به گزارش پردیسان آنلاین، در پایان هفته پرتلاطم بورس که تحت تأثیر خبر نامه محرمانه به خودروسازان قرار گرفته بود، شاخص کل بورس تهران با ثبت رشد حدود ۰.۷ درصدی و شاخص هم‌وزن با افزایش بیش از یک درصدی به کار خود پایان داد و توانست بازدهی محدودی را نصیب سرمایه‌گذاران کند.
ارزش کل بازار در پایین کانال ۹.۹ هزار همت ایستاد و در مجموع، بورس تهران هفته‌ای کم‌شتاب اما مثبت را پشت سر گذاشت که تحلیلگران بازار سرمایه نبود رالی‌های صعودی یا فشار فروش سنگین را نشان‌دهنده تردید معامله‌گران نسبت به آینده کوتاه‌مدت بازار می‌دانند زیرا فعالان بازار همچنان چشم‌انتظار شفاف‌تر شدن نتیجه مذاکرات سیاسی و تصمیمات اقتصادی داخلی هستند تا بر اساس آن، رویکرد تازه‌ای برای سرمایه‌گذاری در پیش بگیرند.
در طول این هفته سهامداران با احتیاط بیشتری به خرید و فروش پرداختند. میانگین ارزش معاملات خرد نیز در این هفته به رقم ۱۰ هزار و ۹۶۹ میلیارد تومان رسید. این سطح از ارزش معاملات نسبت به مقاطع پرتراکنش بازار، به‌وضوح پایین‌تر است و تأکیدی بر فضای رکودی در معاملات روزانه دارد.
حجم معاملات خرد نیز با افت قابل توجهی روبه‌رو شد؛ به طوری که میانگین روزانه حجم معاملات سهام، حق‌تقدم و صندوق‌های سهامی به حدود ۲۷ میلیارد واحد رسید که نسبت به هفته گذشته، کاهش ۴۰ درصدی را نشان می‌دهد. این افت در حجم معاملات می‌تواند نشانه‌ای از کاهش اشتیاق معامله‌گران برای حضور فعال در بازار و در عین حال، انتظار برای روشن‌تر شدن متغیرهای سیاسی و اقتصادی باشد.
برخلاف افت حجم و ارزش معاملات، در تراز پول حقیقی شاهد ورود ۴۳۳ میلیارد تومان سرمایه جدید به بازار سهام بودیم اما بخش عمده‌ای از خروج سرمایه حقیقی در روز یکشنبه اتفاق افتاد و به حدود ۱,۳۰۰ میلیارد تومان رسید که نشان می‌دهد که ورود پول در روزهای بعد هفته نتوانست به‌طور کامل جبران‌کننده خروج ابتدای هفته باشد.
در روزهای ابتدایی خرداد اخبار ضد و نقیض درباره واگذاری ایران خودرو و سایپا، بورس را متلاطم کرد، ماجرایی که نه‌تنها منجر به خروج بیش از ۱۵ هزار میلیارد ریال پول حقیقی از بورس شد، بلکه اعتماد سهامداران به سازوکارهای اقتصادی دولت را تضعیف کرد و یکی از مهم‌ترین شوک‌های روانی و ساختاری اخیر برای بازار سرمایه به شمار می‌آید که پیامدهای آن در معاملات این هفته به وضوح مشهود بود.
موضوع از افشای نامه‌ای محرمانه آغاز شد که بر اساس آن، شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا با توقف واگذاری دو خودروساز بزرگ موافقت کرده بود. این نامه که توسط مدیران عامل ایران‌خودرو و سایپا به سازمان بورس اعلام شد، منجر به توقف فوری نمادهای خودرویی شد در حالی که این نمادها طی ماه‌های گذشته با امید به خصوصی‌سازی، بازدهی قابل توجهی را تجربه کرده بودند، در کمتر از چند ساعت در صف فروش قفل شدند و شاخص کل با سقوطی بیش از ۳۰ هزار واحد روبه‌رو شد.
چند ساعت بعد، مرکز رسانه‌ای قوه قضائیه اعلام کرد که چنین مصوبه‌ای در شورا مطرح نشده است. این تکذیب رسمی، اگرچه در ظاهر تلاش داشت فضا را اصلاح کند، اما نتیجه‌ای معکوس داشت و بی‌اعتمادی را به اوج رساند زیرا فعالان بازار با ابهامی عمیق درباره نهاد تصمیم‌گیر روبه‌رو شدند.
