به گزارش پردیسان آنلاین، محیط‌بان بودن فقط یک شغل نیست؛ یک عشق است، یک سوختن آرام در دل طبیعت. محیط‌بان کسی است که در سکوت کوهستان، صدای نفس زمین را می‌شنود. کسی که شب هنگام، میان سرما و تاریکی، پاسدار جان موجوداتی است که شاید هیچ‌کس به بودنشان فکر نمی‌کند.
با این حال، زندگی محیط‌بانان همیشه با دشواری گره خورده و کمبود امکانات، دوری از خانواده، حقوق اندک و خطر دائمی در برخورد با شکارچیان غیرقانونی، همه بخشی از واقعیت تلخ این مأموریت عاشقانه است. آنها در مسیرهای سخت و گاهی بی‌پایان قدم می‌زنند، نه برای شهرت، نه برای پاداش، بلکه برای حفظ نفس زمین، برای اینکه فردا هنوز آهو بدود، هنوز صدای پرنده‌ای در جنگل بپیچد، هنوز کودکی بتواند با شگفتی به آسمان نگاه کند.
قدردانی از محیط‌بان، فقط گفتن «خسته نباشید» نیست؛ یعنی درک کنیم هر برگ سبز، هر هوای پاک، هر قطره آب، نتیجه ایستادگی و عشق کسانی است که حتی در سخت‌ترین شرایط، دست از حفاظت از طبیعت بر نداشته‌اند. آنان ستون‌های سبز زندگی هستند و تا وقتی که قلبشان برای زمین می‌تپد، امید زنده است.
محیط‌بانان از جان و خانواده خود گذشته‌اند تا حیات وحش، جان و حیاتش را از دست ندهد، اما نبود نیروی کافی محیط‌بان، ضرب و شتم و تهدید توسط متخلفان و شکارچیان، نبود قوانین حمایتی از محیط‌بانان، دوری از خانواده، زخمی و مجروح شدن و تا پای مرگ رفتن از دغدغه‌هایی است که محیط‌بانان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.
محیط‌بانی، معامله با خداست
به بهانه روز محیط‌بانان، به سراغ مجید خسروی، محیط‌بانی با ۲۵ سال سابقه رفتیم، محیط‌بانی که جوانی‌اش در صدای پرنده‌ها، در ردِ پای یوزها، حمایت از آهوان و سکوت دشت‌هایی که محافظشان بود گذشت.
او عاشق حیاتی است که حرف نمی‌زند، اما حس دارد؛ به درختی که با هر نسیم لبخند می‌زند، به خاکی که حافظ راز زندگی است و با صدای آرام و چشمانی مملو از عشق به جهان هستی به خبرنگار پردیسان آنلاین می‌گوید: شغل محیط‌بانی، معامله‌ای بی‌صدا با خداست؛ معامله‌ای که در آن سود و زیان معنایی ندارد، فقط عشق است و ایمان. محیط‌بان، پیمان بسته با خالق زمین که هوای زندگی را پاس بدارد، بی‌هیاهو، بی انتظار تشویق. هر قدمش در مسیر کوه و جنگل، دعایی است بی‌کلام.
وی با بیان اینکه محیط‌بان، عاشقِ زمین است؛ عاشقی که معشوقش نه انسان است و نه مال دنیا، بلکه جنگلی است که نفس می‌کشد، چشمه‌ای که می‌جوشد، پرنده‌ای که آزادانه در آسمان می‌چرخد، می‌افزاید: عاشقانه‌های محیط‌بانی، از جنس برگ و باران است و بر پایه علاقه و عشقی که به طبیعت زیبا و منابع ارزشمند گیاهی و جانوری داشتم، حدود ۲۵ سال پیش این شغل خداپسندانه را انتخاب کردم، چرا که معتقدم طبیعت، روح و روان انسان را صیقل می‌دهد و جسمش را توانمند می‌سازد.
این محیط‌بان با بیان این نکته که محیط‌بانان، عاشقان گمنام هستند، اظهار می‌کند: شغل مقدس محیط‌بانی، باید از مشاغل سخت شمرده شود، اصلی‌ترین موضوعی که دغدغه ما است، ارتقای حقوق و مزایاست؛ محیط‌بانان به‌عنوان افرادی که در سخت‌ترین شرایط کاری و با خطرات جانی و جسمانی روبه‌رو هستند، باید از حقوق و مزایای متناسبی برخوردار باشند، با این حال، میزان دستمزد و شرایط معیشتی آنها نسبت به وظایف دشوارشان بسیار ناکافی است.
