به گزارش پردیسان آنلاین؛ایران اسلامی در کنار ظرفیت بالقوه در جاذبه های مختلف تاریخی، طبیعی و گردشگری و از سویی تنوع در اقوام و آب و هوایی که دارد از مقاصد مهم گردشگری دنیا به شمار می رود اما وجود نزدیک به ۱۰ هزار مکان مذهبی، ایران را به مستعدترین کشور در جذب گردشگران زیارتی تبدیل کرده است.
ولی با وجود بهبود شرایط کرونا و همچنین توسعه زیرساخت های سفر در سال گذشته فقط یک میلیون و ۲۰۰ هزار گردشگر زیارتی وارد کشور شدند. باید پرسید دلیل فاصله بین ظرفیت های مهم و بی بدیل گردشگری به ویژه مذهبی و تقاضا ورود گردشگران مذهبی در چیست؟
جهانگردی و یا به عبارتی صنعت گردشگری شامل بخش‌های مختلفی است که یکی از مهم‌ترین آن‌ها «گردشگری مذهبی» است. تمامی ادیان و مذاهب در سراسر جهان اماکن، آثار، سنت‌ها و مراسم‌های مذهبی مختلفی دارند که به یکی از جاذبه‌های مهم گردشگری آن‌ها تبدیل شده است در کشور ما به برکت وجود بارگاه امام هشتم حضرت امام رضا علیه السلام در مشهد، حضرت معصومه سلام الله علیها و مسجد مقدس جمکران در شهر مذهبی قم و بارگاه شاهچراغ در شیراز این شهرها را به مقاصد مهم گردشگری مذهبی تبدیل کرده است.
با توجه به برنامه ریزی و بهبود شرایط سیر و سفر در کشور اما آن طور که باید و شاید کشور از گردشگری مذهبی و مزایای اقتصادی آن بهره ای نگرفته است باید پرسید دلیل این امر مهم چیست؟ مطلوب نبودن حمل و نقل و زیرساخت های گردشگری و هم چنین اسکان، یا عدم معرفی مطلوب شهرهای مقصد گردشگری مذهبی عامل این تقاضای اندک است ؟
طبق آمار ۱۰ هزار مکان مذهبی در کشور وجود دارد که از این تعداد حدود ۶ هزار بقعه متبرکه به عنوان آرامگاه های امام زادگان ثبت شده که یک هزار و۲۰۰ بقعه به دلیل شرایط خاص فرهنگی و تاریخی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است ؛ علاوه بر آن سازمان جهانی گردشگری معتقد است ۳۸ درصد گردشگران دنیا را گردشگران مذهبی تشکیل می دهند و سالانه حدود ۶۰۰ میلیون سفر مذهبی در دنیا انجام می شود سهم ایران اسلامی و شهرهای مذهبی از جمله شهر قم در این زمینه چه مقدار است؟
اگر آماری از تعداد مسلمانان جهان داشته باشیم به نظر می رسد بیش از ۵/۱ میلیون نفر از جمیت جهان را مسلمانان تشکیل می دهند که از این تعداد ۲۷۰ میلیون نفر آن مذهب تشیع هستند اگر بخواهیم فرصی هم بسنجیم اگر ایران مقصد تنها ۱۰ درصد شیعیان جهان باشد بالغ بر ۲۷ میلیون گردشگر وارد کشور می شود که می تواند محرک اشتغال، ارزآوری و اقتصاد شهری شهرهای مذهبی از جمله قم باشد .
حال چه بخواهیم یا نخواهیم شهر قم مقصد مهم گردشگری مذهبی و زیارت در کشور است اما در کنار ظرفیت های بالایی که در این زمینه دارد زیرساخت های آن برای آمادگی برای پذیرایی از زائران داخلی و خارجی توجه نشده و در حوزه گردشگری مذهبی نیز اطلاع رسانی مطلوبی هم نداریم.
حال با همکاری ۴ شهرداری کلانشهرهای مهم گردشگری مذهبی مشهد، قم، شیراز ، قزوین ، مجموعه خانه خلاق و نوآوری اشراق دفتر تبلیغات اسلامی رویداد مهمی به نام «سقاخانه» که با هدف جذب ایده های فناورانه و استارتاپی به منظور بهبود زیارت و رونق اشتغال و شرایط زیرساخت گردشگری مذهبی شکل گرفته است وتاکنون نزدیک به ۲۰۰ ایده از ۱۵ شهر ایران به دبیرخانه ارسال گردیده که بیشترین ایده ها در حوزه فناوری اطلاعات و فرهنگی می باشد.
محورهای پذیرش و حمایت از ایده های استارتاپی در حوزه زیارت با محورهای خدمت رسانی مطلوب، میزبانی، اسکان ، استقبال ، سلامت ، حمل و نقل و سوغات زائر انتخاب شده است که می توانند در بهبود شرایط زیرساختی در امرزیارت و جایگزینی ایده های نو برای بهبود شرایط زیارت در این شهرها به ویژه قم نقش آفرین باشند.

