شهر قم در سالهای اخیر، تحولات خوبی را به لحاظ اجرای پروژه‌های شهری پشت سر گذاشته است، هر چند با توجه به کمبود منابع و اعتبارات و برخی از مشکلات مدیریتی و عدم تعامل دستگاههای اجرایی با مدیریت شهری، همچنان کاستی‌هایی وجود دارد اما در مجموع رشد و توسعه خوبی در شهر قم اتفاق افتاده است که در آن نباید از سهم مشارکت شهروندان نیز غافل بود.

در عرصه مدیریت شهری، مطالبه‌گری عنصری مهم در پیگیری به موقع مسائل و مشکلات شهری به شمار می‌رود تا بتوان در تامین حقوق قانونی شهروندان موفق عمل کرد، در این راستا مطالبه‌گری از مسئولان مدیریت شهری؛ نخستین گام در تحقق توسعه شهر قم است.

با توجه به جمعیت ۹۶ درصدی شهری در قم، آحاد شهروندان دارای مطالباتی هستند که هر یک می‌تواند آسیب و مشکلی را حل کرده و امکان پیشرفت و توسعه شهر را فراهم آورد و رفاه شهروندان را رقم بزند.

رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی نیز نقش مهمی در ایجاد روحیه مطالبه گری شهروندان و همچنین انتقال مطالبات و خواسته‌های مردم به مدیریت شهری دارند و حضور فعال رسانه‌ها در این حوزه در افزایش مشارکت شهروندان اثرگذار است و به همین دلیل همراهی جدی رسانه‌ها با مدیریت شهری، بخش مهمی از مشکلات شهری را رفع می‌کند.

مطالبه گری شهروندان از مدیران شهری به معنای نادیده گرفتن تلاش‌ها و یا زیرسوال بردن اقدامات نیست، بلکه پلی است مستحکم که میان شهروندان و مدیران شهری ایجاد می‌شود و ارتباطی تنگاتنگ در جهت توسعه و آبادانی شهر ایجاد می کند.

یکی از ارکان مهم در همراهی شهروندان، افزایش سطح آگاهی و ارتقای فرهنگ شهروندی است که در این باره نیز روحیه مطالبه‌گری، بسترهای مناسبی را در پاسخگویی به نیازهای شهری در این بخش فراهم می‌نماید. از طرفی، شهروندانی که از آگاهی بیشتری نسبت به حقوق خود برخوردار باشند، مطالبه‌گر بوده و همین روحیه، موجب افزایش همکاری در جهت رفع مشکلات و آسیب‌ها در مدیریت شهری خواهد شد و خدمت رسانی را کارآمدتر و اثربخش تر می‌کند.

شهری با شهروندانی مطالبه گر که دارای نقش موثری در تحولات شهری هستند به رشد فرهنگی بسیار نزدیک‌تر است. هر یک از شهروندان مطالبه گر یک سرمایه اجتماعی مهمی برای پیشبرد شهر به شمار می‌روند  و در مجموع، شهروندان مطالبه گر مردمی سالم تر و شاتر و امیدوارتر هستند.

سامانه ۱۳۷ در قم، یکی از ظرفیت‌های بسیار مهم در مطالبه گری شهروندان به شمار می‌رود و بسیاری از انتقادات و مطالبات و پیشنهادات گزارشات، مشاوره، راهنمایی و ارائه ایده و پیشنهادات را در حوزه مدیریت شهری از طریق این سامانه به گوش مدیران و مسئولان می‌رسد.

این سامانه که با هدف تقویت روحیه مطالبه گری و افزایش مشارکت در امور شهری راه اندازی شده است ارتباط مستقیمی با شهروندان دارد، شهروندانی که در مدیریت شهری، خود را دارای جایگاه و نقش واقعی می‌دانند، با بیان دیدگاه و نظرات خود، آن را به منزله احقاق حقوق شهروندی دانسته و برای مدیریت یکپارچه شهری، ارزش و اعتبار و بهای فراوانی قائل هستند و در برابر رشد و شکوفایی شهر، خود را دارای تکلیف و مسئولیت می‌شمارند.

اعتماد شهروندان قمی به سامانه ۱۳۷، موجب شده تا روزانه بیش از ۴۰۰ پیام در حوزه مدیریت شهری به مدیران شهر منتقل شود و هر یک از این پیام‌ها و مطالبات سهم مهمی در تصمیم سازی دارد. در این مسیر برنامه جامع ارتباطات مردمی شهروند پرسشگر با مدیران پاسخگو رویکرد مهمی در سامانه ۱۳۷ است که به مطالبه گری جهت می‌دهد.

خدمات رسانی شایسته به مردم و زائرین در مطالبه گری شهروندان تحقق می‌یابد، چرا که رابطه مستقیمی میان مطالبه گری اجتماعی با امر توسعه شهری وجود دارد و حمایت از نقدهای کارشناسی از سوی شهرداری قم، تحول آفرین است، ضمن اینکه شهروندان با مطالبه‌گری می‌توانند بسیاری از سیاست‌های مدیریت شهری را به نفع شهر جهت بخشند.

در مجموع، مطالبه گری از جایگاه شهردار با توجه به راهبری مدیریت شهری و برنامه‌ریزی و نظارت دارای اهمیت زیادی است و شهر را در مسیر صحیحی از توسعه و تعالی و پیشرفت قرار می‌دهد، روحیه مطالبه‌گری شهروندان، دارای آثار بسیار مثبتی در ارائه برنامه‌های جامع و نظارت‌های تخصصی و راهکارهای کارشناسی و تخصصی دارد و باید با حضور نخبگان و فعالان عرصه مدیریت شهری به دنبال خلق ایده‌ها و راهکارهایی مبتکرانه بود که بتوان سطح مطالبه گری شهروندان را افزایش داد و به خروجی خوبی در آبادانی شهر دست یافت.**