به گزارش پردیسان آنلاین؛هرچقدر که سبک شهرنشینی و آهنگ رشد جمعیت افزایش یابد به‌دنبال آن دغدغه مندی شهرنشینان به‌سمت رفاه و وجود مسکن مناسب نیز افزایش می‌یابد لذا کمبود مسکن می‌تواند عاملی برای افزایش تخلفات شهروندان در حوزه ساخت و سازها باشد.
به‌دنبال این ساخت و سازهای غیر اصولی و تخلفات، پیامدهای خطرناکی حاصل می‌شود که مهم‌ترین آن آسیب پذیری شهر در برابر حتی کوچک‌ترین و ضعیف‌ترین زلزله‌ها و دیگر حوادث طبیعی را می‌توان نام برد. بیشتر تخلفات ساختمانی صورت گرفته در کلان‌شهرهای کشور از جمله قم مربوط به تخلفات ارتفاعی و احداث، تخلفات پروانه ساخت و تخلفات مربوط به کاربری‌های تجاری است.
در گوشه گوشه شهر قم ساختمان‌ها و حتی مراکز تجاری فراوانی وجود دارند که مانند بمب ساعتی هر لحظه ممکن است خسارت‌های جانی و مالی فراوانی به‌همراه داشته‌باشد که نه‌تنها در برابر زلزله‌های احتمالی حوادثی مانند پلاسکو و یا متروپل دیگری را برای قم تکرار کند.
وقوع زلزله بزرگ در ترکیه و سوریه باید تلنگری و یا زنگ خطر بیدار کننده و هشداری برای شهروندان و تمامی دستگاه‌ها و بخش‌های مسؤول در امر ساخت و ساز و ایمن سازی بناها در کشور و به‌ویژه در قم باشد چرا که قم از شهرهای مهم زیارتی و گردشگری مذهبی است که در طول سال پذیرای زائرانی از داخل و خارج کشور است و میزان خسارت‌ها را می‌تواند دوچندان کند آیا این حادثه تلنگری برای مسئولان ما خواهد بود؟
از سویی قم یک شهر مذهبی و فرهنگی است و معماری و ساخت و سازی آن معماری ایرانی و اسلامی را برای مخاطب لمس کند اما متأسفانه دور از نظارت‌ها در شهر قم جدای از افزایش چند طبقه سازی‌ها و کاهش خانه‌های ویلایی،بناهای رومی هم افزایش یافته است که می‌تواند جدای از تهدید فرهنگی آسیب پذیری آن در مقابل حوادث طبیعی نیز افزایش یابد.
حوادثی مانند زلزله ترکیه و ریزش متروپل باید هشداری برای همه باشد
یک شهروند قمی با انتقاد از رشد تراکم و ساخت و سازی های غیراصولی در قم می‌گوید: این ساختمان‌ها می‌تواند آسیب پذیری شهر قم در برابر کم‌ترین زلزله‌ها را هم کاهش دهد و باید در این میان نظارت های جدی تری از سوی دستگاه‌های مرتبط صورت گیرد کشور ما و حتی شهر قم روی گسل‌های خطرناکی قرار گرفته است و تنها راه ایمن بودن مقاوم سازی ساختمان‌ها است که باید جدی‌تر از همیشه پیگیری شود.
محمد حسین کیوانی می‌افزاید: برخی شهروندان با توجه به افزایش قیمت تمام شده زمین و ساختمان بدون در نظر گرفتن موارد ایمنی اقدام به چند طبقه سازی می‌کنند و برخی هم به‌دلیل شرایط موجود یا برای فرزندان خود و یا اجاره کردن طبقاتی اضافه ساخته که این امر در مقاوم بودن ساختمان تأثیر منفی به‌همراه دارد.
به گفته وی، وقتی حوادث دلخراشی مانند زلزله ترکیه و سوریه را می‌بینیم باید تلنگری برای ما و مسئولان باشد هرچند شاید برخی بگویند شدت زلزله‌ها زیاد بوده ولی می‌توان به جرات گفت شهر قم در برابر حتی ضعیف‌ترین زلزله‌ها هم آسیب‌پذیر می‌باشد.

