گروه زندگی ـ زهره سعیدی: آن زمان‌ها که خیلی کوچک بودم، پدربزرگ و مادربزرگم همیشه ضرب المثلی ورد زبانشان بود که «جوان داری، کافرداری است». آن زمان‌ها معنی این حرف را نمی‌فهمیدم و فکر می‌کردم خیلی چیز عجیب و دور از واقعی است، اصلاً یعنی چه کافر داری؟ حالا جوان ها را که می بینم، می فهمم که پدر بزرگ و مادربزرگم چه ترس‌هایی داشتند و چه چیزهایی باعث می‌شد، این حرف را بزنند. جوان هایی که تا دوران نوجوانی شان سر سفره خانواده و نماز و روزه بودند اما در آستانه جوانی ترس از یاغی شدن و گستاخی جوان تن را می‌لرزاند !
الان از خودم که دو پسر و دختر بزرگ دارم، اگر بپرسند نگهداری جوان مثل چیست؟ من می‌گویم نگهداری یک گوی یا سرب داغ در دست ، چون خیلی سخت است که بتوانی آنطور که می‌خواهی و راه مستقیم و درست است، بچه ها را نگه داری و تربیت کنی. البته این را هم می‌دانم که تربیت کودک از جوانی نیست، بلکه از کودکی باید شروع کرد اما خیلی وقت ها ما یک بنایی را کج می‌گذاریم، آجری را لق قرار می دهیم ، بعدها توقع داریم که یک بنای صاف و درست حسابی از آن تحویل بگیریم، اما خیر؛ نمی شود.
بسیاری از پدر و مادرها مثل من پرسش‌هایی درباره تربیت دینی بچه ها در ذهنشان هست و آنهایی که نوجوان و جوان در خانه دارند، اضطرابشان هم بیشتر است که چه کار کنند؟ فرزندانشان چطور راه درست را انتخاب کنند؟ چه رفتارهایی باید انجام دهند؟ اصلا کاری باید مستقیم انجام دهند یا خیر ؟ و سوالاتی از این دست. حال ماه محرم و حضور در هیئت های عزاداری بهانه ای شده ، به این سوالات پاسخ بدهیم تا شاید به کار برخی خانواده ها و والدین بیاید.
*تربیت هیچگاه متوقف نمی شود
از هر روان شناس ، معلم علوم تربیتی و کارشناس مذهبی اگر بپرسیم که تربیت بچه ها از کی شروع می شود و روی مسائل مذهبی و اعتقادی از چه زمانی می توانیم کار کنیم و چه کسانی برای آموزش بچه ها اولویت دارند، قطعا می‌گویند که از کودکی و اولین وظیفه با والدین است.
«سیده زهرا موسوی» کارشناس مذهبی و مشاور خانواده می‌گوید: «نهادینه کردن چنین تربیتی به خود پدر و مادر باز می گردد که چقدر در مسیر شناخت الهی و تربیت صحیح مومنانه بوده اند. تربیت هیچگاه متوقف نمی شود. برای انسان های کمال جو، کمالی که به سمت قرب الهی در حرکت است، هیچوقت متوقف نمی شود. پدر و مادر باید از بدو تولد و حتی قبل از آن به فکر تربیت صحیح بچه ها باشند تا آنها در آینده زندگی شان زمانی که قدم به جهان هستی می گذارند، مسیر صحیح را طی کنند.
عموما بچه‌هایی مسیر غلط یا انحرافی را می روند که پدر، مادرشان در پانزده ـ شانزده سالگی تازه تصمیم می گیرند که بچه را تربیت کنند و به سمت تربیت الهی و مذهبی ببرند که قطعا این خیلی سخت است. بنابراین با توجه به صحبت های آقا امیرالمومنین علی(ع) در نهج البلاغه درباره فرزند، این تربیت باید از سنین خردسالی شروع شود.