بازدهی یک درصدی بورس در میانه بهار
در ۲۲ اردیبهشت بیش از ۵ هزار میلیارد تومان نقدینگی به بازار سرمایه وارد شد که این رقم در پنج سال اخیر بی‌سابقه بوده است همچنین شاخص‌کل بورس در تاریخ ۲۸ اردیبهشت‌ماه به سقف تاریخی خود رسید با این حال، بازدهی شاخص‌کل بورس در اردیبهشت تنها یک درصد بود. دلیل این موضوع را باید در طولانی شدن روند مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا و آشکار شدن اختلافات میان دو کشور جست‌وجو کرد؛ مسئله‌ای که موجب نگرانی فعالان بازار سرمایه در خصوص نتایج مذاکرات و خروج سرمایه از بازار شد، به‌گونه‌ای که در اردیبهشت‌ماه شاهد خروج بیش از ۵ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان از بازار سرمایه بودیم.
در همین ماه، بیش از ۲، ۵۲۰ میلیارد تومان خروج پول از صندوق‌های طلا انجام شد؛ هرچند این عدد نسبت به فروردین‌ماه که بیش از ۳ هزار میلیارد تومان خروج داشت، کمی بهبود یافته است اما در برابر خروج گسترده پول از صندوق‌های طلا در اردیبهشت، صندوق‌های درآمد ثابت شاهد ورود گسترده سرمایه بودند و تنها در این ماه، بیش از ۱۲ هزار میلیارد تومان وارد این صندوق‌ها شد.
کارشناسان بازار سرمایه خروج پول از بازار سهام و صندوق‌های طلا و ورود آن به صندوق‌های درآمد ثابت را نشان‌دهنده بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران نسبت به آینده بازار می‌دانند و بر این باورند که کاهش انتظارات تورمی به دلیل مذاکرات، مردم را به سمت دارایی‌های کم‌ریسک سوق داده است از جمله اینکه از آغاز مذاکرات تاکنون، قیمت طلای ۱۸ عیار بیش از ۱۲ درصد کاهش پیدا کرده در چنین شرایطی طبیعی است که صندوق‌های درآمد ثابت که بازدهی پایدار و ریسک پایینی دارند، برای مردم جذاب‌تر باشند.
شوک منفی نامه به خودروسازان
مصطفی صفاری؛ کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار پردیسان آنلاین اظهار کرد: بورس این هفته تحت تأثیر نامه‌ای بود که محرمانه خودروسازان اعلام کردند البته اهمیت این نامه به دلیل رویکردی بود که از سوی سران اعلام در مخالفت با خصوصی‌سازی اعلام شد و این موضوع ناگهان باعث شد شوک بسیار منفی وارد بازار شود.
وی روند منفی شاخص‌های بورس در ابتدای هفته را به دلیل شوک ناشی از این نامه دانست و افزود: پس از تکذیبیه سخنگوی قوه قضائیه و نمایندگان مجلس در عمل اثر این خبر کمتر شد، از سوی دیگر رویکرد مذاکرات نیز بر بازار تأثیرگذار بود که از جنبه سیاسی ادامه روند مثبت مذاکرات باعث شد آرام آرام از نیمه هفته بازار مثبت شود یعنی نگرانی سرمایه‌گذاران تا حدودی کاهش پیدا کند.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به انتشار گزارش‌های سالانه و مجامع شرکت‌ها در هفته‌های آینده خاطرنشان کرد: برگزاری مجامع شرکت از خرداد شروع شده و خرداد و تیر زمان تقسیم سود و اوج مجامع هستند بنابراین طبیعی است که هر شرکتی از جمله بانک‌ها که گزارش بسیار خوبی ارائه دهند، ناگهان با صف خرید روبه‌رو و مثبت شوند، در اصل بازار به جز مسائل و جو ریسک سیاسی اکنون به گزارش‌ها و تقسیم سود و مجامع نیز توجه می‌کند.
