با نزدیک شدن به چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری که قرار است هشتم تیرماه برگزار شود، صحبت‌ها، دیدگاه‌ها و برنامه‌های کاندیداها را در بخش فضای مجازی و ارتباطات بررسی کردیم؛ فضای مجازی و به صورت کلی حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات در همه دوره‌ها مورد توجه دولت‌ها و به تبع آن کاندیداهای ریاست جمهوری بوده، در این دوره هم یکی از موضوعات در شعارها و وعده‌های کاندیداها خواهد بود.
با گذشت دو روز از مشخص شدن وضعیت تایید صلاحیت‌های کاندیداهای ریاست جمهوری دوره چهاردهم در روزهای آینده سیاست‌ها و راهکارهای شش نامزد شامل پزشکیان، قاضی‌زاده، زاکانی، پورمحمدی، قالیباف و جلیلی در حوزه فضای مجازی و ارتباطات هم ارایه خواهد شد. البته با توجه به سوابق اجرایی و تجارب کاندیداها در مسئولیت‌های مختلف عمده این افراد قبل از این برنامه‌های خود را در این بخش ارایه کرده و برخی نیز کارنامه‌هایی ارائه داده بودند.
جلیلی: فضای مجازی برای جبهه حق یک فرصت است
سعید جلیلی، دانش‌آموخته دانشگاه امام صادق (ع) در رشته علوم سیاسی است و عضویت در کیمته مبارزه با مفاسد اقتصادی و ستاد تدابیر ویژه اقتصادی مستقر در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و ریاست کمیته مبارزه با تحریم در سوابق وی وجود دارد.
فضای مجازی و البته به صورت کلی اینترنت از جمله مواردی است که وی طی سالهای گذشته کم و بیش درباره آن اظهار نظر کرده و آن را مهم برشمرده است.
وی در یکی از سخنرانی‌های خود در دیدار با جمعی از جوانان به این موضوع اشاره کرد و گفت عرصه فضای مجازی برای جبهه حق یک فرصت بی‌نظیر است که باید با برنامه و فکر در آن حضور فعال داشت.
زاکانی: با فضای مجازی موافقم
علیرضا زاکانی که تا پیش از نامزدی برای تصدی ریاست جمهوری، به‌عنوان چهل‌وهفتمین شهردار تهران فعالیت می‌کرد، از چهره‌های شناخته‌شده جریان اصولگرایی است که هم در چارچوب ساختارهای حزبی و تشکیلاتی این جریان نقش‌آفرینی کرده و هم تجربه نمایندگی مجلس در دوره‌های هفتم، هشتم، نهم و یازدهم را در کارنامه دارد.
وی از دیگر چهره‌های شناخته این روزهاست که در گذشته درباره فضای مجازی و اینترنت صحبت کرده است. به طور مثال زاکانی در خردادماه سال ۱۴۰۰ درباره دغدغه اش برای استفاده از فضای مجازی گفت: معمولاً یک چیزی گفته می‌شود که کاسه داغ‌تر از آش نشوید، عین این قضیه برای فضای مجازی هم وجود دارد! انگلیس قانون مستحکمی ناظر به صیانت کودک و نوجوان از فضای مجازی دارد، ولی داخل کشور عده‌ای با جوانان ما نامردی می‌کنند و نمی‌گذارند این اتفاق رخ بدهد. با فضای مجازی موافقم و آن را یک موهبت بزرگ الهی می دانم که به دست انسان مهیا شده است اما در خصوص نقاطی که به سلامت اخلاقی نوجوانان و امنیت خانواده‌ها هجوم می‌برد، حتماً دقت می‌کنم.
او که یکی از نامزدهای سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری بود حکمرانی بر فضای مجازی و دولت الکترونیک را در سال اول دولت خود به مردم وعده داده و گفته بود نکته دیگر اپلیکیشن‌های موجود در فضای مجازی است که داخلی‌ها را تقویت کرده و خارجی‌ها را هم ملزم می‌کنند که به داخل کشور آمده و با قواعد کشور کار کنند. وی همچنین تأکید کرد که در سال ۸۰ در مشهد جلوی ۱۲۵۰ دانشجو سخنرانی کردم و گفتم اینترنت یک موهبت است و باید از آن استفاده کرد.
از سوی دیگر پروژه فیبرنوری منازل و کسب و کارها یکی از مهمترین پروژه‌های دولت محسوب می‌شود، در این چند سال با سازمان‌ها و نهادهای گوناگونی برای پیشرفت و تسریع آن تفاهم نامه‌هایی امضا شد که می‌توان به برگزاری دومین جلسه هم اندیشی اجرای پروژه فیبرنوری منازل و کسب و کارهای پایتخت به میزبانی شهرداری تهران اشاره کرد. شهردار تهران نیز با توجه به نقشی که این پروژه برای توسعه شهر تهران و افزایش رضایتمندی شهروندان تهرانی دارد، از همه شهرداران مناطق شهرداری خواست تا در اجرای این ابر پروژه حداکثر همکاری را با وزارت ارتباطات داشته باشند.