وجود ساختمان‌های نا ایمن و مراکز تجاری در سطح شهر قم
یک شهروند قمی بیان می‌کند: در سطح شهر قم مراکز تجاری متعددی است که ایمنی ندارند هم زمان با حادثه مترو پل آبادان هشدارهایی هم آتش نشانی داد اما گوش شنوایی برای افزایش بار ایمنی این ساختمان‌ها وجود ندارد از سویی ساخت بناهای رومی برخی شهروندان از تنها زیبایی ساختمان را به‌همراه دارد آسیب‌هایی را به این کلان‌شهر وارد کرده است.
سید رضا حسینیان می‌افزاید: در همسایگی ما چند طبقه در حال ساخت است که هم اشراف به خانه ما دارد و سیما و منظر شهر با افزایش این نوع ساخت و سازها زیرسئوال برده ما از طریق دستگاه های ذیربط شکایت کردیم اما متأسفانه راه به جایی نبردیم.
سودجویی اقتصادی مهم‌ترین عامل تخلف‌های ساختمانی
مدیر اجرایی کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری قم در گفت وگویی اختصاصی با خبرنگار پردیسان آنلاین با اشاره به دلایل تخلفات ساختمانی می‌گوید: دلایل مختلفی می‌تواند بر بروز تخلفات ساختمانی منجر شود از جمله سود اقتصادی فراوان ناشی از تخلفات و هم چنین بی توجهی به نیازهای شهروندان و سبک زندگی در طرح تفصیلی، مهاجر پذیری به شهرهای بزرگ و سودهای فراوان اقتصادی حاصل از تخلفات ساختمانی و علاوه بر آن گرایش خانوارها برای تدارک مسکن فرزندانشان از محل قطعه مسکونی می‌توانند عواملی برای تخلفات ساختمانی افراد باشد.
عباس گل افشان به پیشنهادهایی برای کاهش تخلفات هم اشاره کرده و می افزاید: همکاری دستگاه‌های ذیربط، نظام مهندسی و دادگستری با شهرداری در خصوص کنترل ساخت و ساز و پیشگیری از تخلفات در بدو کار، اطلاع رسانی به شهروندان در خصوص تبعات ساختمان‌های بدون پروانه و مخالف مفاد پروانه و این که افزایش احداث غیر مجاز طبقات مازاد بر جدول تراکم، احداث بنا در سطح اشغال بیش از ۸۰% عرصه و کسر پارکینگ ،تقسیم غیر مجاز عرصه و تفکیک اعیان و تغییر کاربری‌ها چه تبعاتی به‌همراه دارد.
وی عنوان می‌کند: علاوه بر آن افزایش اختیارات و قدرت عمل پلیس ساختمان در مواقع ضروری تا قاطعانه و سریع مانع وقوع تخلفات ساختمانی شوند و علاوه بر آن بازنگری در خصوص جرائم با رویکرد بازدارندگی سازنده از احداث بنای غیر مجاز می‌تواند در کاهش این تخلفات تأثیر داشته‌باشد.
تخلفاتی که می‌تواند آسیب پذیری شهر را در برابر زلزله دو چندان کند
مدیر اجرایی کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری قم می‌گوید: افزایش تلفات و خسارات در هنگام وقوع حوادث غیر مترقبه و بلایای طبیعی مانند زلزله هم چنین مشکلات مالکیتی به‌دلیل عدم امکان نقل و انتقال قانونی و اختلال در سرانه‌های تعریف شده و پیش بینی‌ها و برنامه ریزی شهری نتایج منفی حاصل از همین تخلفات ساختمانی باشد.
به گفته گل‌افشان؛ تنزل کیفیت محیطی. تصرف بخش اعظمی از عرصه در زمان ساخت و کاهش فضای باز ساختمان که می‌بایست بخشی از فضای سبز شهری را تشکیل دهد وبا توجه به اقلیم شهرمان بسیار حائز اهمیت است
این مسئول در ادامه معتقد است؛ افزایش اختیارات و قدرت عمل پلیس ساختمان در مواقع ضروری می‌تواند قاطعانه و سریع مانع وقوع تخلفات ساختمانی شود که این امر نیازمند بازنگری در خصوص جرائم با رویکرد بازدارندگی سازنده از احداث بنای غیر مجاز می باشد.
