به گزارش پردیسان آنلاین، علی توبچی‌ثانی در قسمت شانزدهم فصل هفتم برنامه تلویزیونی «اصفهان من» با اشاره به محدوده این ناحیه اظهار کرد: ناحیه ویژه تاریخی، متناسب با مصوبه‌ای که در سپهر مدیریت شهری شهرداری اصفهان به تصویب رسیده، از شمال مسجد جامع اصفهان که بنایی ارجمند و از مفاخر جهان اسلام است آغاز می‌شود، میدان عتیق را در بر می‌گیرد و به سمت میدان نقش جهان و سپس چهارباغ حرکت می‌کند تا نهایتاً به زاینده‌رود، این مظهر جاودانه زایندگی و زندگی، منتهی شود.
وی با تأکید بر اینکه این محدوده یکی از بی‌بدیل‌ترین بافت‌های تاریخی در کشور و حتی جهان است، افزود: این بافت تاریخی حدود ۵۰۰ هکتار مساحت دارد و در دل خود دو میدان فاخر، یعنی میدان عتیق یا امام علی (ع) و میدان نقش جهان را جای داده است؛ افزون بر این دو میدان، سه اثر ثبت جهانی شامل مسجد جامع اصفهان، مجموعه میدان نقش جهان و باغ چهل‌ستون نیز در این محدوده قرار دارند، همچنین نزدیک به ۲۶۸ بنای ثبت ملی و حدود ۵۱۵ اثر واجد ارزش ستاره‌دار در این محدوده شناسایی شده است.
رئیس ناحیه ویژه تاریخی اصفهان با بیان اینکه این پهنه تاریخی شامل چهارباغ دلگشا، باغ هشت‌بهشت و زاینده‌رود است، خاطرنشان کرد: این محدوده بدون تردید قلب تپنده تاریخ و تمدن اصفهان و ایران است و در مقیاس جهانی جایگاهی بی‌نظیر دارد؛ از دولتخانه سلجوقی تا دولتخانه صفوی، این پهنه را می‌توان وجه مرئی و عینی اصفهان تمدن‌ساز دانست، هرچند تشکیل ناحیه ویژه تاریخی دیر صورت گرفته، اما همین که این اقدام در دوره جدید مدیریت شهری تحقق یافته، اقدامی ارزشمند و تحسین‌برانگیز است.
توبچی‌ثانی درباره چالش‌های بافت تاریخی گفت: اگرچه ارزشمندی و فاخر بودن این محدوده بر کسی پوشیده نیست، اما این بافت در کنار شکوه تاریخی خود، با مصائب و مسائل خاصی نیز روبه‌رو است و ما باید از دو منظر به این چالش‌ها نگاه کنیم؛ نخست ماهیت مسائل و دوم نحوه رویارویی با آن‌ها است.
وی توضیح داد: از منظر ماهیت در لایه‌های درونی بافت دچار افت و زوال اقتصادی، اجتماعی و کالبدی شده‌ایم و این منطقه با پدیده پرواز سرمایه روبه‌رو است؛ پرواز سرمایه از جنس منابع انسانی یعنی ساکنان اصیل و قدیمی و همچنین از جنس سرمایه اقتصادی که در نتیجه بخش قابل‌توجهی از این بافت توان اقتصادی خود را از دست داده و ساختار اجتماعی و اقتصادی آن دچار تزلزل شده است و نمود عینی این آسیب‌ها را می‌توان در کالبد فرسوده، بناهای مخروبه، فضاهای رهاشده و نقاط بی‌دفاع شهری مشاهده کرد.
رئیس ناحیه ویژه تاریخی شهر اصفهان افزود: چالش دوم، نحوه رویارویی با این مسائل است و نه تنها در اصفهان بلکه در اغلب بافت‌های تاریخی کشور و حتی در برخی تجربه‌های جهانی، درگیر دوگانه‌ای شوم هستیم؛ یک سر آن تخریب و مداخله افراطی است و سر دیگر، حفاظت مطلق و انجماد که در حالت نخست، بافت تاریخی قربانی توسعه می‌شود و در حالت دوم، بدون توجه به حیات اجتماعی و اقتصادی، صرفاً کالبد آن حفظ می‌شود.
وی تأکید کرد: راه سومی نیز وجود دارد؛ راهی که عمده تجارب موفق جهانی از آن پیروی کرده‌اند و آن چیزی نیست جز حفاظت فعال یا بازآفرینی حفاظت‌محور و میراث‌مبنا که در این رویکرد، ضمن حفظ احترام به تاریخ و اصالت، با نگاهی هوشمندانه به آینده، حیات اجتماعی و اقتصادی نیز به بافت بازمی‌گردد و این امر جز با مشارکت همه ذینفعان و به‌ویژه مردم ممکن نیست.
