به گزارش پردیسان آنلاین از هرمزگان، خانههای قدیمی و معماری بومی و اصیل، بخشی از هویت و تاریخ یک شهرو روستا هستند. درگذشته، سبک معماری بومی، اصیل و تاریخی خاص هراستان بر اساس اقلیم، مصالح بومی، فرهنگ و سبک زندگی مردم هر استان شکل میگرفت، اما باگذشت زمان، ساختار معماری در محیط جغرافیایی استانها به ویژه هرمزگان تغییر کرده است.
در سالهای فراموشی از میراث نیاکان، مدارسهرمزگان با بهرهگیری از میراث فرهنگی و معماری بومی و ترکیب آن با دانش روز، طراحی و احداث میشود، مدارس جدید هرمزگان که با معماری بومی و هماهنگ با محیط ساخته شده جلوهای زیبا به هرمزگان داده است.
معماری این مدارس ترکیبی هنرمندانه از سنت و مدرنیته است، دیوارهایی که با رنگهای گرم و مصالح محلی ساخته شد و سقفهایی که با الهام از سازههای سنتی طراحی شده است، هر گوشهای از این بناها داستانی از تاریخ و فرهنگ مردم هرمزگان را روایت میکند.
ترکیب سنت و مدرنیته در طراحی مدارس هرمزگان
مهدی باوقار زعیمی مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس هرمزگان این استان را از موفقترین استانهای کشور در طراحی، معماری و احداث فضاهای آموزشی کشور میداند و به خبرنگار پردیسان آنلاین میگوید: در یازدهمین همایش ملی مدرسه ایرانی_معماری ایرانی، استان هرمزگان موفق به ارائه هفت طرح برتر شد؛ مدارس ابنسینا، فاطمیه، انرژی اتمی و شهید رئیسی، مدرسه نخل ناخدا، مدرسه زنگارد بستک و هنرستان علوم و فنون دریایی سیریک از جمله این طرحها بودند که با بهرهگیری از نماد هویتی معماری سنتی و مدرن ساخته شدهاند.
یکی ازویژگیهای منحصربهفرد معماری مدارس در هرمزگان، مشارکت فعال جامعه محلی در طراحی و اجرای پروژهها است، این مشارکت نهتنها به تقویت حس مالکیت در میان مردم میانجامد، بلکه موجب میشود طراحیها با ویژگیهای بومی و نیازهای محلی سازگارتر شوند
وی با اشاره به طراحی، اجرا و ساخت «مدرسه ابنسینا» توسط متخصصان استان معتقداست که این مدرسه علاوه بر اینکه معماری هرمزگان را بار دیگر بر سر زبانها انداخت، بلکه به کالبد شهری نیز جانی تازه بخشید و اکنون این مدرسه نه تنها در استان که در کشور هم نمادی از معماری فاخر است.
تلفیق سنت و مدرنیته در تاروپود مدرسه ابنسینا از بازطراحی بادگیرهای جنوب برای تهویه طبیعی هوا تا نورپردازی خاص مشهود است، آنچه در مدرسه ۲۱ کلاسه ابنسینا اجرا شد نمود عینی «سازگاری با اقلیم» بود، دیوارهای ضخیم، سقفهای مسطح، بادگیرها و حیاط مرکزی برای کاهش گرمای داخلی ساختمان، استفاده از پنجرهها و بازشوها از جمله تکنیکهایی است که در این معماری برای جریان هوا و ایجاد شرایط مطلوب آسایش انسانی در این اقلیم به کار گرفته شده است، این مدرسه نمونهای موفق در استفاده از ترکیب تکنیکهای سنتی با فناوریهای مدرن برای بهبود کارایی انرژی و کاهش اثرات زیستمحیطی ساختمانها است. آن هم در شرایطی که کمبود و ناترازی انرژی در سراسر کشور چالشی جدی است.
رعایت استانداردهای نوین در طراحی مدارس هرمزگان
باوقار با اشاره به اهمیت معماری بومی در طراحی مدارس، بر این باور است که معماری مدارس باید هویت، فرهنگ و ویژگیهای اقلیمی منطقه را منعکس کند.
وی تاکید میکند: در طراحی مدارس استان، عناصری همچون زمینهگرایی، بومیگرایی، پایداری و سازگاری با محیط زیست مورد توجه قرار میگیرد، طراحی مدارس در این استان فراتر از ساخت کلاسهای آموزشی است، فضاهای ورزشی، فرهنگی، مهارتی و حتی فضاهای پاتوقی و حیاطهای پویا، بخشی از استانداردهای طراحی مدارس هرمزگان هستند.
یکی از رویکردهای برجسته در طراحی مدارس هرمزگان، تلفیق معماری سنتی و مدرن است، مدیرکل نوسازی مدارس هرمزگان در این ارتباط میگوید: حفظ ویژگیهای بومی و استفاده از فناوریهای روز در طراحی مدارس، به ایجاد فضاهایی استاندارد، پایدار و کارآمد منجر شده است، این رویکرد نهتنها موجب افزایش کیفیت فضاهای آموزشی شده، بلکه شرایط یادگیری دانشآموزان را نیز بهبود بخشیده است.
