به گزارش پردیسان آنلاین، حضرت آیت الله جوادی در گفتاری به موضوع « خطر اعتیاد به نادانسته سخن گفتن » پرداختند و اظهار کردند: شیطان پس از آنکه کسی را به سوء و فحشا واداشت، به او دستور میدهد تا چیزی را که نمیداند به خداوند نسبت دهد:«إنَّما یَأمُرُکُم بِالسُّوءِ والفَحشاءِ وأن تَقولوا عَلَی اللّهِ ما لاتَعلَمون» و چنین نسبتی، تشریع و بدعت و از بزرگترین گناهان و با علم و عمد در حد کفر است.
از اینجا راز تأکید و اصرار قرآنکریم بر ضرورت تنظیم سیره انسان به نحوی که جاهلانه سخن نگوید، روشن میشود، زیرا آنگاه که انسان را به این ادب دینی مؤدب کرد میتواند خطر جاهلانه سخن گفتن در مسائل دینی را به او بیاموزد.
بر همین اساس، اساتید و علمای ربانی در بیان برنامه و مواد و مبانی عالم شدن، با استفاده از حدیثی از حضرت رسول اکرم(صلّی الله علیه وآله وسلّم) میگفتند: انسان با داشتن سه نوع سرمایه عالم میشود. سرمایه نخست، قرآن کریم است. دوم سنّت اهل بیت عصمت و طهارت(علیهم السلام) و سوم گفتن «لاأدری» و «نمیدانم» است[۱]؛ یعنی بداند که نمیداند. ثقلین، یعنی قرآن و عترت(علیهم السلام)، مبادی فاعلی و به تعبیری دیگر منابع علم هستند و مبدأ قابلی آن این است که شخص بداند که نمیداند و تا چیزی را نداند آن را نگوید. اگر کسی خود را دانا پنداشت، از کتاب و سنت استفاده نمیکند، اما چنانچه بداند که نمیداند خود را نیازمند به بهرهگیری از آن دو میبیند.
اگر کسی عادت کرد جاهلانه سخن بگوید، یعنی در مطلب عقلی چیزی را که نمیداند بگوید یا بنگارد، و در مطلب نقلی چیزی را که سند ندارد بازگو کند، هرچند ابتدا تنها در مسائلِ عادی چنین عمل کند، لیکن به تدریج عادت میکند در مسائل اعتقادی و دینی نیز چیزی را که نمیداند به خدا و پیامبر او(صلّی الله علیه وآله وسلّم) نسبت دهد.
[۱]نهج الفصاحه ج۲ ص۶۷۰
تسنیم ج۸ ص۵۲۶،۵۲۷