به گزارش پردیسان آنلاین، ایده شکل‌گیری رویداد حره از دل گفت‌وگویی ساده اما جدی در یکی از جلسات گروه جوانان مرکز فرهنگی شهید مدرس اصفهان آغاز شد؛ جایی که جمعی از دختران دهه هشتادی دور هم نشسته بودند و درباره تجربه‌های شخصی‌شان از فضای هیئت‌ها صحبت می‌کردند.
آن‌چه همه بر آن توافق داشتند یک حس مشترک بود؛ فقدان هیئتی که با زبان، ذهن و نیازهای نسل ما سخن بگوید؛ نسل ما احساسی است، اما نه بی‌نیاز از استدلال؛ این نسل دوست دارد اشک بریزد، اما از مسیر دانستن و فهمیدن. از همین‌جا بود که طرح یک ایده به میان آمد؛ برگزاری رویدادی با نگاهی تازه، که عاشورا را از زاویه‌ای کمتر دیده‌شده روایت کند؛ با تمرکز بر سه مفهوم بنیادین اما مغفول: حضور، روایت و هویت زنان.
بخش مهمی از دغدغه برگزار کنندگان، خلأ روایت زنانه در مراسم‌های محرم بود؛ زنان کربلا معمولاً به‌عنوان همراه معرفی می‌شوند و نقش پررنگی ندارند؛ بر این اساس اعضای شاخه جوانان تصمیم گرفتند این روایت را به‌قدر توان‌مان بازسازی کنند؛ از محتوا گرفته تا طراحی هویت بصری، از تدارکات تا اجرا، همه‌چیز بر دوش دختران جوانی بود که صاحبِ فکر و خالقِ رویداد بودند.
در کنار سخنرانی‌ها و مداحی تلاش شد وجه هنری رویداد نیز تقویت شود؛ زیرا زبان هنر می‌تواند تجربه دینی را به چیزی نزدیک‌تر، زیسته‌تر و ماندگارتر تبدیل کند. به همین منظور، یکی از کتیبه‌های چاپ سنگی به فضای برنامه آورده شد و شرکت‌کنندگان آن را به‌صورت گروهی رنگ‌آمیزی کردند؛ تلاشی جمعی برای پیوند تاریخ، هنر و معنویت.
رویداد در دو روز برگزار شد؛ در بخش محتوایی سعی شد ترکیبی متوازن از عقل و احساس، تحلیل و تجربه اتفاق بیفتد؛ در روز اول محمدرضا جوان‌آراسته، فعال فرهنگی و مدیر مدرسه نویسندگی «مبنا»، سخنران برنامه بود. او مخاطبان را با خود به فضای اجتماعی و سیاسی صدر اسلام برد؛ جایی که عاشورا رخ داد. روایت او کمک کرد تا بهتر بفهمیم چگونه رسانه‌سازی و روایت‌گری حضرت زینب (س)، از یک واقعه تاریخی، مکتبی زنده ساخت.
در روز دوم دکتر منصوره سادات مرتضوی با نگاهی متفاوت به موضوع «زینب‌گونگی» پرداخت؛ از قدرت انتخاب و اینکه چگونه انتخاب‌های حضرت زینب (س) در دل بحران، به یک الگوی تاریخ‌ساز تبدیل شد، گفت؛ روایتی که با زبانی صمیمی اما تحلیلی، مخاطب را با خود همراه کرد و به بازاندیشی در معنای ایستادن، صبر و مسئولیت دعوت نمود.
بخش پایانی برنامه اجرای مداحی بود؛ اما نه با سبک‌های مرسوم؛ بلکه با دعوت از مداحی هم‌نسل، فضایی صمیمی‌تر و همدلانه‌تر شکل گرفت تا شرکت‌کنندگان با زبان خود، سوگ را تجربه کنند.
رشد در دل کار جمعی؛ تجربه‌ای از رویداد حره
در همین راستا مائده جوانی، مسئول شاخه جوانان مرکز فرهنگی مدرس اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار پردیسان آنلاین با اشاره به تجربه برگزاری رویداد حره اظهار می‌کند: در فرآیند برگزاری رویدادهایی مانند حره، نه‌تنها شرکت‌کنندگان بهره‌مند می‌شوند، بلکه برگزارکنندگان نیز به واسطه تجربه کار گروهی رشد قابل توجهی پیدا می‌کنند. فعالیت‌های تشکیلاتی کمک می‌کند تا نسل جوان ما منسجم‌تر، هدفمندتر و با برنامه‌ریزی بهتر در مسیر فعالیت‌های فرهنگی حرکت کند.