باوقار یکی ازجنبههای مورد توجه در طراحی مدارس این استان را، سازگاری با محیط زیست میداند: استفاده از انرژیهای پاک، توجه به پایداری بنا و بهرهگیری از مواد سازگار با اقلیم از جمله عواملی هستند که موجب شده است که مدارس هرمزگان نهتنها فضایی مناسب برای یادگیری باشند، بلکه به حفظ محیط زیست نیز کمک کنند.
تأثیر معماری بر فرایند یادگیری دانشآموزان
یکی از نکات برجسته در طراحی مدارس هرمزگان، توجه ویژه به تأثیر معماری بر فرایند یادگیری دانشآموزان است، مدیرکل نوسازی مدارس هرمزگان، براین موضوع تأکید میکند که مدرسه باید فضایی باشد که در آن دانشآموزان احساس راحتی و انگیزه کنند و این بهطور مستقیم بر کیفیت یادگیری آنها تأثیر میگذارد، در این راستا، طراحی فضاهای باز، کلاسهای نورگیر، استفاده از رنگهای متناسب با محیط و توجه به ایجاد فضاهای اجتماعی و فرهنگی، همگی بهعنوان عوامل مؤثر در بهبود کیفیت آموزشی مورد توجه قرار گرفتهاند، این طراحیها به دانشآموزان کمک میکنند تا در محیطی سالم و پویا رشد کنند و بتوانند از تمام ظرفیتهای آموزشی بهرهبرداری کنند.
تلفیق سنت و مدرنیته در تاروپود مدرسه ابنسینا از بازطراحی بادگیرهای جنوب برای تهویه طبیعی هوا تا نورپردازی خاص مشهود است، آنچه در مدرسه ۲۱ کلاسه ابنسینا اجرا شد نمود عینی «سازگاری با اقلیم» بود
یکی ازویژگیهای منحصربهفرد معماری مدارس در هرمزگان، مشارکت فعال جامعه محلی در طراحی و اجرای پروژهها است، این مشارکت نهتنها به تقویت حس مالکیت در میان مردم میانجامد، بلکه موجب میشود طراحیها با ویژگیهای بومی و نیازهای محلی سازگارتر شوند.
باوقار به این نکته اشاره میکند که در بسیاری از پروژههای طراحی مدارس در هرمزگان از نظر و ایدههای معماران و مهندسان محلی استفاده میشود، استفاده از این ایدهها موجب میشود که طرحهای اجرایی نهتنها با ویژگیهای فرهنگی و جغرافیایی منطقه همخوانی داشته باشند بلکه از نظر اقتصادی و زیستمحیطی نیز بهینهتر شوند.
استان هرمزگان با دستاوردهای چشمگیر خود در طراحی و ساخت مدارس بهعنوان الگویی برای سایر استانها معرفی شده است، باوقار در این زمینه میگوید: این موفقیتها باید بهعنوان یک مدل در سراسرکشور ترویج شوند، برای تحقق این هدف، باید استانداردهای طراحی مدارس در سطح ملی بهروزرسانی شده و از تجربیات موفق استانهای پیشرو همچون هرمزگان بهرهبرداری شود، همچنین، آموزش و حمایت از مهندسان و معماران درسایراستانها، بهویژه در زمینه طراحی مدارس با توجه به شرایط اقلیمی، فرهنگی و زیستمحیطی، ضروری است.
مدیرکل نوسازی مدارس هرمزگان معتقداست که موفقیتهای کنونی هرمزگان، مرهون پیشینه معماری غنی، تلاش مهندسان خلاق و توجه به استانداردهای روز دنیا در طراحی مدارس است.
به گزارش پردیسان آنلاین، هرمزگان با تلفیق هنر معماری بومی وفناوریهای نوین، گامی فراترازسایراستانها در طراحی و احداث فضاهای آموزشی برداشته است، این استان اکنون بهعنوان پیشرو در معماری مدارس شناخته میشود و توانسته است استانداردهای ملی را ارتقا دهد.
این استان با دستیابی به موفقیتهای چشمگیر، گامهای بلندی درجهت ارتقای کیفیت آموزشی و بهبود شرایط زندگی دانشآموزان برداشته است، با استمرار این روند و ترویج این الگوی موفق درسایراستانها و حتی در سطح جهانی، میتوان به آیندهای روشن برای معماری مدارس کشور امیدوار بود، هرچند استمرار این راه هنوز هم با چالشهایی روبهرو است، اما تجربه هرمزگان نشان میدهد که با همت و تلاش مسئولان و متخصصان، میتوان به هدفهای بزرگ در زمینه طراحی و احداث فضاهای آموزشی دست پیدا کرد.