به گزارش پردیسان آنلاین، جشنواره موسیقی فجر بزرگترین رویداد موسیقی کشور، همواره بهعنوان مُهری بر اصالت هویت موسیقی ایرانی نقشآفرینی میکند؛ این جشنواره با گردهمآوردن هنرمندان و موسیقیدانان از اقصی نقاط کشور، فرصت بینظیری برای معرفی و حمایت از موسیقی نواحی فراهم میآورد.
هر سال در این رویداد مهم فرهنگی، صداهای گرم و دلنشین نواحی مختلف ایران، از کوهستانهای شمال تا بیابانهای جنوب، کنار هم قرار میگیرند و با نگاهی به آینده، امید به احیای این میراث گرانبها را در دلها زنده میکنند؛ این جشنواره، علاوه بر اینکه بستری برای ارج نهادن به فرهنگ غنی و متنوع موسیقی نواحی ایران است، نقشی حیاتی در ترویج و توسعه این هنر دارد؛ با توجه به اهمیت حفظ و احیای موسیقی محلی، جشنواره موسیقی فجر بهعنوان یکی از مهمترین رویدادهای فرهنگی کشور، همچنان به پرورش و حمایت از هنرمندان جوان و ایجاد فضایی برای تبادل تجربیات و اندیشهها ادامه میدهد.
جشنواره موسیقی فجر؛ نماد همبستگی فرهنگی ایران
بر این اساس رضا مهدوی، دبیر چهلمین جشنواره موسیقی فجر در گفتوگو با پردیسان آنلاین اظهار میکند: اجراهای متعدد موجب یادآوری داشتههای کهن و آئینی از اقوام مختلف است و از سویی جوایز گوناگون موجب میشود نسل نو، انگیزه بیشتری برای حفظ و اشاعه این فرهنگ داشته باشند.
وی در خصوص نقش رسانهها در معرفی موسیقی نواحی ایرانی به مردم میافزاید: رسانههای جمعی به هرشکل رسمی و مجازی با پخش موسیقیهای اصیل دستگاهی و نواحی میتوانند گوشها را متوجه مصادیق واقعی فرهنگ شنیداری کنند؛ همینطور رسانههای نوین آموزشی و پرورشی هممی توانند دخیل شوند و بخشی از بار این مسئولیت را به دوش بکشند.
دبیر جشنواره موسیقی فجر تصریح میکند: اگر صدا و سیما دائماً این موسیقیهای با کلام و بی کلام نواحی و مناطق ایران را در تلویزیون پخش کند و همینطور در ساخت موسیقی فیلمها و سریالها از موسیقی محلی بهره ببرد، اگر موسیقی ایرانی مورد حمایت جدی دولت قرار بگیرید و زمینه رایگان آموزش دهی برای کودکان و نوجوانان در هر منطقه فراهم آید، زمینهای برای اشتغالزایی و درآمد پیشکسوتان میشود و درنتیجه این امر به پایدارتر شدن موسیقی نواحی و محلی ایران کمک میکند.
مهدوی تصریح میکند: به منظور جذب نسل جدید به موسیقی ایرانی، دعوت از پیشکسوتان هر منطقه تحت نظر ادارات موسیقی نظیر حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی، فرهنگ و ارشاد اسلامی، شهرداریها و آموزشکدههای موسیقی با دارا بودن ردیف بودجه مستقل که بتوانند با تمام قوا ضمن حمایت مادی و معنوی استادان، جذب کننده جوانان و ایجاد انگیزه باشند، بسیار تأثیرگذار است؛ هرچند تا کنون جشنواره فجر در علاقهمند کردن جوانان و نوجوانان ایرانی بسیار خوب عمل کرده و در طول این سالها مشاهده شده که با دیدن اجراها، کودکان و نوجوانان هر منطقه شور و اشتیاق زیادی برای فراگیری یا ادامه دادن و به نتیجه رسیدن تا مرحله استادی پیدا کردهاند.
