به گزارش پردیسان آنلاین، بورس غلات بریکس که در سال‌های اخیر به عنوان ابتکاری مهم در سطح گروه کشورهای بریکس مطرح شده است، حرکتی راهبردی برای تغییر قواعد تجارت جهانی و ایجاد شاخص‌های قیمت‌گذاری مستقل کالاهای کشاورزی به شمار می‌رود. این بورس که با پیشنهاد و حمایت جدی روسیه و رهبران اعضای این گروه ایجاد شده است، هدف اصلی خود را تقویت امنیت غذایی جهانی، شفاف‌سازی و عدالت در تجارت غلات و کاهش وابستگی به شاخص‌های غالب غربی قرار داده است.
گروه بریکس شامل پنج کشور بزرگ اقتصاد نوظهور جهان یعنی برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی است که سهم قابل توجهی در تولید و مصرف جهانی کالاها و محصولات کشاورزی دارند. ایده اولیه شکل‌گیری این گروه به سال ۲۰۰۱ بازمی‌گردد که واکنشی بود به ناکارآمدی نهادهای اقتصادی بین‌المللی و تلاش برای بازتعریف نقش کشورهای در حال توسعه در اقتصاد جهانی.
کشورهای عضو بریکس حدود نیمی از تولید و مصرف غلات جهان را در اختیار دارند و به همین دلیل توان بالایی برای اثرگذاری در بازارهای جهانی به شیوه‌ای منصفانه و پایدار دارند. این ظرفیت بی‌نظیر باعث شد که پیشنهاد تأسیس بورس مستقل برای غلات در این کشورها مطرح شود.
یکی از مهم‌ترین دلایل مطرح شدن تأسیس بورس غلات بریکس، کنترل ناعادلانه قیمت‌ها و شاخص‌های موجود است که بیشتر از سوی بورس‌های غربی به‌ویژه ایالات متحده و اروپا تعیین می‌شود. این شاخص‌ها که روابط و تعادل بازار کشورهای تولیدکننده بزرگ را به درستی منعکس نمی‌کنند، به ضرر اقتصاد کشورهای بریکس عمل می‌کند.
ایجاد بورس غلات اختصاصی گروه بریکس، اجازه می‌دهد تا کشورهای عضو ضمن کاهش وابستگی به شاخص‌های غربی، قیمت‌گذاری منصفانه‌تر، شفاف‌تر و مستقل‌تر داشته باشند. همچنین این اقدام در جهت مقابله با شوک‌های خارجی، گمانه‌زنی‌های مخرب و ایجاد کمبودهای مصنوعی در بازار غلات می‌تواند نقش کلیدی ایفا کند.
سیر تصویب و پیگیری ایده بورس غلات بریکس
پیشنهاد اولیه این بورس در سال ۲۰۲۴ توسط ادوارد زرنین، رئیس هیأت مدیره اتحادیه صادرکنندگان غلات روسیه ارائه شد و دولت روسیه و شخص ولادیمیر پوتین از نخستین حامیان این طرح بودند. ولادیمیر پوتین که ریاست دوره‌ای گروه بریکس را در سال ۲۰۲۴ بر عهده داشت، این ابتکار را در اجلاس سران بریکس در کازان مطرح و بر ضرورت عملیاتی شدن آن تاکید کرد.
در ادامه، کارگروه‌های تخصصی در کشور روسیه و سایر اعضا تشکیل شده و راهکارهای تأسیس بورس غلات به صورت دقیق بررسی و پیشنهاد شد. در نشست‌های متعدد وزرای کشاورزی و اقتصاد کشورهای عضو، حمایت کامل از این طرح اعلام گردید و تلاش‌ها برای نهایی‌سازی سازوکارهای اجرایی ادامه دارد.
ایجاد بورس غلات بریکس مزایای متعددی برای کشورهای عضو و بازار غلات دارد که در ذیل به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌شود:
تقویت امنیت غذایی و ثبات بازار: این بورس با ایجاد سازوکار قیمت‌گذاری مستقل، به کاهش نوسانات شدید و شوک‌های مالی کمک می‌کند و زنجیره تأمین مواد غذایی را در کشورهای عضو مستحکم‌تر می‌سازد.
-کاهش سلطه غرب و دلار: کشورهای بریکس بیشتر به دلار برای معاملات مواد غذایی وابسته بودند. بورس جدید امکان مبادلات با ارزهای ملی را فراهم می‌کند که منجر به کاهش سلطه دلار می‌شود و استقلال اقتصادی اعضا را افزایش می‌دهد.
-افزایش شفافیت معامله‌ها: سازوکار بورس بریکس مبتنی بر قواعد شفاف و از طریق پلتفرم‌های مدرن، اطلاعات بازار را بهتر در دسترس قرار داده و از تخلفات و گمانه‌زنی‌های سوداگرانه جلوگیری می‌کند.
-توسعه همکاری‌های چندجانبه: این بورس بستری است برای تقویت همکاری‌های تجاری و کشاورزی میان اعضا، تبادل فناوری، به اشتراک گذاری داده‌های بازار و تنظیم سیاست‌های مشترک.
-تقویت نقش کشورهای نوظهور: با ایجاد ابزاری منسجم، کشورهای عضو بریکس می‌توانند جایگاه خود را در اقتصاد جهانی کالاهای کشاورزی افزایش دهند و از حق تعیین قیمت بهره‌مند شوند.
به گزارش پردیسان آنلاین، تأسیس بورس غلات بریکس گامی نوین و راهبردی در جهت بازتعریف نظام تجارت غلات جهان و تأمین امنیت غذایی پایدار در میان کشورهای در حال توسعه است. با ظرفیت‌های گسترده اقتصادی، کشاورزی و تولیدی اعضا، این بورس می‌تواند ساختارهای فعلی قیمت‌گذاری را به چالش کشیده و سهم مؤثرتری در توسعه اقتصاد جهانی داشته باشد. اگرچه چالش‌های فنی، سیاسی و بین‌المللی قابل توجه است، اما عزم سیاسی و پشتیبانی راهبردی کشورهای عضو زمینه را برای موفقیت و توسعه این بورس فراهم کرده است.
