«خوشبخت قوم و طایفه ما مردم قُمیم، جاروکشان خواهر خورشید هشتمیم» این زمزمه هر صبح شهروندانی است که روزشان با سلام به گنبد مصفای کریمه اهل (ع) آغاز می‌شود. قطره اشکی دیده را نمناک و نسیم خنکی روحشان را نوازش می‌دهد. قم شهری ۷۰۰۰ ساله است که از سال ۲۰۱ هجری، رنگ و بوی آسمان به خود گرفته است و خاکش از قدم‌های نسل پاک پیامبر (ص) روایت می‌کند.

دهه پربرکت کرامت آنجا پرنور است که با میلاد بانو فاطمه معصومه (س) آغاز می‌شود و در نهایت به میلاد ولی‌نعمت همه مردم ایران آقا علی بن موسی‌الرضا (ع) می‌رسد. خواهر و برادری که ولی‌نعمت مردم ایران شدند و موجب برکت این خاک.

بانوی کرامت و مهربانی، خواهر، دختر و عمه ولی خداوند، فرزند پاک و معصومه امام موسی بن جعفر (ع) یکم ذی‌القعده پا بر دنیا گذاشت تا نشان دهد یک بانوی مسلمان می‌تواند قرن‌ها مایه برکت و فخر و اتکای میلیون‌ها انسان باشد و حرمش قطب آرامش دل شکستگان و آرزومندان شود.

جایگاه عزیز و ویژه حضرت فاطمه معصومه (س) در جهان هستی و دنیای اسلام زمانی ویژه‌تر و عزیزتر است که از سوی ائمه اطهار (ع) و بزرگان به آن پرداخته شود.

امام صادق (ع) بیش از ۳۰ سال قبل از تولد آن بانو از تولد و منزلت ایشان خبر داده‌اند: «اِنَّ لِلَّهِ حَرَماً و هو مکه، و لِرَسولِهِ حرماً و هو المدینه، و لامیرالمؤمنین حرماً و هو الکوفه، و لَنا حرماً و هو قُمّ، وَ سَتُدفَنُ فیها اِمْرأهٌ مِن وُلدی تُسَمَّی فاطِمه، مَن زارَها وَجَبَتْ لَهُ الجنه (قال علیه السلام ذلک و لَمْ تُحْمَلُ بموسی اُمُّهُ. برای خدا حرمی است و آن مکه است و برای رسول خدا صلی الله علیه و آله حرمی است و آن مدینه است و برای امیرالمؤمنین (ع) حرمی است و آن کوفه است و برای ما (اهل بیت علیهم السلام) حرمی است و آن قم است؛ به زودی زنی از اولاد من که فاطمه نامیده می‌شود، در آنجا دفن می‌شود. هر کسی او را زیارت کند، بهشت بر او واجب می‌گردد.»

محور اصلی در این حدیث، تشویق مردم به زیارت این بانو و رسیدن به ثواب آن یعنی بهشت است. بهشت را ثواب یک عمل معرفی کردن، تنها در مورد زیارت ائمه معصوم (ع) و بعضی موارد نادر بیان شده است. یک بار زیارت حضرت معصومه (س) و آنگاه ورود به بهشت، نشان از میزان تقرب، وجاهت و آبروی حضرت در پیشگاه خدا دارد.

امام صادق (ع) حضرت معصومه (س) را دارای مقام شفاعت می‌دانند. گستره سفره شفاعت ایشان به وسعت تاریخ تشیع و عموم شیعیان است. حضرت امام صادق (ع) در این خصوص می‌فرمایند: «تَدْخُلُ بِشَفاعَتِها شیعَتِیَ الْجَنَّهَ بِاَجْمَعِهِمْ، (یعنی) به شفاعت فاطمه معصومه، همه شیعیانم به بهشت می‌روند.»

آیت‌الله العظمی جوادی آملی در تبیین این بخش از زیارت حضرت فاطمۀ معصومه (س) که می‌خوانیم؛ «یا فاطمه إشفَعی لی فی الجنه فإن لَکِ عِندَ الله شأناً من الشأن»، اظهار کرد: کسی حق شفاعت دارد که در کنار عدالت الهی از مظاهر اسمای حسنای خداوند باشد. خداوند اگر با عدل خودش با ما رفتار کند بسیاری از انسان‌ها آسیب خواهند دید، اما اگر رحمت او ضمیمه عدل او شود، در این صورت به این کار «شفاعت» می‌گویند.

وی در تبیین ریشه تاریخی متن زیارت حضرت معصومه (س) خاطرنشان کرد: برخلاف بعضی زیارت نامه‌هایی که توسط علما و بزرگان دینی برای معصوم‌زادگان و امام‌زادگان انشا شده، درباره فاطمه معصومه (س) این نکته حائز اهمیت است که زیارت‌نامه‌اش از ناحیه امام رضا (ع) نقل شده است.

