به گزارش خبرنگار پردیسان آنلاین، فاکس نیوز رسانه نزدیک به حزب جمهوریخواه ایالات متحده آمریکا، اخیراً در دو گزارش ویژه به روابط ایران و روسیه در سایه تحریمها و همکاری این دو برای خنثیسازی آنها پرداخته است.
روسیه و ایران دو کشور با بیشترین تحریمها علیهشان روبرو هستند. ایران قبل از حمله روسیه به اوکراین با حدود ۳۶۰۰ تحریم بیشترین تعداد تحریمهای را داشت در حالی که تعداد تحریمها علیه روسیه ۲۶۹۵ بود. پس از حمله به روسیه در فوریه ۲۰۲۲، تحریمها علیه روسیه به بیش از ۱۶ هزار افزایش یافت.
دانیل فرید، که در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما به عنوان هماهنگکننده سیاست تحریمها در وزارت امور خارجه خدمت میکرد، درباره تاریخچه شروع تحریمها علیه مسکو گفت که این تحریمها در مقایسه با تحریمهای فعلی متعادل حساب میشوند اما در واقع ترحیمهای سنگینی برای اقتصادی به بزرگی روسیه بودن. بیشتر تحریمهای زمان اوباما در واکنش به حمله روسیه به جزیره کریمه مربوط میشد و در نتیجه آنها اتباع روسیه، مؤسسات مالی و صنعت انرژی آن مورد هدف قرار گرفتند.
فرید همچنین افزود که تیم دولت ترامپ این تحریمها را ادامه داد و حتی تحریمهای جدیدی علیه روسیه برای حملات سایبری و مداخله در انتخابات آمریکا افزود اما پیامهای متناقض در حمایت از پوتین توسط دونالد ترامپ باعث زیر سوال بردن تیم خودش شد.
فرد دیگری که در این گزارش با وی مصاحبه شده بهنام بن طالبلو عضوی از بنیاد دفاع از دموکراسیها یا FDD است. از نظر وی علل کم اثر بودن تحریمهای اولیه علیه مسکو این بود که مسکو نسبتاً در ساختار مالی جهانی ادغام شده بود و اقتصاد بزرگتری داشت که باعث بازنگری در رویکرد اروپا و آمریکا در آسیب زدن به آن با تحریمها شد.
با حمله روسیه به اوکراین تقریباً یک سال پس از شروع ریاست جمهوری جو بایدن، آمریکا و متحدانش هزاران تحریم جدید علیه روسیه وضع کردند که فرید میگوید این دقیقاً همان تحریمهای تنشافزایی بوده که او در زمان خود قصد اعمال آنها را داشته است. تمامی تحریمها یکباره علیه روسیه وضع شدند در حالی که تحریمها علیه ایران به مرور زمان و تغییرات مختلف تحمیل شدند.
در گزارش فاکس نیوز همچنین به کاهش حمایت بینالمللی برای تحریمهای علیه ایران اشاره شده است و فرید در تأیید این صحبت میگوید که پس از برجام که تحریمهای سازمان ملل علیه ایران برداشته شد و خروج دونالد ترامپ از این توافق در ۲۰۱۸، اروپاییها کمتر راغب به همراهی با آمریکا در این زمینه بودند و آمریکا آنها را به زور در حمایت از تحریمها میکشید. او به خطای محاسباتی ترامپ نیز اشاره میکند که «او میخواست تحریمها باعث تغییر رژیم در ایران شوند که این زیادهخواهی از تأثیر تحریمها است.»
با این حال به نظر میرسد اروپا از بعد جنگ اوکراین رویکرد غیرسازنده و همراه با آمریکا در قبال مذاکرات با ایران گرفته است تا حدی که به وضع تحریمهای مستقل علیه برنامه موشک بالستیک ایران پس از پایان آن در اکتبر امسال اقدام خواهند کرد. فرید در ادامه به ماهیت مشوش تحریمهای علیه ایران اشاره میکند که در مقایسه با تحریمهای علیه روسیه که در واکنش به حملهی این کشور به اوکراین با هدف تضعیف روسیه برای توقف توان نظامی این کشور هستند، تحریمهای علیه ایران بعد از برجام هدف و مسیر واضحی ندارند و معلوم نیست آمریکا به جز آسیب زدن به ایران دنبال چیست. اما وی معتقد است که در هر دو مورد با اینکه رژیم تحریمها را نمیتوان موفقیت کامل حساب کرد اما شکست هم نیستند.
