«مهدی علی‌نژاد» ۴۳ ساله که در سن ۳۰ سالگی نخستین رییس فدراسیون ووشوی ایران محسوب می‌شود، پس از ۱۳ سال رکورد نخستین معاون جوان وزیر ورزش درحوزه قهرمانی‌ و حرفه‌ای را ثبت کرد و جا پای پدرش که زمانی معاون سازمان تربیت‌بدنی وقت بود، نهاد. پدرش در زمره یکی از بنیانگذاران ورزش رزمی در ایران به شمار می‌رود.

نحوه‌ی حضور علی‌نژاد در ووشو به ۱۴ سال قبل باز می‌گردد که مدیر کل ورزش وزارت نفت بود و به وی نامزد شدن در انتخابات این فدراسیون پیشنهاد شد. البته در مقطعی پزشک تیم ملی ووشو هم بود.

وی که پزشک عمومی است  قبل‌تر دستی برقلم داشت و مدتی سردبیر مجله رزم‌آور بود و توانست نخستین نشریه تخصصی ورزش‌های رزمی را منتشر کند.

علی نژاد که تبحر خاصی در دیپلماسی بین‌المللی دارد توانست بسیاری از ورزشکاران و مربیان ووشو را با رایزنی موثر صاحب کرسی‌های مهم کند که «امیرعباس لشگری»  رییس کمیته پزشکی فدراسیون جهانی، «مهراد شیرازی» نایب رییس کمیته فنی فدراسیون آسیایی و «حسین اوجاقی» عضو کمیته ورزشکاران فدراسیون جهانی، نمونه‌هایی از آثار دیپلماسی این معاون جوان است.

در ادامه گفت و گوی پردیسان نوین، با علی‌نژاد معاون توسعه ورزش قهرانی و حرفه‌ای ورزش و جوانان، ناگفته‌ها و گفته‌های ورزش قهرمانی را در این حوزه خواهید خواند.

چالش جدی شما در بدو ورود به معاونت حوزه ورزش قهرمانی و حرفه‌ای وزارت ورزش چه بود؟

مساله باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس، فدراسیون فوتبال، استعفای «مهدی تاج» از ریاست و موضوعاتی که همه به فوتبال مربوط بود. اما بزرگترین چالش جدی که با ترور سردار شهید سپهبد «حاج قاسم سلیمانی» اتفاق افتاد، متهم کردن ایران به کشوری ناامن در منطقه و جهان بود. ترور سردار دل‌ها شرایط خاصی را ایجاد و روابط ما با مجامع بین‌المللی وارد چالش جدیدی کرد. پس از آن شیوع گسترش کرونا که همه جهان با آن درگیر شدند و در این بحبوحه وضعیت المپیک ۲۰۲۰ و کسب سهمیه و در نهایت آماده‌سازی ورزشکاران که ورزش را چگونه به شرایط طبیعی بازگردانیم. همزمان با این بیماری، چالشی که هنوز وجود دارد،  مسایل مربوط به فدراسیون فوتبال،  اصلاح اساسنامه و انتخابات پیش روی آن است.

با توجه به چالش این بیماری و بلاتکلیفی بخشی از کسب سهمیه‌های باقیمانده برخی نگران هستند که در سال پایانی دولت، حمایت‌های وزارت ورزش مانند سابق نباشد؟

حمایت‌ها تداوم دارد به همین منظور نامه‌ای به فدراسیون‌های المپیکی ارسال کردیم که با توجه به تعویق المپیک به سال آینده برنامه آماده‌سازی ورزشکارانی که سهمیه کسب کردند و افرادی که در انتظار کسب سهمیه هستند، تا پایان اردیبهشت به این معاونت ارایه کنند.