محیط‌بانان، نگهبانان خاموش طبیعت هستند
وی ادامه می‌دهد: توجه ویژه به بهبود وضعیت معیشتی و افزایش حقوق محیط‌بانان می‌تواند از یک سو به حفظ منابع طبیعی و حیات‌وحش کمک کند و از سوی دیگر، ارزش و شأن محیط‌بانان را در جامعه ارتقا دهد و انگیزه آنها را برای انجام وظایف خطیرشان تقویت کند.
خسروی می‌گوید: مشکلات محیط‌بانان را باید با دل خواند، نه با آمار. این دردها را تنها کسی می‌فهمد که نیمه‌شب در دل کوه، با صدای باد و زوزه گرگ، پاس دارنده آرامش زمین باشد. کسی که در دل سکوت طبیعت، با خدا نجوا می‌کند که «خدایا، من پاسبان بهشت زمینی تو هستم، مرا یاری کن که هیچ دستی به ناحق شاخه‌ای را نشکند، هیچ گلویی از تفنگی نگیرد.»
وی محیط‌بانان را نگهبانان خاموش طبیعت می‌خواند و تصریح می‌کند: محیط‌بانان شبانه‌روز با دوری از خانواده در شب‌های سرد و گرم بی‌پایان، خطرهای جانی، بی‌پناهی در برابر اسلحه متخلفان، با حقوقی ناچیز، با امکاناتی محدود، اما با دلی پر از شور و عشق از حیات وحش محافظت می‌کنند، گاهی باید در برابر شکارچی بایستیم که اسلحه‌اش آماده شلیک است، گاهی باید شاهد نابودی درختی باشیم که دیگر هیچ نور خورشیدی او را لمس نخواهد کرد، و گاهی بدون دیده شدن، تنها با این باور که اگر تو نباشی، زمین بی‌دفاع می‌ماند، در خط مقدم حفاظت از زندگی می‌ایستادیم.
این محیط‌بان پارک ملی و پناهگاه حیات وحش قمیشلو با اشاره به اینکه کمبود امکانات در عرصه حفاظت از محیط‌زیست موضوعی است که شاید باید بیشتر به آن پرداخته شود، می‌افزاید: این مسئله از این نظر اهمیت دارد که گاهی محیط‌بانان باید روزها یا شاید هفته‌ها در محل خدمت و به دور از حداقل تجهیزات باشند، چرا که متخلفان و شکارچیان غیرمجاز با مجهزترین خودروها، موتورسیکلت‌ها و اسلحه‌های پیشرفته در طبیعت حضور دارند و مهم است که ما هم مقابل این‌ها به‌روزترین امکانات را داشته باشیم.
اهمیت حمایت قانون از محیط‌بانان
وی با تعبیر اینکه محیط‌بان بودن یعنی عاشق باشی و بسوزی از خاطرات خود در دل طبیعت چنین روایت می‌کند: یکی از چالش‌های اساسی محیط‌بانان، مشکل حمل و استفاده از اسلحه است، در برابر شکارچی که تفنگ در دست دارد، محیط‌بان فقط با قانون و وجدان ایستاده است، روزی را به خاطر دارم که با یکی از دوستان در جنگل در حال گشت‌زنی بودیم که ناگهان، سکوت مطلق آن روز با صدایی بیگانه شکسته شد. صدایی که هرگز نباید در این تالار سبز شنیده می‌شد.
هر روزی که محیط‌بان با تجهیزات ناکافی به مأموریت می‌رود، یعنی جانش را در دستان تقدیر می‌گذارد. برای بهبود این وضعیت، لازم است قوانین مربوط به حمل و استفاده از اسلحه توسط محیط‌بانان بازنگری شود
خسروی ادامه می‌دهد: صدای شلیک، مانند پتک بر سر جنگل فرود آمد و شکارچیان، صدای اخطار را شنیدند، اما یکی از شکارچیان، با خنده‌ای تلخ، لوله تفنگ ساچمه‌ای را به سمت ما نشانه گرفت و ساچمه‌ها، دانه‌های آهنیِ خشم، به سوی‌مان سرازیر شدند و در آن میان، یکی از گلوله‌ها به سمت سرم منحرف شد و دیگری به پای رفیق محیط‌بانم اثابت کرد، این همان راز شیرین معامله با خداست.
وی می‌گوید: هر روزی که محیط‌بان با تجهیزات ناکافی به مأموریت می‌رود، یعنی جانش را در دستان تقدیر می‌گذارد. برای بهبود این وضعیت، لازم است قوانین مربوط به حمل و استفاده از اسلحه توسط محیط‌بانان بازنگری شود و چارچوبی حمایتی و مشخص برای استفاده از سلاح در شرایط اضطراری تعریف شود.
