این روزها، قم با هزاران رنگ و رایحه بهاری، تصویری متفاوت از یک شهر کویری را به نمایش گذاشته است. پارک‌ها و بوستان‌های سرسبز، که تا چندی پیش تنها رویایی در دل خاک خشک این خطه بودند، امروز به بستری برای زندگی، شادی و آرامش شهروندان تبدیل شده‌اند. از کودکان خندان در زمین‌های بازی تا خانواده‌هایی که ساعاتی از روز را در آغوش طبیعت می‌گذرانند، همه و همه حکایت از تحولی بزرگ در سیما و روحیه شهر دارند؛ تحولی که مدیون برنامه‌ریزی‌های هوشمندانه شهرداری قم برای توسعه فضای سبز، با وجود تمام محدودیت‌های اقلیمی است. اینجا، در قلب ایران، بهار معنای دیگری دارد؛ بهاری که با دستان پرتلاش مسئولان و همدلی شهروندان، هر سال سبزتر و زیباتر از قبل می‌شکفد.
به گزارش پردیسان آنلاین /زهرا ملکوتی شاد؛ در دنیای امروز که شهرها با چالش‌های متعدد زیستمحیطی، اجتماعی و اقتصادی روبه‌رو هستند، فضای سبز شهری به عنوان ریه‌های تنفسی شهرها نقشی حیاتی در ارتقای کیفیت زندگی شهروندان ایفا می‌کند. این فضاها نه‌تنها به کاهش آلودگی هوا و تعدیل دمای شهر کمک می‌کنند، بلکه بستری برای تعاملات اجتماعی، تفریح و نشاط جمعی فراهم می‌سازند.
اما در شهری مانند قم که در قلب کویر ایران قرار گرفته و با محدودیت‌های شدید آبی و اقلیمی دست‌وپنجه نرم می‌کند، توسعه و حفظ فضای سبز به چالشی بزرگ تبدیل شده است. با این حال، شهرداری قم با درک اهمیت این موضوع، برنامه‌های بلندمدتی را برای تبدیل این چالش به فرصتی در راستای توسعه پایدار شهری آغاز کرده است.
اقدامات شهرداری قم در حوزه فضای سبز، فراتر از کاشت صرف گل و گیاه بوده است. طراحی و ایجاد بوستان‌های موضوعی متنوع، احداث باغ‌های ایرانی با معماری چشم‌نواز، ایجاد مسیرهای پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری در دل فضاهای سبز، و استفاده از گونه‌های گیاهی بومی و مقاوم به کم‌آبی، نشان از رویکردی هوشمندانه و پایدار در این زمینه دارد. به گفته کارشناسان توسعه فضای سبز در قم، نه تنها جنبه زیبایی‌شناختی دارد، بلکه با در نظر گرفتن شرایط اقلیمی و نیازهای شهروندان، به ایجاد فضاهای کاربردی و باکیفیت منجر شده است.
استفاده از سیستم‌های آبیاری نوین و مدیریت بهینه منابع آب در فضاهای سبز جدید، از دیگر نکات قابل توجه در رویکرد شهرداری قم است. این امر در شهری با اقلیم نیمه‌خشک همچون قم، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و نشان از توجه مسئولان به مسائل زیستمحیطی دارد.
نقش فضاهای سبز در ارتقای کیفیت زندگی شهروندان
ایجاد و توسعه فضاهای سبز، تاثیرات مثبت متعددی بر کیفیت زندگی شهروندان دارد. این فضاها به عنوان ریه‌های تنفسی شهر عمل کرده و به تلطیف هوا و کاهش آلودگی کمک می‌کنند. همچنین، فراهم آوردن محیطی آرام و دلنشین برای گذران اوقات فراغت، نقش مهمی در کاهش استرس و افزایش سلامت روان شهروندان ایفا می‌کند. برگزاری رویدادهای فرهنگی و هنری در این فضاها نیز به پویایی و نشاط اجتماعی شهر کمک شایانی کرده است.
