به گزارش پردیسان نوین به نقل از پایگاه اطلاع رسانی این مرجع تقلید، وی در پاسخ به سلسله استفتائاتی پیرامون بورس و اوراق بهادار و شبهاتی فقهی در این زمینه خاطرنشان کرد: این معامله( بورس) عقلائی و بلااشکال است و قانونی بودن آن نیز بر این امر صحه می گذارد.

آیت الله بیات زنجانی در پاسخ به این سوال که “در بازار بورس ، معاملاتی تحت عنوان «بورس بازی» و یا به تعبیر فعالان این بازار ، «سفته بازی» صورت می گیرد؛ بدین صورت که شخص ، در یک روز سهامی را می خرد و ممکن است همان روز یا فردای آن روز یا در فاصله ای بیش تر ، اقدام به فروش مجدد سهم نموده و سودی را از این راه کسب نماید . در واقع این سود صرفاً از محل افزایش بهای آن سهم می باشد که در آن بازه ی زمانی تحت ملکیت این شخص بوده است . حکم کلی این معامله و سود حاصل از آن چیست ؟ اظهار داشت: فرض سؤال‌ اشکالی ندارد.

وی در پاسخ سوال دیگر مبنی بر اینکه “آیا شباهت معامله ی فوق به بخت آزمایی و قمار ، باعث ایراد معامله ی مذکور نمی گردد؟ و چنان چه شخص با علم نسبی به سودآور بودن این سهم در روز های آتی اقدام به خرید نماید آیا این شبهه برطرف می گردد و یا هم چنان پابرجاست، عنوان کرد: در فرض این سؤال، قیاس مورد با بخت آزمائی و قمار، قیاس مع الفارق است.

آیت الله بیات زنجانی اضافه کرد: در بخت آزمائی متعلق بیع مجهول است و در قمار نیز اکل مال به باطل است ولی در بورس یک سهم است که خرید و فروش می شود و بازار و نوسانات، در قیمت آن مؤثر است و نمی‌توان با آن مانند دو مورد یاد شده عمل کرد.

وی در پاسخ به این سوال که ” چنانچه در این فرآیند سودآوری و افزایش بهای یک سهم ، جوسازی های خبری و احیاناً فعالیت های مشکوک اقتصادی و شایعات تاثیر داشته باشد ، آیا در حلیت و حرمت این معامله و سود اکتسابی آن تاثیر شرعی دارد؟ نیز گفت: در صورتی که تأثیر به قدری فاحش باشد که عقلا آن را غیرعادی تلقی کنند، می توان آن معامله را غرری و ناصحیح خواند ولی اگر چنین نبود، شائبه حرمت ندارد.

آیت الله بیات زنجانی در پاسخ به این استفتاء که ” با توجه به این که ضرر زدن به مسلمان بنابر مبانی فقهی کراهت دارد و در این نوع معامله هم همواره کسب سود برای یک فرد به معنای ایجاد ضرر برای دیگری است ( در اکثر موارد ) می توان حکم به کراهت این معامله کرد؟ تصریح کرد: در اینجا ضرری به فردی وارد نمی شود بلکه عدم نفع وجود دارد و در معامله ای که عدم نفع هست، نمی‌توان حکم به کراهت داد. لازم به توضیح است که بین ضرر و عدم نفع تفاوت وجود دارد.

وی همچنین در پاسخ این سوال که “با توجه به این که در حال حاضر این معامله از منظر قانونی هیچ اشکالی نداشته و اجرا می شود ، این جواز قانونی می تواند به معنای حلیت فقهی و شرعی باشد؟” خاطرنشان کرد: این معامله عقلائی و بلااشکال است و قانونی بودن آن نیز بر این امر صحه می گذارد.

روی آوردن گسترده مردم به بازار بورس و فراز و نشیب ها و نوسانات زیاد آن طی ماههای اخیر، سوالات زیادی را در اذهان عمومی ایجاد کرده است./