به گزارش پردیسان آنلاین، بیروت، این روزها بیش از هر زمان دیگری، به چهارراه پرهیاهوی دیپلماسی بدل شده است؛ شهری که در پسِ آرامش ظاهری‌اش، صدای گام‌های سنگین بحران و تپش تند نبض تحولات منطقه‌ای به گوش می‌رسد. هنوز پژواک سفر علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، در خیابان‌های پایتخت فروکش نکرده بود که فرستادگان آمریکایی، «توماس باراک» و «مورگان اورتگاس»، در بیروت فرود آمدند؛ و در همین حال، خبرها از ورود قریب‌الوقوع هیئت سعودی به ریاست «یزید بن فرحان» حکایت داشت. رفت‌وآمدهایی که بیش از آنکه نشانی از دیپلماسی آرام داشته باشد، نشانه‌ای روشن از میدان‌داری فشار و رقابت قدرت‌ها در جغرافیای شکننده لبنان است.
واشنگتن در این میانه، با پرچم خلع سلاح مقاومت پا به میدان نهاده و گمان می‌برد با تبریک و وعده، می‌تواند دولت لبنان را به مسیری بکشاند که پایانش چیزی جز تضعیف حزب‌الله نیست. اما واقعیت میدانی حکایت دیگری دارد: اسرائیل همچنان آتش‌بس را می‌شکند و به مرزها یورش می‌برد، و این پرسش اساسی را پیش روی مقامات لبنانی می‌گذارد که در غیاب سلاح مقاومت، چه نیرویی ضامن دفاع از سرزمین و مردم خواهد بود؟
در این میان، سخنرانی کوبنده شیخ نعیم قاسم – که بسیاری آن را خطرناک‌ترین موضع‌گیری حزب‌الله پس از جنگ دانسته‌اند – فضا را دگرگون ساخت. حزب‌الله با صراحت اعلام کرد سلاح خویش را نه در برابر فشار داخلی و نه در مقابل تهدید خارجی زمین نخواهد گذاشت؛ پیامی که هم دولت لبنان را به بازنگری در تصمیم‌هایش واداشت و هم معادلات آمریکا و متحدانش را برهم زد.
اکنون لبنان در بزنگاهی تاریخی ایستاده است؛ از یک سو فشارهای بیرونی برای خلع سلاح، و از سوی دیگر واقعیت تلخ تجاوزات اسرائیل که هر روز بیشتر از دیروز، لزوم وجود مقاومت را یادآوری می‌کند. در چنین شرایطی، پرسش‌های بنیادینی پیش روی ملت و دولت لبنان قرار دارد که پاسخ به آن‌ها نه تنها سرنوشت یک کشور، بلکه آینده موازنه قدرت در منطقه را رقم خواهد زد.
برای واکاوی عمیق‌تر این رویدادها و شناخت زوایای پنهان آن، به گفت‌وگویی صریح با احمد دستمالچیان، نخستین سفیر ایران در لبنان، نشستیم؛ دیپلماتی که سال‌ها از نزدیک تحولات این کشور را زیسته و امروز با نگاهی ژرف به ریشه‌ها و پیامدهای بحران می‌نگرد.
پردیسان آنلاین: چرا موضوع «سلاح مقاومت» تا این حد به یکی از مسائل سرنوشت‌ساز لبنان و منطقه بدل شده است؟
دستمالچیان: زیرا این سلاح، تنها ابزار نظامی صرف نیست؛ بلکه نماد عزت، امنیت و استقلال ملی لبنان است. همان سلاحی است که بارها تجاوزات رژیم صهیونیستی را سد کرده و اجازه نداده اشغالگری دوباره بر جنوب لبنان سایه افکند. طبیعی است که آمریکا، اسرائیل و ارتجاع عرب، از دیرباز برای خلع سلاح مقاومت توطئه چیده باشند؛ زیرا می‌دانند با نابودی آن، راه برای سیطره مجدد دشمنان گشوده خواهد شد.
پردیسان آنلاین: چرا برخی جریان‌های داخلی لبنان در برابر این حقیقت بدیهی ایستاده و هم‌صدا با دشمنان مقاومت می‌شوند؟
دستمالچیان: اینان همان جریاناتی هستند که پرونده‌های سنگین همکاری با ارتش اسرائیل در کارنامه دارند. سابقه آنان آکنده از قتل، گروگان‌گیری و خیانت است. به همین دلیل امروز نیز سکوت خفت‌بارشان در برابر دخالت‌های آشکار آمریکا و اسرائیل، اما هیاهوی کینه‌توزانه‌شان علیه موضع مشروع ایران، تعجبی ندارد. وابستگی‌های سیاسی و مالی، آنان را به مزدورانی بدل کرده که به جای دفاع از عزت ملی، زبان دشمنان را بازگو می‌کنند.