وی با بیان اینکه ایده‌پردازی رویداد «حره» از سوی اعضای شاخه جوانان آغاز شد، می‌افزاید: در ابتدای مسیر، اعضای مرکز مدرس از یک نیاز مشترک سخن گفتند؛ نیازی که نبودش در بسیاری از هیئت‌های موجود به‌روشنی احساس می‌شد. آن‌ها به‌دنبال سبکی نو در برگزاری هیئت بودند. در همین میان یکی از اعضا پیشنهاد داد که می‌توانیم خودمان هیئتی را با سبک و نگاهی که مطلوب‌مان است برگزار کنیم. او تأکید داشت که نسل امروز نیازمند آن است که وقایع تاریخی را به‌صورت مستند و مستدل بشنود؛ احساسات و عواطف در جای خود ارزشمندند، اما منطق نیز نقشی اساسی دارد.
مسئول شاخه جوانان مرکز فرهنگی مدرس در ادامه می‌گوید: بر همین اساس با همفکری جمعی، ایده اولیه‌ی رویداد شکل گرفت؛ پس از آن تصمیم بر آن شد که از مرحله طراحی تا اجرای نهایی برنامه، همه‌چیز به دست خود اعضای واحد خواهران شاخه جوانان مرکز پیش برود. جلسات متعددی برای برنامه‌ریزی تشکیل شد و وظایف مختلف در حوزه‌های گوناگون میان اعضا تقسیم شد؛ گروه‌بندی‌ها نیز توسط خودشان انجام شد و هر گروه مسئولیت بخشی از کار را بر عهده گرفت.
جوانی با تأکید بر رشد و پیشرفت ملموس اعضای تیم در این مسیر بیان می‌کند: کار گروهی موجب ارتقای مهارت‌های ارتباطی و افزایش انعطاف‌پذیری افراد می‌شود. در این مسیر، ممکن است همیشه همه‌چیز مطابق انتظار پیش نرود، اما همین چالش‌هاست که زمینه‌ساز تجربه و رشد می‌شود. در کنار این دستاوردها، شکل‌گیری رابطه‌ای عاطفی و عمیق میان اعضای تیم یکی از ارزشمندترین نتایج این تجربه بود؛ دختران جوانی که پای ایده‌شان ایستادند و با جدیت و پشتکار در مسیر تحقق آن تلاش کردند.
وی در ادامه با اشاره به بازخوردهای دریافتی پس از برگزاری رویداد مطرح می‌کند: نظرات و بازخوردهای بسیاری به دست ما رسید که هم محتوای برنامه و هم فرم برگزاری آن را جذاب و قابل تحسین می‌دانستند؛ این بازخوردها نشان می‌دهد که این گروه از دختران جوان دهه‌هشتادی به‌خوبی مسئله نسل خود را تشخیص داده‌اند، برای آن راه‌حل ارائه کرده‌اند و با تمام توان پای اجرای آن ایستاده‌اند.
در پایان، مسئول شاخه جوانان مرکز فرهنگی مدرس خاطرنشان می‌کند: این تجربه، نقطه آغاز مسیرهای بزرگ‌تری است؛ امیدواریم بتوانیم در آینده نیز رویدادها و برنامه‌هایی از این دست را با همین جدیت و انگیزه پی بگیریم.
جوانان مرکز مدرس با حره، روایت تازه‌ای از زنان عاشورا آغاز کردند
در ادامه محدثه صباغ هرندی، مسئول برگزاری رویداد حره در گفت‌وگو با خبرنگار پردیسان آنلاین اظهار می‌کند: حدود دو ماه پیش اعضای شاخه جوانان مرکز فرهنگی مدرس گرد هم آمدند تا درباره برگزاری یک ویژه‌برنامه در ایام محرم گفت‌وگو و تبادل نظر کنند. هدف ما این بود که برنامه‌ای طراحی کنیم که نه‌تنها دغدغه‌ها و نیازهای خودمان را پاسخ دهد، بلکه برای دیگر افراد دغدغه‌مند در عرصه فرهنگ نیز قابل استفاده باشد؛ به عبارتی دیگر قصد داشتیم برنامه‌ای از جنس خودمان، برای جوانان علاقه‌مند به فعالیت‌های فرهنگی شکل دهیم. همچنین امیدوار بودیم این برنامه نقطه رشدی برای شاخه جوانان باشد و بتواند از سطح برنامه‌های معمول فراتر رود.
وی در ادامه می‌افزاید: در ابتدا به ایده برگزاری یک سوگواره رسیدیم؛ اما با بررسی وضعیت برنامه‌های مشابه در سطح شهر متوجه شدیم که سوگواره‌های هنری و نمایشی به وفور برگزار شده‌اند، در حالی که کمتر به برگزاری برنامه‌هایی از جنس روضه اجتماعی یا رویدادهای آموزشی پرداخته شده است؛ رویدادهایی که هم برای ما و هم برای مخاطب، آگاهی‌آفرین باشد. از همین رو تصمیم گرفتیم رویکرد برنامه را آموزشی در نظر بگیریم، اما با بهره‌گیری از عناصر هنری؛ تا فضای برنامه تلطیف شود و از حالت رسمی و خشک خارج گردد.