رویداد سقاخانه بهره گیری از ایده های فناورانه نخبگان در حوزه گردشکری و زیارت

مدیر گردشگری وامور زائرین شهرداری قم در تعریف رویداد سقاخانه به خبرنگار پردیسان آنلاین می گوید: گردشگری مذهبی و زیارتی در ۴ کلانشهر قم، مشهد، شیراز و قزوین به آن تمرکز شده است و برای این که از ظرفیت های گردشگری مذهبی در قالب اسکان، حمل و نقل و سوغات آن بهترین بهره را بگیریم نیاز است تا از ظرفیت ایده های نوآورانه ای بهره مند شد لذا رویداد سقاخانه برای رونق این نوع گردشگری رویداد سقاخانه را برای استفاده از ایده و فناوری استارتاپی نخبگان دانشگاهی و پارک های علم وفناوری با همکاری سازمان فرهنگی، ورزشی شهرداری های این ۴ کلانشهر و همراهی خانه خلاق و نوآوری اشراق در قالب رویداد سقاخانه جمع آوری می شود.

دریافت ۲۰۰ ایده به دبیرخانه رویداد سقاخانه

حمید نادری می افزاید: امروز برجسته ترین موضوع بین الملل به ویژه در میان شیعیان مسئله زیارت است در قم، مشهد و شیراز وحتی قزوین به برکت بارگاه امام هشتم(ع) و حضرت معصومه (س) وهم چنین شاهچراغ در شیراز و مجموعه ای امامزادگان این ۴ شهر را به مقصد مهم گردشگری مذهبی تبدیل کرده است .
به گفته وی؛ برای بهبود شرایط زیارت برای گردشگران، زائرین و مجاورین وچاره اندیشی در حوزه های مختلف با محوریت زیارت در قالب رویداد سقاخانه ما از ایده های نوآورانه و استارتاپی نوآوران و نخبگان بهره می گیریم.
نادری عنوان می کند: هدف برگزاری این رویداد برنامه ریزی، شناسایی و هدایت ، حمایت معنوی ومادی از ایده ها و طرح های نوآورانه در حوزه زیارت در شهرهای مشهد، قم، شیراز و قزوین است و تاکنون بیش از ۲۰۰ ایده مختلف به دبیرخانه این رویداد رسیده است.

سقاخانه رویدادی فناورانه برای رونق زیارت

مسئول کمیته گردشگری مجمع کلانشهرهای کشور در بخش دیگری از گفت وگوی خود بیان می کند: ماندگاری زائر در ۲ شهر شیراز و مشهد به مدت ۳ شبانه روز است اما در قم تنها یک شب است لذا با بهره گیری از ایده پردازی فناورانه در ماندگاری زائران ، از نظرات مردم بهره مند می شویم؛ موضوع میزبانی و خدمات رسانی نیازمند خلاقیت است و در حوزه اطلاع رسانی و استقبال از زائران و برنامه های فرهنگی، هنری و گردشگری اقدامات قابل توجهی نیاز است.
نادری در ارتباط با محورهای رویداد سقاخانه می گوید: در این رویداد محورهایی مانند خدمات رسانی،میزبانی و اسکان و هم چنین استقبال وسلامت،حمل و نقل وسوغات زائر قرار است از ایده های فناورانه استارتاپی ها استفاده شود .
یکی از این ایده های استارتاپی مرتبط به شرکت استارتاپی به نام مگاگپ است در حوزه اسکان و دیگر زیرساخت ها زیارتی ایده های نو دارد.