وی خاطرنشان میکند: موسیقی نواحی در فرهنگ و هویت ملی کشور نقش اساسی دارد، زیرا یکی از مهمترین شاخصههای اساس و بنیان ریشهها و آئینهای ایرانی، فرهنگ شنیداری است که ادبیات و ترانه و شعر هم تا حدی از زیرشاخههای فرهنگ فن موسیقا تلقی میشود و در همه امور دینی، مذهبی و ملی شاهد آن هستیم که موسیقی نقش آشکاری دارد.
موسیقی نواحی؛ میراثی که نباید فراموش شود
دبیر جشنواره موسیقی فجر میگوید: آینده موسیقی نواحی ایران بسیار روشن و امیدوار کننده به نظر میآید؛ حضور جوانان خوش ذوقی که میخواهند راه پدران و مادران خود را ادامه دهند دلگرم کننده است؛ دخترانی که مثل مادران خود به لالایی خوانی برای فرزندان اهتمام میورزند و در پسرانی که در کنار کار و کوشش، آوای موفقیت را زمزمه میکنند.
مهدوی تکمیل میکند: در هر منطقه از کشور برحسب شرایط جغرافیایی، فرهنگی، سیاسی و مذهبی دچار افت و خیزهای موسیقایی هستیم؛ اما از آنجا که از زیرساختهای فرهنگ شنیداری قویای برخوردار هستیم، هیچ گاه به فراموشی سپرده نخواهیم شد.
وی در پایان میگوید: اگر ادارههای میراث فرهنگی کارگاههای سازگری را احیا کنند، فرهنگسراهای محلی از استادان دعوت کنند، هر ماهه شاهد برگزاری کنسرتهای متنوع از موسیقی نواحی و اقوام ایرانی باشیم و تنها به جشنواره یکساله و اجراهای مناسبتی بسنده نکنیم، حفظ و احیای سازهای سنتی و نواحی ایرانی مسیر خواهد شد.
موسیقی؛ بازتاب زندگی و تاریخ ایران
همچنین فواد توحیدی دبیر هفدهمین جشنواره موسیقی نواحی در گفتوگو با خبرنگار پردیسان آنلاین اظهار میکند: چه بخواهیم و چه نخواهیم جشنواره موسیقی فجر بزرگترین جشنواره موسیقی کشور است؛ مسلماً کارکرد این جشنواره، همانطور که از نامش پیداست، بزرگداشتی است برای یک رویداد که در آن از موسیقی بهره گرفته میشود و مخاطبان بسیاری جذب آن میشوند و البته این فرصت بسیار مناسبی برای آشنایی مخاطبان با موسیقی ایرانی، چه کلاسیک ایرانی و چه موسیقی اقوام ایرانی، فراهم میکند؛ مطمئناً آرشیو اجراهایی که ارزش، هنری لازم دارند، پشتوانه خوبی برای آینده موسیقی ایرانی است؛ همانگونه که آثاری که در دوره سابق و در جشن هنر شیراز ثبت و ضبط شدند، گنجینهای گرانبار از آثار اساتید آن دوره هستند.
وی ادامه میدهد: موسیقی نواحی ما همیشه پایدار بوده و هست؛ این موسیقی هیچگاه از بین نمیرود، بلکه همیشه خود را با شرایط فرهنگی و اجتماعی همگون میکند و در دورهای که در آن هستیم توجه به محتوا، پیشینه و حتی داشتههای فرهنگی و موسیقایی بسیار کم شده است و به جای آن تکنیک، هویت گریزی و سطحینگری و سطحی انگاری رواج یافته است؛ مطمئناً موسیقی ما هم تحت تأثیر قرار گرفته ولی من شک ندارم دوره بازگشت همیشه به وقوع میپیوندد و هنرمندان ما دوباره به داشتههای نیاکان خود رجوع میکنند.