پزشکیان: طرح صیانت در دستیابی به اهدافش موفق نخواهد شد
مسعود پزشکیان که هم اکنون نماینده مجلس شورای اسلامی از حوزه انتخابیه تبریز، آذرشهر و اسکو است. دارای مدرک دکترای حرفه‌ای پزشکی و تخصص جراحی عمومی از دانشگاه علوم پزشکی تبریز و همچنین فوق تخصص جراحی قلب از دانشگاه علوم پزشکی ایران است.
فضای مجازی و فیلترینگ از موضوعاتی است که برای وی مهم بوده و در این سال‌ها درباره آن اظهارات گوناگونی کرده است. طرح صیانت یکی از مواردی است که وی به آن اشاره کرده است. پزشکیان درباره طرح صیانت اینگونه توضیح داد: همانطور که در اوایل مطرح شدن طرح موسوم به صیانت از فضای مجازی هم مطرح کردم، مخالف این طرح هستم و معتقدم این طرح مجلس در جامعه با اقبال مواجه نخواهد شد.
وی تأکید کرد این طرح نه تنها در دستیابی به اهداف خود موفق نخواهد شد، بلکه به بیشتر شدن شکاف بین مردم و حاکمیت منتهی خواهد شد.
وی بر این باور است مطالبه جامعه دانشگاهی و نخبگان می‌تواند بر توقف روند فیلترینگ فضای مجازی تاثیر بگذارد، چراکه دنیا در حال تغییر است و این تغییرات بیشتر از راه هوش مصنوعی، ارتباطات بین المللی، اینترنت و سرعت آن امکان‌پذیر است اما وقتی خودمان را از این امر محروم می‌کنیم، یعنی خودمان را از توسعه دور کردیم.
قاضی زاده هاشمی: نگران فضای مجازی هستم
سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، متخصص گوش و حلق و بینی است و پیش از ورود به عرصه سیاست ضمن طبابت، ریاست دانشگاه علوم پزشکی سمنان را بر عهده داشت. او در انتخابات ریاست جمهوری دوره سیزدهم نیز به عنوان نامزد نهایی حضور داشت و توانست رتبه چهارم را در میزان آرای مردم کسب کند.
فضای مجازی یکی از دغدغه‌هایی است که او در صحبت‌های خود به آن اشاره کرده است. وی در خرداد ماه سال ۱۴۰۰ درباره وضعیت فضای مجازی توضیح داد: بعنوان مصرف کننده که همه در فضای مجازی هستند و کرونا هم ما را به این فضا غلتانده است. حتماً نگران هستم. ما خانواده مذهبی هستیم و در شرایط خاصی تربیت شدیم و علاقه‌مند هستیم فرزندان ما هم در آن شرایط تربیت شوند و آلوده نشوند.
قاضی زاده هاشمی تأکید می‌کند باید حکمرانی فضای مجازی تغییر کند و ما در این مدل حکمرانی نسبت به پدیده‌ها منفعل هستیم. پدیده‌ها از ما عبور می‌کنند و ما تازه درباره آن فکر می‌کنیم. مثل رمز ارزها که موضوع امروز نیست، موضوع ۱۵ ساله جهان است ولی ما صبر کردیم تا سیلاب آن از ما عبور کند و بعد می‌گوییم در رمزارز چه کنیم. ما باید واجد فناوری و حکمرانی حاکم بر پدیده‌های نو در جهان شویم.
قالیباف: راهی جز هوشمندسازی و شکل گیری دولت الکترونیک نداریم
محمدباقر قالیباف هم اکنون نماینده مردم تهران و رئیس مجلس شورای اسلامی (دوره دوازدهم) است. او در دوران مسئولیت‌های خود به مسائل گوناگونی از جمله ضرورت تشکیل دولت الکترونیک وحکمرانی فضای مجازی اشاره کرده است.
برای توضیح دولت هوشمند باید گفت زمانی که سخن از اعتماد عمومی می‌شود به این معناست که عموم مردم انتظار دارند مقامات و کارکنان سازمان‌های دولتی با اقدامات خود در تعامل با عامه، به انتظارات آنها پاسخ دهند. به زبان ساده‌تر، اعتماد عمومی یعنی انتظار عموم از دریافت پاسخ مثبت به خواسته‌هایشان از طرف متولیان امور عمومی؛ یکی از مهمترین مسائلی که جوامع امروزی با آن مواجه‌اند.
دولت هوشمند یا دولت الکترونیکی از جمله مهمترین پروژه‌های ارتباطی بود که سازمان‌های بسیاری با راه‌اندازی آن در دولت سیزدهم، خدمات خود را جهت تسهیل فرآیندهای اداری، هوشمند کردند و این اقدام علاوه بر شفافیت، نقش و تأثیر بسیاری بر کاهش فساد از جمله زمین‌خواری داشت.
بر این اساس قالیباف براین باور است که راهی جز هوشمندسازی و شکل گیری دولت الکترونیک نداریم و تأکید کرده است اساس تحول در دولت و تحقق برنامه‌های سالیانه در بودجه و برنامه‌های پنج ساله در گرو تحقق هوشمندسازی و دولت الکترونیک است.
