به گزارش پردیسان آنلاین؛در هر شهری چگونگی فعالیت‌های اجتماعی در فضا و مکان بر کیفیت زندگی تأثیر دارد. بوم‌شناسان هم به این موضوع اعتقاد دارند که توزیع فعالیت‌ها در فضا و زمان در محیط شهری باعث یا مانع دستیابی به اهداف جمعی گروه‌های مختلف اجتماعی از جمله زنان می‌شود و این نحوه توزیع بر تجربه اجتماعی آن‌ها تأثیر می‌گذارد.
به نظر می‌رسد اغلب فضاهای شهری به نسبت جنسیت زنان و مردان توزیع عادلانه نشده است و زنان اغلب نمی‌توانند به فضاهای عمومی وارد شوند و فعالیت‌های اجتماعی انجام دهند.
مثال بارز آن پارک‌ها و فضاهای سبز شهری است که با دستگاه‌ها و امکانات ورزشی تجهیز شده است؛ اما به دلیل روبازبودن آن اغلب مردان می‌توانند از این وسایل استفاده کنند.
فریبا سیدان در کتاب «زنان و کیفیت زندگی» به این موضوع اشاره دارد که برای زنان شهر خوب یا شهر باکیفیت مطلوب زندگی، شهری است که هر چه بیشتر به انواع نیازهای ویژه آن‌ها پاسخ دهد. رفع نیازها و دسترسی، یکی از مهم‌ترین خصوصیات یک شهر سالم برای زنان است.
تأمین نیازهای ویژه و دسترسی زنان به امکانات مختلف در فضای عمومی شهر و عدم محدودیت تحرک، به خاطر ترس از خشونت را می‌توان معیار توانمندی و کیفیت مطلوب زندگی زنان در شهر دانست؛ این در حالی است که تمایزهای آشکاری میان نیازها، فعالیت‌ها، کنش‌ها و چگونگی بهره‌برداری از فضاهای شهری در میان زنان و مردان به چشم می‌خورد.
تأمین کیفیت زندگی عینی زنان در شهرها با برآورده‌شدن نیازهای ویژه آن‌ها و تأمین منابع مادی و لازم برای محقق‌کردن ملزومات اجتماعی شهروندی‌شان همراه است.
در برخی از پارک‌های شهر، جایگاهی برای مردان بازنشسته تعبیه شده است تا آن‌ها بتوانند در این فضاها علاوه بر مشارکت و تعامل اجتماعی و گفت‌و‌گو با یکدیگر، بازی‌های فکری انجام دهند.
اگر تدابیر مدیریت شهری به گونه‌ای باشد که برای زنان بازنشسته هم چنین مکان‌هایی تعبیه شود، آن‌ها هم می‌توانند همچون مردان در مکانی مشخص و در کنار یکدیگر بازی کنند؛ این‌گونه است که عدالت اجتماعی در شهر برقرار شده است.
بررسی جایگاه زنان در شهرها بسیار ضرورت دارد؛ چراکه زنان یکی از تأثیر‌گذارترین گروه‌ها در شهر هستند و حق مسلم آن‌هاست از امکانات و تجهیزات بهره‌مند شوند.
زنان علاوه بر اینکه نیمی از جامعه شهری محسوب می‌شوند، در تولید، رشد و تربیت نسل نیز نقش اساسی دارند؛ بنابراین مطلوبیت مکان از دیدگاه آن‌ها شادی را در فضای شهر منتشر می‌کند؛ اما زنان نسبت به مردان حضور کم‌رنگ‌تری در فضاهای شهری دارند.
عواملی که برای عدم حضور زنان در جامعه وجود دارد عبارت‌است از: مردانه بودن و احساس ناامنی در فضا، محدود شدن آزادی زنان، نداشتن شغل و… . به‌طورکلی وجود نظم و سلسله مراتب در انواع فضای شهری در شهر اسلامی است که استفاده برابر زنان و مردان از فضاهای شهری را در به دنبال خواهد داشت.