وی ثبت روند رو به رشد برای شرکت‌ها را باعث ایجاد تقاضا برای سهام آنها عنوان کرد و گفت: در نیمه دوم هفته اخیر نیز این روند دیده شد اما به طور معمول در روزهای پایانی هفته جو حاکم بر بازار منفی یا مثبت نیست، چهارشنبه نیز شاخص‌ها با منفی کمی بسته شد به دلیل اینکه پنجشنبه و جمعه این هفته قرار است خبرهای سیاسی منتشر شود که شوک ناشی از آن قابل پیش‌بینی نیست.
فصل میوه‌چینی در بازار
صفاری با اشاره به تأثیر اخبار سیاسی بر بورس ادامه داد: با توجه به اینکه سرمایه‌گذاران در روزهای پایانی هفته به سرمایه خود دسترسی ندارند تا شنبه که وضعیت سیاسی و اقتصادی تعیین تکلیف شود احتیاط می‌کنند.
وی پیش‌بینی کرد فصل مجامع باعث رشد بازار شود و گفت: بازار سرمایه مانند باغی است که خرداد و تیر فصل میوه‌چینی در آن است طبیعی است که در زمان آویزان بودن میوه‌های باغ، بالاترین قیمت‌ها تعیین می‌شود که انتظار می‌رود تا تیر این وضعیت در بازار سهام وجود داشته باشد.
این کارشناس بازار سرمایه درباره تأثیر ادامه محدودیت دامنه نوسان بر رشد بورس یادآور شد: این محدودیت همچنان پابرجا مانده است که یک تصمیم محافظه‌کارانه از سوی مدیریت بورس است و ادامه آن مانع از بازگشت اعتماد سرمایه‌گذاران به بازار می‌شود، البته طبیعی است که اگر دامنه را بازتر کنند ممکن است نوسان شاخص‌ها بیشتر شود اما رویکرد سرمایه‌گذاران و ورود آنها به بازار نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
وی با اشاره به رشد بازارهای موازی بورس از جمله طلا و ارز توضیح داد: قیمت طلا در ماه‌های گذشته رشد کرده و دلار نیز در محدوده بین ۸۲ تا ۸۳ در نوسان است؛ انس جهانی نیز نوسان بالایی ندارد به همین دلیل شک نکنید که امسال سال رشد و سرمایه‌گذاری برای بورس خواهد بود به ویژه آنکه چهار سال از تمام فرصت‌های رشد و سرمایه‌گذاری عقب مانده است.
صفاری درباره سیاست‌های مؤثر بر جبران عقب ماندگی بازار سرمایه افزود: اگر اجازه دهنده که بازار کار خود را انجام دهد از جمله اینکه دامنه نوسان را بردارند و محدود نکنند، خود به خود شادابی و پول‌ها به بازار بر می‌گردد گرچه نرخ بهره بالا یک آفت برای بازار به شمار می‌آید که بانک مرکزی به نام کنترل تورم به دنبال آن است اما نرخ بهره بالایی که بانک مرکزی تعیین کرده باعث شده که رونق بازار نیز از دست برود.
به گزارش پردیسان آنلاین، بازار سرمایه تحت تأثیر عوامل سیاسی و اقتصادی متعددی قرار دارد که می‌تواند نوسانات قابل توجهی ایجاد کند. نامه محرمانه خودروسازان و واکنش‌های سیاسی مرتبط، در کوتاه‌مدت باعث ایجاد شوک منفی در بازار شدند، اما با تکذیب‌ها و روند مثبت مذاکرات، جو بازار به سمت آرامش و رشد حرکت کرد. همچنین، فصل مجامع و تقسیم سود شرکت‌ها به‌ویژه در خرداد و تیر، فرصت مناسبی برای رشد بورس فراهم کرده است. با این حال، محدودیت‌های دامنه نوسان همچنان مانعی برای بازگشت کامل اعتماد سرمایه‌گذاران است و رفع این محدودیت‌ها می‌تواند به افزایش نقدینگی و شادابی بازار کمک کند. در نهایت، با توجه به رشد بازارهای موازی و عقب‌ماندگی چند ساله بورس، سال جاری می‌تواند فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاری و بازگشت رونق به بازار سرمایه باشد، به شرط آنکه سیاست‌گذاران با به‌کارگیری تصمیمات هوشمندانه، زمینه را برای فعالیت آزادتر و پویاتر بازار فراهم کنند.