چرا تا پایان اردیبهشت؟

زیرا بسیاری از فدراسیون‌های بین‌المللی شرایط کسب سهمیه را متناسب با شرایط جدید اعلام نکردند و بر اساس الزامات جدید کمیته‌ بین‌المللی المپیک با توجه به شرایط موجود که تا ۱۰ روز آینده اعلام می‌شود، فدراسیون‌ها می‌توانند برنامه‌ریزی کنند. به همین منظور در نامه ارسالی به فدراسیون‌ها حتی درخواست کردیم برنامه‌ بازی‌های آسیایی ۲۰۲۲ را هم تا پایان اردبیشهت ماه امسال ارسال کنند  و با ارزیابی آنها علاه بر حمایت برنامه‌ها اجرا و نظارت شوند.  در عین حال عجله‌ای برای شروع تمرینات حرفه‌ای ورزشکاران نداریم.  چون زمان به اندازه کافی تا الم‌پیک و بازی‌های آسیایی داریم و مهمترین موضوع سلامتی ورزشکاران برابر این ویروس ناشناخته است.

پیش‌تر برخی فدراسیون‌های الم‌پیکی نظیر کشتی و وزنه‌برداری گلایه داشتند که با توجه به نداشتن فرصت کافی و اعتبارات لازم نمی‌توانند انتظارات وزارت ورزش را در بازی‌های الم‌پیک محقق کنند حال این فرصت یکساله بهانه‌ها را پایان می‌دهد؟

به نظر نمی‌رسد که فدراسیون وزنه‌برداری مطرح کرده باشد. اما درباره کشتی دغدغه‌های رییس فدراسیون به خاطر فرصت کم طبیعی بود. اکنون یکسال زمان بیشتری دارد تا برنامه‌ریزی کند و این تعویق  «فرصت خاص» برای کشتی است.

با توجه به کرونا و شرایط اقتصادی در بحث اعتبارات مشکلی نداریم؟

شرایط خاصی است.  کاهش شدید بهای نفت و فروش آن و اوضاع نامناسب کسب و کار مردم بر درآمدهای دولت تاثیر می‌گذارد.  سال سختی از نظر اعتبارات داریم و فدراسیون‌ها صرفه‌جویی کنند،  زیرا امکان تحقق کامل بودجه‌ها کم است و مشکل خواهیم داشت.

اما تعویق یکساله بازی‌ها از طرفی برای ورزشکارانی که آسیب دیدند گرچه فرصت است اما چه ضمانتی وجود دارد که برخی ورزشکاران در سال آینده و قبل از بازی ها دچار آسیب نشوند؟  

به عنوان نمونه «حمیده عباسعلی» که دچار مصدومیت شد بلافاصله با هماهنگی فدراسیون‌ پزشکی – ورزشی و همچنین سایر نهادهای ورزشی کشور برای درمان به آلمان سفر کرد و  قبل از المپیک توانست به رقابت‌ها بازگردد و اکنون فرصت بهتری برای وی جهت آماده‌سازی فراهم شد. امروز «سهراب مرادی»،   «حسن یزدانی»، «علیرضا کریمی»   و عباسعلی مصدومیت داشتند اما در فروردین ۱۴۰۰ معلوم نیست آیا ورزشکاران دچار مصدومیت شوند یا نه.

آیا احتمال اینکه تغییری در ورزشکارانی که سهمیه گرفته باشند وجود دارد؟

معلوم نیست به شرایط بستگی دارد.

پیش‌بینی ستاد عالی بازی‌ها تا قبل از بیماری کرونا کسب  ۷۰ سهمیه بود. آیا با شرایط جدید به سقف خواهیم رسید؟

بین ۶۳ تا ۷۰سهمیه پیش‌بینی شده بود که ۵۲ سهمیه کسب شد. حال بین ۱۱ تا ۱۸ سهمیه قابل پیش بینی است. اکنون ۵۷ درصد سهمیه توزیع شده و ۴۳ درصد باقی مانده است. فرصت داریم تا در رویدادهای پیش‌رو در رشته های مختلف سهمیه کسب کنیم. همچنین تصمیم آی. او. سی این بوده که سهمیه‌های کسب شده و تایید شده به قوت خود باقی است و سهمیه‌های ایران به غیر از کاراته توسط کمیته بین‌المللی المپیک تایید شد. باید دید فدراسیون جهانی کاراته رویداد جدیدی برگزار می کند یا نه و اگر این فدراسیون تمایل به برگزاری مجدد رقابت‌های کسب سهمیه نداشته باشد، ایران چهار سهمیه کسب شده دارد.  

