عملیات تخریب مسجد ۸۰ ساله کازرونی اصفهان واقع در محله عباس آباد، نیمه شب پنجشنبه دوازده مرداد ماه با چراغ سبز هیئت امنا آغاز شد، اقدامی که نه میراث موافق آن بوده و نه با شهرداری هماهنگ شده است.

به گزارش خبرنگار پردیسان آنلاین، زمانی که چشم‌هایش را به جهان گشود، پیوسته با مهر، معنویت، خلوص و دوستی انس داشت و بی‌مهری را تاب ندارد. هرگز فکر نمی‌کرد شبی در خواب، اینگونه از جانب امین‌ترین افراد و هیئت امنای خود مورد بی‌مهری و خشونت قرار بگیرد.

مسجد کازرونی اصفهان، واقع در محله عباس‌آباد، ساعت ۲۳:۴۵ شامگاه گذشته، بدون مجوز، هدف تخریب قرار گرفت. هرچند حضور به موقع یگان حفاظت میراث فرهنگی آن را از خطر رهاند اما دل‌شکستگی و دلخوری این دوست و مؤذن ۸۰ ساله مردم این شهر، اتفاق خوشایندی نیست البته ذکر این نکته ضروری است که بحث تخریب مسجد کازرونی از سال‌های قبل مطرح بوده است.

معماری این مسجد که در اواخر دوره پهلوی اول و اوایل پهلوی دوم ساخته شد، برگرفته از معماری باستانی ایران و بسیار زیبا و ویژه است. هرچند این بنا ستاره‌دار و ثبت شده در فهرست آثار تاریخی اصفهان نیست ولی تخریب آن به دلیل معماری ویژه، نقش داشتن در حافظه تاریخی مردم و به دلیل مسجد و محل عبادت بودن، پسندیده و مورد تأیید نیست. کما اینکه هیچ‌گونه مجوزی برای تخریب آن از اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به عنوان متولی این امر، صادر نشده است.

داستان تخریب این مسجد تاریخی از آبان ۱۳۹۹ آغاز شد، هیئت امنای معتقد است به دلیل ناکافی بودن فضای مسجد و نیاز مبرم به توسعه فضای آن، مسجد کازرونی باید تخریب شود و به جای آن بنایی چند طبقه با کاربری مسجد و مرکز فرهنگی بسازد. هرچند این دلایل برای تخریب یک بنای باارزش کافی نیست زیرا می‌توان توسعه مسجد را بدون تخریب آن هم رقم زد اما با این حال هیئت امنا همچنان مُصر بر خواسته خود است.

مسجد کازرونی تخریب جدی نشده است

سید مهدی موسوی موحد، معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان به خبرنگار پردیسان آنلاین می‌گوید: پنجشنبه شب دوازدهم مردادماه با خبر شدم که هیئت امنای مسجد کازرونی، بدون مجوز اقدام به تخریب این بنای باارزش کردند که با حضور به موقع نیروهای حفاظت میراث فرهنگی و مأموران کلانتری، این اقدام متوقف شد و خوشبختانه تخریب جدی صورت نگرفته است.

وی با تاکید بر اینکه این اقدام بدون دریافت مجوز از شهرداری و میراث فرهنگی انجام شده است می‌افزاید: به زودی مشخصی می‌شود که چه اقدامی در مقابله با این کار غیرمجاز خواهیم داشت؛ اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اصفهان هیچ مجوزی برای تخریب این بنا نداده است. یگان حفاظت میراث فرهنگی پای پیشگیری از چنین اقداماتی حضور دارند و صورت جلسه‌ای تنظیم شد که زین پس هیئت امنا حق ادامه دادن به تخریب مسجد کازرونی را ندارد.

تعرض به مسجد کازرونی غیرقانونی و بدون مجوز بوده است

خویشتن‌داری میراث نباید موجب سوءاستفاده هیئت امنا شود

موسوی موحد با بیان اینکه خویشتن‌داری میراث نباید موجب سواستفاده هیئت امنا شود بیان می‌کند: بارها کتبی و شفاهی اعلام شد که تخریب این بنا مجاز نیست اما متأسفانه هیئت امنا به تذکرات و مکاتبات هم توجهی نداشته است.