*تربیت صحیح چطور حاصل می شود؟
حال سوال این است پدر و مادری که از همان کودکی تصمیم دارند، بچه هایشان را به سمت معنویت و تربیت دینی سوق دهند، چه کنند که راهشان درست باشد و مسیرشان هموار شود.
موسوی در این باره می گوید: «نخستین نکته این است که والدین ابتدا از خودشان شروع کنند یعنی شخص پدر و مادر خودشان آیینه تمام نما و نمایشی از صفات انسانی باشند. مثلا اگر وارد هیئتی می شوند، خودشان مقدمات و شرایط درست حضور در این هیئت را رعایت کرده باشند، شترسواری دولا دولا نمی شود، اینکه انتظار داشته باشیم خودمان راه درست را نرویم اما بچه هایمان معنوی شوند، شدنی نیست!
متأسفانه ما اکثر اوقات احکام، اعمال و باورهای خودمان براساس منافع و مصالح خودمان تنظیم شده ، مومن هستیم اما تا جایی که به منافع و مصالحمان لطمه نزند، یعنی خالصانه در این مسیر قدم بر نمی‌داریم.»
*امام حسین(ع) کشتی نجات ما است
ابتدا به ساکن باید خداباوری و عشق به خدا را در فرزندانمان نهادینه کنیم. هر چقدر بیشتر این اتفاق بیافتد ، منابع نورانی اهل بیت(ع) در وجود فرزندانمان با عمق بیشتری تقویت می شود. مهمترین چشمه زلال و شفافی که ما را به خدا وصل می کند و علوم الهی از آن ساری و جاری است، در وجود مقدس آقا امام حسین(ع) که کشتی نجات نام گرفته اند، آشکار می شود.
موسوی معتقد است که ساده ترین راه این است: «ما اول خود امام حسین(ع) را به فرزندانمان درست بشناسانیم. چون اگر شخصی خود امام حسین(ع) را شناخت، در تمام بخش های زندگی اش از فردی تا اجتماعی به این باور می‌رسد که جایگاهش چیست. اما در همین مسیر حرکت به سمت کربلا لحظه به لحظه مسیرش تربیتی است چه برای اهل بیت(ع) و خانواده شان و چه در بعد اجتماعی برای دیگران برای همه حجت و دلیل است.»
*در چه صورت خللی در اعتقادات مذهبی ما وارد نمی شود؟
این روزها در جامعه زیاد می بینیم که وقتی از جوان ها می خواهیم به مراکز مذهبی بروند یا مساجد و حسینیه ها را پر کنند، بهانه هایی می تراشند که فلان مسئول، فلان مداح یا سخنران دیدید چه کرد؟ چه رفتاری داشت یا چه حرف هایی زد و اعمالی داشت؟ در بحث مطالعه عمیق و شناخت خود امام حسین(ع) اگر والدین بتوانند درست عمل کنند و تلاش کنند واقعیت حسینی را به بچه ها نشان دهند، فردا بچه ها وارد هیئتی که بشوند و اگر اشتباهاتی هم از مسئول هیئت یا مداح ، روحانی و آدم های دیگر ببینند، خللی در اعتقاداتشان به امام حسین(ع) ایجاد نمی شود.
در این زمینه موسوی نیز تأکید می‌کند که ما الان با جامعه ای روبه رو هستیم که فضای مجازی و رسانه ای مهاجم هجمه های زیادی بر علیه امام حسین(ع) و سایر ائمه وارد می‌کنند که ممکن است هر لحظه ایمان افراد متزلزل شود، مثل کشتی که در یک اقیانوس بزرگ سرگردان است. نباید اجازه دهیم فرزندان و جوانان ما و حتی خود ما به سمت و سویی برویم که غرق شویم!
