اکبر امجدی روز سه شنبه در یک گفت و گوی خبری با اشاره به دغدغه دوستداران میراث فرهنگی در مورد تخریب یک باب خانه قدیمی در محدوده منطقه چهار شهرداری افزود: بنای تاریخی که با عنوان «خانه باباخان» در فضای مجازی از آن یاد میشود، در مسیر پروژه مسیر گشایی شهید خلیلی واقع نشده است.
شهردار منطقه۴ تبریز با بیان اینکه هر پروژه عمرانی در شهرداری، به ویژه در بحث مسیر گشاییها، پیش از آغاز از اداره کل میراث فرهنگی، استعلام میشود، یادآوری کرد: مطابق کارشناسیهای انجام شده، هیچ مانعی در مسیر اجرای پروژه مسیرگشایی شهید خلیلی نیست و البته چنانکه اشاره شد، این خانه قدیمی، ارتباطی با پروژههای عمرانی منطقه ۴ ندارد.
وی اضافه کرد: پلاکی که در مجاورت خانه «باباخان» است، ارزش تاریخی نداشت و از سوی دیگر، با توجه به گزارشهای مردمی و انتظامی در مورد مشاهده برخی ناهنجاریها، این مخروبه در روزهای اخیر برچیده شده است و در حین عملیات، هیچ لطمه ای به خانه قدیمی «باباخان» وارد نشده است.
«باباخان» کیست؟
محله «جامیشاوان» که در دوره پهلوی نام آن به محله جمشیدآباد تغییر یافته، از محلات شمال غربی تبریز بشمار میرود که خانه «باباخان» یکی از بناهای تاریخی آن است.
از افتخارات محله جمشیدآباد همین بس که علامه محمد تقی جعفری دراین محله رشد و نمو یافته است.
این محله قدیمیامروزه با ساخت و سازهای جدید، بافت قدیمی خود را از دست داده، اما خانه قدیمی” بابا خان ” از جمله مکانهایی است که یادآور گذشتههای تاریخی این محله است.
پژوهشگر تاریخ تبریز و مولف کتاب «تاریخچه محله جمشیدآباد – جامیشاوان» درباره قدمت خانه تاریخی «باباخان» به پردیسان نوین گفت: این خانه در کویی به نام”باباخان دؤنگهسی” توسط باباخان ساخته شده است که نوادگان و بازماندگان طایفه باباخان قدمت آن را حداقل ۱۶۰ سال تخمین زدهاند.
علی پورعلی دانشور افزود: نکته جالب توجهی که در مورد خانه باباخان است، اینکه نخست باباخان خانهای برای خود در منطقه مذکور درست میکند و بتدریج که فرزندان وی بزرگ میشوند، در کنار همان خانه، خانهای برای گذران زندگی خود ساختهاند… بطوریکه خانهها شکل قطاری به خود گرفته و جالبتر اینکه از خانهها به یکدیگر یک راه مخفی وجود داشته و خانه باباخان راه پلههای مارپیچی شکل داشته و قلعه مانند میباشد.
وی اضافه کرد: در مورد باباخان، معمرین محله جامیشاوان معتقدند که نامبرده از افراد قدرتمند و بانفوذ و از جوانمردان محله جامیشاوان(گامیشاوان) بوده است؛ وی اصلیت قرهباغی داشته و بعدها به تبریز و به این محله مهاجرت کرده و صاحب اراضی وسیع کشاورزی در محله جامیشاوان شده است.
وی ادامه داد: باباخان از یاران نزدیک «حاج الهیارخان»، دلاور معروف تبریز در دوره ناصرالدین شاه قاجار بوده است. می گویند وقتی الهیارخان جهت انتقام گرفتن از رجبعلی داروغه، به محل درگیری یعنی «قانلی دالان» فعلی رفته بود – این نام بعد از کشته شدن رجبعلی داروغه در یکی از سراهای بازار قدیمی تبریز بهاین محل داده شده است – باباخان نیز همراه الهیارخان بوده است و چون بعد از واقعه مذکور مورد تعقیب نیروهای دولتی قرار میگیرند، باباخان نیز به همراه الهیارخان مدتی به مکه رفته و بعد از آرام شدن اوضاع مجددا به تبریز باز میگردند.
پورعلی دانشور گفت: خانه تاریخی «باباخان» به عنوان هویت محله جامیشاوان (جمشیدآباد)، امروزه روزگار نامساعدی داشته و رو به تخریب و ویرانی نهاده و قسمت هایی از دیوار جلویی آن نیز فرو ریخته است؛ امید است که مسئولین امر در جهت حفظ این خانه قدیمی اقدامات جدی بعمل آورده و با هماهنگی با وراث باباخان، زمینه ثبت آن را بعنوان آثار ملی و همچنین مرمت و حفظ این تنها خانه به یادگارمانده و تاریخی محله جامیشاوان(جمشیدآباد) را فراهم کنند.