به گزارش پردیسان آنلاین، روابط تجاری ایران و ازبکستان در سال‌های اخیر با تلاش برای افزایش حجم مبادلات تجاری همراه بوده است. در شش ماهه نخست سال ۲۰۲۳، حجم تجارت دو کشور به ۲۲۱٫۷ میلیون دلار رسید که کاهش ۱۴ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل را نشان می‌دهد. صادرات ایران به ازبکستان به ۱۴۷٫۴ میلیون دلار و واردات ایران از این کشور به ۷۴٫۳ میلیون دلار رسید، که تراز تجاری ۷۳٫۱ میلیون دلاری به نفع ایران ثبت شد ۱. این آمارها حاکی از کاهش ۱۷ میلیون دلاری صادرات و ۲۱ میلیون دلاری واردات است، که نشان‌دهنده کاهش تقاضا یا تغییرات ساختاری در تجارت دو کشور است.
در سال ۲۰۲۱، حجم روابط تجاری ایران و ازبکستان حدود ۴۳۱ میلیون دلار بود که نسبت به سال قبل، رشد ۷۳ درصدی را نشان می‌داد. صادرات ایران به ازبکستان با افزایش ۱۴۷ میلیون دلاری و رشد ۱۳۷ درصدی به ۲۵۴٫۲ میلیون دلار رسید، در حالی که واردات ایران از ازبکستان با افزایش ۳۵ میلیون دلاری و رشد ۲۴ درصدی به ۱۷۶٫۸ میلیون دلار رسید. این رشد قابل توجه نشان‌دهنده پتانسیل بالای همکاری‌های اقتصادی بین دو کشور است.
تلاش برای افزایش حجم مبادلات تجاری
ایران و ازبکستان با هدف افزایش حجم مبادلات تجاری به یک میلیارد دلار، توافقاتی را در پانزدهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های تجاری، اقتصادی، علمی و فنی امضا کردند. در این نشست که در تاشکند برگزار شد، دو کشور بر لزوم تسریع در نهایی‌سازی موافقتنامه تجارت ترجیحی و برگزاری نمایشگاه‌های متقابل تاکید کردند. همچنین، ایجاد کارگروهی برای شناسایی و رفع موانع تجارت متقابل از دیگر اقدامات مهم در این راستا بود.
علاوه بر این، دو کشور بر توسعه همکاری‌های سرمایه‌گذاری و صنعتی تاکید کرده‌اند. در پنج سال گذشته، تعداد شرکت‌های با سرمایه ایرانی در ازبکستان سه برابر شده و به ۴۲۰ واحد رسیده است. طرفین آمادگی خود را برای جذب شرکت‌های بزرگ از دو کشور برای اجرای پروژه‌های مشترک جدید در صنایع مورد علاقه اعلام کرده‌اند.
چشم‌انداز آینده روابط تجاری ایران و ازبکستان با توجه به اقدامات در حال انجام، امیدوارکننده است. با این حال، چالش‌های متعددی در این مسیر وجود دارد. استقرار نداشتن رایزن بازرگانی در ازبکستان و نبود بانک مستقل ایرانی در این کشور از جمله موانع اصلی هستند. همچنین، مشکلات حمل و نقل ریلی و فقدان اتصال سرزمینی، نیاز به عبور از طریق ترکمنستان، کمبود پروازهای مستقیم و تعرفه‌های گمرکی از دیگر موانع توسعه روابط تجاری به شمار می‌روند. با این وجود، اراده سیاسی و پتانسیل اقتصادی دو کشور، فرصت‌های زیادی برای ارتقای روابط تجاری فراهم کرده است. توسعه حمل و نقل ریلی، افزایش تعداد پروازهای مستقیم، و تشویق به سرمایه‌گذاری مشترک در صنایع دارویی و کشاورزی از جمله راهکارهای پیشنهادی برای گسترش روابط تجاری هستند.
چشم‌انداز بلندمدت: تجارت ۵ میلیارد دلاری
در کنار هدف‌گذاری برای رسیدن به حجم مبادلات یک میلیارد دلاری، برخی از کارشناسان چشم‌انداز بلندمدت تجارت ۵ میلیارد دلاری ایران و ازبکستان را نیز مطرح کرده‌اند. این هدف با گسترش همکاری در دو بخش ترانزیت و انرژی قابل دستیابی است. توافقات اولیه برای امضای موافقتنامه تعرفه ترجیحی بین دو کشور نیز در این راستا صورت گرفته است.
با توجه به پتانسیل اقتصادی و سیاسی دو کشور، گسترش روابط تجاری در آینده نزدیک می‌تواند به رشد قابل توجهی در این زمینه منجر شود. در این مسیر، همکاری‌های دوجانبه در زمینه‌های مختلف اقتصادی و سرمایه‌گذاری می‌تواند نقش مهمی ایفا کند.
به گزارش پردیسان آنلاین، روابط تجاری ایران و ازبکستان در سال‌های اخیر با تلاش برای افزایش حجم مبادلات تجاری همراه بوده است. با وجود چالش‌های موجود، چشم‌انداز آینده با توجه به اقدامات در حال انجام، امیدوارکننده است. توسعه همکاری‌های صنعتی، کشاورزی و سرمایه‌گذاری، همراه با تلاش برای رفع موانع تجارت متقابل، می‌تواند به ارتقای روابط تجاری دو کشور منجر شود. در این مسیر، اراده سیاسی و پتانسیل اقتصادی دو کشور نقش مهمی در شکل‌دهی آینده روابط تجاری آنها خواهد داشت.