بخش دوم گزارش فاکس نیوز به تلاشهای ایالات متحده برای جلوگیری از دور زدن تحریم توسط روسیه میپردازد و ایران را متهم به آموزش روشهای خود به روسیه میکند.
این هفته، ایالات متحده برای محدود کردن دسترسی مسکو به منابع مالی و کالاهای دومنظوره، تحریمهای جدیدی را علیه روسیه و رابطهای آن در سایر کشورها نظیر قرقیزستان، امارات متحده عربی و صربستان وضع کرد.
فرید در این باره افزود: «آنها [روسیه] در حال ایجاد شبکههای اتحاد جایگزین خود در جهان هستند.» که ایران نیز شامل این شبکه میشود و دو کشور به منظور کاهش فشار تحریمها و تسهیل تراکنشهای مالی سیستم مالی بانکهای خود را به هم متصل کردند.
در ادامه طالبلو ادعا میکند که با تعمیق روابط سیاسی، اقتصادی، و امنیتی ایران و روسیه، آنها تاکتیکهای دور زدن تحریم را نیز یاد گرفتهاند. در این گزارش نیز به افزایش بیسابقه صادرات نفت در دولت سیزدهم علیرغم فشارهای خارجی اشاره شده است که منبع درآمد مهمی برای کشورمان است. گرچه مقاله ادعا میکند که علت این افزایش فروش نفت امتناع آمریکا از اعمال تحریمها و دنبالهروی دیپلماسی کاهش تنش است که با توجه به اقدامهای اخیر آن با ارسال ناوهای جنگی و جنگندهها به خلیج فارس امری متناقض بنظر میرسد.
از جمله عرصههای همکاری ایران و روسیه برای کاهش فشار تحریم به تلاشهای ایران برای خنثیکردن تحریمهای نفتی با انتقال کشتی به کشتی یا آنچه در رسانههای غربی به عنوان ناوگان ارواح خطاب میشود و سپس انتقال وجه دریافتی از طریق شبکههای پولی پیچیده اشاره شده است. جارد موسکوویتز، نماینده دموکرات پارلمان از فلوریدا، به فاکس نیوز میگوید که تحریمها علیه ایران باید ادامه پیدا کنند و اجازه داده شود به همین نحو پیش برود، که مجدداً به رویکرد دیوانهوار و بیهدف آمریکا در خصوص تحریمهای ایران اشاره میکند.
اگر چه ایران و روسیه راه کمتأثیر کردن تحریمها را پیدا کردهاند اما فشار بر اقتصاد هر دو کشور همچنان ادامه دارد که لازمهای برای ایجاد سازوکارها و سازمانهای موازی مانند بریکس شده است. فرید در تأیید این امر که تحریمها نمیتوانند صد در صد جلوی فعالیت اقتصادی کشور را بگیرند افزود که «هدف تحریم ایجاد فشار اقتصادی است. تحریمهای شما میتوانند ناقص باشند اما همچنان فشار اقتصادی ایجاد کنند.» وی در پایان خنثیسازی تحریم را به تقلب تعبییر کرد که نمایی از تفکر خود محور و غیرسازنده آمریکا است.
جمهوری اسلامی ایران همواره به غیرقانونی بودن تحریمهای یکجانبه ایالات متحده آمریکا اشاره و بر توانایی خود برای مقابله با این تدابیر ظالمانه و غیرانسانی تأکید کرده است. از عواقب این رویکرد غیرسازنده آمریکا میتوان به گزارش اخیر والاستریت ژورنال اشاره کرد که در آن گفته شده شرکتهای نفتی مایل به تخلیه نفت ایران –که به صورت غیرقانونی توقیف شده– نیستند.