مرشد محسن میرزاعلی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی پردیسان نوین درباره جشنواره نقالی و شاهنامه‌خوانی «نقشا»، گفت: این جشنواره با همراهی دفتر آیین‌های نمایشی و تعزیه مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری به شکل مجازی و در سطح ملی و بین‌المللی برگزار می‌شود.
وی ادامه داد: پیشینه من و تجربه‌ام به‌عنوان عضوی کوچک از جامعه نقالان کشور که این سنت را از نیاکان خود به عنوان میراثی عظیم از آئین‌های نمایشی و فرهنگ هویت بخش پهلوانی ایران به ارث بردم، مرا بر آن داشت تا بعد از تجربه برگزاری جشنواره‌های نقالی که پیشتر دفتر تعزیه و آیین‌های نمایشی اداره کل هنرهای نمایشی حوزه هنری آن را برگزار کرده بود این‌بار با شرایط موجود در جامعه تجربه‌ای متفاوت را در قالب جشنواره مجازی انجام دهیم.
جشنواره‌ای مجازی در حوزه نقالی با نگاهی بین‌المللی
مرشد میرزاعلی با اشاره به برگزاری سه دوره جشنواره نقالان علوی یادآور شد: برگزاری جشنواره‌ای با محوریت شاهنامه در حوزه هنر نقالی در دو سطح ملی و بین‌المللی با استناد به کارهای پژوهشی و تحقیقاتی که من به همراه تعدادی دیگر از نقالان انجام داده‌ایم باعث شده‌است که بتوانم این مسئله را متذکر شوم که این جشنواره در بُعد اثرگذاری و نگاه حرفه‌ای بر مفهوم نقالی متکی بر شاهنامه حتی پا را از جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی نیز فراتر گذاشته است.
وی افزود: علاوه بر اقبال و استقبالی که از سوی مخاطبان در سراسر کشور با نگاه ملی از این جشنواره شد؛ هنرمندانی از کشورهای فارسی‌زبان مانند تاجیکستان و افغانستان و هنرمندانی از کشورهای قزاقستان و قرقیزستان نیز کارهای شاهنامه‌خوانی و نقالی خود را برای این جشنواره ارسال کردند.
داوری مجزای آثار بانوان و آقایان نقال
دبیر جشنواره نقشا درباره بخش‌های مختلف این رویداد خاطرنشان کرد: این رخداد در دو بخش کلی شاهنامه‌خوانی و نقالی با اتکا به شیوه‌های کهن هنر نقالی در ایران با متنی ثابت که برگرفته از فصل‌های مختلف شاهنامه حکیم فردوسی است تدوین و تنظیم شده‌است.
به گفته مرشد میرزاعلی؛ در این میان تلاش کردیم تا گویش‌های مختلف شاهنامه‌خوانی که از زبان و لهجه‌های سراسر کشورمان وام گرفته شده است را در کار نقالان وارد کنیم.
وی با اشاره به آنکه این جشنواره در دو بخش بانوان و آقایان و زیربخش‌هایی چون کودک؛ نوجوان و بزرگسال پذیرای آثار بود و همچنین داوری آثار با حضور افرادی چون علی دهباشی، مجتبی حسن‌بیگی و ابوالفضل ورمزیار به شکلی جداگانه اتفاق می‌افتد خاطرنشان کرد: چراکه ظرفیت‌ها؛ شیوه‌های روایت و نحوه نقالی بانوان و آقایان که این‌بار در داوری مجزا مورد سنجش اعضای هیات داوران قرار می‌گیرد می‌تواند داشته‌ها و استعدادهای متفاوتی را با توجه به توانمندی این افراد در حوزه نقالی به کشور معرفی کند.
مشارکت خانواده‌ها با هدف آشنایی بیشتر با شاهنامه
میرزاعلی با اشاره به آنکه فرصت ارسال آثار توسط شرکت‌کنندگان برای این جشنواره تا عید سعید فطر بود یادآور شد: تاکیدمان بر آن بود تا تمامی آثار توسط هنرمندان در منزل ضبط شود و برای دبیرخانه جشنواره ارسال شود. چراکه در کنار مفهوم دعوت خانواده‌ها به در خانه ماندن برای کمک به قطع زنجیره ویروس کرونا می‌خواستیم تا این بار تمامی اعضای خانواده به واسطه راویت شاهنامه و نقالی؛ با این هنر کهن و آیینی که بخشی از هویت فرهنگی نمایش ایرانی را با خود به‌همراه دارد بیش از پیش آشنا شوند.
تمام آموزه‌های شاهنامه اسلامی است
میرزاعلی با اشاره به بخشی از فرمایش مقام معظم رهبری درباره شاهنامه حکیم طوس که فرموده بودند شاهنامه تمام آموزه‌هایش، آموزه‌های اسلامی است، تصریح کرد: مفاهیمی مانند جوانمردی، ایثار، گذشت، پهلوانی و مواردی از این دست که جملگی به‌عنوان خصلت‌ها و خصایص ایرانیان در طول تاریخ فرهنگی و تمدن‌ساز کشورمان از هزاره‌های دور تا به امروز متجلی بوده به‌عنوان مهم‌ترین مؤلفه‌های شخصیت‌های شاهنامه و روایت‌های آن شناخته می‌شود.
وی ادامه داد برهمین اساس تلاش کردیم تا تمامی خانواده‌ها با همراهی یکدیگر نقلی و یا فرازی از شاهنامه را جهت حضور در این رویداد بخوانند و ضمن همراهی مجدد با این اثر سترگ و جاودان حکیم توس بار دیگر بر صفت‌ها و خصایصی که ایرانیان همواره به آن در جهان شناخته می‌شدند نگاهی نو و دیگر بار داشته باشند.
اختتامیه جشنواره در کنار آرامگاه فردوسی
میرزاعلی درباره زمان اختتامیه این جشنواره گفت: تلاش می‌کنیم تا اختتامیه جشنواره نقشا با معرفی برگزیدگان این رویداد ابتدا در کنار مزار حکیم فردوسی باشد و طبق برنامه‌ریزی با همراهی مسئولان تلاش داریم بعد از انجام کارهای داوری که هم‌اکنون در دست اقدام است؛ طی یکی، دو هفته آینده مراسم اختتامیه این جشنواره را برگزار کنیم.