پردیسان آنلاین: پروژه خلع سلاح حزب‌الله را چگونه باید فهمید؟ آیا صرفاً موضوعی نظامی است؟
دستمالچیان: هرگز. خلع سلاح فقط گرفتن چند قبضه سلاح یا انبار مهمات نیست. این پروژه در حقیقت، حذف کامل مقاومت از سیمای لبنان است: نابودی فرهنگی و اجتماعی آن، تعطیلی نهادهایش، جرم‌انگاری حمایت مالی از آن و تبدیل مقاومت به «گروهی غیرقانونی». این طرح در مثلث شوم صهیونیسم، آمریکا و ارتجاع عرب طراحی شده است؛ همان‌ها که می‌خواهند با تضعیف محور مقاومت، به خیال خام خود «خاورمیانه جدید» را بسازند.
پردیسان آنلاین: تجربه تاریخی لبنان درباره ارتش و مقاومت چه درسی به ما می‌دهد؟
دستمالچیان: تاریخ، روشن‌ترین گواه است. در سال ۱۹۸۲ و سال‌های پس از آن، ارتش لبنان توان دفاع از کشور را نداشت. اگر توان داشت، می‌بایست در برابر ده‌ها تجاوز اسرائیل ایستادگی می‌کرد. تنها مقاومت بود که دشمن را وادار به عقب‌نشینی کرد. بنابراین سخن گفتن از خلع سلاح حزب‌الله، به معنای بازگشت به همان تجربه تلخِ امید بستن به قطعنامه‌ها و نیروهای خارجی است؛ تجربه‌ای که ملت لبنان بارها با پوست و گوشت خویش شکست آن را لمس کرده‌اند.
پردیسان آنلاین: مردم منطقه و به‌ویژه جوانان عرب امروز چگونه به مقاومت می‌نگرند؟
دستمالچیان: جنایات بی‌سابقه اسرائیل در غزه، ملت‌ها را بیدارتر کرد. امروز سطح آگاهی و شعور عمومی بسیار بالاتر است. جوانان عرب بیش از هر زمان دیگری دریافته‌اند که مقاومت، تنها زبان بازدارندگی در برابر اشغالگران است. آنان می‌دانند وعده‌های سازمان‌های بین‌المللی و قدرت‌های غربی سرابی بیش نیست و تنها این سلاح مقاومت است که به آنان عزت و امنیت می‌بخشد.
پردیسان آنلاین: برخی رژیم‌های عربی چه نقشی در این سناریو ایفا می‌کنند؟
دستمالچیان: جای تأسف بسیار است که در برابر وحشیگری اسرائیل، نه تنها سکوت اختیار کرده‌اند، بلکه به شریک اصلی پروژه خلع سلاح مقاومت بدل شده‌اند. در حالی که شکم‌بارگی و عیش و نوش روزانه آنان مجال شنیدن ناله کودکان غزه را از بین برده است، مقاومت را هدف قرار می‌دهند. آنان گمان می‌کنند با تضعیف مقاومت امنیت خود را می‌خرند، اما این حماقت دیر یا زود گریبان خودشان را خواهد گرفت.
پردیسان آنلاین: آمریکا چگونه توانسته است فتنه را به درون لبنان منتقل کند؟
دستمالچیان: فرستاده آمریکا، با زیرکیِ شناخته‌شده واشنگتن، موفق شد آتش فتنه را از مرزهای جنوب به درون دولت لبنان منتقل کند. در این جابه‌جایی، بار اتهام از دوش اسرائیل برداشته شد و لبنانی‌ها به جان هم افتادند. این همان سیاست دیرینه آمریکاست: تفرقه بینداز و حکومت کن.
پردیسان آنلاین: اگر دولت لبنان بر اجرای خلع سلاح پافشاری کند، چه پیامدی در پی خواهد داشت؟
دستمالچیان: بی‌تردید فضای داخلی لبنان به شدت ملتهب خواهد شد. اختلافات داخلی بالا می‌گیرد و زمینه برای نفوذ بیشتر آمریکا و اسرائیل فراهم می‌شود. مهم‌تر از همه، حزب‌الله هیچ‌گاه به چنین طرحی تن نخواهد داد. مقاومت این اقدام را تسلیم امنیت و حاکمیت ملی لبنان در برابر دشمن صهیونیستی می‌داند و اگر فشارها ادامه یابد، چه بسا به سیاست‌های سخت‌گیرانه‌تر روی آورد.
پردیسان آنلاین: در این میان، چه چیزی توانسته لبنان را از تجاوزات پی‌درپی نجات دهد؟
دستمالچیان: تنها سلاحی که در دستان مردان مؤمن و رشید مقاومت قرار دارد. تجربه ثابت کرده است که ارتش لبنان نه توان نظامی کافی داشته و نه در عرصه سیاسی اراده‌ای برای دفاع از کشور. این مقاومت بوده که بازدارندگی واقعی ایجاد کرده و اجازه نداده دشمن برای اشغال دوباره وارد خاک لبنان شود.
پردیسان آنلاین: راه درست پیش روی دولت لبنان چیست؟
دستمالچیان: دولت لبنان باید به جای تکرار اوامر بیگانگان، به سمت گفت‌وگوی ملی و اجماع داخلی حرکت کند. امنیت و وحدت ملی تنها زمانی حفظ می‌شود که منافع ملی بر هر سیگنال شوم خارجی مقدم شمرده شود. تنها در سایه تعامل منطقی میان همه احزاب و طوایف است که می‌توان از لبنان در برابر توطئه‌ها پاسداری کرد.