چالش بعدی که عنوان کردید به تعامل ایران با مجامع بین المللی بود و تاثیر آن در بحث میزبانی تیم‌های شرکت کننده در لیگ قهرمان آسیا به مالزی بود؟

سفری که متعاقب فرآیند خوب دیپلماتیک صورت گرفت، آخرین اقدام ما بود. کنفدراسیون فوتبال آسیا به طور رسمی اعلام کرد میزبانی نمایندگان ایران در لیگ قهرمانان آسیا انجام خواهد شد و پرونده آن برای ما بسته و مشکلاتی که در این راه وجود داشت، حل شد. اما شیوع ویروس کرونا و فراگیر شدن آن در دنیا باعث شد تمام رویدادهای بین‌المللی لغو شود و باید منتظر باشیم تا ببینیم ای. اف. سی چه تصمیمی را برای ادامه این رقابت‌ها خواهد گرفت.

بحث میزبانی بازی‌های تیم ملی نیز حل شد؟

فیفا به صراحت مسابقات مقدماتی جام‌جهانی ۲۰۲۲۰ قطر را برای دی ماه در تقویم خود قرار داد و میزبانی ایران را تایید کرد که این اتفاق خوب و خوشایندی برای فوتبال ایران محسوب می‌شود.

با توجه به شیوع کرونا برای ادامه بازی‌های لیگ قهرمانان آسیا راهکارهای در نظر گرفته شده است؟

برای لیگ قهرمانان آسیا زمان از دست رفت و شایعاتی وجود دارد مبنی بر اینکه مسابقات در مردادماه به طور متمرکز در یک کشور برگزار شود.

شاید این اتفاق در یکی از کشورهای کویت یا قطر صورت بگیرد؟

ایران و عربستان نمی‌توانند میزبانی را بر عهده داشته باشند اما کشورهای دیگر این شانس را خواهند داشت و پافشاری می کنیم که همچنان از شانس میزبانی خود بهره‌مند بوده و دیدارهای دور برگشت بر اساس قرار قبلی در کشور ایران برگزار شود.

اما با توجه به شرایطی که شکل گرفته و زمان زیادی از دست رفته است، شاید امکان پذیر نباشد بازی‌ها به صورت رفت و برگشت برگزار شود؟

درست است، هر تصمیمی که کنفدراسیون فوتبال آسیا برای ادامه رقابت‌های لیگ قهرمانان بگیرد برای تمام کشورها خواهد بود و مختص به ایران نیست و باید اجرایی شود.

همیشه در جدال‌های فوتبالی در کنفدراسیون فوتبال آسیا و فیفا بازنده بوده‌ایم اما در بحث میزبانی نمایندگان ایران در لیگ قهرمانان اتفاقات تلخ قبلی رخ نداد، چه اقداماتی صورت گرفت؟

نمی‌توانم درباره خیلی از اقداماتی که انجام گرفت حرف بزنم.

چرا؟

چون محرمانه است.

یعنی در برخی از این موارد به طور عمدی بازنده بودیم؟

نه.  نمی‌خواهم بگویم عمدی بازنده بودیم یا این بار در مسیر درست و اصولی گام برداشتیم و نمی‌توانم خیلی آن را باز کنم چرا که زمان زیادی از آن نگذشته است. بخشی از تلاش‌ها از سوی نهادهایی صورت گرفت که محرمانه اما هوشمند بوده و با تدبیر و با برنامه حرکت کردیم که اتفاق تاریخی در ورزش ایران محسوب می‌شود. این را هم باید بگویم تاکنون سابقه نداشته هیات اجرایی کنفدراسیون فوتبال آسیا تصمیمی بگیرد و پس از مذاکره و رایزنی تصمیم گرفته شده لغو شود.