مسئول برگزاری رویداد حره در توضیح روند تدوین محتوای برنامه بیان می‌کند: در گام بعدی، برای تعیین محتوا شروع کردیم به طرح سوال‌هایی درباره واقعه عاشورا؛ سوال‌هایی که سال‌ها در ذهن خود داشتیم اما پاسخی برای آن‌ها نیافته بودیم و دوست داشتیم با یک کارشناس درباره‌شان گفت‌وگو کنیم. این پرسش‌ها، پایه و مبنای یک سیر محتوایی برای برنامه شدند. اما از آن‌جا که قالب برنامه آموزشی و مبتنی بر سخنرانی بود، لازم دانستیم با فردی مشاور یا سخنران مشورت کنیم تا از قابلیت اجرای سیر محتوایی طراحی‌شده اطمینان حاصل کنیم.
صباغ هرندی ادامه می‌دهد: فهرستی از سخنرانان مناسب را تهیه کردیم که در صدر آن‌ها نام منصوره‌سادات مرتضوی قرار داشت. او با لطف و همراهی خود در جلسه‌ای با ما حاضر شد و پس از شنیدن دغدغه‌ها و اهداف ما، پیشنهاد کرد تمرکز محتوایی برنامه بر شخصیت حضرت زینب (س) و زنان عاشورا باشد. همچنین توصیه کرد برای چارچوب‌دهی بهتر به ذهن و طراحی منسجم برنامه، کتاب انسان ۲۵۰ ساله را مطالعه کنیم. پس از مطالعه گروهی این کتاب، جلسه‌ای برگزار کردیم که در آن هرکدام از اعضا بخش‌هایی از کتاب که برایشان الهام‌بخش بود را مطرح کردند. بر پایه همین گفت‌وگوها، یک سیر موضوعی اولیه تدوین شد که در ادامه توسط تیم محتوایی برنامه به‌صورت دقیق و اصولی طبقه‌بندی شد.
وی همچنین درباره روند تکمیل طرح محتوایی می‌گوید: منصوره سادات مرتضوی به عنوان یکی از سخنرانان برنامه انتخاب شد. در جلسات بعدی به‌منظور انتخاب سخنران دوم و همچنین تنظیم دقیق‌تر محتوای سخنرانی‌ها، تصمیم گرفتیم چند کلیدواژه اساسی به‌عنوان محورهای اصلی برنامه انتخاب کنیم. در نهایت، پس از مشورت و تبادل نظر سه کلیدواژه «حضور»، «روایت» و «هویت» برگزیده شد تا شخصیت حضرت زینب (س) و دیگر زنان عاشورا از منظر این مفاهیم تحلیل شوند. نکته جالبی که در این مرحله متوجه شدیم، آن بود که این سه واژه به‌طور تصادفی مخفف واژه حره، به‌معنای زن آزاده، را شکل می‌دادند که همان عنوان برنامه ما بود.
مسئول برگزاری رویداد حره در پایان خاطرنشان می‌کند: موضوع رویداد را به‌صورت خاص بر زنان عاشورا و حضرت زینب (س) متمرکز کردیم، چرا که این مسأله یکی از دغدغه‌های اصلی ما و هم‌نسلان ماست. متأسفانه در بیشتر مراسم‌های عزاداری، شخصیت حضرت زینب و زنان عاشورا صرفاً در قالب سوگ و در بازه‌ای محدود از زندگی‌شان معرفی می‌شوند، در حالی که سیر زندگی این بانوان می‌تواند برای ما آموزنده و الهام‌بخش باشد. ما کمتر درباره زندگی حضرت زینب پیش از واقعه عاشورا یا پس از آن شنیده‌ایم. حال آن‌که این بانوی بزرگ می‌تواند الگویی کامل برای ما باشد. به همین دلیل تصمیم گرفتیم در حد توان حتی اگر شده با یک گام کوچک، برای شناخت بهتر این شخصیت‌ها تلاش کنیم.
به گزارش پردیسان آنلاین، رویداد حره نشان می‌دهد که نسل جوان اگر فرصت اندیشه‌ورزی، برنامه‌ریزی و عمل پیدا کند، قادر است پاسخ‌هایی خلاقانه و عمیق به نیازهای فرهنگی زمانه خود ارائه دهد.
تمرکز بر شخصیت حضرت زینب (س) و زنان عاشورا از منظر مفاهیمی همچون حضور، روایت و هویت، تلاش برای عبور از روایت‌های کلیشه‌ای و احساسی و رسیدن به درکی تحلیلی و تاریخی از عاشورا است؛ در کنار محتوای فکری و معنوی، تجربه کار جمعی، زمینه‌ای برای رشد مهارت‌ها، تقویت ارتباطات و شکل‌گیری انسجام میان نسل جدید رقم می‌زند.