عدالت در شهر اسلامی برخورداری مساوی زن و مرد ازفضاهای شهری را نشان می‌دهد؛ بنابراین به‌عنوان یک اصل در برنامه‌ریزی و طراحی فضاهای شهری باید مد نظر قرار گیرد.
فضاهای شهری به عنوان بستر زندگی و فعالیت شهروندان باید با توجه به شباهت‌ها و تفاوت‌های میان افراد و گروه‌های جنسی، سنی و اجتماعی، محیطی امن، سالم و جذاب را برای همه افراد از جمله زنان فراهم می‌کند و پاسخ‌گوی نیازهای اساسی و انسانی و بهبود کیفیت زندگی آن‌هاست.
از دیدگاه بوم‌شناسی، گسترش شهرها و مشکلات حاصل از موجب افزایش بروز نابرابری‌های اجتماعی به ویژه نابرابری‌های جنسیتی شده است. این پدیده با توجه به مردانه‌بودن طراحی‌ها و برنامه ریزی‌های شهری و به دلیل دسترسی ضعیف به امکانات و خدمات شهری مناسب از کیفیت زندگی زنان به شدت کاسته است.
همچنین افزایش فراگیر زندگی شهری در گرو کاهش نابرابری‌های جنسیتی و افزایش فرصت‌های برابر جنسیتی، نسلی، طبقه اجتماعی، افراد دارای معلولیت و گروه‌های شهروندی است؛ بنابراین با نادیده‌گرفتن نیازهای فضایی، امنیتی و مکانی زنان در شهر، محیط‌های شهری به گونه محیط‌هایی جنسیتی ظاهر می‌شوند که برای آن‌ها مخاطره‌آمیز است.
به دنبال چنین تقسیم‌بندی‌هایی زنان از بهرمندی از فضاهای عمومی و به دنبال آن فرایند مشارکت عمومی باز می‌مانند و جداسازی دنیای عمومی، کاری، قدرت سیاسی و اقتصادی از سکونت‌های شهری به نوعی جداسازی زنان از فضاهای عمومی و بازگرداندن آن‌ها به فضاهای خصوصی است.
در همین راستا به سراغ خانم زهرا کرمانی مشاور امور بانوان شهرداری قم رفتیم تا از عملکرد و خدمات شهرداری قم برای بانوان شهر گزارشی ارائه دهد.
مرکز مشاوره خانواده شهرداری قم به بهره برداری می رسد
مشاور امور بانوان شهرداری قم در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار پردیسان آنلاین گفت: از فروردین‌ماه سال ۱۴۰۱ مشاور امور بانوان شهرداری قم با دستور شهردار قم شکل گرفته است.
امور بانوان جایگاهی است که تاکنون در اکثر کلانشهر ها به جز تهران فاقد ساختار اداری مشخصی بوده است اما با توجه برنامه ریزی و تلاش هایی که در این موضوع در شهرداری قم صورت گرفت ان شاءالله در آینده بخصوص در کلانشهر قم با موافقت و مساعدت های شهردار محترم و مسئولین مربوطه شاهد تدابیر و اقدامات مثبتی در جهت تعریف مشخص و تحول در این جایگاه خواهیم بود که نتیجه آن قطعا در عملکرد حوزه بانوان و خانواده تاثیر بسزایی خواهد داشت.
ارائه خدمات مطلوب در بوستان های بانوان تمامی مناطق شهری
زهرا کرمانی با اشاره به اقدامات شهرداری قم در حوزه‌ی نشاط اجتماعی بانوان بیان کرد: شهرداری قم در حوزه‌ی ورزش و نشاط اجتماعی سعی داشته است با ساخت و توسعه بوستان های بانوان در سطح مناطق در جهت افزایش نشاط اجتماعی بانوان شهر قدم بردارد و تقریبا در تمامی مناطق قم بوستان های بانوان با فضا سازی زیبا و دلنشین فعال و پذیرای هر روزه بانوان شهر با رعایت شئونات و فضای مذهبی شهر قم می باشد.