چرا در فوتبال اخبار و نامه‌های محرمانه به راحتی به بیرون درز می یابد؟

البته در رشته‌های دیگر ورزشی نیز چنین اتفاقی رخ داده است و متاسفانه نامه‌ها و اطلاعاتی از داخل کشور به خارج رفته و کار نادستی است و خیانت به ایران محسوب می‌شود. فوتبال به خاطر دامنه وسیع‌تری که از نظر اقتصادی، مخاطب و البته منافع بزرگ‌تری که دارد، بیشتر به چشم‌ می‌آید و اخبار آن بازتاب گسترده‌تری دارد. البته نهادهای امنیتی‌ در حال بررسی هستند تا به سرنخ‌هایی دست یابند و این اتفاق رخ خواهد داد تا دیگر به منافع ملی خیانت نشود.

آیا وزارت ورزش و جوانان در بحث خیانت به این مساله ورود کرده است؟

این کار ما نیست و باید نهادهای امنیتی به آن ورود کنند.

نهادهای امنیتی به آن ورود کرده‌اند؟

این را خودشان باید پاسخ دهند.

از دیگر چالش‌های که مطرح کردید اصلاح اساسنامه فدراسیون فوتبال است؟

اصلاح اساسنامه فدراسیون فوتبال یک فرآیند قانونی دارد. در این فرآیند قانونی کمیته تدوین مقررات کار خود را انجام می‌دهد  و آن را به هیات رییسه فدراسیون فوتبال خواهد داد و پس از مصوبه، مجمع بر اساس مقررات داخلی در هیات دولت مطرح خواهد شد تا به تصویب برسد که نقشه راهی را فدراسیون فوتبال آماده کرده است و این نقشه راه را برای فیفا ارسال کرده‌اند.

این نقشه راه چیست؟

اصلاح اساسنامه و انتخابات فدراسیون فوتبال در آن نوشته شده است.

وزارت ورزش نیز به این موضوع نظارت خواهد کرد؟

ما نظارت کلی در جهت حاکمیتی خود خواهیم داشت.  وزیر ورزش و جوانان عضو این مجمع بوده و طبیعی است به عنوان عضو مجمع نظرات خود را بیان کنیم و مانند حقی که همه اعضای مجمع دارند، از حق خود استفاده خواهیم کرد. امیدوارم اساسنامه‌ای تدوین شود که هم قوانین بین‌المللی و الزامات فیفا را داشته باشد و هم قوانین داخلی در آن رعایت شود. فیفا الزاماتی دارد که نسبت به آن اقدام می ‌کند اما همان‌طور که گفتم قوانین داخلی و الزامات فیفا قابل تلفیق با یکدیگر هستند و می‌تواند به گونه‌ای باشد که مغایرتی با هم نداشته باشند. می‌توانم مثالی در این رابطه بزنم.

نهاد مشابه‌ای که می‌توانم از آن اسم ببرم، کمیته ملی المپیک است. اساسنامه کمیته ملی المپیک سال پیش به تایید کمیته بین‌المللی رسید و در عین حال در هیات وزیران نیز به تصویب رسید. پس می‌توان به گونه‌ای عمل کرد که هم تایید بین‌المللی را به همراه داشته باشد و هم قواعد داخلی را رعایت کرد. این به شرطی است که تعامل خوبی برقرار باشد. تعارف نداریم، ورزش در ایران بدون حمایت‌های دولت امکان موفقیت ندارد و دولت وقتی حمایت می‌کند، انتظارات برخواسته از قانون و روشنی دارد که رعایت قوانین رایج کشور است. ما نه تنها در کمیته بین‌المللی المپیک و فدراسیون فوتبال بلکه در هیچ کدام از فدراسیون‌های دیگر قصد دخالت نداریم اما راهبردهایی داریم که حمایت‌ها منوط به اجرای آن است و اگر این راهبردها اجرایی نشود، حمایتی در کار نیست و هیچ فدراسیون ورزشی بدون حمایت دولت به موفقیت نخواهد رسید.  