هجرت بانو فاطمه معصومه (س) به سرزمین ایران و وارد شدن به شهر قم، نقطه عطفی در تاریخ این شهر و ایران زمین به حساب می‌آید. ایشان با توجه به جایگاه علمی ممتازی که داشتند صاحب کرامات زیادی هستند و این مقام و جایگاه، خود بهترین دلیل برای برکت بخشیدن به پرورش عالمان در این شهر است.

در میان فرزندان امام کاظم (ع) پس از امام رضا (ع)، حضرت معصومه (س) از نظر علمی و اخلاقی والامقام‌ترین آن‌ها است. این بانو همچون حضرت زینب (س) عالم بدون معلم بوده است.

حجت‌الاسلام ناصر رفیعی در خصوص جایگاه علمی حضرت معصومه (س) گفته است: ایشان از خاندان امامت بود که مخزن اسرار دانش الهی و منبع علم و معرفت شمرده می‌شوند. حضور وی در کنار پدری همچون امام موسی بن جعفر (ع) و برادری چون امام رضا (ع) سبب شد از نظر آگاهی به مسائل دینی و معارف اسلامی، در حد بالایی از رشد علمی باشد. محدثه بودن و کرامت ایشان از دیگر ویژگی‌های بارز این بانوی با کرامت است.

به دلیل این جایگاه عظیم است که پس از رحلت این بانو، شهر قم به نگین انگشتری عالم تشیع برای تعلیم، رشد و پرورش علما و فضلا در شاخه‌های مختلف علوم دینی و فقهی و حدیث تبدیل شد. هجرت فاطمه معصومه (س) از مدینه به ایران و در نهایت شرایطی که منجر به حضور ایشان در قم شد، به‌طور قطع از حکمت‌های الهی است که تاریخ قم پس از حضور ایشان به‌خوبی بیانگر این حکمت است.

بزرگانی در این شهر پرورش یافتند که خود موجب توسعه بخشی از تشیع و علوم ائمه (ع) شدند و همین توسعه علوم شیعی زمینه نهضت انقلاب اسلامی را فراهم آورد.

از این جمله می‌توان به زکریا بن آدم، زکریا بن ادریس یا ابوجریر القمی، احمد بن اسحاق بن عبدالله بن سعد اشعری قمی، علی بن ابراهیم قمی، علی بن الحسین بن موسوی بن بابویه قمی، مرحوم شیخ ابوالقاسم قمی، محدث قمی، حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی، آیت‌الله العظمی سید حسین بروجردی، سید محمدتقی خوانساری، سید صدرالدین صدر، سیداحمد خوانساری، سیدمحمدرضا گلپایگانی، شیخ محمدعلی اراکی مرجع تقلید، میرزا هاشم آملی از شاگردان آقا ضیاالدین عراقی، سیدرضا بهاءالدینی مجتهد و عارف کامل، سیدمحمدحسین طباطبایی، علامه شهید استاد مرتضی مطهری، سیداسدالله مدنی، شهید علی قدوسی، حاج شیخ جواد تبریزی، حاج شیخ محمدفاضل لنکرانی و آیت‌الله محمد تقی بهجت فومنی یاد کرد.

روایت‌ها و احادیثی که از اهل بیت (ع) در خصوص جایگاه این شهر در دنیا و روز رستاخیز بیان شده است، همچنین وجود حرم پربرکت فاطمه معصومه (س) و حضور تعداد زیادی از بزرگان و عالمان و اساتید علوم تشیع در این شهر موجب شد تا شهر قم در جهان اسلام و محیط بین‌الملل جایگاه ویژه‌ای پیدا کند و امروز شاهدیم که در مدارس دینی این شهر تعداد زیادی دانشجو از سراسر جهان برای تحصیل حضور دارند و تعداد کثیری از طلاب ایرانی نیز از قم با هدف توسعه تشیع راهی مناطق مختلف جهان می‌شوند. جایگاه برجسته قم که به برکت حضور فاطمه معصومه (س) رقم خورده است، می‌طلبد همه مدیران و مردم این شهر تمام تلاش خود را برای حفظ این جایگاه و توسعه و پیشرفت روزافزون آن به خدمت گیرند؛ همان هدفی که سید مرتضی سقائیان‌نژاد، شهردار قم به مناسبت‌های مختلف بر انجام آن تاکید دارد، چه آنجا که «خدمت به این خطه آسمانی را افتخار خود می‌داند» و چه آنجا که تاکید دارد «هدف شهرداری قم خدمت به شهر آل محمد و زائران و مجاوران این حریم مقدس است»، نشان از عزمی است که باید برای زنده نگه‌داشتن این راه ادامه داشته باشد.

به گفته رهبر انقلاب «خدمت به قم فقط خدمت به یک شهر نیست؛ خدمت به کشور و آبروی کشور است؛ چرا که اینجا پایگاه انقلاب است.»