قمی‌ها از فضای سبز بهاری شهر می‌گویند
همزمان با فصل بهار و سرسبزی پارک‌ها و بوستان‌های قم، خبرنگار پردیسان نوین با تعدادی از شهروندان در پارک‌های مختلف شهر گفت‌وگو کرده تا نظر آنان را درباره وضعیت فضای سبز و تأثیر آن بر نشاط اجتماعی جویا شود
آقای مهرابی ، شهروند ۳۵ ساله قمی که در پارک بنیادی مشغول قدم زدن بود، گفت : امسال فضای سبز شهر واقعاً دیدنی شده است. گلکاری‌های زیبا و درختان پربرگ، حال و هوای خاصی به شهر داده‌اند. اینجا محل آرامش است.
حسین مرادی، پدر دو فرزند که در بوستان علوی همراه خانواده حضور داشت، بیان کرد: فضای سبز قم در سال‌های اخیر خیلی بهتر شده است. زمین‌های بازی کودکان و مسیرهای پیاده‌روی کیفیت زندگی ما را بالا برده‌اند. امیدوارم این روند ادامه داشته باشد.
وی ادامه داد : من سال‌هاست در قم زندگی می‌کنم، اما این سطح از کیفیت فضای سبز را کمتر دیده بودم. این تغییرات نشان می‌دهد اگر مسئولان تلاش کنند، می‌توان حتی در شهری کویری مثل قم، طبیعتی سرسبز داشت.
درخواست‌ها برای توسعه بیشتر
فاطمه اکبری، دانشجوی دانشگاه قم، با اشاره به کمبود برخی امکانات گفت: پارک‌های قم زیبا هستند، اما بعضی نقاط شهر هنوز با کمبود فضای سبز روبه‌روست. همچنین دوست داریم در پارک‌ها امکانات فرهنگی مثل کتابخانه‌های فضای باز هم اضافه شود.
محمد رضایی، ورزشکار محلی نیز افزود: سالن‌های ورزشی روباز و مسیرهای دوچرخه‌سواری در پارک‌ها بسیار عالی هستند، اما تعداد آن‌ها هنوز کم است. اگر این امکانات در همه مناطق توسعه یابد، استقبال مردم بیشتر خواهد شد.
زهرا حسینی، مادر جوانی که در بوستان علوی با فرزندش وقت می‌گذراند، گفت: من هر روز بعدازظهر به این پارک می‌آیم. دیدن این همه سرسبزی واقعاً روحیه‌ام را عوض می‌کند. شهروندان قم امسال بهار متفاوتی را تجربه می‌کنند.
فضای سبز شهری قم؛ راهکاری برای افزایش نشاط شهروندی و مقابله با چالش‌های اقلیمی
پیام جوادیان مدیرعامل سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری قم در گفت‌وگویی اختصاصی با خبرنگار پردیسان آنلاین به اشاره به نقش حیاتی فضای سبز در ارتقای کیفیت زندگی شهروندان و برنامه‌های شهرداری برای توسعه این فضاها گفت: فضای سبز تنها به معنای کاشت درخت و گیاه نیست، بلکه بستری برای فعالیت‌های اجتماعی، فرهنگی و ورزشی است که مستقیماً بر نشاط شهروندان تأثیر می‌گذارد.
وی از ایجاد شهربازی، زمین‌های ورزشی و فضاهای بازی کودکان در پهنه‌های سبز شهری خبر داد و افزود:این فضاها با کارکردهای اکولوژیک، زیبایی‌شناسی و اقتصادی، به زنجیره‌ای از خدمات تبدیل می‌شوند که نتیجه نهایی آن، سلامت روح و روان شهروندان است.
قم و چالش‌های منحصربه‌فرد اقلیمی
مدیرعامل سازمان سیما و فضای سبز شهرداری قم، با اشاره به موقعیت جغرافیایی و اقلیمی این شهر، گفت: استقرار قم در منطقه‌ای گرم و خشک با محدودیت منابع آبی و خاک نامناسب، برنامه‌ریزی برای توسعه فضای سبز را به امری پیچیده تبدیل کرده است.
