه می‌شود، به طوری که عبور و مرور در ساعات اوج به سختی انجام می‌گیرد.
مدیرکل اجرایی معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری اصفهان با تأکید بر محدودیت ظرفیت معابر ادامه می‌دهد: شبکه معابر شهر اصفهان ظرفیت مشخصی برای سرویس‌دهی دارد. به عنوان مثال در یک ساعت مشخص باید حدود ۷ هزار سرویس‌دهی انجام شود، اما با افزایش خودروهای شخصی، پلاک‌گذاری‌های جدید و رفتارهای ترافیکی غیرمنطبق با ظرفیت شبکه، این معابر با اختلال روبه‌رو می‌شوند.
آقایی درباره راهکارهای مدیریت ترافیک تصریح می‌کند: هوشمندسازی تردد وسایل نقلیه، از طریق چراغ‌های راهنمایی هوشمند و دوربین‌های کنترل ترافیک، کمک می‌کند شبکه معابر را به طور بهینه مدیریت کنیم و مانع کاهش ظرفیت تعریف شده شویم؛ علاوه بر این، حضور فعال نیروهای پلیس راهور و اعمال قانون برای رانندگان متخلف، بخش مهمی از راهکارهای کاهش تراکم خودروها است.
وی با تاکید بر اهمیت فرهنگ‌سازی در حوزه ترافیک خاطرنشان می‌کند: نهادینه کردن فرهنگ ترافیک در جامعه حیاتی است تا شهروندان با آگاهی از شلوغی شبکه معابر، میزان استفاده از خودروهای شخصی را کاهش و در حد امکان سفرهای درون‌شهری خود را با استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی انجام دهند؛ این موضوع نه تنها ترافیک را کاهش می‌دهد، بلکه اثرات مثبت زیست‌محیطی و روانی نیز به همراه دارد.
مدیرکل اجرایی معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری اصفهان تصریح می‌کند: تجربه شهرهای پیشرفته جهان نشان می‌دهد که توسعه حمل‌ونقل همگانی، هوشمندسازی شبکه معابر و فرهنگ‌سازی، ترکیبی است که می‌تواند وضعیت ترافیک را به طور پایدار بهبود ببخشد. شهر اصفهان نیز با پیروی از این مسیر و همکاری شهروندان و نهادهای مسئول، قادر خواهد بود کنترل بهتری بر شبکه معابر داشته باشد و کیفیت زندگی شهری را ارتقا دهد.
به گزارش پردیسان آنلاین، ترافیک کلان‌شهرها دیگر یک مشکل گذرا و مقطعی نیست، بلکه به یک معضل ساختاری و ریشه‌دار تبدیل شده که ابعاد مختلفی از زندگی شهروندان را تحت تأثیر قرار داده است، از رشد بی‌رویه تعداد خودروها و کمبود وسایل حمل‌ونقل عمومی گرفته تا بی‌انضباطی‌های اجتماعی و ضعف در هماهنگی میان نهادهای مسئول، همگی در تشدید وضعیت کنونی نقش داشته‌اند؛ این شرایط اگر بدون برنامه‌ریزی جدی و اقدامات هماهنگ ادامه پیدا کند، پیامدهای سنگینی همچون افزایش آلودگی‌های زیست‌محیطی، هدررفت منابع و کاهش کیفیت زندگی را به همراه خواهد داشت.
با این حال، تجربه شهرهای بزرگ دنیا نشان می‌دهد که با توسعه حمل‌ونقل عمومی کارآمد، فرهنگ‌سازی برای تغییر الگوی سفرهای درون‌شهری و استفاده از فناوری‌های نوین می‌توان مسیر برون‌رفت از این بحران را هموار کرد؛ بنابراین اکنون بیش از هر زمان دیگری نیاز است تا مدیریت شهری و شهروندان با همکاری و هم‌افزایی، به سمت الگوهای پایدار حمل‌ونقل حرکت کنند، تنها در این صورت است که می‌توان امید داشت خیابان‌های اصفهان از بار سنگین خودروها رهایی یابند و شهر دوباره به مکانی برای زندگی با آرامش و کیفیت بالاتر تبدیل شود.
گزارش از: راضیه کشاورز