به گفته وی اصلی ترین ابزار برای عدالت اجتماعی در کشور بحث مربوط به هوشمندسازی است؛ به عبارت دقیق‌تر برای برقراری عدالت اجتماعی و اقتصادی و صرفه جویی و مبارزه با فساد باید به سمت هوشمندسازی حرکت کنیم. اساس تحول در دولت و تحقق برنامه‌های سالیانه در بودجه و برنامه‌های پنج ساله در گرو تحقق هوشمندسازی و دولت الکترونیک است.
او همچنین باورپذیری و مسئولیت پذیری مدیران در بخش‌های مختلف درباره هوشمندسازی و الکترونیکی کردن دولت را مهم دانست و گفته است از لحاظ کمی دستگاه‌ها وارد پنجره واحد شدند اما بحث کار کیفی بسیار مهم است. دستگاهی وجود دارد که هیچ خدماتی در این زمینه ارائه نکرده‌اند بنابراین باید بی میلی و بی رغبتی برداشته شود.
به عقیده قالیباف البته علاوه بر دولت الکترونیک کسب و کارهای اینترنتی و اقتصاد دیجیتال برای وی مهم است. او در این زمینه گفته است حوزه کسب و کار اینترنتی و سهم ما در اقتصاد دیجیتال در جی دی پی کشور قابل قبول نیست و توقع می‌رود بستر کسب و کارهای خرد و کلان فعال کرده است. همچنین آسیب پذیری در حوزه‌ای سی تی در بعد امنیت مهم و کلیدی است یعنی به همان میزان که فرصت است، اگر امنیت سیستم‌ها مدنظر نباشد تردید نکنید به تهدید بزرگی تبدیل می‌شود.
همچنین قالیباف معتقد است فضای مجازی فضای کسب و کار جوانان است اما اگر این فضا بی‌قانون باشد زندگی و اقتصاد را به هم می‌زند.
پورمحمدی: توجه به امکانات و پلتفرم‌های بومی
مصطفی پورمحمدی هم‌اکنون به‌عنوان دبیرکل جامعه روحانیت مبارز نیز شناخته می‌شود، از جمله روحانیونی است که با عهده‌دار شدن مسئولیت دادستان انقلاب اسلامی در استان‌های خوزستان، هرمزگان، کرمانشاه و خراسان طی سالهای ۵۸ تا ۶۵، تجربه ریاست بر بخش اطلاعات خارجی وزارت اطلاعات از سال ۶۹ تا ۷۶ و پذیرش جایگاه قائم‌مقام این وزارتخانه در سالهای ۷۶ تا ۷۸ بدل به یکی از چهره‌های شناخته‌شده در سیاست ایران شد.
علاوه بر برخورد با مفاسد اقتصادی، بحث شبکه‌های اجتماعی و فیلترینگ از جمله مواردی است که وی درباره آن صحبت کرده است.
پور محمدی در این زمینه تأکید کرد: ما با آنچه که خلاف امنیت، اخلاق و منافع مان باشد و در داخل و خارج تولید شود، مبارزه می‌کنیم و جلوی آن را می‌گیریم. شبکه‌های اجتماعی و وسایل ارتباطی دو وجه‌اند. یکسری منافع گسترده‌ای دارند و یکسری مضراتی؛ ما باید تلاش کنیم جلوی مضرات آن را بگیریم و از منافع این شبکه‌ها که در اختیارمان است، استفاده کنیم.
طبق گفته پورمحمدی درصدد هستند خدماتی را که شهروندانمان می‌خواهند با تکنیک داخلی و برخورداری از مزایای داخلی تولید کنیم؛ یعنی با نرم افزار و سرور داخلی شبکه اجتماعی بومی ایجاد کنیم. ما باید شهروندان را تشویق کنیم تا از شبکه و جستجوگرهای داخلی استفاده کنند.
البته او در صحبت‌های خود به این نکته هم اشاره کرد واقعاً جای ایراد است که مردم ما بر کنترل داخلی کشور وسواس دارند و نسبت به کنترل جهانی بی تفاوت اند. چگونه است که دشمنان، رقبا و مخالفین باید جزییات اطلاعات ما را داشته باشند! ما حرف می زنیم، دیگران می‌بینند تازه دشمن هم است و سوءاستفاده می‌کند؛ بنابراین مهمترین مساله این است که باید خدماتی ارایه دهیم که جذابیت داشته باشد و جوابگوی نیازهای داخلی‌مان باشد.
هر شش نامزد انتخابات ریاست جمهوری پس از تأیید صلاحیتشان، تاکنون اظهارنظری درباره رویکرد خود در زمینه ارتباطات و فناوری اطلاعات و فضای مجازی نداشته‌اند اما مسئله‌ای که بدیهی است طی روزهای آینده حتماً جزئیاتی از مهمترین برنامه‌های خود در این زمینه اعلام می‌کنند.