وی تأکید کرد : توسعه فضای سبز در قم باید با نگاهی به طرح‌های جامع شهری، گونه‌های گیاهی سازگار و مدیریت مصرف آب همراه باشد تا پاسخگوی نیازهای شهروندان و الزامات محیط‌زیستی باشد.
فضای سبز؛ از ضرورت تا فرصت‌های اقتصادی
جوادیان به بهره‌برداری اقتصادی از فضاهای سبز اشاره کرد و گفت: با طراحی مهندسی‌شده می‌توان از این فضاها برای ایجاد اشتغال و درآمدزایی استفاده کرد، هرچند هدف اصلی، کارکردهای اکولوژیک و اجتماعی آن است.
وی همچنین از برنامه‌های شهرداری برای مقابله با ریزگردها و تأثیرات کویر مرکزی خبر داد و افزود: اقدامات ما در این حوزه باید همسو با جایگاه قم به عنوان شهری مذهبی و توریست‌پذیر باشد.
جوادیان در پایان خاطرنشان کرد: توسعه فضای سبز در قم، پروژه‌ای استراتژیک است که با همکاری شهروندان و نگاه کارشناسی محقق می‌شود. هدف نهایی، تبدیل قم به شهری سبز، پایدار و شاد برای همه است.
گسترش فضای سبز شهر قم تا ۲۷ میلیون مترمربع
مهدی اصفهانیان مقدم معاون محیط زیست و خدمات شهری شهرداری قم در گفتگو با پردیسان آنلاین با اشاره به اقدامات گسترده شهرداری در توسعه فضای سبز طی دهه گذشته، گفت: در طول ۱۰ سال اخیر و با برنامه‌ریزی دقیق و تخصیص اعتبارات لازم، سرانه فضای سبز هر شهروند قمی از ۱۳ مترمربع در سال ۱۳۹۴ به ۲۱ مترمربع در سال ۱۴۰۳ افزایش پیدا کرده است.
وی اظهار کرد: این رشد قابل توجه حاصل اجرای پروژه‌های کلانی همچون احداث پارک‌های جنگلی، کمربند سبز حفاظتی و توسعه بوستان‌های شهری بوده است. در حال حاضر، مساحت پارک‌های جنگلی و کمربند سبز قم به بیش از ۱۹ میلیون و ۷۲۹ هزار متر مربع رسیده که حدود ۵.۵ میلیون متر مربع آن تنها در سال‌های اخیر ایجاد شده است.
اصفهانیان مقدم با بیان اینکه تعداد بوستان‌های شهری قم به ۴۲۰ مورد رسیده، افزود: در این مدت، ۱۵۰ بوستان جدیدالاحداث ساخته شده و مساحت کلی این فضاهای سبز به ۲۷ میلیون متر مربع افزایش یافته است. از جمله پروژه‌های شاخص می‌توان به بوستان‌های خضر، زائر، کوثر و همچنین احداث باغ پرندگان قم اشاره کرد که از نظر تنوع گونه‌ای در میان کلانشهرهای کشور ممتاز است.
تأمین ایمنی بوستان‌ها برای زائران و شهروندان
معاون محیط زیست و خدمات شهری شهرداری قم همچنین به “نهضت سبز” در معابر شهری اشاره کرد و گفت: برای کاهش آلودگی هوا و صوت، بیش از ۵۵۰ کیلومتر از شبکه معابر با کاشت ۱۸۲ هزار اصله درخت، سبزتر شده است.
اصفهانیان‌مقدم با تأکید بر اهمیت ایمنی فضاهای سبز خاطرنشان کرد: بیش از ۲۷۱ بوستان به مساحت سه میلیون مترمربع از نظر تجهیزات مکانیکی و برقی استانداردسازی شده است تا محیطی امن برای خانواده‌ها و میهمانان شهر فراهم شود.