گردشگری مذهبی نیازمند نگاه جدید و خلاق

مدیرعامل شرکت مگاگپ در گفت وگو با خبرنگار پردیسان آنلاین درارتباط با طرح و ایده های آنها در ارتباط با زیارت می گوید: مگاگپ یک رویداد رایگان و بدون کمترین تبلیغات جانبی که توانسته محلی برای دورهمی افرادی باشد که می‌خواهند جوابی برای سوالات‌شان پیدا کنند ایده پردازی کنند، هم‌تیمی پیدا کنند، و مهم‌تر اینکه می‌خواهند در دایره گسترده‌ای از روابط، نوآوری، همفکری‌ها و دانش روز استارتاپی قرار بگیرند.
مجتبی شاهینی می افزاید: اعضا هر ۲۱ روز یک بار در این دورهمی آزاد و گفتگومحور سعی می کنند نیازهای کسب وکار خود را به متخصصین تکنولوژی اعلام کنند و به این شکل فرآیند حل مسئله و ایده پردازی در این دورهمی شکل می گیرد.
وی در ارتباط با گردشگری و زیارت عنوان می کند: گردشگری در انتظار نگاهی نوآورانه و خودباوری در خلاقیت است. به نظر ما هر شرکت سرمایه گذاری دیر یا زود حداقل در یکی از استارتاپ های این صنعت سرمایه گذاری خواهد کرد. چرا که صنعت گردشگری مخصوصا با پتانسیل های بالای شهر های قم، مشهد و شیراز ویژگی ها و شرایطی دارد که برای سرمایه گذاران جذاب است.
مدیرعامل شرکت مگاگپ می گوید: در دورهمی اخیر مگاگپ در گام اول به این موضوع توافق داریم همه افراد حق سفر کردن دارند و جدای از شرایط اقتصادی باید بتوانند سفر کنند. پس باید با نوآوری بسترساز درآمدزایی و خدمت رسانی باشیم؛ عمده ایده های ارائه شده در حوزه اسکان هوشمند مهمانان، نگاهی جدید به تورهای شهرگشت، سوغات و مشاغل بومی شهر است.

ایده پردازی برای بهبود شرایط زیارت در قم

مدیرعامل شرکت مگاگپ معتقد است وجود اماکن مذهبی، فرهنگی و تاریخی و در کنار موقعیت جغرافیایی استراتژیک استان، از جمله قابلیت‌های قم است که باید به خوبی بیان شود. استان قم به دلیل نزدیک بودن به پایتخت و قرار گرفتن در مسیر مواصلاتی ۱۷ استان کشور پتانسیل بالایی در جذب گردشگر در دسته بندی های توریستی، درمانی، گردشگری زیارت، آثار باستانی و فرهنگی دارد.
شاهینی می افزاید: ما در خانواده مگاگپ سعی می کنیم بسترساز ایده پردازی در زمینه های مختلف تجاری باشیم. افراد خلاق را دعوت می کنیم و با فرهنگ هیجان و استقبال در برخورد با ایده ها به افراد خلاق مگاگپ کمک می کنیم. در این دورهمی سرمایه گذاران نیز حضور دارند و این امکان را دارند که با افراد متخصص و صاحب ایده همکاری داشته باشند.
به گفته وی؛ یکی از مسائل بسیار مهم در حوزه گردشگری، توجه به شرکت های دانش بنیان است، بنگاه هایی که با بهره گرفتن از دانش و فناوری در حوزه تقویت قدرت توریست ، گردشگری و گسترش حوزه تجاری استان قم می توانند رونق جدی ایجاد کنند. در دورهمی های مگاگپ بخش عمده ای از تیم هایی که حضور دارند صاحب شرکت خلاق یا شرکت دانش بنیان هستند.
وی در پایان افق هایی را برای بهبود شرایط قم در زمینه گردشگری ترسیم و می افزاید: ما در رویداد مسئله محور سقاخونه شاهد ابتکارات و نوآوری‌هایی در حوزه گردشگری، خدمت رسانی به زائرین، اسکان، آداب میزبانی، اقتصاد و سوغات زائر و… هستیم که با توجه و هم افزایی در این رویداد شاهد گامی تازه در رشد گردشگری استان قم خواهیم بود.