وی می‌افزاید: هر محیط‌بانی در طول خدمت خود لحظات تلخ و شیرین زیادی را تجربه می‌کند، یکی از خاطرات شیرین و ماندگاری از نجات حیوانات آسیب دیده در ذهنم نقش بسته است، این است که متخلفی را در دستگیر کردیم که دو پرنده را زنده‌گیری کرده بود و در نهایت با تلاش همکارانم آنها از چنگ شکارچی متخلف رها کردیم و برای رهاسازی به زیستگاهشان بردیم. لحظه‌ای که پرنده‌ها را در دامان طبیعت رها کردیم و آزادی آنها را دیدم آرامش خاصی به من دست داد و این صحنه زیبا برای همیشه در ذهنم ماندگار شده است.
این محیط‌بان پارک ملی و پناهگاه حیات وحش قمیشلو با بیان اینکه از کودکی به طبیعت و حیات وحش علاقه داشتم، می‌گوید: محیط‌بانی همه‌اش عشق و علاقه است. اگر کسی می‌خواهد در شغل محیط‌بانی موفق باشد، باید عاشق این کار باشد، محیط‌بان باید بتواند در کوهستان، دشت، بیابان، دور از خانواده، گرما، سرما، درگیری با شکارچی متخلف سختی‌ها را با جان و دل بپذیرد.
محیط‌بانان در خط مقدم مبارزه با تخریب ممحیط زیست و حیات وحش هستند
خسروی به حمایت مردم اشاره می‌کند و می‌افزاید: امروز مردم ارزش محیط زیست را می‌دانند و با ما همراه هستند، چندسالی این فرهنگ بین مردم نهادینه شده که نقش رسانه‌ها در ایجاد این فرهنگ پر رنگ بوده، بنابراین حفظ محیط‌زیست همواره با فرهنگ‌سازی همراه است و این امر را باید هدفی مهم در جهت تعامل انسان با محیط پیرامون خود دانست، اهمیت حفاظت از محیط‌زیست باید به گونه‌ای فرهنگ‌سازی شود که مردم یک جامعه آن را برای ادامه بقا، حیاتی و ارزشمند بدانند.
وی با بیان اینکه روز ملی محیط‌بان در تقویم رسمی ایران، هشتم آبان است، خاطرنشان می‌کند: این روز از کرامت و بزرگواری امام هشتم (ع) است که ضامن آهو است، الهام گرفته شده است، روزی که امام مهربانی‌ها را در مقابل شکارچی ضامن یک آهو می‌کند تا برود و به فرزندانش شیر بدهد و دوباره بازگردد، این روز، یادآور فداکاری‌هایی است که محیط‌بانان برای حفظ تنوع زیستی کشورمان متحمل شده‌اند، این روز باید یادآوری باشد برای تمام آحاد جامعه که حفاظت از محیط زیست یک وظیفه دولتی نیست، بلکه یک مسئولیت اجتماعی جهانی است که بقای ما به آن وابسته است.
به گزارش پردیسان آنلاین، محیط‌بانان در خط مقدم مبارزه با تخریب محیط زیست قرار دارند، خطراتی که آنها متحمل می‌شوند، اغلب از جانب افرادی است که به منافع کوتاه‌مدت مادی خود می‌اندیشند، نه سلامت بلندمدت زیست‌بوم. آمارها نشان می‌دهند که محیط‌بانان در معرض خشونت‌های فیزیکی و تهدیدات جانی قرار دارند، تهدیداتی که اغلب توسط شکارچیان غیرمجاز یا متعرضان به منابع طبیعی اعمال می‌شود و می‌طلبد که حفاظت از حافظان طبیعت دغدغه همه باشد.
در نهایت نباید فراموش نشود که حفاظت از محیط‌زیست وظیفه اصلی تمام انسان‌های موجود روی این کره خاکی است، اما افراد بسیاری نسبت به این موضوع بی‌توجه بوده و مسئولیت‌پذیر نیستند، از این‌رو جوامع باید قوانین سخت‌گیرانه‌ای وضع کنند تا به شکلی جدی با متخلفان و افراد سهل‌انگار برخورد شود، درواقع قوانین باید به حدی جدی و سخت باشند که متخلفان نتوانند به راحتی از قوانین تخطی کنند و سایه قانون حامی اصلی محیط‌بانان باشد.
