به گزارش پردیسان آنلاین، اقتصاد ایران در سال‌های اخیر با وجود دست‌وپنجه نرم کردن با چالش‌هایی همچون تحریم‌های بین‌المللی و نوسانات اقتصادی، همواره در تلاش بوده تا با تکیه بر ظرفیت‌های داخلی و شناسایی فرصت‌های بین‌المللی، مسیر توسعه و پیشرفت را هموار سازد. در این میان، افزایش صادرات غیرنفتی به عنوان یکی از اصلی‌ترین راهکارهای تحقق این هدف مورد توجه ویژه قرار گرفته است.
با نگاهی به آینده و افق سال ۲۰۲۵، می‌توان نشانه‌های روشنی از امیدواری را در زمینه صادرات ایران مشاهده کرد. پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که با به‌کارگیری تدابیر مناسب و بهره‌گیری از فرصت‌های موجود، صادرات غیرنفتی ایران در سال ۲۰۲۵ با رشد چشمگیری همراه خواهد بود. این رشد، نه تنها به بهبود وضعیت اقتصادی کشور کمک می‌کند بلکه می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد اشتغال، افزایش درآمد ملی و ارتقای سطح رفاه جامعه نیز باشد.
عوامل کلیدی مؤثر بر افزایش صادرات ایران در سال ۲۰۲۵
۱- توسعه روابط تجاری و بین‌المللی
ایران با هدف تقویت روابط تجاری خود، در حال گسترش تعاملات با کشورهای مختلف است و توسعه روابط تجاری با کشورهایی نظیر چین، ویتنام و کشورهای آفریقایی و اروپایی، از طریق ایجاد مراکز تجاری، می‌تواند به افزایش صادرات ایران کمک کند. سازمان توسعه تجارت ایران قصد دارد تا سال ۲۰۲۵، تعداد این مراکز را از ۲۰ به ۳۰ افزایش دهد و این اقدام استراتژیک با هدف تقویت روابط تجاری، شناسایی فرصت‌های جدید بازار و افزایش حضور محصولات ایرانی در سطح جهانی انجام می‌شود.
الف) نقش نمایشگاه‌های بین‌المللی
نمایشگاه‌های بین‌المللی، به ویژه نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ایران (ایران اکسپو)، نقش مهمی در توسعه صادرات غیرنفتی ایفا می‌کنند و این نمایشگاه‌ها با کاهش هزینه‌ها و تسهیل مذاکرات، فرصتی مناسب برای تعامل صادرکنندگان ایرانی با تجار بین‌المللی فراهم می‌کنند که در دوره قبلی ایران اکسپو، با حضور تاجرانی از ۹۴ کشور، بیش از ۳ میلیارد دلار قرارداد منعقد شد.
ب) توافقات تجاری دوجانبه و عضویت در سازمان‌های بین‌المللی
مذاکرات تجاری و توافقات دوجانبه با کشورهای هدف، می‌تواند به کاهش تعرفه‌های گمرکی و تسهیل صادرات کمک کند و عضویت ایران در سازمان‌هایی همچون اتحادیه اوراسیا نیز می‌تواند در این زمینه مؤثر باشد.
۲- تنوع‌بخشی به سبد صادراتی
ایران در تلاش است تا با تنوع‌بخشی به سبد صادراتی خود، وابستگی به صادرات نفتی را کاهش دهد.
الف) محصولات پتروشیمی
صنعت پتروشیمی ایران با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، می‌تواند نقش مهمی در افزایش صادرات غیرنفتی ایفا کند. در صورتی که تحریم‌ها در سال ۲۰۲۵ کاهش پیدا کند و ایران قادر خواهد بود به بازارهای جهانی دسترسی پیدا کرده و صادرات محصولات پتروشیمی خود را افزایش دهد.
ب) صنایع غذایی
صنعت غذای جهانی در سال ۲۰۲۵ با رشد قابل توجهی همراه خواهد بود و ایران با توجه به میراث غنی کشاورزی خود، می‌تواند از این فرصت بهره‌برداری کند و افزایش تقاضا برای محصولات ارگانیک و غذاهای فرآوری‌شده، فرصت‌های جدیدی را برای صادرکنندگان ایرانی فراهم می‌کند.
ج) محصولات شیلاتی
ایران با هدف رسیدن به یک میلیارد دلار صادرات سالانه شیلات تا سال ۲۰۲۵، بر تلاش برای بهره‌گیری از تقاضای رو به رشد جهانی برای غذاهای دریایی متمرکز شده است.
۳- تأثیر فناوری و نوآوری
بهره‌گیری از فناوری‌های نوین در تولید و صادرات، نقش بسزایی در افزایش رقابت‌پذیری محصولات ایرانی در بازارهای جهانی دارد.
الف) بهبود فرایندهای تولید
استفاده از فرایندهای بهینه‌سازی‌شده و تکنولوژی‌های نوین در تولید محصولات پتروشیمی، می‌تواند به کاهش هزینه‌های تولید، بهبود کیفیت محصولات و افزایش ظرفیت تولید کمک کند.
ب) توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل
همکاری با شرکت‌های حمل‌ونقل چندوجهی و استفاده از کانتینرهای یخچالی، می‌تواند به تسهیل صادرات محصولات فاسدشدنی مانند عسل، محصولات لبنی و مواد غذایی تازه کمک کند.
۴- شناسایی و هدف‌گذاری بازارهای جدید
ایران با هدف قرار دادن بازارهای نوظهور، می‌تواند افق صادراتی خود را گسترش دهد و کشورهایی مانند ویتنام و اندونزی در آسیای جنوب شرقی، فرصت‌های امیدبخش برای محصولات پتروشیمی ایران ارائه می‌دهند، همچنین کشورهای آفریقایی مانند نیجریه و کنیا، بازارهای مناسبی برای داروسازی ایران هستند.
۵- نقش نرخ ارز
افزایش نرخ ارز می‌تواند تقاضا برای صادرات را افزایش دهد که با این حال، باید توجه داشت که نوسانات نرخ ارز می‌تواند تأثیرات منفی نیز بر صادرات داشته باشد.
۶- تسهیلات و حمایت‌های دولتی
ارائه تسهیلات و حمایت‌های دولتی به صادرکنندگان، می‌تواند نقش مهمی در افزایش صادرات داشته باشد. کاهش تعرفه‌های صادراتی، ارائه مشوق‌های مالیاتی و تسهیل فرایندهای گمرکی، از جمله اقداماتی است که دولت می‌تواند در این زمینه انجام دهد.
به گزارش پردیسان آنلاین، در مجموع، با توجه به عوامل برشمرده شده، می‌توان انتظار داشت که صادرات ایران در سال ۲۰۲۵ با افزایش قابل توجهی همراه باشد. توسعه روابط تجاری، تنوع‌بخشی به سبد صادراتی، بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و شناسایی بازارهای جدید، از جمله عوامل کلیدی هستند که می‌توانند به تحقق این هدف کمک کنند. با وجود چالش‌ها و موانع موجود، ایران با به‌کارگیریاستراتژی‌های مناسب و تمرکز بر بازارهای هدف، قادر خواهد بود تا در سال ۲۰۲۵ شاهد رونق صادرات و بهبود وضعیت اقتصادی خود باشد. این گزارش، با ارائه تصویری روشن و امیدبخش از آینده صادرات ایران، نشان می‌دهد که کشور با تکیه بر توانمندی‌های خود، می‌تواند به جایگاه ویژه‌ای در بازارهای جهانی دست یابد و به توسعه اقتصادی پایدار دست یابد.