*اهمیت شناخت و باور صحیح
برای اینکه بتوانیم از این اقیانوس طوفان زده راه نجات پیدا کنیم ابتدا باید شناخت و باور خودمان را تقویت کنیم و با یقین کامل در این مسیر قدم برداریم، خدا باوری و تقویت تسلیم در مقابل امر خدا و اسلام به معنای واقعی باور داشتن و سپس شناخت نورانیت اسلام، نقاطی که می‌تواند ما را هدایت و از ظلمت نجات دهد را باید درست بشناسیم وگرنه اگر حرفی هم جایی کسی بزند ما نمی‌توانیم درست و صحیح مسیر را نشان دهیم، چه بسا که خودمان هم اسیر شبهه شویم و دلمان بلرزد.
نکته دیگر این است که زندگی ائمه (ع) و نحوه برخوردشان با مشکلات و مسائل را بشناسیم. قطعا این فرزندی که در تلاطم روزگار و دریای مواج آن هر لحظه ممکن است غرق شود، با این شناخت به سرمنزل مقصود می رسد و راه نجات را پیدا می‌کند چرا که متصل به دریای نورانیت و انوار الهی است که همان اهل بیت(ع) هستند. اینجاست که دیگر نباید نگران باشیم فرزندمان از نماز و روزه دست بکشد یا اعتقاداتش ضعیف شود.
*۱۴ معصوم کشتی نجات جامعه جهانی از غرق شدن هستند
چهارده معصوم راه نجاتی برای جامعه جهانی و بشریت هستند اما چه کار کنیم که این راه نجات را پیدا کنیم و به بچه هایمان هم نشان دهیم. موسوی در این باره می‌گوید: «آقا امام حسین(ع) راهگشا هستند با شرکت در مجالس اباعبدالله (ع) برای بروز و ظهور این امر می‌توانیم تلاش کنیم. حتی رعایت ظواهر حسینی اعم از لباس مشکی پوشیدن، شرکت در دسته جات عزاداری و سپس در قدم بعدی شناخت رفتارها و باورهای حسینی و شناخت خود امام از همه مهمتر هستند. اینکه ما خودمان با مطالعه و کار بر شخصیت و باورهای ائمه(ع) آن را به نسل جوان، نوجوان و حتی فرزندان خردسالمان انتقال دهیم. زمانی که ما رفتار خودمان امام گونه شود، بچه ها ناخودآگاه به همین سمت و سو می آیند.»
گاهی ما در یک مجلسی قرار می‌گیریم و آن شخص سخنران نمی‌توان باور صحیح را در ما تقویت کند و چه بسا باعث تزلزل ما هم بشود یا برخی مداح ها یا دیگرانی که در این مسیر هستند، راه را به اشتباه می روند. این را باید بدانیم و به بچه هایمان هم منتقل کنیم که قرار نیست همه آدم‌هایی که در این مسیر هستند، ما را به سر منزل مقصود برسانند، ما باید خود امام را درست بشناسیم.
در این زمینه گام مهم این است که واقعه کربلا را با تحلیل درست فهمیده و به بچه ها منتقل کنیم. گاهی صحبت های کلیشه‌ای و بزرگنمایی‌های بیش از حد فرزندان را از این مسیر دور می‌کند. ما با ایجاد باور درست، رفتار و شناخت صحیح امام حسین(ع) می‌توانیم باورهای حسینی فرزندانمان را نهادینه و تقویت کنیم که مهمترینش هم این است که باورها را در خودمان تثبیت کنیم و خود ما به این شناخت درست برسیم.
در نهایت بزرگترین وظیفه پدر و مادر، تربیت صحیح فرزندانشان است که هم باقیات صالحات برایشان به حساب می‌آید و هم در طول دوران عمر فرزندان از ضررهای خانوادگی و اجتماعی برحذر داشته می‌شوند و معضل خود و جامعه نمی‌شوند. فرزندان بهترین سرمایه و ثمره زندگی والدین می‌توانند باشند در صورتی که تربیت صحیح بشوند و جامعه را هم سرافراز می‌کنند.
انتهای پیام/ ت ۲۰