گل‌افشان با اشاره به مهم‌ترین تخلفات ساختمانی در قم عنوان می‌کند: احداث غیر مجاز طبقات مازاد بر جدول تراکم، احداث بنا در سطح اشغال بیش از ۸۰% عرصه، کسر پارکینگ ،تقسیم غیر مجاز عرصه و تفکیک اعیان و تغییر کاربری‌ها را مهم‌ترین تخلفات ساختمانی در قم نام برد.

تخلف سطح اشغال و تراکم ساختمانی مهم‌ترین تخلفات در ساخت وسازهای شهر قم
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر قم در ارتباط با تخلفات ساخت و ساز می‌گوید: پروانه ساختمانی منطبق با ضوابط شهرسازی و معماری مصوب کمیسیون ماده ۵ استان که نیازمند تایید شورای‌عالی شهرسازی و معماری می‌باشد با توجه به مساحت عرصه‌های اراضی شهر قم که نوعاً حدود ۱۵۰ مترمربع می‌باشد و فرهنگ شهروندان قمی و برنامه‌های خانوادگی با سطح اشغال ۶۰ درصد و ۹۰ مترمربع زیربنا هر طبقه سازگار نمی‌باشد .
روح الله امراللهی می‌افزاید: غالباً مردم نسبت به سطح اشغال مصوب پروانه پیشروی نموده و دچار تخلف ساختمانی و ارجاع به کمیسیون ماده ۱۰۰ می‌شوند البته بعضی‌ها هم از روی زیاده خواهی تخلف ساختمانی دارند.
به گفته وی؛ قاعدتاً هر گونه شکایت نسبت به تخلف ساختمانی بعد از مراجعه به شهرداری و ثبت شکایت برای رسیدگی کمیسیون ماده ۱۰۰ ارجاع می‌شود.

تخلفات ساختمانی که می‌تواند زنگ خطری برای کلان‌شهر قم باشد
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قم در گفتگو با خبرنگار پردیسان آنلاین می گوید: در جریان حادثه تلخ زلزله در سوریه و ترکیه باید درک کرد که کشور ما از جمله کشورهای زلزله‌خیز است که نگرانی‌هایی بابت وضعیت ساختمان‌ها وجود دارد و از سویی برخی تخلفات در ساختمان سازی در قم را هم نمی‌توان کتمان کرد متأسفانه نقشه مصوب در حین کار جایگزین نقشه‌های دیگری می‌شود که سازمان با این روند مخالف است و در یک سال اخیر نیز جلسات بین بخشی خوبی توسط مدیران استان برای کاهش تخلفات ساختمانی و اصلاح پدیده دو نقشه‌ای که در اکثر نقاط کشور مشاهده می‌شود، برگزار شده که امیدواریم تصمیمات خوبی برای رفع این معضل اتخاذ شود.
محمد امین مقومی می‌افزاید: مجری ذی‌صلاح در سال‌های اخیر بر اساس سیاست مدیریت استان و مشابه سایر نقاط کشور، به‌صورت تدریجی در قم اجرایی شده و امسال ساختمان‌های ۵ سقف به بالا کنترل مضاعف شدند و از ابتدای سال آینده نیز ساختمان‌های ۴ سقف به بالا در این حوزه کنترل مضاعف خواهند شد.
به گفته این مسئول؛ مجری باید در تمامی مراحل ساخت و ساز در پروژه حضور داشته‌باشد که در استان قم وقتی اسکلت ساختمان شروع شد و در سال آینده برای ساختمان‌های گروه “ج ” و “د” تا پایان پروژه، حضور مجری ذی‌صلاح کنترل مضاعف خواهد شد.
ساختمان‌های بدون پایان‌کار اما در حال بهره برداری
این مسئول درباره نظارت‌ها می افزاید: در راستای کنترل ساخت و سازها، آمارهای بازدید گروه‌های نظارتی امسال افزایش داشته است و بالغ بر ۵۰۰ هزار مترمربع در رشته‌های مختلف بازدید میدانی صورت گرفته و در کنترل آزمایش‌های ژئوتکنیک و بتن نیز رشد قابل توجهی داشتیم در زمینه تخلفات ساختمانی نیز وظیفه سازمان و مهندسان ارسال به‌موقع گزارش است، ما هیچ ضمانت اجرایی نداریم و مراجع صدور پروانه می‌بایست برخورد قانونی را با تخلفات انجام دهند.