دبیر هفدهمین جشنواره موسیقی نواحی خاطرنشان میکند: رسانه اصلی ما، یعنی تلویزیون، کاملاً به موضوع جلب توجه مردم به موسیقی ایرانی بی توجه است و اگر انگشت شمار برنامههایی با موضوع موسیقی پخش میشود برای خالی نبودن عریضه است. حتی در همین برنامهها نیز سازهای ما را که از جنس چوب و پوست هستند نمایش نمیدهند؛ فضای مجازی بیشتر از این رسانه کار کرده و البته این کارکرد معمولاً در جهت رشد و احیای موسیقی ما نبوده و موسیقیهای دیگر را به مخاطب معرفی کرده و موجب جذب مخاطبان به سمت موسیقی وارداتی شده است.
نسل جوان؛ امیدواری برای آینده موسیقی ایران
توحیدی تصریح میکند: به منظور تربیت نسل جوان، مطابق با ارزشها و اصول موسیقی ایرانی، بهترین کار وارد شدن رسانه ملی و تغییر سیاستهای غلط گذشته است؛ نقش رسانه در این زمینه میتواند بسیار کمک کنده باشد. در کنار آن، برگزاری جشنوارههای کوچک موسیقی در روستاها و شهرها، موجب پویایی در این هنر میشود. ایجاد مکتبخانههای موسیقی و کمک به فراگیری این هنر بسیار مهم و راهگشا است.
دبیر هفدهمین جشنواره موسیقی نواحی ادامه میدهد: موسیقی اقوام فقط موسیقی نیست؛ واگویی و حفظ تاریخ و تمدن و حتی ادبیات ما با زبان موسیقی است. این هنر پژواک زندگی است که از مرداب زمان چالاکانه میگذرد و آنچه بوده است را روایت میکند؛ ما به امید زندهایم؛ امیدوارم آینده موسیقی ایرانی درخشانتر از همیشه باشد؛ هرچند بسیاری از داشتههایمان در طی این سالها قدر ندیده مدفون شدهاند؛ ولی هنوز آنقدر دستمان پر است که میتوان به آینده امیدوار بود.
توحیدی تکمیل میکند: موسیقی هر منطقه در همان ناحیه شناسا است و مهم هم همین است. هیچ غریبه ای در خانه خود غریب نیست. افرادی که خارج از آن اقلیم به داشتههای آن علاقهمندند خود راه شناسایی را مییابند. جشنوارهها، سازخانه ها و پژوهشگاهها در این مسیر چراغاند.
وی در پایان میگوید: در خصوص حفظ و احیای سازهای سنتی و نواحی ایران، ورود جدی رسانه و یاری مسئولان در تشویق و ترغیب افراد هر منطقه در حفظ و احیای سازها و ملودیها و اشعار بومی و موسیقایی و منظومهها و حرکات موسیقایی بسیار مهم است؛ ورود بخش خصوصی در فعالیتهای هنری و کمک به شناسایی و شناساندن کهن هنرهای سرزمینمان نیز راهگشا است.
به گزارش پردیسان آنلاین، جشنواره موسیقی فجر بهعنوان بزرگترین رویداد موسیقی کشور، نقش مهمی در حفظ و احیای موسیقی نواحی ایران ایفا میکند؛ این جشنواره با گردهمآوردن هنرمندان از سراسر کشور، فرصتی بینظیر برای معرفی و ترویج موسیقی محلی فراهم میآورد و در این مسیر موسیقی نواحی، بهعنوان بخشی از هویت فرهنگی ایران، با وجود چالشها، همچنان زنده و پویا باقی مانده است و جشنوارههایی مانند موسیقی فجر، امید به آیندهای روشن برای این هنر اصیل را تقویت میکنند.
تلاشهای صورتگرفته برای جذب نسل جوان به موسیقی ایرانی و حمایت از هنرمندان پیشکسوت، نشاندهنده عزم جدی برای حفظ این میراث فرهنگی است. با توجه به نقش رسانهها و نهادهای فرهنگی در معرفی و ترویج موسیقی نواحی، آینده این هنر امیدوارکننده به نظر میرسد. جشنواره موسیقی فجر نه تنها بستری برای نمایش تنوع موسیقایی ایران است، بلکه فرصتی برای تبادل تجربیات و ایجاد انگیزه در میان هنرمندان جوان فراهم میکند.
گزارش از: زهرا دهقانی، خبرنگار پردیسان آنلاین