واگذاری باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس طی این سال ها بارها تیتر رسانه ها شده. آیا واقعا به بخش خصوصی واگذار می شود و نهادهای حاکمیتی هم موافقت کردند؟

واگذاری این ۲ باشگاه فراز و نشیب زیادی داشته است و وزیر ورزش هم معتقد است که باید خصوصی شوند و هر جایی که باید موافقتی شود، اخذ شد و به شدت دنبال واگذاری آن هستیم و عزم جدی وجود دارد.

آیا ضمانت اجرایی برای واگذاری وجود دارد؟

در اختیار خودمان است. باید تلاش کنیم شرایط خصوصی سازی شدن را انجام بدهیم. نخست باید استانداردهایی داشته باشیم و این زمان‌بر است تا وارد بورس یا فرابورس شود. تلاش داریم تا افزایش سرمایه برای ۲ باشگاه داشته باشیم. همچنین عمده حساب‌ها و مطالبات شفاف‌سازی شده است.

یعنی به طور کامل شفاف سازی شده؟

نه. فقط بدهی ها شفاف شده است و تلاش می‌کنیم مطالبات آنها را شفاف کنیم. باید بدهی و درآمدها خیلی شفاف شود و تا در پایان سال ۹۹ باشگاه‌ها واگذار خواهد شد.  

در فوتبال همواره در واگذاری باشگاه ها به بخش خصوصی نگرانی خاصی وجود دارد؟

این ۲ باشگاه با توجه به ظرفیت هودارانی که دارد اگر بخش خصوصی هم وارد شود می‌تواند مدیریت کند و  درآمدزا هم باشد. در عین حال به اهلیت در مدیریت هم دقت می شود چون وقتی سهام وارد بورس می‌شود، عامه مردم می‌توانند در بورس بیایند.  

رییس سازمان خصوصی سازی هم گفته که ۲ باشگاه‌ها در شرایطی می‌توانند شهریورماه امسال وارد بورس می شود؟

زمان بندی برای این در نظر گرفته شده و تلاش می کنیم تا اقدامات انجام شود. باید اررزش‌گذاری ۲ باشگاه و حسابرسی داخلی شکل بگیرد.  مجامع برگزار تا صورت مالی مشخص شود. در بحث صندوق حمایت از قهرمانان و پیشکسوتان هم مشکلی وجود ندارد. اما در موضوع سازمان لیگ باید پیگیری ویژه‌تری کنیم تا مطالبات ۲ باشگاه از این سازمان مشخص شود. باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس حامیان مالی هم داشتند که درحال پیگیری معلوم شدن مطالبات آنها هستیم. تلاش داریم تا بر اساس برنامه زمانبندی شده شهریورماه وارد بورس شویم درغیر اینصورت تا پایان سال این اتفاق می افتد.

گویا امیدی برای برطرف شدن حق پخش تلویزیون وجود ندارد؟

با پیگیری هایی که وزارت ورزش و مجلس در قانون برنامه ششم انجام گرفت این حق قانونی شد. هرچند با سپری شدن ۲ سال از قانون برنامه ششم توسعه صداو سیما اقدامی نکرد اما در قانون بودجه ۹۹، حق پخش طرفین بین صدا و سیما و وزارت ورزش ۵۰-۵۰ مطرح و در نهایت به نسبت ۷۰ به ۳۰ تصویب شد. برا این اساس تمام درآمدهای صداو سیما از حق پخش مسابقات به خزانه کشور واریز و باید ۳۰ درصد آن به وزارت ورزش پرداخت شود و این قانون است. از نهادهای نظارتی درخواست داریم تا نظارت کنند که حقی ضایع نشود که این یکی از دستاوردهای مهم وزارت ورزش در این دولت است.

اساسنامه فدراسیون های ورزشی چه زمانی برای اجرا ابلاغ می شود؟

این اساسنامه در ۱۴ مهر ۹۸ در هیات دولت تصویب شد و  ۱۹ آذر همان سال به شورای نگهبان رفت که منتظر تایید هستیم تا پس آن از طرف دولت برای اجرا ابلاغ شود.