توبچی‌ثانی گفت: در ناحیه ویژه تاریخی، برنامه‌ریزی شده که نگاه هوشمندانه‌ای به آینده بافت شکل بگیرد و ما باور داریم که می‌توان از ظرفیت فناوری و شهر هوشمند برای حفاظت و احیای بافت تاریخی اصفهان بهره برد؛ همان‌گونه که شهرها از صنعتی به خدماتی و دیجیتال و سپس هوشمند تبدیل شده‌اند، اکنون جهان به سمت نسل پنجم شهرها، یعنی شهرهای انسان‌محور و هوشمند حرکت می‌کند و بافت تاریخی اصفهان ذاتاً انسان‌مدار است و اگر هوشمندی به آن تزریق شود، برند اصفهان در مقیاس جهانی به‌عنوان شهری تاریخی و هوشمند برجسته‌تر خواهد شد.
وی افزود: این تلفیق بین میراث تاریخی و فناوری می‌تواند زمینه‌ساز گردشگری پایدار و هوشمند شود و موجب رونق اقتصادی و فرهنگی تازه‌ای برای شهر شود.
ضرورت برقراری توازن میان توسعه شهری و حفاظت از میراث تاریخی
رئیس ناحیه ویژه تاریخی شهر اصفهان با اشاره به نقش مردم و بخش خصوصی گفت: ناحیه ویژه تاریخی نهادی نوپا است و به‌تنهایی قادر به حل مسائل پیچیده این بافت نیست، از همین‌رو از همه دوستداران میراث اصفهان، متخصصان، اساتید، دانشجویان و مردم دعوت می‌کنیم در قالب طرح همیاران افتخاری بافت تاریخی اصفهان به ما بپیوندند و در هر حوزه‌ای که مرتبط با این بافت است، اعم از کالبدی، اجتماعی، اقتصادی یا سرمایه‌گذاری، مشارکت کنند.
توبچی‌ثانی افزود: برای بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران نیز مشوق‌های متنوعی در نظر گرفته‌ایم، از جمله اینکه صدور پروانه مرمت در این محدوده تقریباً رایگان است و مشاوره‌های فنی، اداری و تسهیلگری در حوزه سرمایه‌گذاری به‌صورت رایگان ارائه می‌شود، همچنین در حال تدوین بسته‌ای جامع هستیم تا سرمایه‌گذاران علاقه‌مند به مرمت بناهای شاخص، بتوانند در سایر مناطق شهر از مزایای توسعه بهره‌مند شوند.
وی تأکید کرد: بازآفرینی اقتصادی، شرط اصلی احیای بافت تاریخی است و اگر نتوانیم بسته‌ای جذاب برای سرمایه‌گذاران تعریف کنیم، حضور بخش خصوصی در این عرصه دشوار خواهد بود که بر همین اساس، طرح انتقال حق توسعه در حال نهایی شدن است و پس از تصویب شورای شهر و مراجع ذی‌ربط اجرایی خواهد شد.
رئیس ناحیه ویژه تاریخی شهر اصفهان خطاب به جوانان و هنرمندان گفت: ما با افتخار از همه جوانان و هنرمندان دعوت می‌کنیم تا در مسیر بازآفرینی بافت تاریخی همراه ما باشند، جوانان موتور محرک جامعه‌اند و هنرمندان می‌توانند با خلاقیت خود، جان تازه‌ای به این بافت ببخشند و در ادبیات تخصصی، این نوع بازآفرینی مبتنی بر هنر را رنسانس شهری می‌نامند.
توبچی‌ثانی با تأکید بر ضرورت برقراری توازن میان توسعه شهری و حفاظت از میراث تاریخی گفت: ممکن است کاستی‌هایی در مسیر احیا وجود داشته باشد، اما با رویکرد حفاظت فعال، می‌توان ترکیبی از توسعه و حفاظت را به‌گونه‌ای خردمندانه محقق کرد.
وی خاطرنشان کرد: میراث اصفهان تنها متعلق به اصفهان یا ایران نیست، بلکه میراث بشریت است و برای حفظ این گنجینه بی‌بدیل، هیچ جایگزینی جز مشارکت همگانی وجود ندارد و اگر همه بخش‌ها از استانداری، صنایع بزرگ، شرکت‌های دانش‌بنیان، سرمایه‌گذاران و مردم پای کار بیایند، میراث اصفهان می‌تواند به ثروتی ماندگار و عامل رونق اقتصاد و هویت شهری بدل شود.