ایشان با اشاره به برنامه ریزی و اجرای برنامه های فرهنگی و ورزشی در بوستان های بانوان گفت: با هماهنگی های به عمل آمده مربیان ورزشی و مجموعه های فرهنگی حوزه بانوان برنامه های متنوع فرهنگی ورزشی را در بوستان ها فعال نموده و تعاملات خوبی با شهرداری برقرار نموده اند که امیدواریم با تداوم همکاری ها این روند سرعت بیشتری بگیرد.
خانم کرمانی در ادامه افزود با توجه به اهمیت سلامت جسمی و روحی بانوان و تزریق نشاط در ذهن و جسم خانواده توسط مادران، علاوه بر مسابقات ورزشی،برنامه های مشاوره ای ، آموزشی، نمایشگاه های توانمندی ، ورزش صبحگاهی و…. برای مادران و زنان اقدامات موثری در زمینه فعال شدن بوستان های بانوان برداشته شده است. کرمانی گفت: در این مقوله کمیسیون زنان شورای اسلامی شهر قم و هماهنگی های صورت گرفته با سازمان فرهنگی، سازمان سیما و منظر و اداره کل ورزش و جوانان اقدامات موثری را رقم زده اند.
کرمانی با اشاره به همکاری و همراهی با دستگاه ها ابراز داشت: شهرداری قم با بهرمندی تا از ظرفیت واحد ها و دستگاه های مرتبط با امور بانوان و مجموعه های فرهنگی شهر از جمله جامعه الزهرا، ورزش و جوانان ، واحد بانوان سپاه امام علی بن ابیطالب(ع) سعی دارد تا با هم افزایی حرکت ها و برنامه های حوزه بانوان از غنای بیشتری برخوردار شود.
کرمانی بحث آموزش خانواده را از برنامه های مهم امور بانوان شهرداری قم دانست و بیان کرد: مرکز مشاوره خانواده شهرداری قم به همت سازمان فرهنگی ورزشی برای بانوان خانواده شهرداری با عنوان خانه بهشت در فرهنگسرای خانواده ایجاد می شود و به زودی به بهره برداری می رسد.
وی از اجرای نشست های تخصصی با موضوع جمعیت خبر داد و عنوان کرد: شهرداری قم نشست های تخصصی با موضوع جمعیت برای پرسنل شهرداری برگزار شده است و در تعامل با شورای شهر،قوانین مرتبط با جوانی جمعیت تصویب و ابلاغ شد تا در بحث حمایت از رشد جمعیت اقداماتی صورت گیرد.
تخفیف عوارض برای افزایش و جوانی جمعیت
مشاور امور بانوان شهرداری قم با اشاره به اقدامات برای افزایش و جوانی جمعیت بیان داشت: طبق ماده ۵ قانون جوانی جمعیت شهرداری قم برای خانواده های بالاتر از ۳ فرزند و زیر ۲۰ سال تا متراژ ۲۰۰ متر مربع ۱۰ درصد تخفیف عوارض برای صدور پروانه دارد که امیدواریم شاهد افزایش آمار ازدواج و افزایش فرزند آوری باشیم.
وی به عدالت اجتماعی در فضای شهری اشاره و تصریح کرد: اطاق مادر و کودک در چندین بوستان ایجاد شده است و سعی داریم تمامی بوستان ها از چنین فضاهایی بهرمند باشند .
مشاور امور بانوان شهرداری قم با اشاره به برگزاری نشست صمیمی فعالان حوزه زنان با حضور سرکار خانم قاسم پور رئیس فراکسیون زنان در مجلس شورای اسلامی و سرکار خانم نیازمند رئیس کمیسیون زنان و خانواده شورای اسلامی شهر قم بیان کرد: در این نشست مسائل روز بانوان مورد بررسی قرار گرفت و اندیشمندان و فعالان حقوق زنان به نقد و نظر پرداختند.
- نویسنده : زهرا ملکوتی شاد
Tuesday, 3 December , 2024