تغییرات مهم این اساسنامه چیست؟

مهمترین آن اینکه بر اساس الزامات بین‌المللی نوشته شده و ایرادهایی که در طول سالیان گذشته از سوی فدراسیون بین‌المللی مطرح می‌کردند،  مرتفع شد و مجامع استقلال زیادی یافتند و به هیچ‌وجه در این اساسنامه دخالت دولت را شاهد نیستم. همچنین شمار اعضای مجمع از ۴۵ به ۶۵ نفر افزایش یافت. در عین حال نایب رییس زن در اساسنامه جدید گنجانده شده است.

این افزایش اعضا شامل چه افرادی است؟

باشگاه ها،  لیگ برتری زنان و مردان، شهردار، نایب رییس زن و افزایش در مربیان ورزشکاران.  اما محوریت داستان باشگاه هاست.  

رییسان فدراسیون‌ها تا چند دوره می‌توانند در انتخابات شرکت کنند؟

سه دوره.  مگر اینکه صاحب کرسی‌های بین المللی یا یکی از اعضای هیات‌رییسه جهانی یا رییس و نایب رییس و دبیرکل آسیا باشند و تا وقتی این کرسی را داشته باشند تا بیش از سه دوره ریاست بلامانع است. افراد بازنشسته هم نمی توانند.   

ایران طی چهار دهه اخیر چه تعداد کرسی بین‌المللی کسب کرده است؟

حدود ۲۵۰ کرسی که همه موثر نیست. اما تعداد کرسی موثر خیلی زیاد نیست.

شما به عنوان رییس کمیسیون بین الملل کمیته المپیک از این ظرفیت تا چه میزان در وزارت ورزش برای کسب کرسی استفاده می کنید؟

این می تواند فرصت باشد تا با همکاری تعامل نزدیک بین این ۲ نهاد حامیان خوبی برای فدراسیون‌ها جهت کسب کرسی مهم باشیم.

آیین نامه پاداش قهرمان به کجا رسید؟

در آیین نامه جدید چیزی به نام سکه نداریم و براساس امتیاز است و در مراحل پایانی تصویب قرار دارد.   

منظور از امتیاز؟

رویکرد ما براساس هدفگذاری درحوزه قهرمان است و پاداش باید متناسب با اهداف هم افزایی داشته باشد. در نتیجه نگاه ما به المپیک،  بازی‌های آسیایی و قهرمانی‌جهان و قهرمانی آسیایی،  بازی‌هایی مانند کشورهای اسلامی،  المپیک جوانان، بازی‌های ساحلی جهان و آسیا و داخل سالن پاداش داده می شوند.

انتخابات فدراسیون‌ها در سال جاری از کی برگزار می شود؟

بعد از ماه رمضان. زیرا فرصتی تا ماه رمضان نمانده است و به مصلحت نیست که به آنها تحمیل کنیم.

چی شد که وزارت ورزش تصمیم به لغو انتخابات دوومیدانی گرفت؟  

اصرار وزارت ورزش این بود که برگزار شود و هر فدراسیون دوومیدانی و جانبازان و معلولان درگیر المپیک و پارالمپیک بودند. آن دوره که مجامع انتخاباتی را برگزار کردیم آمار کل مبتلایان به کرونا ۹ هزار نفر گزارش شد و امکان برگزاری بود اما درباره دوومیدان برخی علاقه مند نبودند شرکت کنند و جمع بندی این بود که حضور ۲۸ نفر اعضا که معادل دو سوم اعضا بود شرایط را برای برگزاری انتخابات فراهم کرد که برگزار شد. اما در این میان فردی که با سربرگ هیات رییسه و امضا معرفی شده بود با اعتراض رییس هیات استان روبرو شد که امضا من نیست و امضا دبیر است. این موضوع پیگیری شد و دبیر هم گفت امضا من بوده اما جعلی نبود چون زمانی می توانست جعلی باشد که دبیر در امضا از کلمه «از طرف» استفاده کند. در نتیجه با مخدوش شدن این رای و به حدنصاب نرسیدن انتخابات ابطال شد و باید فرایند آن از نو آغاز شود.

امسال ریاست چه فدراسیون هایی پایان می یابد.  

 فوتبال، ورزش های زورخانه، دوچرخه سواری و اسکی.