به گزارش پردیسان آنلاین، آزادراهها به عنوان شریانهای اصلی حملونقل در هر کشوری، نقش کلیدی در تسهیل جابهجایی کالا و مسافر، کاهش زمان سفر و افزایش ایمنی جادهها ایفا میکنند. در ایران نیز توسعه آزادراهها از دهههای گذشته در دستور کار دولتها قرار داشته است، اما در سالهای اخیر با توجه به افزایش نیازهای حملونقل و ضرورت کاهش وابستگی به جادههای فرسوده، این موضوع به یکی از اولویتهای اصلی تبدیل شده است. با این حال، کمبود منابع مالی و افزایش هزینههای نگهداری، دولت را مجبور به افزایش نرخ عوارض آزادراهها کرده است.
بر اساس مصوبه شورای اقتصاد، نرخ عوارض پنج آزادراه دولتی شامل تهران-قم، کرج-قزوین، بندرعباس-شهید رجایی، قزوین-زنجان و تهران-ساوه افزایش یافته است. به عنوان مثال، نرخ عوارض آزادراه تهران-قم از ۲ هزار تومان به ۱۵ هزار تومان و آزادراه قزوین-زنجان به ۳۵ هزار تومان افزایش یافته است. این افزایشها در حالی صورت گرفته که نرخ عوارض این آزادراهها طی چهار تا پنج سال گذشته تغییری نکرده بود.
دولت افزایش نرخ عوارض را با هدف تأمین مالی پروژههای عمرانی و نگهداری آزادراهها توجیه کرده است. به گفته رئیس سازمان راهداری و حملونقل جادهای، هزینههای نگهداری این آزادراهها به حدود ۵,۰۰۰ میلیارد تومان رسیده است. این هزینهها شامل روکش آسفالت، ایمنسازی، تجهیزات، علائم ایمنی، روشنایی و خطکشی میشود. با این حال، حتی با افزایش نرخ عوارض، تنها نیمی از این هزینهها پوشش داده میشود.
تأثیرات اقتصادی و اجتماعی افزایش نرخ عوارض آزادراهها
افزایش نرخ عوارض آزادراهها میتواند تأثیرات گستردهای بر اقتصاد و جامعه داشته باشد. از یک سو، این افزایش میتواند به بهبود کیفیت جادهها و کاهش تصادفات کمک کند. از سوی دیگر، فشار مالی ناشی از این افزایش بر دوش مردم، به ویژه قشر کمدرآمد، میتواند منجر به کاهش استفاده از آزادراهها و افزایش ترافیک در جادههای فرعی شود. این موضوع میتواند ایمنی جادهها را کاهش داده و هزینههای حملونقل را افزایش دهد.
افزایش نرخ عوارض آزادراهها با انتقادات گستردهای از سوی مردم و کارشناسان مواجه شده است. برخی معتقدند که این افزایش بدون در نظر گرفتن توان مالی مردم صورت گرفته و میتواند به تشدید نارضایتیهای اجتماعی منجر شود. همچنین، برخی کارشناسان به عدم شفافیت در استفاده از درآمدهای حاصل از عوارض اشاره کردهاند و خواستار نظارت بیشتر بر این موضوع هستند.
به جای افزایش نرخ عوارض، برخی کارشناسان پیشنهاد میکنند که دولت از راهکارهای دیگری مانند جلب مشارکت بخش خصوصی، افزایش سرمایهگذاری در پروژههای زیربنایی و بهبود مدیریت منابع استفاده کند. همچنین، استفاده از فناوریهای نوین مانند هوشمندسازی سامانههای اخذ عوارض میتواند به کاهش هزینهها و افزایش درآمدها کمک کند.
به گزارش پردیسان آنلاین، افزایش نرخ عوارض آزادراههای دولتی در ایران، تصمیمی است که با هدف تأمین مالی پروژههای عمرانی و نگهداری زیرساختهای حملونقل اتخاذ شده است. با این حال، این افزایش میتواند تأثیرات منفی بر اقتصاد خانوارها و ایمنی جادهها داشته باشد. برای دستیابی به راهحلی پایدار، دولت باید به دنبال راهکارهای جایگزین مانند جلب مشارکت بخش خصوصی و بهبود مدیریت منابع باشد. در غیر این صورت، افزایش نرخ عوارض ممکن است به جای بهبود کیفیت جادهها، به تشدید نارضایتیهای اجتماعی و اقتصادی منجر شود.