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان ادامه می‌دهد: هیئت امنای مسجد کازرونی برای تخریب جدی هستند در حالی که قول داده بودند طرح تفصیلی خود را برای بررسی ارائه و اینکه شبانه قصد تخریب مسجد را می‌کنند، این مغایر صحبت‌های آخر آنان است.

موسوی موحد می‌گوید: مدیر کل میراث فرهنگی، به هیچ عنوان نظر کارشناسی معاونت خودش را نادیده نمی‌گیرد و مواخذه‌ای در خصوص صادر نشدن مجوز تخریب مسجد کازرونی در کار نبود. مدیر کل در نامه‌ای خطاب به هیئت امنای مسجد اعلام کرد که «با توجه به اینکه مسجد کازرونی در فهرست آثار تاریخی ثبت نشده است، درخواست شما قابلیت طرح شدن در کمیسیون ماده ۵ را دارد.» و هرگز با صراحت نگفته است که تخریب این بنا مجاز است. من نیز به عنوان معاون میراث فرهنگی، در نامه‌ای به صراحت اعلام کردم که تخریب این مسجد ممنوع است.

وی می‌افزاید: در واقع نظر مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان این بود که هیئت امنا موظف هستند طرح توسعه خود را به طور دقیق و شفاف ارائه دهند تا در صورت تأیید بتوانند آن را اجرا کنند و به هیچ عنوان اعلام نشد که تخریب مجاز است.

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان اظهار می‌کند: این مسجد یک بنای معاصر است و شاید به لحاظ کالبدی و قدمت به اندازه بناهای دیگر اصفهان ارزشمند نباشد ولی به دلیل نقش پررنگ آن در خاطره جمعی مردم این منطقه و معماری ویژه و باارزشش، واجد ارزش تاریخی و فرهنگی است.

وی می‌افزاید: اداره میراث فرهنگی در تلاش است با همکاری هیئت امنا، این مسجد بتواند با حفط اصالت خود گسترش یابد و نیازهای نمازگزاران رفع شود اما اینکه بدون مجوز تخریب و یا تغییری صورت بگیرد به هیچ عنوان مورد تأیید نیست.

تعرض به مسجد کازرونی غیرقانونی و بدون مجوز بوده است

مجوزی برای تخریب مسجد کازرونی از سوی شهرداری اصفهان صادر نشده است

علی رضی‌زاده، شهردار منطقه یک شهرداری اصفهان ضمن با اهمیت دانستن مسجد کازرونی از لحاظ تاریخی به پردیسان آنلاین می‌گوید: شهرداری اصفهان تاکنون هیچ مجوزی برای تخریب مسجد کازرونی صادر نکرده است و اگر مجوزی تخریبی را نه فقط برای مسجد کازرونی بلکه هر بنای تخریبی بخواهد صادر کند، نظر به موافقت اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان است.

وی ادامه می‌دهد: اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان تا کنون موافقتی مبنی بر تخریب و حتی توسعه مسجد کازرونی به شهرداری منطقه یک اعلام نکرده است که اقدام هیئت امنای مسجد برای تخریب و توسعه مسجد در شب گذشته غیرقانونی بوده است.

شهردار منطقه یک شهرداری اصفهان تصریح می‌کند: برای اینکه مجدد این اقدام شبانه صورت نگیرد، شهرداری منطقه نمی‌تواند نگهبان برای حفاظت از این بنا اختصاص دهد، اما به محض گزارش تخریب وظیفه شهرداری منطقه است که به موقع وارد شده و مانع از تخریب بنا شود.

با توجه به صحبت‌های فوق می‌توان نتیجه گرفت، توسعه مسجد امری مهم و ضروری است، اما نکته‌ای که باید در نظر داشت این توسعه باید بر مبنای نظر کارشناسان و صاحب‌نظران حوزه معماری و میراثی صورت گیرد تا خدشه‌ای به میراث فرهنگی و تاریخی شهر اصفهان وارد نشود و نه‌تنها در بحث مسجد کازرونی بلکه سایر بناهای تاریخی، مالکان، هیئت‌امنا و حتی برخی مسئولان حفظ میراث فرهنگی را در اولویت اقدامات خود نسبت به توسعه آن بنادر نظر بگیرند.